blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Marhé R. Moti(lal)

Jit Narain (1948-2024): “Ik loop in de voetsporen van mijn ajá”

Een verslag over wijlen arts, dichter, agrariër Jit Baldewsingh gemaakt in mei 2018 door Moti Marhé op Narains bananenplantage te Saramacca.

read on…

De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 13 – slot)

door Bris Mahabier

92. Boycot van Sinterklaasviering op de Shri Vishnumulo in 1970

In de eerste week van december 1970 organiseerde ik samen met een kleine groep moedige en cultuurbewuste collega’s een boycot van de traditioneel verplichte Sinterklaasviering op de Shri Vishnumulo in Paramaribo. Deze viering (onder schooltijd) zou een louter consumptief karakter hebben en niet meer dan een routinematig feestgebeuren zijn. Wij, de actievoerders, wensten dat minstens een week voor de viering alle leerlingen over de cultuurhistorische achtergrond van Sinterklaas, Zwarte Piet en de attributen die zij gebruiken, geïnformeerd zouden worden.

read on…

De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 11)

door Bris Mahabier

80. Hindoestáni’s, kantráki’s, kalkattyá’s of …koelies

Wie of wat was ik? Hoe wilde ik mezelf graag aanduiden? En wie was ik in de ogen van anderen in mijn culturele omgeving, zoals van mijn familie, buurtgenoten of collega’s? Enkele van de vele nieuwe en moeilijke vragen die mij in de jaren zestig somtijds bezighielden. Ik vroeg me af, of ik mezelf een Hindoestaan, Hindostaan, Hindoestáni of Bhárti zou willen noemen? Of gaf ik de voorkeur aan een Surinaamse Hindoestaan of een Hindoestaanse Surinamer? Zeker niet aan boitikoelie, zoals sommige Hindoestanen uit de stad Paramaribo ons noemden! Of misschien kortweg een Surinamer?

read on…

Mijn vader, mijn dochter

Pavan Marhé heeft een dochter en heeft met veel moeite een omgangsregeling gekregen. Zijn vader, Moti Marhé, zag zijn twee dochters uit een vorig huwelijk 35 jaar lang niet. Jaarlijks verliezen na een scheiding zo’n 16.000 kinderen het contact met een van de ouders, meestal is dat de vader. Deze documentaire laat de impact hiervan op de ouders en de kinderen zien.

read on…

De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 8)

door Bris Mahabier

Geloofsafval  –  hindoeweduwen  – enkele ideeën van árya samáji’s  – kastenstelsel  –  hervormingen  –  discriminatie van hindoevrouwen  – Hindi-onderwijs – kritiek op hindoegoden  –  mijn kalfje als gift – namaste en pánw lagi.

read on…

150 jaar Hindostaanse immigratie – een fotoreportage

Landelijke overheid droeg geen cent bij aan de herdenking

Op 5 juni 2023 werd herdacht dat 150 jaar geleden het eerste schip met een groot aantal Brits-Indische contractarbeiders aankwam in Suriname. Op het Hobbemaplein in Den Haag vond een kranslegging bij het Nationaal Hindostaans Immigratiemonument plaats in aanwezigheid van circa 400 Hindostanen, 6 bakra’s, 1 Molukker en 1 Surinaamse Javaan. Een fotoreportage van Marius Atmoredjo.

read on…

Moti Marhé: geestelijk vader van Baba en Mai

Van vernedering tot trotse geuzennaam

door Piet de Kroon

In 1964 krabbelde Moti Marhé op een papiertje de twee woorden die sinds zijn jeugd door zijn hoofd spookten: ‘Baba aur Mai’. Ze herinnerden hem aan de vernederingen die hij en andere Hindostaanse leerlingen op het schoolplein hadden moeten aanhoren. Woorden met een denigrerende betekenis, maar tegelijkertijd ook woorden die in zijn eigen Sarnámi op een respectvolle manier zijn voorouders aanduiden. 

In gesprek met Piet de Kroon vertelt de 80-jarige taal­wetenschapper, neerlandicus en Sarnámi- en Hindi-deskundige in zijn woonplaats Den Haag over de betekenis van 5 juni, de herkomst van Baba en Mai en de toekomst van het Hindostaans erfgoed. 

read on…

De overheid discrimineert haar moedertalen

Internationale Moedertaaldag, 21 februari

door drs. R.M. Marhé

De bijna 80-jarige Moti Marhé is taalwetenschapper, neerlandicus, Sarnami- en Hindi-deskundige en kenner van de Surinaamse taalsituatie. In dit artikel pleit hij als taalactivist voor een breed bewustzijn van de meertaligheid van Suriname en wederzijds begrip. De heersende dominantie van het Nederlands en het Sranantongo (hierna Sranan) en vooroordelen bij sprekers over hun eigen moedertaal doen geen recht aan de meertaligheid van Suriname en leiden volgens hem tot taaldiscriminatie, achterstelling en taalverlies.

read on…

Verleden, heden en toekomst van de Hindostaanse cultuur in Suriname en Nederland

Tekst van de Derde Jit Narain Lezing door Hans Ramsoedh en het co-referaat door Wierish Ramsoekh, 30 september 2022

door Dr Hans Ramsoedh

Inleiding*

Suriname, Dit land heb ik gekozen is het gedicht dat Shrinivási in 1968 schreef. Het is een nationalistisch statement waarin hij ondanks het harde bestaan een toekomst ziet voor de nakomelingen van de contractarbeiders. Shrinivási was de dichter van de verzoening, harmonie en eensgezindheid, de dichter die met zijn poëzie bruggen wilde slaan tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Suriname (Koefoed 1984).

read on…

Genetica van een sombere cultuur

Het literaire werk van Surinaamse hindostanen in Nederland

door Michiel van Kempen

In 1986 vond in Paramaribo een opmerkelijke bijeenkomst plaats: het eerste congres gewijd aan het Sarnámi, de moedertaal van de Surinaamse hindostanen. Dat was zo bijzonder, omdat de culturele leidsmannen van de hindostanen – lees: de pandits, de priesters – nog bijna allemaal zo graag wilden vasthouden aan het Hindi, de linguïstische navelstreng met India. Een Hindi congres was er al eerder geweest in Suriname. Maar een congres gewijd aan de `boerentaal’, het Sarnámi, nooit eerder.

read on…

Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst (deel 5)

door Bris Mahabier

Episode 3: in Nederland

Hari Rambaran: actief als leraar, studeert natuurkunde, speelt toneel, schittert als Sinterklaas en verlaat ASAN als bestuurder.

read on…

Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst (deel 3)

door Bris Mahabier

Hari Rambaran aan het culturele front in Paramaribo:

Hari leert hawan doen en maakt mohanbhog; de eerste Holiviering op de SKS en de AMS in 1963; de acceptatie van Holiviering op middelbare scholen; de eerste Divalifakkeloptocht in Paramaribo in 1963; het toneelstuk Ghar ke bhed in o.a. Thalia; over boitikoelies, koelie-koelie sáni en zwarte Hindoestanen.

read on…
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter