Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Kotzebue Romeo
Naks opent documentatiecentrum bij 70e verjaardag
door René Gompers, foto’s Michiel van Kempen
Het gemeenschapscentrum Na Arbeid Komt Sport (Naks) is zeventig jaar geworden. De ‘bigi yari’ is uitbundig gevierd. Op de verjaardag van de culturele organisatie, die ooit begonnen is als een sportcentrum, is ook het Eu-Frie documentatiecentrum voor de Afro-Surinaamse cultuur geopend. read on…
2e Sranantongo Bakadina
Op 1 maart 2015 vindt de 2e editie van Sranantongo Bakadina plaats in het gebouw Ons Suriname. De eerste editie in 2014 was een groot succes, met maar liefst 150 enthousiaste Sranantongo liefhebbers, was het evenement uitverkocht. read on…
Standaardisering van het Sranantongo
Verrassend grote opkomst Moedertaaldag – Sranan bakadina
door Ludwich van Mulier
Amsterdam. De lente van 2014 maakte op de Moedertaalmiddag korte metten met de zachte winter. Het zonnige weer bracht veel Surinamers op de been op zondag 2 maart. Ruim meer dan honderd aanwezigen brachten met gepeperde folklore ode aan de Surinaamse taal “Het Sranantongo”. De spreektaal was Sranantongo.
read on…Sranantongo Bakadina
Eren van en pronken met het Surinaams
Een programma rond het Surinaams in verband met Internationale Moedertaaldag met o.a. presentatie boek en cd van Flos Rustveld Wan gro-ede kon gi Maria, een vertaling van Slaaf kindje slaaf geschreven door Dolf Verroen,
Opvoering van een fragment uit het toneelstuk Kophonger van Frank Wijdenbosch.
Taalspel over het Surinaams tussen twee teams met hulp van de zaal.
Muzikale omlijsting door Romeo Kotzebue en Krin Sten.
Columns, gedichten en interviews van en met o.a. Stuart Rahan, Kwasi Koorndijk, Ludwich van Mulier en Margo Morrison.
Loterij en Surinaamse keuken.
Datum: zondag 2 maart 2014
Tijd: 15.00 uur (inloop 14.30)
Toegang: 5 euro
Adres: Vereniging Ons Suriname
Zeeburgerdijk 19 A
1093 SK Amsterdam
Orga:FiRi FM & sympathisanten:06-40321238
Zondag vrij parkeren
 |
| Flos Rustveld (rechts) wordt bij de Vereniging Ons Suriname omhelsd door Gracia Blanker, mede-auteur van het Spectrum Woordenboek Sranantongo. Foto Michael Bhola |
Gi Sranantongo grani, taki en, singi en, prodo nanga en prey nanga en.
Fu grontapu mamatongodey ede, un e hori wan Sranantongo Bakadina. Na kuru kuru un o abi:
Kon na doro fu a buku nanga poku :”Wan gro-ede gi Maria”-wan tori fu Dolf Verroen skrifi na patatatongo. A kari en: Slaaf kindje slaaf. Sisa Flos Rustveld broko en kon na Sranantongo.
Wan pisi fu a preypisi fu Frank Wijdenbosch, kari Kophonger
Sabi yu tongo, 2 Tetey fu 3 suma o fiya suma e basi a tongo moro bun .
Poku anga singiman, brada Romeo Kotzebue, Krin Sten
Prakseri, bari puru nanga aksi piki, Brada Stuart Rahan, Brada Kwasi Koorndijk, Brada Ludwig van Mulier nanga Sisa Margo Morrison
No lasi skin gi Krioro kukru nanga wan fiya prey o de.
Deymarki: Sonde baka-yari mun,03 2014
Yuru: 15.00 yu (14.30yu waka kon
Madyomina: 5 euro
Madyomina: 5 euro
Tanpresi: Verenigingsgebouw Ons Suriname’
Zeeburgerdijk 19A
1093 SK Amsterdam
Orga: Firi FM nanga kraka fu atifiri staman.
Sisa Flos Rustveld: 06-40 32 12 38
Fu tapu yu presi na fesi poti a moni na
NL68 INGB 0005981950 F.R. Rustveld
Johanna Schouten-Elsenhout, ontrafeld door Eddy van der Hilst
door Christine Samsom
Op 8 maart jongstleden, de 100ste viering van de Internationale Dag van de Vrouw, werd in het perkje vóór het CCS-gebouw aan de Henck Arron-/Gravenstraat in Paramaribo een zogenaamd kopbeeld onthuld van onze bijzondere dichteres Johanna Schouten-Elsenhout (11-07-1910 – 23-07-1992), gemaakt door schilder/beeldhouwer Erwin de Vries. Direct nadat de prachtige mamio die het beeld bedekte, was verwijderd door voorzitter Eline Graanoogst van de Nationale Vrouwen Beweging (NVB) als initiatiefnemer, directeur Otto Ezechiëls van de Centrale Bank (CB) namens de sponsor, een achterkleindochter van de dichteres en de kunstenaar, ontstond er enige dyugudyugu rond Eddy van der Hilst en de wijze neerlandicus Hein Eersel. Oei, de spelling van het Sranan op de sokkel….! De fouten daarin maakten Eddy boos, nee, woedend! Maar dat was dan ook het enige minpuntje in het overigens gesmeerd verlopen programma dat aan de onthulling vooraf ging. Toespraken van de historica Mildred Caprino, de directeur van het CCS, Elviera Sandie, en de directeur van de NVB, Eugenia Velland-Uiterloo, werden op voortreffelijke wijze afgewisseld door gedichten van tante Jo: het prachtige ‘Mi Dren’, op muziek gezet door Romeo Kotzebue, gezongen door An Hensen, een ander gedicht gezongen door sisa Lisibeti Peroti die zichzelf begeleidde op een vingerpiano(otje), een voordracht door Celestine Raalte, alles aan elkaar geregen door Sieglien Spier. Sponsoring van kunst staat bij de CB hoog aangeschreven en met de financiering van het kopbeeld, werden volgens de heer Ezechiëls, de enige man die voor het voetlicht trad, dus twee vliegen in één klap geslagen: dichtkunst en beeldende kunst. Waarom werd gekozen voor 8 maart om het beeld te onthullen? De directeur van de NVB legde dat haarfijn uit: 8 maart is een strijddag: Zoals vrouwen 100 jaar geleden al streden voor hun rechten, een strijd die overigens nog lang niet voltooid is (we hoeven alleen maar te kijken naar het aantal vrouwen in DNA), zo streed Johanna Schouten-Elsenhout voor erkenning van het Sranan en van de afro-Surinaamse cultuur. Vorig jaar werd haar 100ste geboortedag herdacht en nu was ook de viering van 8 maart 100 jaar oud.
Als er iemand is in Sranan die diep is doorgedrongen in de poëzie van Johanna Schouten-Elsenhout, dan is het Eddy van der Hilst wel, de grote man achter Sranan Akademya. Dat blijkt weer uit de publicatie van de brochure Close Reading van het gedicht “Winti” van J. Schouten-Elsenhout, een uitgave van de Henri Frans de Ziel Stichting, waarmee de Trefossa-lezing 2010, door Eddy van der Hilst op 15 januari 2010 gehouden, in druk is verschenen. De Stichting wil met de uitgave ‘bijdragen aan de vergroting van de toegang tot kennis van de Surinaamse literatuur’. Eddy publiceert al jaren op dit gebied. Hij studeerde linguïstiek bij Prof. Jan Voorhoeve in Leiden, Nederland, met wie hij de grote voorraad odo’s die Johanna had verzameld, ordende en in 1974 uitgaf onder de titel Sranan Pangi bij Bureau Volkslektuur: ‘Foe gi frantwortoe’. Toen werd de ‘u’ nog als ‘oe’ geschreven en djari in plaats van dyari. Hij was lid van de spellingscommissie die in 1984 werd ingesteld om de regering te adviseren ten aanzien van de spelling van het Sranan volgens moderne inzichten. In 1986 werd de spelling per resolutie vastgelegd. In dat kader verzorgde hij de t.v.-cursus Skrifi Sranantongo bun, leysi en bun tu die later ook in boekvorm verscheen (1988). Verder werd hem door het RK-bisdom gevraagd om samen met pater Roest een vertaling te maken van de bijbellezingen (Leysipisi fu den sonde nanga fesadey). In 1997 verscheen een nieuwe bijbelvertaling in het Sranan en voor de Ahmadiya moslims vertaalde hij Kor’anverzen. Als geboren docent geeft hij nu les aan de Schrijversvakschool (en ik spreek hier uit ervaring) en is hij bezig aan een grammaticaboek voor niet-Sranan sprekers. Aan wie is de uitleg van het gedicht ‘Winti’ dan ook beter toevertrouwd dan aan Eddy van der Hilst? Na het gedicht enkele keren te hebben voorgelezen en eventueel onbekende woorden te hebben verklaard, maakt hij, omdat de dichteres geen hoofdletters, komma´s en punten heeft geplaatst, een verdeling in 4 zinnen met een onderverdeling in hoofd- en bijzinnen. De 3 eerste zinnen beschrijven elk een situatie, de laatste zin een wens die te maken heeft met die 3 situaties. Dit maakt het lezen direct veel makkelijker. Elke zin wordt nu uitgebreid behandeld wat de inhoud betreft. En dan blijkt pas, hoe belangrijk het gebruik van elk woord is, ook lidwoorden, hulpwerkwoorden. We deinen vanaf Braamspunt (Branspen) zachtjes mee op de golfjes (plana), die slaapverwekkend (dyonko) klotsen tegen de oever bij de Marinetrap (Matros´broki). Maar middenin de rivier wacht ons een gevaarlijke draaikolk die ons meesleurt, de diepte in. Woorden als Gebre en dyodyo verwijzen naar de Winticultuur en daarmee naar een diep probleem in de Surinaamse samenleving. Het is de natie, the spirit of the nation, die vanuit Nederland (sewinti) in slaap is gesust ten koste van het gevoel van eigenwaarde. De dichteres heeft de overtuiging, uitgedrukt in de wens ´mi winsi wan nyun dey opo fesi´, dat een nieuwe dag aanbreekt, waarin het zelfrespect opbloeit. Het gedicht werd geschreven in de 60-ger jaren van de vorige eeuw, waarin ons een paradijselijk Suriname werd voorgehouden dankzij veel geld uit Nederland, ten koste van ons zelfrespect. Eddy eindigt dan ook met ons de vraag voor te houden, waar de titel Winti op slaat: Is het de winti die Suriname uit onderworpenheid danst voor de (ex-)koloniale heerser of is het de winti, ´de razernij …..die zou moeten uitbreken tegen deze vernederende onderwerping´.
Ik heb deze Close Reading met ontroering gelezen, niet alleen omdat ik er veel van geleerd heb als het gaat om de diepere betekenis van het Sranan, maar vooral ook omdat de uitleg zoals Eddy die geeft, effect zal moeten hebben op het volk van dit dierbare land, effect dat Johanna volgens hem zo vurig wenste.
Mi na frudu mi e go, mi e kon noti no e kibri gi mi
Stichting NAKS–Nederland i.o. presenteert in samenwerking met Podium Kwakoe
Mi na frudu mi e go, mi e kon noti no e kibri gi mi.
Op 1 februari 2010 overleed NAKS-voorzitter, Elfriede Baarn-Dijksteel na een kortstondig ziekbed. Suriname verloor hiermee een nestor op cultureel en sociaal maatschappelijk gebied. Zij zette zich eveneens met hart en ziel in voor jongeren en sociaal maatschappelijke vraagstukken omtrent gender en ontwikkeling.
Elfriede Baarn-Dijksteel heeft een groot aantal gedichten achtergelaten die zij schreef onder het pseudoniem Jenge. Haar drijfveren waren ‘zelfvertrouwen’ en ‘geloof in eigen kunnen’. Deze thema’s komen ruimschoots aan de orde in haar gedichten. Zij onderstreept de kracht van kunst en cultuur als middel van zelfverwezenlijking. Andere belangrijke thema’s uit haar gedachtegoed zijn: jeugd, empowerment, gender, natievorming, maatschappelijk verval, incest, natuurbehoud en wederzijds respect.
NAKS (Na Afrikan Kulturu fu Sranan) heeft een deskundig redactieteam benoemd bij het selecteren van deze gedichten. Op 24 juni 2010 zal de uitgifte van deze gedichtenbundel in Suriname gelaunched worden. In navolging op de launching heeft Stichting NAKS-Nederland i.o het initiatief genomen om de gedichtenbundel te presenteren aan het Nederlands publiek.
Met het uitbrengen van de gedichtenbundel levert NAKS een bijdrage aan het bevorderen en ondersteunen van literaire producties en de bekendmaking daarvan. De identiteitsvorming, het zelfbeeld en zelfbewustzijn van vooral Afro-Surinaamse jongeren wordt hierdoor versterkt.
Programma
18.30 uur Inloop
19.00 uur Opening dagvoorzitter, Jerryl Gemin
19.10 uur Volkslied Suriname, Romeo Grot
19. 15 uur Toespraak Fred Fitz -James
19.20 uur Documentaire: Ode Elfriede Baarn-Dijksteel
19.30 uur Toespraak Richenel Trustfull, Hoofd Beleidsadviseur Ministerie van Onderwijs en
Volksontwikkeling in Suriname
19.35 uur Puwema 1: Mama Sranan; Anita Mando
19.40 uur Toespraak Stichting NAKS -Nederland. i.o. Maritha Kitaman
19.50 uur Optreden Psoko psalm groep, A Sa Go
19.55 uur Puwema 2: De man van de straat; Gracia Blanker
20. 00 uur Toespraak vertegenwoordiger Podium Kwakoe, Romeo Kotzebue
20.05 uur Puwema 3: Skrif’Papira; Ursila Nijman
20.10 uur Toespraak dochter E. Baarn-Dijksteel, Jennifer Baarn
20.20 uur Puwema 4: No Frede; Sheila Landveld
20.25 uur Toespraak Nationale Vrouwen Beweging Nl, Tanja van Velthuizen
20.30 uur Puwema 5: Mi Man Pikin José Tojo
20.35 uur Toespraak Wethouder Amsterdam Zuid-Oost, Urwin Vyent,
20.40 uur Optreden Psoko psalm groep, A Sa Go
20.45 uur Presentatie van gedichtenbundel Jennifer Baarn & Maritha Kitaman
20.50 uur Sluiting
20.55 uur Samenzijn
Datum: vrijdag 25 juni 2010
Plaats: Podium Kwakoe
Adres: Frissenstein 78, 1102 AP, Amsterdam -Zuidoost
Aanvang: 18.30 uur .
Kledingscode Cultureel
Voorregistratie: tot 21 juni 2010
Toegang: vrijwillige bijdrage
Maritha Kitaman: m.kitaman@hotmail.com # 0644702046
Miriam Illes: miriam.illes@gmail.com # 0637033082
RSS
Facebook
Twitter
