Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Kamperveen Helen
De ondernemer-auteur Clark Accord
door Christine F. Samsom
Afgelopen zondag, elf mei, was het alweer drie jaar geleden dat Clark Accord, de schrijver van een aantal spraakmakende boeken, op vijftigjarige leeftijd overleed. De stichting met zijn naam, de Clark Accord Foundation (CAF), die ongeveer een jaar na zijn dood onder voorzitterschap van zijn zus Mavis Accord werd opgericht, heeft de herinnering aan Clark levend gehouden en in die korte tijd veel werk verzet. Dat kwam tot uiting tijdens de lezing die de neerlandicus Jerry Dewnarain onlangs hield tijdens de ondernemersavond van de KKF en tijdens de Clark Accord-lezing door de zakenvrouw Karin Refos vier dagen later in Tori Oso.
Elke dinsdagavond worden in het KKF-gebouw lezingen georganiseerd die interessant kunnen zijn voor ondernemers. Jerry Dewnarain, secretaris van de CAF, heeft op zes mei met een powerpoint-presentatie duidelijk gemaakt dat het schrijven en publiceren van een boek of het opzetten van een stichting als de CAF net zo’n onderneming kan zijn als het opzetten van een bedrijf. Hij noemt de doelstellingen van de CAF: aandacht geven aan de literaire erfenis van Clark Accord en jongeren stimuleren om te gaan schrijven. Via de Clark Accord-lezingen, werkt de CAF aan het eerste doel. Het tweede doel probeert de foundation te bereiken door het organiseren van workshops creatief schrijven, presentaties op scholen, lesbrieven, literaire tours voor leerlingen en het houden van de ‘Clark Accord Sori Yu Talenti’-schrijfwedstrijd voor jongeren tussen vijftien en dertig jaar. De eerste wedstrijd resulteerde in 2013 in de bundel Het geheim van Ston Oso en andere verhalen, de titel ontleend aan het winnende verhaal van Hetty Amatodja die onlangs met nieuwe publicaties uitkwam.
Jerry Dewnarain laat dan het leven van Accord de revue passeren: Als Clark na de middelbare school naar Nederland vertrekt, gaat hij verpleegkunde studeren en daarna visagie, een vak dat zich bezighoudt ‘met het accentueren van de sterke kanten van een gezicht en het camoufleren of corrigeren van de minder sterke kanten’, zegt de vrije encyclopedie ‘Wikipedia’. Is dat niet wat hij ook als schrijver zal toepassen en waaruit zijn ondernemerszin al blijkt? Jarenlang maakt hij als visagist furore in Wenen, de charmante hoofdstad van Oostenrijk en komt de modewereld hem tegen in vooraanstaande bladen als Marie Claire, Elle en Vogue. De koningin van Paramaribo, intussen vertaald in het Engels, Duits, Spaans en Fins, waarvan in 2011 de 31ste druk verschijnt. Dewnarain legt de nadruk op de keuze van Accord voor taboedoorbrekende en maatschappijkritische thema’s in zijn boeken: prostitutie in een preutse, schijnheilige samenleving in zijn eerste roman, een onmogelijk liefdesverhaal in het bos in Tussen Apoera en Oreala (2005) en gokverslaving in Bingo!, zijn derde roman (2007). Het kiezen van herkenbare, boeiende, uit het leven gegrepen thema’s en het gebruik van een eenvoudige, beeldende schrijfstijl verhoogt volgens Dewnarain het leesplezier, het aantal lezers en daarmee de verkoopcijfers, en is dat niet waar het ondernemers om gaat? Blijft één vraag bij mij hangen: waarom schreef Clark Accord – zelf gay – niet over homoseksualiteit om een ander taboe in onze samenleving te noemen?
Terug in Amsterdam legt hij zich via cursussen toe op de schrijfkunst en na veel onderzoek komt hij in 1999 uit met zijn debuutroman die al snel een groot succes wordt.
Op vrijdag negen mei herinnert de voorzitter van de CAF in haar inleiding het vooral jonge gehoor aan de lijfspreuk van haar broertje: ‘Kan niet bestaat niet!’ Osje Braumuller, bigiman fu Tori Oso, geeft aan, hoe Clark, als liefhebber van een bourgondische levensstijl én als ondernemer, heeft bijgedragen aan het ontwikkelen van het culinair toerisme in Suriname. De monoloog, De gevallen vrouw bestaat niet, door Clark zelf geschreven en ooit uitgevoerd door Helen Kamperveen, wordt in Tori Oso prachtig vertolkt door Renate Galdij onder regie van Michael Austin. Zelfverzekerd, zakelijk, verleidelijk, leidt zij het publiek naar de keynote speech van Karin Refos die onder de titel ‘Jong ondernemerschap in relatie tot vrouwelijk leiderschap’ de Clark Accord-lezing verzorgt (in een outfit die Clark zeker zou zijn bevallen, als hij erbij was geweest). Met verve brengt Karin drie uitgangspunten naar voren voor de jonge schrijvers-in-spe die in spanning de uitslag van de ‘Sori yu Talenti’-wedstrijd nog even moeten afwachten. Voor succesvol ondernemerschap, … en schrijven is ondernemen…, moet je een aantal zaken goed in de gaten houden: je moet ambitie hebben, de juiste attitude in de omgang met mensen en een goed financieel beheer. Daarnaast moet je maatschappelijk betrokken zijn en je ondernemerschap kunnen combineren met creativiteit. Je moet vasthouden aan je droom, spaarzaam zijn, discipline hebben, je kennis willen vergroten en vooral’… je moet hard werken! KAN NIET BESTAAT NIET!
Elisabeth Samson: Dramatische hilariteit
door Johan Janssen
In het Bijlmer Parktheater was op 9 maart 2014 de try-out van het theaterstuk Elisabeth Samson, een productie van Urban Myth Amsterdam. Het stuk over de vrije negerin Elisabeth Samson werd gespeeld door Denise Jannah, Raymi Sambo, Sergio IJssel, Yootha Wong Loi Sing, Helen Kamperveen, Noraly Beyer en Thirsa van Til onder regie van Jörgen Tjon A Fong. De muzikale begeleiding was in handen van Walther Eddy Muringen.
Schrijfster Cynthia Mc Leod was ook aanwezig. Zij heeft zich uitvoerig verdiept in het leven van Elisabeth Samson en een boek over haar geschreven. Ze ging daar nader op in, maar had het stuk nog niet gezien. Helaas kwam daarna Jörgen met de mededeling dat er niet mocht worden gefotografeerd. Als we de voorstelling zagen, zouden wij wel begrijpen waarom. Hmm, misschien zou ik dan enige verrassende vondsten onthullen. Maar goed, dan niet. Vandaar dit minimale aantal foto’s, de meeste genomen ná de voorstelling.
Om het dan toch maar te bespreken: GAAT DAT ZIEN !! Een geweldig leuke interessante voorstelling, vol verrassingen en onverwachte wendingen. Dat alles met een grote levendigheid en inzet gespeeld.
Het toch eigenlijk wel serieuze onderwerp was verpakt in veel hilarische momenten. Er vond rolverwisseling plaats en er werden heel erg foute moppen verteld. Maar ga het zelf maar zien: première 14 maart Stadsschouwburg, Amsterdam. Zeer aanbevolen !! {Jammer van de datum – red. CU.]
Na afloop werden onder andere Cynthia McLeod en Yootha Wong Loi Sing geïnterviewd voor FunX, zodat er toch nog een paar foto’s konden worden gemaakt. Nog steeds met dank aan Achmed Peroti voor het lenen van zijn camera. Over een paar weken en € 520 armer, heb ik weer mijn eigen.
Hilarische voorstelling over Elisabeth Samson in Amsterdam
oor Diederik Samwel
Het was een volledig Surinaamse avond vrijdag in de Grote zaal van Stadsschouwburg in Amsterdam waar theatergroep Urban Myth de voorstelling Elisabeth Samson vs. de Nederlandse Staat bracht.
Het theaterstuk gaat over de koloniale tijd in Suriname maar vooral over zwarte en blanke identiteit, de tegenstellingen tussen arm en rijk en de mogelijkheid van vrije keuzes. Het is gebaseerd op het levensverhaal van Elisabeth Samson, de eerste succesvolle en steenrijke zwarte plantagehoudster.
Halverwege de 18de eeuw is Samson van plan met een blanke man te trouwen. Het gouvernement in Suriname weigert toestemming te verlenen aan het huwelijk, waarop Samson een rechtszaak aanspant tegen de Nederlandse Staat. Ze beschouwt zich als een vrije vrouw die vindt dat ze ongeacht haar huidskleur haar eigen keuzes moet kunnen bepalen.
Het leverde een bij vlagen hilarisch theaterstuk op. De acteurs waren prima op dreef en vooral Denise Jannah kreeg als zingende slavin de handen op elkaar. Yootha Wong Loi Sing, onlangs te zien in de speelfilm Hoe duur was de suiker, speelde de jonge Elisabeth Samson, terwijl Helen Kamperveen – nu pas écht weer terug in Holland – de oudere Elisabeth vertolkte. Noraly Beyer nam een fijne bijrol als Nederlandse rechter voor haar rekening en de in Nederland bekende tv-acteur Raymi Sambo tekende met overtuiging voor de rol van zwarte dominee.
De meest verwarrende dag
Schrijfster Karin Amatmoekrim was verantwoordelijk voor de tekst. Ze was naar eigen zeggen zelden zo nerveus geweest. Amatmoekrim maakte haar debuut als toneelschrijfster en de directe respons van het publiek betekende voor haar een compleet nieuwe ervaring: ‘Van tevoren had ik eigenlijk in een hoekje willen wegkruipen. Het is ongelooflijk spannend om in de zaal te gaan zitten en dan maar af te wachten wat het publiek ervan vindt. Als er een nieuw boek van mij uitkomt, krijg ik daar pas veel later reacties op. Soms zelfs helemaal niet.’
Schrijfster Karin Amatmoekrim was verantwoordelijk voor de tekst. Ze was naar eigen zeggen zelden zo nerveus geweest. Amatmoekrim maakte haar debuut als toneelschrijfster en de directe respons van het publiek betekende voor haar een compleet nieuwe ervaring: ‘Van tevoren had ik eigenlijk in een hoekje willen wegkruipen. Het is ongelooflijk spannend om in de zaal te gaan zitten en dan maar af te wachten wat het publiek ervan vindt. Als er een nieuw boek van mij uitkomt, krijg ik daar pas veel later reacties op. Soms zelfs helemaal niet.’
De grappen over Surinamers in het stuk – waaronder een paar hele foute – waren overigens niet van Amatmoekrim. Die hadden de acteurs er tijdens de slechts drie weken durende repetities zelf al improviserend ingebracht. Omdat er zeer waarschijnlijk geen nieuwe opvoeringen van het stuk op het programma staan, volgt hierbij de grap waarmee Hirsa van Til, de enige blanke acteur in het stuk, de zaal plat kreeg: ‘A bun, nog één raadsel dan. De meest verwarrende dag in Suriname?’ Er klinkt tromgeroffel en de spelers fluisteren door elkaar heen: ‘Jawel, dames en heren, de meest verwarrende dag in Suriname is natuurlijk: tataaa… Vaderdag.’
[van Starnieuws, 17 maart 2014]
‘Elisabeth Samson maakte witte mannen rijk’
door Stuart Rahan
Amsterdam – “U moet niet alles geloven wat in de geschiedenisboeken staat”, waarschuwde schrijfster Cynthia McLeod het publiek dat zondag de voorpremière van Elisabeth Samson vs de Nederlandse staat bezocht. De geschiedschrijving was fout.
Elisabeth Samson werd niet rijk vanwege blanke mannen. Zij heeft blanke mannen rijk gemaakt. Wat in (geschiedenis)boeken staat geschreven, “zegt meer over de witte geschiedschrijvers”, vulde McLeod later aan.
Het theaterstuk Elisabeth Samson vs de Nederlandse staat’is gemaakt [door Karin Amatmoekrim – red. CU] naar een interpretatie van de Amsterdamse theatergroep Urban Myth onder leiding van Jörgen Tjon A Fong. Er is gebruik gemaakt van de kennis van nu in de discussie rond discriminatie, die van minderheden met een andere huidskleur dan de oorspronkelijke autochtone bewoners van Nederland.
Het vermogen van de zwarte vrouw Elisabeth Samson werd geschat op anderhalf miljoen gulden en een jaarlijks inkomen dat in schattingen varieerde van dertig tot tachtigduizend gulden. Samson werd historisch een omstreden figuur. Op eigen kracht raakte ze in de keiharde zakelijke witte mannenwereld steenrijk en hield daartegenover zelf ook ‘slaven’. “Ik ben goed voor mijn slaven en hun pasgeboren kinderen. Pas als zij vijf jaar oud zijn, verkoop ik ze”, is een uitspraak die je als publiek uit je evenwicht haalt.
Vrijdag is de grote première in de Stadsschouwburg van Amsterdam.
[uit de Ware Tijd, 13/03/2014]
Elisabeth Samson vs. de Nederlandse Staat
Karin Amatmoekrim bewerkte roman van Cynthia Mc Leod tot theatertekst
Theatergroep Urban Myth toont de voorstelling Elisabeth Samson versus de Nederlandse Staat op vrijdag 14 maart aanstaande in de Stadsschouwburg Amsterdam en de voorpremière op zondag 9 maart in het Bijlmer Parktheater. Elisabeth Samson versus de Nederlandse Staat richt zich op de rol van de rijkste zwarte plantagehoudster Elisabeth Samson uit 18e eeuws koloniaal Suriname. Want Elisabeth was vrij, zwart en rijk maar hield ook slaven. Actrice Yootha Wong Loi Sing, één van de hoofdrolspelers uit de televisieserie Hoe duur was de suiker, speelt de jonge Elisabeth Samson. Actrice Helen Kamperveen, bekend van Medisch Centrum West, speelt de oudere Elisabeth Samson. Zij is na 17 jaar te hebben gewoond in Suriname weer voor het eerst in Nederland te zien in een rol op het toneel.
Vertolkte actrice Yootha Wong-Loi-Sing in de bioscoopfilm en televisieserie Hoe duur was de suiker slavin Mini-Mini, in Elisabeth Samson versus de Nederlandse staat speelt zij een vrije zwarte vrouw in koloniaal Suriname. Zij had een sterke handelsgeest en groeide uit tot een slimme zakenvrouw die meerdere plantages met slaven bezat. Zij wilde graag worden toegelaten tot de witte elite in koloniaal Suriname maar ondanks haar rijkdom bleef zij een buitenbeentje. Theatergroep Urban Myth laat het publiek zien hoe Elisabeth de strijd aan gaat met de heersende moraal in Nederland: ook al was zij machtig, haar kleur bleef een rol spelen. Het speelde niet alleen toen maar ook nu.
Keuzes maken
Schrijfster Karin Amatmoekrim is bekend van haar romans, onder andere Het Gym en De man van veel. Maar zij schrijft voor Elisabeth Samson versus de Nederlandse staat voor het eerst de volledige theatertekst. “De gespannen relatie tussen het individu en de vrijheid die we zoeken om onze eigen keuzes te maken fascineert mij. In het algemeen en Elisabeth Samson in het bijzonder”, aldus Karin Amatmoekrim.
Elisabeth Samson versus de Nederlandse Staat is een voorstelling met theaterscènes door Yootha Wong Loi Sing, Raymi Sambo, Helen Kamperveen, Sergio IJssel en Thirsa van Til. Daarnaast is er live muziek door onder anderen Denise Jannah en Walther Muringen en korte speeches door onder anderen schrijfster Cynthia McLeod (op 9 maart) van de romans Hoe duur was de suiker? en De vrije negerin Elisabeth.
Theatergroep Urban Myth staat onder artistieke leiding van Jörgen Tjon A Fong. Interactie, een losse sfeer, het combineren van verschillende disciplines, maatschappelijke betrokkenheid, onderwerpen die aanspreken, de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en culturele diversiteit zijn allemaal ingrediënten van onze projecten. Centraal staat hoe de ‘vreemdeling’ bekeken wordt door de samenleving en hoe de ‘vreemdeling’ daar mee omgaat.
Zondag 9 maart, Bijlmer Parktheater, voorpremière
14.30 uur, 020-3113930, www.bijlmerparktheater.nl
Vrijdag 14 maart, Stadsschouwburg Amsterdam, première
20:30 uur, 020-6242311, www.ssba.nl
De koningin van Paramaribo vijftien jaar
door Jerry Dewnarain
De afgelopen week was het vijftien jaar geleden dat wijlen Clark Accord zijn stormachtige debuut maakte met De koningin van Paramaribo. Hoofdpersoon in zijn roman is Maxi Linder, de roemruchte hoer van Paramaribo rond en na de Tweede Wereldoorlog en bekend tot in de hoogste sociale en politieke kringen. Maxi Linder was in de ogen van de schrijver niet zozeer een hoer, als wel een sterke zwarte vrouw, sociaal bewogen en compromisloos. De roman vertelt het meeslepende verhaal van de opkomst en ondergang van een omstreden motyo. Schaamteloos, welbespraakt, extravagant, onzelfzuchtig en hoer in hart en nieren. Maxi was al bij leven een legende. Ze wordt door een huisvriend verkracht, beleeft haar topjaren als prostituee in de jaren dertig, wordt geïnterneerd in een kamp tijdens de Tweede Wereldoorlog, en glijdt in haar latere jaren af naar een bestaan vol afpersing, chantage, bedelarij en eenzaamheid. Ze sterft op troosteloze wijze, omringd door haar eenenvijftig honden.
Clark Accord vierde het tienjarig bestaan van zijn roman met de opvoering van de muziektheatervoorstelling De koningin van Paramaribo in het MLAB-theater te Amsterdam. Ook in Suriname is De koningin van Paramaribo als monoloog ten tonele gebracht. Het derde lustrum wordt zonder hem gevierd, maar zijn doelstellingen worden krachtdadig nagestreefd. Door de Clark Accord Foundation wordt het hele jaar door op verschillende plekken zowel in Suriname als in Nederland voorgelezen uit de roman. Ook wordt een bewerking van de monoloog, Een gevallen vrouw bestaat niet, binnenkort door Maikel Austin opgevoerd in theater Unique, de plek waar Clark Accord in 2000 zijn debuut presenteerde. Voorts zal de jaarlijkse Clark Accord-lezing afwisselend in Suriname en Nederland plaatsvinden. In 2014 staat het podium in Suriname, waar Karin Refos zal spreken over jong ondernemerschap. Naast de lezing wordt weer de jaarlijkse ‘Sori yu talenti Clark Accord Award’ voor jong Surinaams schrijftalent uitgereikt. Bovendien doen vanaf de afgelopen week diverse muloscholen en enkele middelbare scholen in Paramaribo mee aan de historische Maxi Linder-stadstour. Hiervoor is een lesbrief ontwikkeld die tijdens de tour met de leerlingen op een plezierige manier wordt behandeld. Op diverse plekken wordt een stop gemaakt met de toerbus en dan met name in straten die te maken hebben gehad met Maxi Linder. Zo is er een stop via de Saramaccastraat in de Timmermanstraat. Hier woonde Maxi Linder tijdens haar vroege jeugd met haar ouders. Ze hadden ook een buurvrouw en een heer die daar woonde, Nelis. Maxi Linder had er een goed leven, totdat er iets vreselijks met haar gebeurde. Een belangrijke vraag in de lesbrief is waarom Maxi al op jonge leeftijd hoer werd. Voor de deelnemers die het niet weten wordt het vreselijke verhaal van Maxi in de Timmermanstraat verteld. Toen ze twaalf was, werd ze verkracht door Nelis. In wezen was het geen slechte man, maar hij zat in de groep van Killinger, die de macht wilde grijpen in Suriname (1915). De groep werd veroordeeld en Nelis kwam in de gevangenis terecht. Na vrijlating was hij van streek, ook omdat zijn vrouw er vandoor was. Na zijn vreselijke daad (de verkrachting) vluchtte hij van huis. De leerlingen wordt een spiegel voorgehouden, dat literatuur zich eveneens bezighoudt met het dagelijks leven van eenvoudige mensen die kommer en kwel meemaken, en dat zij zich kunnen beschermen tegen nare gebeurtenissen. Want nog steeds is er sprake van seksueel geweld tegenover kinderen. Een andere stop wordt, het kan niet anders, gemaakt in de Watermolenstraat. In deze straat liepen de hoeren. Nog steeds kun je ze daar vinden. Veel van hun klanten waren Amerikaanse soldaten die in Suriname gestationeerd werden gedurende WO II. Zo een soldaat heette Howard. Hij was een van de klanten van Maxi Linder. Door haar toedoen heeft deze soldaat zelfs negen maanden in de gevangenis gezeten! Hij had haar met geweld behandeld en haar gouden kettingen gestolen. Maxi bleef stug volhouden bij de politie dat hij berecht moest worden.
Aan de Waterkant wordt een toneelstukje gespeeld met de leerlingen en ook het Kerkplein wordt aangedaan. Allemaal plekken die een betekenis hebben gehad voor Maxi Linder. Er kunnen nog talloze plekken bekeken worden in de stad die zo veranderd is sinds Maxi Linder er liep, liep, liep en met vele andere hoeren, die ze vaak beschermde of die ze de kunst van het vak leerde. Ze was een sociale vrouw. En hier gaat het om: Maxi Linder mag wel een prostituee zijn geweest, maar ze heeft mensen in haar tijd geholpen iets te bereiken in de maatschappij. In de Geraniumstraat te Zorg en Hoop heeft de bus een voorlaatste stop: hier stierf Maxi in 1981 in een armzalig huisje, waar ze talloze honden verzorgde. Ze werd begraven te Nieuw Vrede en Arbeid, nu aan de Jagernath Lachmonstraat. De koningin van Paramaribo werd 79 jaar.
Reacties van leerlingen die deelnamen aan de tour:
Het verhaal van Maxi Linder, De koningin van Paramaribo, vind ik sensationeel. De manier waarop de schrijver haar levensverhaal vertelt is heel boeiend en het komt realistisch en soms heel komisch over. Al de scheldwoorden, seksuele uitingen et cetera zijn voor mij als tiener niet nieuw, maar het zijn geen woorden die dagelijks worden gebruikt in mijn omgeving. Vandaar dat ik er lol bij had toen ik het boek las. Evenzo geeft het verhaal een belangrijke boodschap mee. De bedoeling van de schrijver is geenszins om prostitutie te promoten. Hij heeft juist laten zien hoe het niet moet. Haar leven als prostituee is heel anders verlopen dan hoe zij het had gewild. [- Jo-Ann, 18 jaar, vwo-student]
De koningin van Paramaribo heb ik in de kamer gelezen. Ik schaamde me ervoor dat mijn ouders het boek zouden zien. Ze zouden weten dat ik een boek over een hoer las, want mijn moeder heeft het ooit ook gelezen en vindt het een vies boek. Maar dat maakte me juist nieuwsgierig. Ik denk dat ze het een vies boek vindt, omdat er scheldwoorden in voorkomen. Maar als je op straat loopt, hoor je deze woorden dagelijks. Het verhaal lijkt zo bekend, ik bedoel dat het erg realistisch is. We lezen in de krant vaak berichten over seksueel misbruik. [- Jayant, 18 jaar, imeao-student]
Maxi een pracht van een vrouw
die achtergelaten werd
in de kou
Maxi Linder…
anders dan de rest
Maxi Linder een vrouw zonder berouw
[Leerlingen van de Poolschool]
De artistieke kleur van Karin Lachmising
door Evy van der Sanden
Paramaribo – Karin Lachmising bruist van de energie. Dat is ook wel nodig, want als nieuwe manager van jeugdtheaterschool On Stage rusten allerlei taken op haar schouders. Van het nieuwe jaar inluiden tot ervoor zorgen dat alles soepel verloopt; Lachmising moet het doen. De vakantie duurt nog ruim een maand en dat betekent aanpakken. Met een verleden als leidster van een communicatiebureau is de schrijfster daar niet vies van. Zij vindt zichzelf capabel genoeg om het aan te kunnen. De balans opmaken na drie maanden leiding geven vindt ze lastig, omdat de lessen nog niet zijn begonnen. Een voorschot nemen op de toekomst kan ze wel. In principe voert schrijfster Lachmising weinig wijzigingen door. Haar doel en visie zijn hetzelfde als die van Helen Kamperveen. Zang, dans en theater voeren zoals altijd de boventoon en On Stage is nog steeds een plek waar talent zich kan ontwikkelen. “Dit is een belangrijke missie”, meent de kersverse manager.
Anders dan Kamperveen
De uitvoering van alle te regelen zaken kan daarentegen verschillen van het vorige beleid. Aan het einde van elk jaar vindt een evaluatie plaats. “Vanuit die evaluatie en gezien het veranderde management leek het ons goed om een introductieweek te organiseren. Kinderen leren ons kennen en wij hen. Ook presenteren we het lesprogramma en wat ze kunnen verwachten.Op 7 oktober starten de lessen.” Het is niet de enige verandering. “Helen had schrijvers nodig omdat zij regisseuse is. Bij mij is dat andersom.” Bovendien wijzigt het thema van het jaar. “Elk jaar heeft een andere artistieke kleur. Dat is nu ook zo. Vorig jaar was het thema ‘Familie’. Wat dat nu wordt, valt nog niet te zeggen.”
Dat Lachmising schrijfster is, ziet ze als een voordeel voor de school. “Het is de bedoeling dat we voor het nieuwe jaar een stuk schrijven met de input van kinderen en docenten. Dat is al langer het idee, maar door mijn achtergrond, is dat makkelijker.” Daarnaast wil ze bekijken of bepaalde organisaties interesse hebben in trainingen waarbij via rollenspellen gezocht wordt naar oplossingen voor problemen binnen het desbetreffende bedrijf. Die oplossingen moeten bijvoorbeeld helpen om de communicatie te verbeteren of de dienstverlening te optimaliseren. “De kennis van On Stage en de acteurs van de productieklas kunnen we daarbij inzetten.”
Toekomstige samenwerking
Al vanaf de oprichting van de theaterschool in 2007 volgden de kinderen van Lachmising er lessen. Op die manier kwam ze in aanraking met Kamperveen, die haar na een tijdje vroeg om een monoloog te schrijven. Zo ging het balletje rollen; de twee startten een samenwerking. De schrijfster bewerkte onder meer ‘Romeo en Julia’. Lachmising hoopt dat een dergelijke samenwerking in de toekomst wederom plaatsvindt. “Het is heerlijk werken met Helen. Ik zou best nog een stuk willen doen. Maar dat zit er wel in.”.
[tekst uit de Ware Tijd, 29/08/2013]
Slavernij abstract poëtisch neergezet
door Tascha Samuel
De slavernij is zo langzamerhand een uitgekauwd onderwerp. Maar indien goed overdacht en met voldoende creativiteit benaderd, kan het verfrissend gepresenteerd worden. De makers van From Roots To Crown, Gianni Grot (choreografie) en Helen Kamperveen en Ann Hermelijn (productie) hebben laten zien dat het anders kan. Het woord voorstelling dekt de lading nauwelijks. Het is een belevenis. Via moderne dans, klassiek en hiphop op hoogstaand niveau, worden bezoekers naar het puntje van hun stoel gedreven. Het resultaat is dat je je waant in een rollercoaster, waar dans, muziek en spoken word samenvloeien tot één geheel.
Abstract
De indringende pianomuziek waarop de lichamen synchroon en krachtig, op het acrobatische af bewegen, grijpt de aandacht vast als de wortels van een boom. De spanning wordt gedurende de avond langzaam opgebouwd. Spoken word, in overwegend Engels, door Daniel Kolf, Aisa Winter en Renate Galdey, is een prachtige aanvulling en gaf body aan het vrij abstracte stuk. De beeldspraak is fenomenaal, poëtisch schoon, scherp en confronterend.
