blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: KITLV

Lezingenmiddag ‘Democratie en ‘rule of law’ in Indonesië en de Nederlandse Cariben: Intenties en praktijk’

Het bestuur van de Vereniging KITLV nodigt u van harte uit voor de lezingenmiddag ‘Democratie en ‘rule of law’ in Indonesië en de Nederlandse Cariben: Intenties en praktijk’ op 22 april. Tijdens deze middag zijn verschillende onderzoekers aan het woord. read on…

Irene Rolfes weg bij KITLV

door Michiel van Kempen

Hoe moet ik het zeggen: Irene Rolfes verlaat het KITLV, of het KITLV verlaat Irene Rolfes? Hoe dan ook, per 1 juli staat de bekendste documentaliste op het gebied van Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen op straat. Wat velen gevreesd hadden, gebeurt dan toch: de verdere ontmanteling van de kennis over het Caraïbisch gebied gaat door. read on…

Bussemaker en Dekker, doe iets aan deze KNAW

door Marc Chavannes

Het wordt steeds gekker bij de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Het walhalla van wetenschappelijk Nederland wordt volgende week voor de Ondernemingskamer gedaagd als de hoogmoed van bestuur en directie niet snel plaats maakt voor de rede en normale omgangsvormen. De Ondernemingsraad van de KNAW gaf de eigen leiding deze week een laatste kans.
Een klein jaar geleden berichtte ik op deze plaats over het ‘digitaal geestenpaleis’ dat bij de KNAW nog onder voorzitterschap van de gelauwerde Robbert Dijkgraaf werd bedacht en onder zijn opvolger Hans Clevers nu als Humanities Center definitief moet ontstaan in een deel van het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Tegen aanzienlijke meerkosten.
Clevers weet alles van moleculaire genetica. Hij gaat er van uit dat wat samenvoeging van enkele instituten op zijn gebied heeft opgeleverd ook zal opgaan voor hoog aangeschreven instituten die taal, geschiedenis en culturen bestuderen. Samen met de KNAW-directeuren Hans Chang en Theo Mulder gaat hij heel ver om het idee door te zetten, mét marmeren trappen.
De schade is aanzienlijk. Om het Humanities-paleis te bekostigen hebben de commandanten van de KNAW ook besloten het al 42 jaar bestaande ICIN-Netherlands Heart Institute te sluiten. Voor maar 1 miljoen euro per jaar produceert dit samenwerkingsverband van acht academische hartcentra 20 procent van het wetenschappelijk werk onder KNAW-vlag.
Het ICIN werd een jaar geleden als ‘excellent’ en te bescheiden over zijn eigen prestaties beoordeeld door een internationale visitatiecommissie. De KNAW was daar toen trots op. Nu moet het dicht. Opgegeven reden is de efficiencykorting die de KNAW is opgelegd, maar ieder argument ontbreekt waarom dat tot complete opheffing van een goed lopend instituut moet leiden, een model nog wel van het type bureaucratie-arme wetenschappelijke samenwerking dat alom wordt verlangd door Den Haag. De OR van de KNAW heeft negatief geadviseerd. Michel Rog (CDA) stelde Kamervragen.
De KNAW neemt hier een voorbeeld aan de minieme bezuiniging die minister Bussemaker realiseerde door de subsidie aan het actieve Montesquieu Instituut in Den Haag te schrappen – ook zo’n voorbeeld van lean and mean interuniversitaire samenwerking, in dit geval op het gebied van parlementaire democratie in Nederland en Europa. Weinig gewonnen, veel vernietigd. (Voor de volledigheid: ik zit in hun Adviesraad, anders had ik er meer over geschreven.)
De sloopbal van de KNAW-top heeft ook het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) in Leiden getroffen. Dit instituut van wereldfaam dat vooral Indonesische en Caraïbische cultuur onderzocht, is vrijwel ontmanteld.
De collectie is haastje-repje ondergebracht bij de Leidse Universiteitsbibliotheek, in afwachting van een grootse Azië-bibliotheek waar geen geld voor is. De niet-ontslagen onderzoekers werken elders zonder hun materiaal voort. Weg is de leeszaal waar alle vakgenoten langskwamen. Pech voor de vereniging die eigenaar is. Dankzij een spreekverbod las u er weinig over.
Het in de hele wereld bekende internationale studiecentrum NIAS in Wassenaar, waar tal van belangrijke boeken zijn geschreven en contacten zijn gelegd tussen slimme mensen op zeer verschillende gebieden, wordt opgedoekt. Moet in het Humanities Center integreren met de lexicologen en onderzoekers van de Nederlandse geschiedenis. Allemaal interessante types maar samen op kantoor, leidt dat tot wonderbaarlijke nieuwe inzichten?
Bij sommige instituten heeft men tot nu toe welwillend meegewerkt. Er zou 15 miljoen extra te verdelen zijn. Maar ook daar is de twijfel omgeslagen in wrevel. De nieuwe huisvesting kost jaarlijks 6 à 8 ton meer dan de huidige huren, naast 4 of 5 miljoen aan verbouwingen. De KNAW-brede Ondernemingsraad heeft de plannen voor de tweede keer afgewezen wegens gebrek aan onderbouwing en draagvlak.
Zoals meestal spelen bezuinigings- en veronderstelde ‘winst-door-samenwerking’-argumenten door elkaar heen. Hier verrijkt met de geniale gedachte dat die suffe alfa’s eindelijk eens van big data moeten leren. De computer als pinautomaat voor de humaniora.
Sommige instituten op het gebied van taalkunde zagen nog wel iets in samen optrekken. Andere helemaal niets. Het Nederlands Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD) heeft weinig te overleggen met etnologen en variatielinguïsten. Het heeft wel een wereldwijde reputatie als onderzoekscentrum op het gebied van oorlogen en volkerenmoord.

Gezien hun persoonlijkheden zal het voor het leidend KNAW-trio moeilijk zijn deze veldslag ongeschonden te verlaten. De minst ingrijpende exit-strategie zou zijn het Humanities Center te heroverwegen zonder het NIOD – dat hoort een zelfstandig nationaal instituut te zijn, een lieu de mémoire, een plaats waar de moeizame strijd van het goede tegen het kwaad wordt beleefd en bestudeerd. Waar de overige instituten het beste kunnen gaan samenwonen hangt af van hun gemeenschappelijke missie, die nog steeds moet worden aangetoond.

Voor het lot van de drie verantwoordelijken is het van belang dat zo snel mogelijk het rapport wordt openbaar gemaakt van een internationale commissie die de KNAW heeft geëvalueerd. Volgens de eerste signalen is het uiterst kritisch over de bestuursstijl en –methoden van het trippende trio in het Trippenhuis.
Jet Bussemaker, Sander Dekker, waar zijn jullie als het vaderland je nodig heeft?
[van NRC, 5 april 2014]

Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde blijft in Leiden

De KNAW is voornemens het beheer van de collectie van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV-KNAW) over te dragen aan de Universiteitsbibliotheek Leiden. De onderzoekskern van het KITLV blijft dan als KNAW-instituut gehuisvest in Leiden.

Het bestuur van de KNAW en de Universiteit Leiden hebben overeenstemming bereikt over de positie van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV-KNAW). De KNAW is voornemens het beheer van de collectie van het KITLV over te dragen aan de Universiteitsbibliotheek Leiden (UBL). De Universiteit Leiden zal hiertoe een overeenkomst aangaan met de juridische eigenaar van de collectie, de Vereniging KITLV. Voor beheer en uitbouw van de collectie zullen de hiervoor bestemde middelen door OCW worden verlegd van de KNAW naar de Universiteit Leiden. De inbedding van de KITLV-collectie in de Leidse universiteitsbibliotheek zal personele gevolgen hebben. De vestiging in Jakarta, Indonesië, blijft gehandhaafd. Het overleg met de Vereniging start binnenkort.

De onderzoekskern van het KITLV blijft een KNAW-instituut en wordt herkenbaar gehuisvest op de Leidse campus, waar samenwerking wordt aangegaan met de Faculteit Geesteswetenschappen. Het KITLV zal in Leiden een rol spelen bij de verdere ontwikkeling van de Leidse profileringsplannen wat betreft de area studies. Het KNAW-bestuur wenst deze Leidse zwaartepuntvorming te steunen en ziet daarom af van verhuizing van het KITLV naar Amsterdam. Het KITLV blijft als onderdeel van de KNAW-institutenorganisatie deelnemen aan het KNAW-vernieuwingsprogramma voor de geesteswetenschappelijke instituten.

Het bestuur van de KNAW is verheugd dat de Universiteit Leiden onderdak gaat bieden aan de KITLV-collectie. Gevoegd bij de KIT-erfgoedcollectie en de bijzondere collecties van de UBL ontstaat daarmee een wereldwijd unieke verzameling over Indonesië en de Cariben. De KNAW en de Universiteit Leiden zijn daarnaast voornemens het KITLV-onderzoek te versterken door gezamenlijk te investeren in het aantrekken van talentvolle promovendi en daarmee de nationale voortrekkersrol van Leiden op gebied van areastudies Zuidoost Azië en het Caribisch gebied te stimuleren.
Op basis van de afspraken op hoofdlijnen zullen KNAW, KITLV en Universiteit Leiden samen de plannen verder uitwerken.
Over het KITLV
Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV-KNAW) bevordert de antropologie, de taalkunde, de sociale en historische wetenschappen van Zuidoost-Azië, het Zuidzeegebied en het Caribisch gebied. Speciale nadruk ligt op Indonesië, Suriname en de eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen. Het KITLV heeft een vestiging in Leiden en een vertegenwoordiging in Jakarta.
www.kitlv.nl

Behoud Indië-instituut kost minder dan twee ton

Leiden – De grootste bibliotheek ter wereld op het gebied van Indonesië, Suriname en de Antillen dreigt te verdwijnen uit Leiden. Volgens directeur Gert Oostindie kan de universiteit zijn vermaarde Koninklijk Instituut voor de Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) behouden door een bedrag van minder dan twee ton per jaar extra uit te trekken.

Gert Oostindie, directeur KITLV. Foto @ Hielco Kuipers

,,De Universiteit Leiden heeft al aangeboden om een lagere huurprijs te rekenen’’, zegt Oostindie. ,,Het zou waanzin zijn als de universiteit en de KNAW daar niet uitkomen.’’ De landelijke wetenschapskoepel KNAW, waar het KITLV deel van uitmaakt, wil al haar instituten voor geesteswetenschappen naar Amsterdam halen. Oostindie denkt dat dit zijn instituut ernstig zou verzwakken. Twee jaar geleden wilde de KNAW het KITLV afschaffen. Dat strandde na protest uit ’hoge Haagse kringen’. Prinses Máxima is beschermvrouw van het Leidse instituut.

[uit Leidsch Dagblad, 5 december 2012]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter