Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
De macabere onderstroom van suïcide
Film over Edgar Cairo in De Pletterij
In 2010 overleed de Surinaamse schrijver Edgar Cairo in nagenoeg publieke anonimiteit op 52-jarige leeftijd aan een maagbloeding. Edgar Cairo, geroemd om zijn taalvirtuositeit en zijn bruisende optredens, publiceert in de ongeveer vijftien jaar van zijn actieve schrijverschap tot aan zijn psychose eind 1988 meer dan dertig romans, verhalen- en gedichtenbundels in het Sranantongo, het Surinaams-Nederlands en het Nederlands. Met zijn columns uit de Volkskrant en De Groene Amsterdammer krijgt hij een breed lezerspubliek. Pijn en schaamte over de koloniale geschiedenis van Nederland in Suriname overheerst in zijn leven en werk.
Het is beklemmend aanwezig in de documentaire Edgar Cairo: ‘Ik ga dood om jullie hoofd’ van Cindy Kerseborn. De film ging op 16 november 2010, de tiende sterfdag van Edgar Cairo, in première voor een publiek van genodigden.
Edgar Cairo: ‘Ik ga dood om jullie hoofd’ is donderdag 13 december 2012 te zien bij Cinema Club in de Pletterij. Regisseuse Cindy Kerseborn en uitgever Franc Knipscheer zijn aanwezig en geven toelichting en beantwoorden vragen.
Pletterij, Lange Herenvest 122, Haarlem Aanvang: 20.00 uur.
Toegang € 3,00, inclusief lidmaatschap.
Reserveren@pletterij.nl of 023 542 3540
Drie groten van de Surinaamse poëzie in ‘Plantage Hecht en Sterk’ van de Letterij
Shrinivási |
Op woensdag 28 november staat Letterij, het programma met schrijvers, in het teken van poëzie uit Suriname. Drie grote Surinaamse dichters komen ter sprake: Michaël Slory, Shrinivási en Bernardo Ashetu. Van alle drie verschijnen of zijn net nieuwe gezaghebbende bundels verschenen.
Stempel eerste dag van uitgifte postzegel Bernardo Ashetu 2010 |
Uit het grotendeels ongepubliceerde werk van Bernardo Ashetu (1929-1982) werd de bundel Dat ik je liefheb samengesteld door Michiel van Kempen, die ook in samenspraak met Michaël Slory (1935) diens bundel Torent een man hoog met zijn poëzie bezorgde. De titel van deze aflevering van Letterij is ontleend aan de nieuwe bundel van Shrinivási (1926, tegenwoordig woonachtig op Curaçao), Hecht en sterk, met een Nawoord van Geert Koefoed. De dichters zijn dan weliswaar niet lijfelijk tegenwoordig, maar prachtige, zelden uitgezonden filmbeelden uit documentaires van zowel Slory als van Shrinivási tonen de uniciteit van deze dichters, de ‘grand old men’ van de Surinaamse poëzie.
‘Letterij’ is een maandelijkse programmareeks van Uitgeverij In de Knipscheer in de Pletterij.
Cairo-film in De Pletterij
Lauffer-biografie, Heloise en Vaders gedoopt
Op zondag 16 september 2012 vond in een uitverkocht Amsterdams theater Podium-Mozaïek de presentatie plaats van drie nieuwe Knipscheer-boeken: de biografie van Pierre Lauffer door Bernadette Heiligers, de verhalenbundel Woestijnzand van Elodie Heloise en de novelle Terug tot Tovar van Hans Vaders.
Curaçao door de ogen van Pierre Lauffer
Uitgeverij In de Knipscheer en Fundashon Pierre Lauffer nodigen u van harte uit aanwezig te zijn op zondagmiddag 16 september 2012, 15.00 uur bij de feestelijke boekpresentatie van Pierre Lauffer. Het bewogen leven van een bevlogen dichter Biografie door Bernadette Heiligers alsmede van Na final di kaminda speciale bundel met de laatste acht gedichten van Pierre Lauffer in 5 talen door verschillende vertalers, onder wie August Willemsen (†).
Tevens worden gepresenteerdWoestijnzand, het prozadebuut van Elodie Heloïse en Terug tot Tovar, de nieuwe novelle van Hans Vaders m.m.v. de auteurs Bernadette Heiligers, Elodie Heloïse, de vertalers Lucille Berry-Haseth, Fred de Haas en met Robin Akkerman, Sidney Joubert, Franc Knipscheer, Wim Rutgers, Peter de Rijk.
Muziek van Alma Latina [o.a. 3 liedjes van Pierre Lauffer!]
Na afloop signeren de auteurs voor belangstellenden hun boeken.
Podium Mozaïek Bos en Lommerweg 191 1055 DT Amsterdam.
Klik: Route & bereikbaarheid
Datum: zondag 16 september 2012, zaal open 14.30 uur; programma 15.00 tot 17.00 uur signeren en napraat in de foyer
Toegang gratis, reserveren noodzakelijk: http://www.podiummozaiek.nl/ 020-580 0381 [++ 3120 580 0381] of via e-mail aan indeknipscheer@planet.nl De kaarten liggen dan voor u klaar op de dag van de voorstelling vanaf 14.00 uur bij Podium Mozaïek. Op zondag is het in de directe omgeving van Podium Mozaïek gratis parkeren.
Of ik dat oké vind…?
door Elodie Heloise
Terwijl ik bezig ben de ‘zetproef’ door te nemen van Woestijnzand krijg ik een mailtje van uitgever Franc Knipscheer. Over de flaptekst van het boek. Hij stuurt me een tekst en vraagt of dat ok is:
Curaçao ontleent zijn naam aan het Portugese woord coração, dat letterlijk ‘hart’ betekent. Elodie Heloise doet die etymologie eer aan door haar éígen hart aan het eiland te verpanden. En het klopt warmbloedig. In de bundel Woestijnzand meet Heloise zich weliswaar een overwegend ‘observatoire’ schrijfstijl aan, maar zij weet daarin ook precíés op de juiste momenten ‘te falen’. Het resultaat: proza met prik maar zonder preek. De uiteenlopende karakters in Woestijnzand ondergaan hun klein en groot leed met een vreemd soort luciditeit die soms jaloersmakend, dan weer meelijwekkend is. Toch schemert er elke ochtend weer een hoopvol ‘mañana!’ aan de Caribische horizon.
In Woestijnzand ontpopt Elodie Heloise zich als een chroniqueur van het alledaagse Curaçao. Van een junk die zijn oude straat beweent tot de weduwe die haar gestorven man thuis koel houdt. Van het gezin dat zich op een cycloon voorbereidt tot de kunstenares die denkt een ‘dodelijk’ schilderij te hebben verkocht. En als Heloises sporadisch opgevoerde alter ego op Schiphol staat:
‘Twee marechaussees met neutraal correcte gezichten vangen mij op. Ik moet mijn armen en benen spreiden. Een elektronische staaf glijdt langs mijn lijf. “Bent u ongesteld, mevrouw?” Ik voel dat ik knik en daarop lopen de mannen door naar het volgende slachtoffer dat door de hond uitverkoren is. Verbijsterd kijk ik ze na. Op het werk spreken we van “bezoek”. Mijn collega’s, de vrouwelijke dan, zien het aan me. “Ach, dushi, heb je bezoek? Geeft niet, doe rustig aan vandaag. We weten allemaal hoe het is.” Ik krijg dan een knipoog die druipt van het medeleven.’
Of ik dat oké vind…? Man, ik ben er helemaal stil van. En oh ja… de presentatie van deze bundel is op 16 september. In Amsterdam.
[van de nieuwe website van Elodie Heloise]
De tussenlanding op planeet aarde was het leven waard!
In Memoriam Erich Zielinski
door Franc Knipscheer
Tot op het laatste moment wilde ik niet echt geloven dat Erich Zielinski het loodje zou leggen. Hij leek immers een kat met zeven levens te zijn en volgens mij waren die nog niet alle zeven voorbij. Bij het afsluiten van een van die levens kon hij bijzonder troostrijk zijn voor hen die het met de eindigheid van één leven moesten stellen.
