blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Lier Rudy van

Valika Smeulders – Muzik di zumbi: Caribische stemmen in Nederlandse musea

Tekst Rudolf van Lierlezing 2019, uitgesproken in Leiden op 15 februari 2019

 

Ik zit in het theehuis in het Openluchtmuseum. Naast mij zit een klein meisje met korte blonde staartjes ademloos te luisteren naar een verhaal over een spin die de wereld te slim af tracht te zijn. De spin heet Anansi en zijn verhalen zijn honderden jaren geleden meegereisd met Afrikanen die door mensenhandelaren naar het Caribisch gebied zijn gebracht. Anansi’s verhalen worden in Arnhem verteld door een Curaçaos-Nederlandse vertelster, Edith Boutisma. De ouders van het meisje zitten er ietwat ongemakkelijk bij wanneer Edith vertelt over de Nederlandse slavenschepen. Het meisje niet, dat wil vooral even de blauwe kraal vasthouden die Edith in een mooi doosje bij zich heeft. Kralen die een betaalmiddel waren in die onmenselijke handel, maar die nu door de nazaten van die gruwelijke geschiedenis juist als teken van zelfbewustzijn worden gedragen. read on…

Valika Smeulders gaf Rudolf van Lierlezing

Op vrijdag 15 februari 2019 gaf Dr Valika Smeulders de Rudolf van Lierlezing van de Werkgroep Caraïbische Letteren. Haar voordracht was getiteld: Muzik di zumbi: Caribische stemmen in Nederlandse musea (tekst hier). Een panel bestaande uit Marco van Baalen (Haags Historisch Museum), Dyonna Benett (Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland) en Mitchell Esajas (The Black Archives) reageerde op haar tekst. Een fotoreportage van Bert Reinders, Rogier Meel en Miguel Meel.

read on…

Onbehagen, een historische constante in Suriname

door Roy Khemradj

In de recente geschiedenis van Suriname duiden een paar ontwikkelingen op hoop, ondanks jarenlange aanhoudende zorg over diverse maatschappelijke problemen. Dit schrijft de historicus dr. Hans Ramsoedh in de slotbeschouwing van zijn deze week uitgekomen boek, Surinaams onbehagen. Een sociale en politieke geschiedenis van Suriname 1865-2015. read on…

De Van Lierlezing 2016; een persoonlijk verslag

door Fred de Haas

Het is vrijdag 10 juni, vroeg in de avond. Studenten hangen landerig op de stenen banken voor de Universiteitsbibliotheek. Op de parkeermeter staat dat ik 2 euro per uur moet betalen. Ik loop tegen de helling van het bruggetje over de Witte Singel, op weg naar het Lipsiusgebouw van de Leidse Universiteit waar dr Leo Balai die avond zal spreken over ‘Roots and Reparations’. In het kader van de tweejaarlijkse Van Lier-lezing. read on…

Foto-impressie Rudolf van Lier-lezing

Op vrijdag 10 juni jl. hield Leo Balai aan de Universiteit Leiden de vijfde Rudolf van Lier-lezing van de Werkgroep Caraïbische Letteren, getiteld Roots en Reparations; Over de verwerking van het slavernijverleden (klik hier voor de tekst). Daarin ging hij in op de behoefte van nazaten van slaafgemaakten om te achterhalen waar uit Afrika zij oorspronkelijk afkomstig zijn. read on…

Leo Balai – Roots en reparations; Over de verwerking van het slavernijverleden

Rudolf van Lierlezing van de Werkgroep Caraïbische Letteren, uitgesproken in Leiden op vrijdag 10 juni 2016

 

Inleiding

De trans-Atlantische slavernij is een van de meest mensonterende en gruwelijke gebeurtenissen uit de vroegmoderne en moderne geschiedenis. Deze periode is weleens omschreven als : ‘.. de wreedste, pijnlijkste en aan genocide grenzende schending van de mensenrechten uit de wereldgeschiedenis’. De opmerking dat het een aan genocide grenzende misdaad was blijkt wel uit de cijfers uit de slavernij in het Caribische gebied. Van de ongeveer 5,5 miljoen Afrikanen die in het Engelse Caribische gebied als slaven werden ingevoerd waren er bij de afschaffing in 1833 nog 800.000 nakomelingen over. Voor Suriname geldt dat er ongeveer 350.000 Afrikanen naar dat land werden verscheept. Bij de afschaffing in 1863 waren er nog maar 34.400 nakomelingen van deze mensen in leven. Deze verspilling van mensenlevens was het gevolg van het meedogenloze arbeidssysteem op de slavenplantages. In de voormalige Nederlandse slavenkolonie Berbice ging men ervan uit dat een slaaf gemiddeld acht jaar in leven bleef. Daarna was het tijd om een ander exemplaar te kopen. read on…

De Rudolf van Lier-lezing 2016: Leo Balai

Roots en Reparations
Leo Balai houdt op 10 juni de Van Lier-lezing in Leiden

Waarom gaan nazaten van voormalige slaven uit Noord- en Zuid-Amerika en het Caraïbisch Gebied op zoek naar hun roots? Wat treffen zij aan in Afrika, hoe verlopen hun contacten met de lokale bevolking en wat komen zij over hun voorouders te weten? Welke overwegingen liggen ten grondslag aan de genoegdoening die nazaten eisen voor het onrecht dat hun voorouders is aangedaan? Waaruit bestaan de gevraagde reparations, welke wegen worden er bewandeld om compensatie te verkrijgen en hoe worden deze initiatieven beoordeeld? read on…

Eenheid in verscheidenheid

door Sandew Hira

Onlangs kreeg ik het artikel onder ogen van Jnan Adhin uit 1957 getiteld ‘Eenheid in verscheidenheid’. Het wordt weer verspreid via internet o.a. door Carlo Jadnanansing. Adhin stelt de vraag ‘hoe van de heterogene bevolking één Surinaams volk te maken, zonder dat daarbij gevaarlijke spanningen optreden’. Die vraag heeft niet aan actualiteit verloren. read on…

Aminata Cairo

Volgende week vrijdag, 27 juni 2014, geeft Aminata Cairo in Leiden de vierde Rudolf van Lier-lezing (klik hier voor exacte informatie).  Hieronder de informatie die haar universiteit, de Southern Illinois University in Edwardsville, over haar geeft. read on…

Aminata Cairo geeft vierde Rudolf van Lier-lezing

Krioro dansi: Dansen om Afro-Surinaamse identiteit te verkennen
Vrijdag 27 juni 2014
Faculteit Geesteswetenschappen, Lipsius Gebouw, zaal 011, Cleveringaplaats 1, Leiden
Suriname staat bekend als een land waar diverse etnische groepen in harmonie met elkaar samenleven. Toch is de realiteit van een multiculturele samenleving niet zelden een andere.  Ruimte creëren voor identiteit kan uitermate ingewikkeld zijn. In haar lezing zal Aminata Cairo ingaan op vormen van Afro-Surinaamse identiteitsbeleving aan de hand van een studie over Afro-Surinaamse dans, die zij tussen 2003 en 2005 in Suriname uitvoerde.

read on…

Geslaagde bijeenkomst SDSG te Amsterdam

“Werken aan geestelijk welzijn Surinamers belangrijk”

door Ludwich van Mulier

Amsterdam 27 oktober 2013. Het Surinaams Dichters- en Schrijversgenootschap dankt iedereen die aanwezig was voor de inhoudelijke bijdragen. Op korte termijn wil het SDSG-opgericht in 1999 – vernieuwingen doorvoeren in het bestuur, aldus voorzitter Ludwich van Mulier, die uitleg gaf over het functioneren over de landelijke organisatie voor Surinaamse letterkunde & kunst. Winston Loe (leraar/dichter/schrijver)en Eugenia Smits (Lerares/Jeugdliteratuur/dichteres), voorgestelde kandidaat-bestuursleden, droegen voor uit eigen werk. De aanwezigen brachten eerbetoon aan de inleider Max Sordam. Max Sordam, Sranantongo deskundige, deed de mededeling dat er samen met het SDSG gewerkt wordt aan het standaardwoordenboek Sranan, dat op korte termijn verschijnen zal. Ludwich van Mulier is reeds geruime tijd bezig met de voorbereidingen voor de heruitgave van het Sranan woordenboek van Max Sordam, dat onder auspiciën van de Sranan Akademiya /Paramaribo, met o.a. medewerking van drs Hein Eersel werd uitgegeven. Er wordt gestreefd naar een standaardwoordenboek met etymologie, fonologische informatie en syntaxis; geredigeerd door voor het leven benoemde redacteuren, op basis van de versie van het woordenboek van de icoon Max Sordam. Naar analogie van het standaardwoordenboek Nederlands; de “Dikke Van Dale”-Nieuw handwoordenboek der Nederlandse Taal, zal gewerkt worden naar de Surinaamse “Dikke Sordam”, waarin de verschillende uitgaven van diverse deskundigen zullen worden geïntegreerd. Taalbeschrijving en standaardisering worden niet van bovenaf opgelegd, maar zijn processen die door deskundige begeleiding kunnen uitmonden in algemene erkenning, toepassing en prestige. De aanwezigen waren het met Max Sordam eens dat er een eind moet komen aan de verschillende schrijfwijzen van het Sranan en dat de adviezen en richtlijnen van de Sranan Akademiya, gesanctioneerd door meerdere regeringen, zullen worden gevolgd.

