Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: literatuurgeschiedenis
De Stoep: Een literair periodiek tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Nederlandse Antillen
door Jeroen Heuvel
In september 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit. Nederland heeft zich neutraal verklaard, maar het Duitse leger valt op 10 mei 1940 Nederland binnen. De Duitse overheerser bepaalt wat in Nederlandse kranten en op de radio gepubliceerd mag worden. Romanschrijvers en dichters moeten eerst goedkeuring krijgen voordat ze hun werk openbaar kunnen maken. Sommige auteurs laten zich door de bezetter censureren, maar veel schrijvers gaan ondergronds of vluchten uit Nederland.
read on…Shantie Singh: Stem van identiteit en emancipatie
door Shasha Triebel
Shantie Singh is een hindoestaans-Nederlandse schrijfster die bekend staat om werk waarin zij thema’s zoals de multiculturele samenleving en vrouwenrechten centraal stelt. Met haar scherpe opiniestukken en literaire teksten richt ze de aandacht op onderbelichte geschiedenissen en de verhalen van groepen mensen waarover niet vaak geschreven wordt. Sinds haar eerste publicatie in 2010 levert Singh een belangrijke bijdrage aan het debat over identiteit en diversiteit in Nederland.
read on…De smeekbede van Lianne Damen
door Michiel van Kempen
Lianne Damen (1969) studeerde geschiedenis in Utrecht en werkte als redacteur/uitgever bij uitgeverijen en bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Zij was medeoprichter van het schrijverscollectief Vrouwen Schrijven Geschiedenis (2021) en zit in de redactie van Plot, het magazine voor scenarioschrijvers. Ze schreef de scenario’s voor de korte film Sync (2013) en de kinderfilm Daan durft (2014). Met De smeekbede maakte ze in 2020 haar romandebuut. Het levensverhaal van Sergio Vyent tekende ze op in Het land van Onverwagt (2023).
read on…Pierre Lauffer: Schrijver, dichter, minnaar van het Papiaments
door Fred de Haas
Toen de Fraters van Tilburg tegen het eind van de negentiende eeuw op Curaçao kwamen om het onderwijs in te richten, werd het Papiaments op de scholen zoveel mogelijk, tot op het schoolplein toe, bestreden. Die onderwaardering van de inheemse taal had een voor de hand liggende reden. In de beleving van veel mensen zou het Papiaments toch een taal blijven die de Afrikaanse dwangarbeiders uit West-Afrika hadden meegenomen, dus een taal met een donker verleden waaraan men liever niet meer herinnerd wilde worden. Op school werd het Curaçaose kind onverhoeds ondergedompeld in een wezensvreemde taal die het binnen zou leiden in een volslagen onbekende, beangstigende wereld. De vanzelfsprekendheid van het Nederlands als schooltaal bracht gevoelens van minderwaardigheid en onzekerheid met zich mee. Logisch dat, met de toenemende bewustwording van de eigen identiteit, er Antillianen opstonden om hun taal te verdedigen tegen de benepen opvattingen over het Papiaments die nog alom heersten.
read on…Edgar Cairo en Franz Kafka
door Joke Gerritsen
De Surinaamse schrijver Edgar Cairo (1948-2000) wordt vaak in één adem genoemd met Astrid Roemer of Bea Vianen. Of met de Curaçaoënaar Frank Martinus Arion. In dat rijtje illustere Caraïbische collega’s misstaat hij natuurlijk niet. Maar je zou Cairo als individu in de wereld én in de literatuur met minstens zoveel recht kunnen vergelijken met iemand als Franz Kafka.
read on…Karin Amatmoekrim: Onverbeterlijk en genadeloos zichzelf
door Rihana Jamaludin
Karin Amatmoekrim, geboren in 1976, kwam in 1981 met haar moeder naar Nederland, waar ze in IJmuiden gingen wonen. Karin ging naar het Gymnasium Felisenum in Velsen en studeerde psychologie en moderne letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Ze promoveerde in 2022 op een biografie van Anil Ramdas.
read on…Chesley Rach: Een gretige verteller
door Wim Rutgers
Chesley Rach werd geboren op Curaçao, maar zijn vader was afkomstig van Suriname en zijn moeder van Trinidad. Na de middelbare school studeerde hij aan de TU Delft, waar hij in 1977 als stedenbouwkundig ingenieur afstudeerde. Terug op zijn geboorte-eiland kreeg hij een functie bij de dienst Ruimtelijke Ontwikkeling en Volkshuisvesting. Vanaf 1987 werkte hij in Nederland bij de gemeenten Den Haag, Rotterdam en Amsterdam-Zuidoost aan diverse projecten in de ruimtelijke sector. Sinds zijn pensionering in 2018 woont hij weer op Curaçao.
read on…Vrouwen en lezen in het 18e-eeuwse Suriname
door Hilde Neus
Vrouwen in Suriname in de achttiende eeuw zijn te verdelen in drie groepen: zij die (al dan niet) lazen, zij die fungeerden als personages in literair werk of reisbeschrijvingen en vrouwen die in hedendaagse literatuur over de achttiende eeuw een rol spelen (zowel auteurs als personages van zulke boeken). Dit stuk gaat over de eerste groep: vrouwen die in deze periode lazen of zich bezighielden met lezen.
read on…Nederlandstalige literatuur van de ABC-eilanden
De grote vier van Curaçao
door Wim Rutgers
De literatuur van de drie benedenwindse eilanden van de Nederlandse-Cariben, Aruba, Bonaire en Curaçao (de ‘ABC-eilanden’), is meertalig. Ze wordt geschreven en gepubliceerd in de nationale taal Papiaments, de twee andere officiële talen Nederlands en Engels, en het Spaans. Ook individuele auteurs zijn meertalig in hun literaire werk. Zo komt het voor dat auteurs gedichten in het Papiaments publiceren en vervolgens een roman in het Nederlands. De Nederlandstalige literatuur is daarom een relatief klein onderdeel van de totale literaire productie van deze drie eilanden. De literatuur van de bovenwindse eilanden Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten is Engelstalig.
read on…Elisabeth Maria Post (1755-1812), ideologisch haar tijd vooruit
[Een sterk verkorte en geredigeerde versie van deze tekst met didactische opdrachten verscheen eerder op literatuurgeschiedenis.org, 20 augustus 2024; een fragment van die versie verscheen hier op Caraïbisch Uitzicht.]
door Bert Paasman
Elisabeth Maria Post heeft niet zo’n avontuurlijk leven achter de rug en was als schrijfster bij lange na niet zo populair als Betje Wolff en Aagje Deken, zelfs niet als Hiëronymus van Alphen of Rhijnvis Feith, maar verdient een herwaardering vanwege haar bijzondere denkbeelden die haar tijd ver vooruit waren. Zo spreekt ze zich als eerste vrouw in de Republiek keihard uit tegen slavenhandel en slavernij, ze stelt zich ruimtereizen voor door het heelal en beschouwt vrouwvriendschappen als minstens zo waardevol en meestal duurzamer dan die tussen vrouwen en mannen.
read on…Wat is Nederlands-Caraïbische literatuur?
Eén vraag, meerdere antwoorden
door Michiel van Kempen
Het eenvoudigste antwoord op de vraag wat Nederlands-Caraïbische literatuur is, luidt: alle literatuur uit de voormalige Nederlandse koloniën in het Caraïbisch gebied, dat wil zeggen uit Suriname en de zes Nederlands-Caraïbische eilanden. Toch is de kwestie veel complexer. Suriname is onafhankelijk van Nederland sinds het in 1975 een onafhankelijke republiek werd. De eilanden behoren nog tot het Koninkrijk der Nederlanden: Aruba, Curaçao en Sint Maarten als landen, Bonaire, Saba en Sint Eustatius als bijzondere gemeenten.
read on…Frank Martinus Arion: Zwart bewustzijn en Nederlandse arrogantie
door Mineke de Vries
Frank Martinus Arion wordt gezien als één van de belangrijkste Caribische Nederlandstalige auteurs. Hij wordt vaak in één adem genoemd met Cola Debrot, Tip Marugg en Boeli van Leeuwen, maar onderscheidt zich door het feit dat hij van de vier de enige ‘zwarte’ schrijver is. En waar de anderen uit welgestelde witte families kwamen, groeide hij op in een zwarte achterstandswijk. Zijn uitgangspositie is daarom daadwerkelijk anders.
read on…
RSS
Facebook
Twitter