Op 11 augustus 2011 mailde hij me nog: ‘Waarschijnlijk ben ik in het najaar in Nederland.’ Dat was een vertrouwenwekkende aankondiging die hij sinds 2004 elk jaar deed en ook nakwam. Zijn bezoeken aan de uitgeverij hadden iets van een jaarlijks uitje, een feestje, dankzij zijn goedgemutstheid (altijd die zwarte alpinopet), met zowel van zijn als van onze kant traktaties op tafel. En natuurlijk werd er ook gewerkt aan de manuscripten. Maar afgelopen najaar is hij niet meer naar Nederland gekomen.
Erich Zielinski bleef altijd iets jongensachtig houden. Hij smeedde plannen, richtte fundashons op, die niet altijd een lang leven beschoren waren. Maar de plannen, de ideeën, dié waren belangrijk, die getuigden van zijn levenslust en enthousiasme. Toch was Erich Zielinski voor mij ook een man van de oude stempel, niet wat leeftijd betreft, maar simpelweg omdat hij moeiteloos lange strofen van de ene grote dichter na de andere (ik herinner me bijvoorbeeld Pierre Lauffer, Pablo Neruda, Koos Schuur) uit het hoofd kon (re)citeren – en inderdaad ongeacht of dat nu in het Nederlands, het Papiaments of het Spaans was. Kom daar nog maar eens om vandaag de dag. Daar was ik strontjaloers op.
Erich Zielinski was ook een ‘family man’. Zijn kinderen en kleinkinderen waren – eerlijk is eerlijk – de werkelijke reden om met regelmaat naar Nederland te komen… Hij mailde vorig jaar: ‘Ik zie van dag tot dag het leven aan: de planten en dieren in de tuin en vooral mijn kleinkinderen wanneer die op bezoek zijn.’
Aan een van zijn doktoren schreef hij bijna een jaar geleden als opdracht in De Engelenbron: ‘Aan een vriend en reisgenoot in de oneindigheid van tijd en ruimte in het universum; de tussenlanding op planeet aarde was het leven waard!’
Een standbeeld voor Niemand
Talkshow Mondiaal Literair met Juan Manuel Roca (Colombia) en zijn vertaler Stefaan van de Bremt, met vertaler Fred de Haas over Elis Juliana (Curaçao) en met schrijfster Aliefka Bijlsma (Curaçao).
Juan Manuel Roca is iemand, zelfs in het land van Gabriel García Márquez. Hij is er uitgegroeid tot een nieuwe nationale beroemdheid. In september 2011 is hij voor het eerst in Nederland, en wel bij Mondiaal Literair. Voor zijn bundel Een standbeeld voor Niemand ontving hij de Colombiaanse staatsprijs voor poëzie. Roca wordt vergezeld door zijn vertaler Stefaan van den Bremt, dichter en essayist, en vertaler van o.a. Octavia Paz en Pablo Neruda. Aan Van den Bremt werd de Belgische staatsprijs voor vertalingen toegekend.
De tweede gast van de avond is Fred de Haas. Hij is de vertaler en samensteller van de dan te presenteren bundel Hé Patu/Waggeleend, waarmee hij een bescheiden standbeeld opricht van de zwarte Curaçaose Papiamentstalige dichter Elis Juliana. Het gesprek zal o.m. gaan over persoon en werk van Elis Juliana en hoe hij gezien kan worden in relatie tot andere (Afro)-Caribische auteurs. De in augustus 84 jaar geworden Elis Juliana zal op video te zien en op cd te horen zijn.
De derde gast is Aliefka Bijlsma (Curaçao, 1972). Zij debuteerde, hoewel Engelstalig opgevoed, in 2007 met de Nederlandse roman Gezandstraald, die zich op Curaçao afspeelt. Als diplomatendochter groeide zij op o.a. in Senegal, de Filippijnen, Engeland en Ghana; zij werkte onder meer in New York, Brazilië en als advocate op Curaçao. Tegenwoordig woont en werkt zij in Amsterdam. Vorig jaar verscheen haar tweede roman, Mede namens mijn vrouw, gesitueerd in Rio de Janeiro. Daarnaast is zij direct betrokken bij de filmindustrie als juridisch adviseur, scenarioschrijver, producent en regisseur. Met haar Curaçaose roots en haar ‘Braziliaanse’ roman is zij in Mondiaal Literair de ideale schakel tussen het Curaçao van Elis Juliana en het Zuid-Amerika van Juan Manuel Roca.
Mondiaal Literair – Talkshow met schrijvers is een samenwerking tussen MCH, De Bibliotheek Haarlem en Uitgeverij In de Knipscheer. De maandelijkse schrijversavonden van Mondiaal Literair worden thematisch samengesteld, zoveel mogelijk naar aanleiding van recent bij Nederlandse uitgeverijen te verschijnen boeken, die inhoudelijk grenzeloos zijn. Uitgever Franc Knipscheer is de host van de avond. De interviews worden gehouden door Peter de Rijk. “Een standbeeld voor Niemand” is de vijftiende reguliere editie van Mondiaal Literair.
Woensdag 28 september 2011 20.00 uur
Zaal open: 19.30 uur
Locatie: MCH, Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem
De toegang bedraagt 5 euro, 1 kop koffie of thee inbegrepen
Op vertoon van bibliotheekpasje kunt u gratis één introducé meenemen
Reserveren vooraf is wenselijk: 023 – 542 3540
www.mondiaalcentrumhaarlem.nl
Elis Juliana en Eric de Brabander in Curaçao! Curaçao!
Uitgeverij In de Knipscheer organiseert op zondagmiddag 25 september 2011 om 15.00 uur in Podium Mozaïek Amsterdam een dubbele boekpresentatie onder de titel Curaçao! Curaçao! met medewerking van Eric de Brabander (schrijver van de roman Hot Brazilian Waxen het requiem van Arthur Booi), Fred de Haas (samensteller en vertaler van de bundel Hé Patu/Waggeleend) van Elis Juliana), Igma van Putte (voordracht, foto rechts), Peter de Rijk (interview), Aart G. Broek (over zijn bundel Het lichten van de jaren) en Ensemble Alma Latina (muziek). Met film, voordracht, interview en muziek.
De toegang is gratis, maar u dient wel vooraf te reserveren; zie de informatie onderaan dit bericht.
Eric de BrabanderPeter de Rijk (recensent en o.a. presentator van het programma Literat-uur dat wekelijks live vanuit de OBA wordt uitgezonden op Amsterdam FM Radio) gaat in gesprek met Eric de Brabander uit Curaçao over zijn nieuwe roman Hot Brazilian Wax en het requiem voor Arthur Booi. Op tragisch-subtiele wijze weet Eric de Brabander in Hot Brazilian Wax en het requiem voor Arthur Booi het onvermogen in kaart te brengen om twee verschillende werelden met elkaar te verzoenen. De spagaat waarin de hoofdpersoon verkeert heeft een funeste uitwerking op zijn omgeving, niet in het minst op hemzelf. Net als in zijn debuutroman Het hiernamaals van Doña Lisa (2009) duikt De Brabander weer in wat hijzelf ‘de kakofonische orkestbak van de Cariben’ noemt. Maar in Hot Brazilian Wax en het requiem voor Arthur Booi contrasteert die kakofonie met het nuchtere Groningen en het zakelijke Amsterdam.
Tijdens zijn studie geneeskunde raakt de Curaçaoënaar Arthur Booi gefascineerd door de alternatieve kanten van het vak die de term ‘wetenschappelijk’ niet mogen dragen. Zijn kennismaking met kwakzalver dr. Kretchmer maakt het er niet makkelijker op. Als scepticus ziet Arthur resultaten die de arrogante westerse geneeskunde té snel wegzet als placebo-effect of als ruis in de statistieken. Dat frustreert hem enorm. Wanneer Arthur terugkeert naar zijn geliefde Curaçao en daar een praktijk begint als huisarts, probeert zijn vrouw Estelle hem nog in het gareel te houden. Maar het is te laat. Als in een Grieks drama, begeleid door paukenslagen, voltrekt zich het lot van Arthur.
Eric de Brabander (1953) groeide op op Curaçao. Hij studeerde tandheelkunde in Nederland, werkte enige tijd aan een universiteit in New York en keerde daarna definitief terug naar Curaçao.
Elis Juliana
De Curaçaose kunstenaar Elis Juliana (1927) behoort met Luis Daal en Pierre Lauffer tot de ‘Grote Drie’ van de Antilliaanse dichtkunst in het Papiaments. ‘Antilliaanse dichtkunst’, want het zou niet juist zijn te beweren dat de bekendheid van Juliana als voordrachtskunstenaar, schrijver, dichter en beeldend kunstenaar zou ophouden bij de grenzen van Curaçao. Het voornaamste doel van Elis Juliana is altijd geweest de mogelijkheden van zijn moedertaal, het Papiaments, tot op de bodem uit te zoeken en toe te passen in zijn werk. En daarin heeft hij zich, tot nu toe, een ware meester getoond, niet alleen in stilistisch opzicht, maar ook in de milde wijze waarop hij de Curaçaose mens in zijn beschrijvingen heeft geportretteerd. Hij schroomt niet deze mens te confronteren met zijn tekortkomingen en minder goede eigenschappen en stelt met de blik van een scherp observator de gemakzucht en de hypocrisie van zijn medemens aan de kaak. Maar hij doet dit zonder te kwetsen, zonder gebruik te maken van grove woorden, op een geestige manier en, bovenal, met een weldadig aandoende compassie.
Ademloos kon zijn publiek naar zijn begeesterde voordracht luisteren. Zijn vertolking van Hé Patu, staat, vooral bij de oudere Antilliaan, voor altijd in het gehoor gegrift. Dat is dan ook de reden waarom juist dít gedicht de bundel aanvoert onder de titel Waggeleend. En ‘Waggeleend’ zal ongetwijfeld het historisch patina krijgen dat nog steeds het gedicht ‘Atardi’ siert van Joseph Sickman Corsen, de dichter die aan de wieg heeft gestaan van de in het Papiaments geschreven poëzie.
Fred de Haas
In het programma Curaçao! Curaçao! is te gast Fred de Haas. Hij is de samensteller en de vertaler van Hé Patu/Waggeleend van Elis Juliana. Fred de Haas studeerde Frans, Spaans en Portugees. Hij was o.a. werkzaam in het onderwijs op de voormalige Nederlandse Antillen. Hij vertaalde werk van auteurs als Jorge Luis Borges, Pablo Neruda, Luis Daal en Pierre Lauffer. Als muzikant (gitarist en zanger) bestudeerde Fred de Haas de Zuid-Amerikaanse muziek en treedt hij sinds 1982 op met zijn muziekgroep Alma Latina (foto rechts) [klik hier], die o.a. een bijdrage leverde aan de soundtrack voor de film First Mission [klik hier] uit november 2010, in augustus 2011 herhaald als televisieserie in drie afleveringen. Alma Latina verzorgt bij dit dubbelprogramma Curaçao! Curaçao! over de Curaçaose schrijvers Eric de Brabander en Elis Juliana een kort muzikaal intermezzo.
Podium Mozaïek
Podium Mozaïek is een internationaal cultuurpodium in Amsterdam-West, gevestigd in de voormalige Pniëlkerk aan de Bos en Lommerweg. Het programma biedt wereldmuziek, theater, kleinkunst en dans uit binnen- en buitenland.er Franc Knipscheer
Locatie: Bos en Lommerweg 191 1055 DT Amsterdam
Route & bereikbaarheid klik hier
zondag 25 september 2011
Zaal open 14.30 uur; programma 15.00 tot 17.00 uur
Signeren en napraat in de foyer
Toegang gratis
Reserveren noodzakelijk: 020-580 0381
College literatuur en poëzie
door Stuart Rahan
Amsterdam – Tegelijkertijd met de uitvaartdienst van schrijver/columnist Clark Accord in Suriname, hield de Werkgroep Caraïbische Letteren in Amsterdam vrijdag een college over literatuur en poëzie. Er werd een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis van de op vijftigjarige leeftijd overleden Accord, die ook veel betekend heeft voor de werkgroep.
read on…Franc Knipscheer over poëzie-uitgeven
Franc Knipscheer, verantwoordelijk uitgever van In de Knipscheer, de belangrijkste uitgeverij van Caraïbische poëzie in Nederland, spreekt vanavond over het uitgeven van poëzie bij de Vereniging Ons Suriname in Amsterdam. Hij gaat in gesprek met Michiel van Kempen en een drietal dichters (Lieke Marsman, Raj Mohan, Blaka Mira) na een openbaar college over en met Robert Vuijsje door Van Kempen. Aanvang: 20.00 uur.