Het SDSG riep op om met zijn allen te werken aan het geestelijk welzijn van het Surinaamse volk, dat in een impasse is komen te verkeren. Dit is mogelijk door o.a. de Surinaamse dichters en schrijvers aan te moedigen ende letterkunde ,meer en gericht te promoten; dat is immers een van de doelstellingen van het SDSG. Er wordt door het SDSG intern onderzoek gedaan naar de postume loutering van Prof. dr. Herman Wekker en prof. dr. Rudolf van Lier, pleitbezorgers van de Surinamistiek. Ex-bestuurslid, schrijfster Mechtelly Tjin A Sie werd ook genoemd als icoon/ ex-bestuurslid van het SDSG en medeoprichtster van Schijversgroep 77, die nooit vergeten zal worden en gepast zal worden geëerd voor haar bijdragen aan de Jeugdliteratuur. Surinaamse dichters en schrijvers in Suriname en Nederland, en belangstellenden in de Surinaamse letterkunde en Surinamistiek worden opgeroepen zich aan te sluiten bij het SDSG. U bent allen van harte welkom. telefoon: 0626876887; masusaworld@gmail.com.

Konmakandra opgeluisterd met toegift McLeod

door Audry Wajwakana

Paramaribo – Zuchtend en hoofdschuddend luistert het publiek aandachtig naar het verhaal over het gezonken slavenschip Leusden. Tijdens de konmakandra van de Universiteitsbibliotheek in verband met de jubileumherdenkingen slavernij en immigratie, leest schrijfster Cynthia Mc Leod een stukje voor uit haar nieuwe roman Tutuba, het meisje van de Leusden.
Mc Leod vertrekt morgen naar Nederland waar ze de activiteiten voor de herdenking van 150 jaar afschaffing slavernij zal bijwonen.
Tentoonstelling
Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam heeft het slavenschip de Leusden nagebouwd en laat dat zien tijdens de tentoonstelling die woensdag wordt geopend en waar McLeod aan meedoet. “Het is zodanig in elkaar gezet, dat je het gevoel hebt dat er echte mensen daar liggen.” Er zijn vijfhonderd genodigden, die opgesplitst zullen worden in groepen van honderd, waarbij Mc Leod ook een stukje van haar roman in het ruim zal voorlezen. Van de ongeveer zevenhonderd vervoerde ‘slaven’ overleefden zestien het zinken van het schip. Het verhaal wordt vanuit het perspectief van het vijftienjarige meisje Tutuba en de kapitein van de Leusden verteld. De tentoonstelling loopt tot september 2014. “Tijdens de rondleiding met de directeur van het museum vroeg ik hem of de tentoonstelling ook in Suriname gehouden kan worden. Hij heeft enthousiast “ja” geantwoord, dus we moeten hier met vertegenwoordigers van het Directoraat Cultuur praten en kijken waar de tentoonstelling komt te staan”, zegt Mc Leod.
Onthulling
Tijdens de konmakandra deed Mc Leod ook de onthulling in het bezit te zijn van een kopie van de Memorie van Toelichting die hoorde bij het wetsontwerp voor de afschaffing van de slavernij. Volgens dat document werden plantage-eigenaren niet alleen gecompenseerd met driehonderd gulden per slaaf. “Maar in hetzelfde wetsontwerp is opgenomen dat de vrijgekomen mensen het geld dat gemoeid ging met hun vrijlating aan de Staat terug moesten betalen”, onthulde Mc Leod. Die onthulling ging gepaard met uitroepen van afschuw.
Mc Leod vertelde ook hoe zij aan die informatie is gekomen. “Ongeveer tien jaar geleden werd ik door een vrouw benaderd die in het bezit is van het oude document. Daarin las ik dat de slaven hun eigen vrijheid terug moesten betalen.” Hiervoor is een soort belasting ingevoerd, waarbij elke volwassen man vanaf zijn achttiende jaar vijf gulden en vrouwen drie gulden per jaar moest afstaan aan de Staat. “Professor Rudolf Jacob van Lier heeft uitgerekend dat tijdens de periode van het Staattoezicht, inderdaad 18.000 florijn hiervoor geïnd is”, zegt Mc Leod. Omgerekend komt dat volgens de econoom Armand Zunder neer op euro 175.996,40.
[uit de Ware Tijd, 22/06/2013]
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter