Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Paul François Roos; Een rooskleurige verbeelding van de slavernij
door Bert Paasman
Het is altijd een vreemde, zo niet verbijsterende constatering van ons 21ste-eeuwers dat zich onder mensen die slaven uitbuitten, mishandelden en misbruikten, soms artistieke personen bevonden die musiceerden, tekenden, of poëzie schreven. Paul François Roos was zo’n dichter die een groot aantal boeiende gedichten nagelaten heeft, zowel over de zijns inziens prachtige Surinaamse natuur als over het plantageleven en de slavernij.
read on…Weer gedigitaliseerde Suriname-titels in de DBNL
De DBNL heeft opnieuw een aantal Suriname-titels toegevoegd aan het toch al niet geringe bestand. De titels lopen van 1856 tot 2022.
read on…De levende afgod of De geschiedenis van een kankantrieboom
door Michiel van Kempen
De levende afgod of De geschiedenis van een kankantrieboom van J. de Liefde, verscheen bij uitgeverij Höveker & Zoon te Amsterdam in 1891. Het boek werd samen met twee andere teksten van De Liefde herdrukt in 1900 onder de titel De geschiedenis van een kankantrieboom.
read on…Koloniale jeugdliteratuur uit de West: Van edele koningszonen en gruwelijke planters
door Michiel van Kempen
De Nederlandse koloniën in ‘de West’ (Suriname en de Nederlands-Caraïbische eilanden) hebben in de koloniale tijd een literatuur gekend die gemodelleerd werd naar het voorbeeld van Patria (Nederland). Voor de kinder- en jeugdliteratuur geldt dat niet helemaal: in de koloniën zelf is er nauwelijks jeugdliteratuur geschreven. In Suriname moet je die met een vergrootglas zoeken, op de eilanden is er vóór de 20ste eeuw zelfs helemaal niets.
read on…Tuinen op de kaart – Leren van geschiedenis 78
door Hilde Neus
Veel van de politieke discussies in Suriname gaan over het evenwicht tussen uitgaven en inkomsten. Er wordt te veel uitgegeven door de overheid, en te weinig geproduceerd. Al jaren horen we dat Suriname de potentie heeft de groente- en fruitschuur van het Caribisch gebied te worden. Dat wordt steeds lastiger vanwege het duurder wordende vervoer. Diverse productielijnen zijn al gestopt omdat de export van groente en fruit (waaronder in sapvorm) niet naar wens verliep. Het verbouwen van eten was belangrijk, op de plantages, maar ook in de stad.
read on…Koloniale jeugdboeken vanuit hedendaags perspectief
Op 10 november 2023 organiseert de Stichting Geschiedenis Kinder- en Jeugdliteratuur in de Universiteitsbibliotheek Leiden een studiedag over Koloniale jeugdboeken vanuit hedendaags perspectief. In het programma is niet alleen aandacht voor het traditionele “witte” perspectief op de koloniën, maar wordt ook belicht hoe de oorspronkelijke inwoners hun geschiedenis beleefden. Het denken langs raciale lijnen was verankerd in de maatschappij en werd onder andere verwerkt in sfeerverhalen. Maar boeken bevestigen niet alleen de heersende cultuur. Er zijn ook verhalen van troost of bevrijding. Aan de hand van uiteenlopende kinder- en jeugdboeken leren we de verschillende invalshoeken kennen. Niet alleen Nederlands-Indië, maar ook Zuid-Afrika en Suriname/Caraïbisch gebied komen aan bod.
read on…Opsluiten wegens uitschelden – Leren van geschiedenis 32
door Hilde Neus
In de afgelopen week zijn er enkele mensen opgepakt vanwege belediging van de president. In de wet staat dat dit verboden is, waarop reacties uit de samenleving loskwamen over de vrijheid van meningsuiting. Waarna weer enkele mensen in de pen klommen om het verschil tussen die vrijheid en het respectloos bejegenen van hoogwaardigheidsbekleders aan te geven. Is het uitschelden (met grove termen) van regeringsleiders geoorloofd? Wat zegt een dergelijk taalgebruik van de criticaster, wat zegt het van een samenleving? Tegenwoordig wordt er op Facebook gescholden dat het een lieve lust is, maar degenen met een dergelijk afkeurenswaardig taalgebruik verschuilen zich vaak achter een vals profiel.
read on…On the use of Dutch “slaaf” and “totslaafgemaakte”
by Michiel van Kempen
As in all postcolonial debates scrutinizing language is perhaps the foremost issue. The N-word has sweepingly been banned from public discourse, “coolie” and “mulatto” are under attack, all kinds of words naming black people are being scrutinized, commented upon, weighted and often rejected. One of the issues in the Netherlands in 21st century postcolonial debates is how to cope with the term “slaaf” (slave/enslaved). Scholars, activists and more and more people tend to reject the old word “slaaf”. However unlike English, the Dutch language does not offer an obvious alternative. And some black scholars argue that there good reasons to stay with the old word “slaaf”.
read on…Paul François Roos – Schets van het plantaadjeleven
aan mijnen broeder Cornelis Sebille Roos.[1]
Mijn broeder, die uw tijd, in andre werelddelen,
Al schetsende, besteedt met verf en kunstpenselen!
Ontvang een dichttafreel van mij, die, ver van u,
Aan ‘t Commewijnse vocht,[2] het fortgewemel[3] schuw,
En ‘t land bebouwende, bemin het eenzaam leven,
Van welks vermaak mijn pen u tracht een schets te geven.
Mosa Lampe dicht; Cornelia antwoordt
Mosa Lampe
Den generaal P.R. Cantz’laar[1] en gemalin,
te Aruba den 16en Augustus 1824,
met dit volgend lied vereerd door juffer A.C.E. Lampe.
(Wijze: God save the King.)
Eerwaardig heer en hoofd!
Aruba’s opperhoofd
Hier in ons kring.
Ach, dat uw liefde en deugd
Steeds zij den troost en vreugd
Die ons omring.
Wij smeken het Albestuur
Voor u heil dat eeuwig duur
Dat nimmer ons liefdevuur
Voor Cantz’laar doof.
Hendrik Schouten – De gele vrouw
Een vrouw die deugden mint en past op hare plichten,
Uit gulle vrolijkheid wel eens een deuntje zingt,
Op ’t klavecimbel speelt en somtijds luchtig springt
Om ’t afgesloofde brein haars egaas[1] te verlichten,
Sinceria – Hartelijke uitboezeming
Hartelijke uitboezeming over de aanstaande gemeenschappelijke vereniging van de twee Protestantse Evangelische Gemeenten te Curaçao en onderhorige eilanden
Ode aan de verdraagzaam-eensgezinde Godsverering
Zwakke zangster met schrome lust!
Wat adem doet uw zanglust roeren?
Wat huivring wekt uw stille rust?
Hoe! zou iets trefflijks u vervoeren?
Want geen bloemenkransje lacht u aan,
Of, vleiende gunst met laurierblaan;
Geen streelster zal uw lof doen horen;
Uw proeftijd snelt aan de avondstond,
Ziet reeds op het eindpaal schier ten grond;
Natuur kwijnt haast ter rust, – wat kan uw zangdrift sporen?