Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
In kleur – Koloniaal verleden dichterbij dan je denkt (8+)
3de editie In kleur – interactief jeugdtheater rondom Keti Koti – door 3 nieuwe schrijvers
Herdenken en verbinden met nieuwe jeugdtheaterverhalen, eten en muziek
Van vrijdag 28 juni t/m maandag 1 juli 2024 presenteren De Toneelmakerij, Theater De Krakeling en Urban Myth voor de derde keer op rij de geslaagde Keti-Koti familieviering In kleur in Theater De Krakeling in Amsterdam. Deze interactieve voorstelling bestaat uit verhalen van drie talentvolle (theater)schrijvers – Jasper Albinus, Vernon Chatlein en Sharda Ganga – uit Nederland en Suriname die schrijven vanuit hun perspectief op ons gedeelde koloniale- en slavernijverleden.
read on…Nieuwe voorstellingen van Bryan X van Sharda Ganga
Op vrijdag 15 juni 2011 gaat een nieuwe reeks voorstellingen van het stuk Bryan X van Sharda Ganga in première in Theater Unique, Paramaribo. Het is een voorstelling met veel politiek, over organisaties, partijen, lijdende leiders en alle mensen om hen heen. read on…
Film Wiren vandaag in première in TBL Cinemas Suriname
PARAMARIBO, 10 dec – Vandaag, maandag 10 december 2018 is de ‘Dag van de rechten van de Mens en gaat de film Wiren in première in TBL Cinemas Suriname. De film vertelt het verhaal over de doof geboren Wiren die opkomt voor zijn rechten. De red carpet and première van Wiren zijn vanmiddag live te volgen via internet. read on…
Helman-biografie wordt in Paramaribo ten doop gehouden
Op vrijdag 28 april a.s. wordt de biografie van Albert Helman, Rusteloos en overal, geschreven door Michiel van Kempen, met een uitgebreid programma ten doop gehouden in Paramaribo. Het eerste exemplaar wordt aangeboden aan dichter-president Ronald R. Venetiaan. read on…
Ori: “Theatervoorstelling met Ganga was liefde op het eerste gezicht”
door Ruth Nortan
Paramaribo – “Deze vorm van theater is verslavend. Je moet er tijd voor hebben, gemotiveerd en gedisciplineerd zijn. Het vraagt offers en bereidwilligheid om de instructies van de regisseur te volgen”, is de eensgezinde mening van de Cast van Brian X. Stichting Projecta heeft reeds dertien schoolvoorstellingen gehouden. De VWO 4-leerlingen waren vanaf het begin enthousiast over het theaterspel.
In gesprek met de Ware Tijd vertellen de spelers hoe zij het theaterstuk Brian X hebben ervaren. Ellen Abendanon (speelt dr. Hooplot): “Dr. Hooplot is sowieso iemand die ik niet ben. Je kruipt in de huid van een ander en je probeert zo overtuigd mogelijk het karakter neer te zetten.
“Dit theaterstuk is zwaar, omdat het echt samenspelen is”, vertelt hoofdrolspeler Idi Lemmers (Brian X). Je tegenspeler wacht op jou en de cue die je geeft door middel van je tekst. Dat is zwaar en brengt ook veel stress met zich mee. Ook de snelle afwisseling en het switchen in moods maken dit stuk voor mij spannend en uitdagend.” Het gedeeltelijk laten afscheren van mijn haar was nodig om er ouder uit te zien, maar dit stuk was het offer waard.” Marina Pinas vervulde de moederrol zonder noemenswaardige problemen. Als voormalig voorlichter bij het Korps Politie Suriname lag dat personage voor de hand. “Ik heb vaker met jongeren gewerkt, mijn rol kende ik al heel vroeg en kon mij dus makkelijk echt inleven”, zegt Pinas.
Entertainer Kwasi (jonge Brian): “Ik had altijd al belangstelling voor theater. Bij Sharda Ganga kreeg ik de smaak te pakken. Ik deed mee aan een workshop van Ganga en moest een serieuze ‘bok’ incasseren. Ik heb heel strenge collega’s die allen het beste met je voor hebben. Ik ben aan deze vorm van theater verslaafd geraakt. Ik moest veel offers brengen, maar het is het waard.”
Theater is een ontlading, zeggen Ori en Kwasi. Lemmers noemt het een uitlaatklep. “Ik leer mijn grenzen verkennen en die verleggen. De band met elkaar wordt ook sterker en hechter.” Voor Ori is theater naast muziek een andere vorm van het overbrengen van een boodschap. In 2009 deed Ganga een beroep op mij en vanaf toen ben ik bij dit gezelschap. Het was meteen liefde op het eerste gezicht. Bij Ganga weet je wat je kan en je leert wat je niet kan.”
Volgens Abendanon zijn Ganga’s stukken zodanig dat je iets in kan herkennen. “Ik wil voor niemand anders spelen. Je weet bij Ganga dat je iets brengt wat anderen tot nadenken aanzet. De stukken zijn tot stand gekomen op basis van onderzoek en daar zit voor mij de meerwaarde in, want het heeft impact op anderen en diepgang.”
“Het is prettig samenwerken met Ganga en dat begint al bij de rolverdeling”, zegt de cast eensgezind. Er is ook een goede onderlinge relatie. Volgens Ganga ontstaat de grootste ramp wanneer de regisseur en de acteurs elkaar niet vertrouwen. “Vertrouwen tussen partijen is noodzakelijk, omdat de regisseur pas dan in staat is het gewenste gevoel en ritme eruit te krijgen. Ik houd van mooie zinnen en ik besteed daar veel tijd aan. Zonder een goede vertrouwensrelatie tussen regisseur en acteurs, kan de regisseur niet regisseren.”
Ganga is echter niet gauw tevreden: “ Ik ben nooit tevreden, dat zullen mijn acteurs meteen zeggen.” Soms vind ik dat de acteurs wat woorden mangelen, maar ik weet dat de tekst eigenlijk best moeilijk is, dus ik zeur er niet elke dag over. Het strengst ben ik uiteindelijk voor mezelf. Ik bedenk elke dag wel iets wat ik anders had moeten schrijven, of thema of onderdeel dat ik eigenlijk ook wel verwerkt zou moeten hebben in het stuk. Ik zou bijvoorbeeld nog duidelijker willen maken hoe ook de school ons monddood maakt; dat komt nog niet helemaal uit de verf denk ik. En zo zijn er nog wat dingen.” Maar, zegt de regisseur uiteindelijk: “Als hetgeen ik allemaal erin wilde niet erin kan, dan komt het wel in een volgend stuk.”
[uit de Ware Tijd, 05/07/2011]
Bryan X is een meesterstuk
Herkenning met… en toch verwarring, geweldig spel
door Ruth Nortan
Paramaribo – ‘Magnifico’ roept een enthousiaste José na afloop van theatervoorstelling Bryan X. Afgelopen vrijdag vond in theater Unique de première plaats van het stuk, geschreven en geregisseerd door Sharda Ganga.
De voorstelling maakt op een hilarische manier serieuze kwesties bespreekbaar. Bryan bezoekt na jaren te kampen met nachtmerries dr. Hooplot. Bang om door anderen herkend te worden laat hij haar als cliëntennaam de letter ‘X’ optekenen. Cliënt X in plaats van patiënt X, omdat Bryan weigert te accepteren dat hij een patiënt is.
In gesprek met dr. Hooplot passeren zowel prettige als minder prettige herinneringen de revue. Ook de relatie met zijn jeugdvriend Marvin komt aan de orde. Bryan is te zien als leider, met zijn aanhangers en hun verschillende (on)beantwoorde behoeften als voorzitter, lover (waarbij Lydia en Wanda een zeer voorname rol spelen), en toch patiënt. Op meesterlijke wijze zijn verschillende rollen in het stuk verwerkt waarin personen uit politieke groeperingen en tal van verenigingen aan het woord komen.
Bryan X is volgens bezoekers zeer zeker de moeite waard. “Het stuk is Magnifico, mang. Geweldig hoe Idi de verschillende personages gestalte geeft. Lemmers, die speciaal voor het stuk een ‘hairdo’ [een kalend voorhoofd, ... red.] onderging, heeft een topstuk neergezet. Deze welbespraakt overkomende ‘leider’ komt door zijn zeer vlotte babbel heel geloofwaardig over. Zijn kapsel en de intonaties in zijn monologen dragen daaraan bij.
Bryan X wordt gespeeld door een cast van acht mensen die tien personages vertolken. Idi Lemmers als Bryan, Kwasie Vreden als jonge Bryan, Ellen Abendanon als dr. Hooplot, Ori Plet als Marvin, Tanuya Manichand speelt Lydia, Wanaha de Vries vertolkt zowel Agnes als directeur, Clifton Sno speelt Harold en Pa, en Marina Pinas is Ma. De Mighty Youth fungeerde als versterking van de stemmen bij de vocale delen. Er is niet echt sprake van bijrollen, omdat haast elke rol bijdraagt aan het ‘zijn’ van dit stuk. Geen enkele rol is overbodig.
“Het meest geweldige is om al deze mensen van wie je het eigenlijk niet verwacht te zien samenspelen”, zegt Zabdai Zamuel over de cast. “Ik ben aangenaam verrast. Mensen die in hun dagelijks leven iets anders doen en dan tegen je zeggen aan het einde van zo’n productie ‘ik wist nooit dat theater maken zo leuk kon zijn’. Je moet het zien als de grootste rapper die een kinderboek schrijft. Dat is de keerzijde van de medaille. De andere kant van de persoon die we niet eerder hebben gekend.” Helen Kamperveen vindt het prima dat er goede politieke stukken worden gemaakt en gepresenteerd. “Een goed stuk.”
Producer Eartha Silos: “Bryan X is een geweldig goed stuk. Elke keer als ik de productie zie, merk ik andere zaken op die mij eerder niet waren opgevallen. Ook al draait dit stuk vijftig keer, ik denk dat ik vijftig keer zal genieten.” Volgens Eartha zit de kracht van dit stuk in de manier waarop het is geschreven. “Sharda wordt steeds beter”, zegt Silos. Zelf zegt Ganga dat het stuk het product is van tien jaren werken met verschillende groepen en verenigingen. Het is wat ik allemaal heb meegemaakt en datgene dat mij fascineert heb ik in dit stuk verwerkt. Het stuk is volgens Ganga aangepast. Het was al geschreven, maar vanwege omstandigheden moest het worden aangepast. Van het nieuwe product mochten de premièregangers afgelopen vrijdag deelgenoot zijn. Volgens Silos is het stuk uitzonderlijk goed vanwege de manier waarop de intriges, de verwarring en de herkenning verwerkt zijn. Het gaat om het systeem dat herkenbaar is. Enigzins herkent men Harish Monorath of is het Melvin Bouva? Wie is het nou eigenlijk? De verwarring is compleet omdat op de personages die gespeeld worden niet voor de volle 100% een etiket te plakken is. Dit is meesterwerk.
Bryan X: Nieuwe theaterproductie Stichting Projekta
Bryan X is de nieuwe theatervoorstelling van de Surinaamse Stichting Projekta. In de voorstelling gaat de stichting op zoek naar de wijze waarop het functioneren in (en van) de kleinste organisaties eigenlijk een voorbode is op wat zich op nationaal niveau afspeelt.
Het stuk geeft een kijk op de wijze waarop Surinamers zich organiseren in allerhande verenigingen, buurtcomités, jongerenclubs, en sportverenigingen. De voorstelling is tevens een studie naar organisatiecultuur, samenwerking en het idee van leiderschap in Suriname.
De voorstelling gaat op 16 juni in theater Unique aan de Fred Derbystraat officieel in première. Hierna zijn er voorstellingen gepland voor vrijdag 17, 24 en zaterdag 25 juni. Bryan X wordt ook voor de scholen gespeeld. De theatervoorstelling is onderdeel van het programma Theater voor Dialoog van Stichting Projekta, en wordt gefinancierd door de Nederlandse Ambassade. Met dit programma wil de stichting bijdragen aan de vorming van kritische burgers, vooral jongeren, door het theater te gebruiken als ontmoetingsplaats waar prangende maatschappelijke vraagstukken zoals democratie, armoede, genderongelijkheid, goed bestuur, patronage, seksuele en reproductieve rechten ter discussie worden gesteld. De regie en het script van Bryan X zijn van Sharda Ganga. De hoofdrolspelers zijn Idi Lemmers en de rappers Kwasi en Ori.