Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Latijns-Amerika
Indianen in het Wilde Spaanse Westen (5 en slot)
Indiaanse slavernij, weerstand, kolonisatie en missie in de Cariben
door Fred de Haas
Indianen waren ook maar gewone mensen
De bedoeling van dit artikel was om het treurige lot te belichten van Indiaanse volken die door de omvang van de Arabische en Afrikaanse slavernij en de aandacht die daarop was gericht bijna als onopvallende voetnoot in de marge van de bewuste geschiedenis terecht zijn gekomen. Ik heb geprobeerd te schetsen hoe zij ten tijde van Columbus te lijden hebben gehad van de sinistere macht van het Vaticaan en de Spaanse ontdekkings- en veroveringsdrift. Daarbij is ook enigszins begrip getoond voor de Spaanse Kroon die door het vaststellen van allerlei verordeningen, geboden en verboden serieuze pogingen heeft aangewend om het lot van de inheemse bevolking te verzachten en daarbij te maken had met de nietsontziende ambitie van de individuele kolonisator.
De inheemse bevolking liep in dit betoog een grote kans om zonder veel nuances en bijna als een abstracte categorie te worden neergezet, terwijl ze in feite lichamelijk zijn bezweken onder het geweld van de Spaanse legers.
read on…Indianen in het Wilde Spaanse Westen (4)
Indiaanse slavernij, weerstand, kolonisatie en missie in de Cariben
door Fred de Haas
Vroege beeldvorming over ‘de’ Indiaan
In de Spaanse beeldvorming van de 16e eeuw waren veel Indianen menseneters, een begrip dat al gangbaar was in de Oudheid. De praktijken van die menseneters werden met veel lugubere details en fantasie beschreven. Ook door serieuze kroniekschrijvers. Wat ervan waar is laat zich moeilijk gissen. Men baseerde zich o.a. op getuigenissen van mensen die bij de Cariben gevangen hadden gezeten. Columbus had van de Taíno (Indianen die het westelijk deel van het Caribisch gebied bewoonden) begrepen dat ze erg bang waren voor de mensen die ze ‘Caniba’[i] noemden Deze ‘Cariben’ zouden mensenvlees eten en zeer oorlogszuchtig zijn. Ook de eerste bisschop van Hispaniola spreekt omstreeks 1519 van de afschuwwekkende Kannibaleneilanden (las detestables islas de los caníbales).De Spanjaarden hadden veel moeite met het koloniseren van die eilanden omdat de Cariben weerstand boden en later ook samenwerkten met de Engelse, Franse en Hollandse piraten die vijandig stonden tegenover de Spanjaarden en Portugezen, de ‘legitieme’ kolonisten.
read on…Indianen in het Wilde Spaanse Westen (3)
Indiaanse slavernij, weerstand, kolonisatie en missie in de Cariben
door Fred de Haas
Kroniekschrijver Gonzalo Fernández de Oviedo y Valdés[i]
Oviedo was geen hoog opgeleid persoon, maar wel een scherp observator. Hij was ook een waardevol ooggetuige en schreef talloze boeken over flora, fauna, planten en Indianen. Hij had kritiek op het misbruik dat van de bevolking werd gemaakt door de Spanjaarden, op de ruzies tussen de verschillende religieuze ordes en het gebrek aan ethisch gevoel bij de Christenen. Jammer genoeg heeft hij zich negatief uitgelaten over de Indianen en zijn mening was ook leidend in later tijden.
read on…Indianen in het Wilde Spaanse Westen (2)
Indiaanse slavernij, weerstand, kolonisatie en missie in de Cariben
door Fred de Haas
De brief aan Santángel
In zijn verslag stelt Columbus de Indiaan voor als de ‘edele wilde’ die niet is besmet met maatschappelijke ondeugden. Indianen zijn eenvoudig, meegaand, houden van hun medemens en zijn goedlachs. Het is daarom des te verbazingwekkender dat Columbus ook overweegt hen tot slaaf te maken.
read on…Indianen in het Wilde Spaanse Westen (1)
Indiaanse slavernij, weerstand, kolonisatie en missie in de Cariben
door Fred de Haas
Sinds onheuglijke tijden zijn er oorlogen waarin mensen elkaar onderdrukken en naar het leven staan, vaak vanwege het bezit van een stuk grond. De geschiedenis der mensheid zal zich herhalen zolang er mensen zijn. Al lerend van de Geschiedenis rennen we als hamsters in een loopwiel.
Er is al veel geschreven over de tijd dat Spanjaarden, Portugezen, Fransen, Hollanders en Arabieren eeuwenlang mensen uit Afrika kochten en roofden om ze onder dwang te laten werken in Azië en op de plantages in de Amerika’s. Daarbij is de aandacht zozeer gericht geweest op de Afrikaanse en Arabische slavernij dat er hele volkstammen zijn geweest die het zonder die aandacht hebben moeten stellen, maar die niet minder zijn geconfronteerd met geweld, onderdrukking en uitbuiting van de kant van, voornamelijk, Europeanen. Het gaat hier over de volken die wij, naar algemeen verbreide gewoonte, rubriceren onder de generieke naam ‘Indianen’, een naam die te vergelijken is met de benaming die men in vroeger tijden, en zelfs tot in onze tijd, gewoon was te geven aan de onderling meest verschillende volken van Afrika: ‘Zwarten’ of ‘Negers’.
read on…Stemmen van sociaal verzet in de literatuur van Zuid-Amerika
Een essay over literaire weerstanden tegen machtsusurpatie, door Anneke Visée
Begin april verscheen in het Grieks een essay van Anneke Visée over Zuid-Amerikaanse literatuur rond het thema dictatuur en revolutie. In Zuid-Amerika zijn heel veel romans geschreven waarvoor dictatoriale en revolutionaire toestanden als inspiratiebron dienden. Geen wonder, want de geschiedenis van veel van deze landen bestaat uit een eindeloze reeks staatsgrepen sinds hun “onafhankelijkheid” van de koloniale mogendheden.
read on…Latijns-Amerika, een levenslange reis
door Walter Lotens
De Nederlandse auteur en journalist Herman Vuijsje is mij bekend als de socioloog die, hoewel atheïst zijnde, gefascineerd is door het fenomeen ‘religie’. ‘Iedere godsdienstige begeestering is mij vreemd, ik ontbeer simpelweg een antenne voor het bovennatuurlijke’, schrijft hij in een boek over Suriname, maar toch is hij als socioloog geboeid door godsdiensten, maar dan op zijn eigenzinnige manier. Godsbeelden, geweten, moraal en daaraan gekoppeld goed gedrag zijn wel vaker zijn onderzoeksterrein.
read on…Italiaanse monnik uit 14de eeuw wist al van Amerika
Middeleeuwen In Italië is een document gevonden van een Milanese monnik uit 1340, waarin gebieden in Noord-Amerika beschreven staan die toen alleen in Scandinavië bekend waren.
read on…Linkse verdeeldheid over Sandinisme
Er was eens een meisje in Nicaragua
dat glimlachend rondreed op een jaguar.
Aan het eind van de rit
zat het meisje achter het gebit
en de glimlach op het gezicht van de jaguar.
(Nicaraguaanse limerick)
door Walter Lotens
De glimlach van een jaguar
De feiten waren duidelijk voor mij in 1985: een arrogante Noord-Amerikaanse inmenging en fanatieke contra’s probeerden een prille revolutie de nek om te draaien. Dat was voor mij tevens een antwoord op het dilemma dat Salman Rushdie voorlegde via een anonieme Nicaraguaanse limerick in zijn Nicaraguaans reisverslag De glimlach van een jaguar.
read on…Pieter Muysken (11 april 1950‒6 april 2021) herdacht door Hilda de Windt-Ayoubi
Hilda de Windt-Ayoubi, dichteres en vertaalster, Curaςao
Toen ik gevraagd werd om voor Voertaal een stuk over Pieter Muysken als wetenschapper en bruggenbouwer te schrijven, gingen mijn gedachten in de eerste plaats terug naar de openingsquote van Geef me je taal. Dat ik je beter versta/Duna mi bo idioma pa mi por komprondé bo mihó, het taal-gerelateerd boek dat ik in 2019 aan Pieter Muysken en Frank Martinus Arion heb opgedragen:
read on…De strijders tegen koloniale overheersers blijven wél op hun voetstuk staan
door Nina Jurna
In Latijns-Amerika en het Caribisch gebied staan standbeelden van mensen die in verzet kwamen tegen koloniale overheersers.
read on…Boeiend gedachtenexperiment, maar geen roman
Over Laurent Binet – Beschavingen
door Walter Lotens
‘Er woonden in 1492 driehonderd miljoen mensen op de wereld. Meer dan de helft ervan woonde in Azië, bijna een kwart op het Amerikaanse continent en een vijfde slechts in Europa.’ Dat schrijft de Franse historicus Jacques Attali in zijn boek 1492. Dat zegt iets over de bescheiden demografische positie van het toenmalige Europa, maar, zo voegt de historicus eraan toe ‘ het westerse Europa is toen een geopolitiek beginnen te bedrijven waarin ideologische, economische en politieke krachten een zodanige rol spelen dat ze de geschiedenis van de hele wereld bepaalt en zijn eigen versie aan anderen oplegt.’
read on…
RSS
Facebook
Twitter