Klaagzang
De volgende scène beeldt het harde leven uit op de plantage. De naakte bovenlijven, knikkende knieën die de zware last dragen, soms van dode lichamen in samenspel met de zang en spoken word hebben veel meer weg van een jeremiërend klaaggezang. Deze worden vervolgd met de gluiperige, begerige blik van de plantagemeester. Zijn grijpende handen beelden macht uit, die hij meent te hebben.
Indringer
De aangrijpende mimiek, terwijl een slavin haar eer probeert te bewaren, is bloedstollend. Vol agressie, wreed en ondanks haar verzet is ze niet opgewassen tegen de smerige indringer. Bijzonder was het contrast van de blanke meesteres die haar blik laat vallen op het donkere gespierde lichaam van een slaaf. De mimiek is daar een stuk sierlijker en geeft meer het gevoel van verleiding en genot van de daad. Maar dat de slaaf zich daar uiteindelijk onprettig bij voelt, wordt toch duidelijk.
Mensenrechtenstrijd
De stille schreeuw van de slaven die in eeuwen niet gehoord is. De pijn en mensonterende wreedheid waarvoor de wereld haar ogen gesloten heeft, wordt opgeroepen als de dansers middels mimiek een stille schreeuw geven.
En dan de vrijheid. Vrijheid om te zijn en om te doen. Maar wat heeft vrijheid gebracht? Geen acceptatie van het eigene. Onzeker over je kroes ede, dat haar dat niet meegaat met de zwaartekracht. Maar we zijn wie we zijn. Dwars door alles heen gaan we door.
[uit de Ware Tijd, 03/08/2013]
Theater als creatief product innerlijke zoektocht
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Gianni Grot heeft een onlosmakelijke band met Suriname. En met de slavengeschiedenis van het land waar hij eveneens niet los van staat. In zijn laatste theaterstuk, From Routes to Crown, wordt onderzoek gedaan naar de gevolgen van onderdrukking van de gekleurde bevolking anderhalve eeuw na afschaffing van die donkere periode uit de geschiedenis. “De première van het stuk is toepasselijk in Suriname. Deze grond kent slavernij en heeft het bloed en de pijn van de slaven omarmd”, verklaart de choreograaf en regisseur dichterlijk.
Hij komt aanvankelijk uit de hiphopscene. Een subcultuur waar hij mee is opgegroeid en hij door en door kent. Maar hij laat zich er niet door beperken. “Ik doe wat goed voelt voor mij en wat dat betreft ben ik gewoon eigenwijs.” Die houding heeft erin geresulteerd dat er in From Routes to Crown, naast breakdance ook plaats is voor een ballerina en een moderne danseres. Dat maakt het tot een unieke collaboratie van verschillende stijlen. Schouderophalend: “Ik probeer dieper in de dans te gaan. Sommige mensen zullen dan zeggen dat het niet conventionele hiphopbewegingen zijn.”
Dikke billen
Het lijkt Grot, dat hoewel de sociaal-psychologische gevolgen van slavernij evident zijn, mensen toch bitter weinig afwisten over dat deel van de historie. Eén van de gevolgen is volgens hem dat het nog voorkomt dat gekleurde mensen zich in een slachtofferrol plaatsen. Daarnaast heerst het Europees schoonheidsbeeld van slank, blond en een des te lichtere huidskleur hebben. “Dat begint een beetje te veranderen, want vrouwen vinden het nu ook wel leuk om bijvoorbeeld dikke billen te hebben”, verzucht hij.
Inspiratie voor het stuk kreeg hij bijna automatisch door de zoektocht naar zichzelf en de geschiedenis van zijn land van herkomst. En dan geldt het als meevaller dat de danser de vorige keer toen hij hier was met zijn stuk Aces, indruk wist te maken op Helen Kamperveen van Jeugdtheaterschool On Stage. Kamperveen stelde voor een theaterstuk te maken waarbij Surinaamse en Nederlandse dansers zouden samenwerken en bracht hem in contact met Ann Hermelijn.
“Ik vond het fijn dat ik op die manier een mogelijkheid kon creëren voor Surinaamse dansers, want het is niet dat hun niveau lager is”, benadrukt Grot. Hoewel zijn beide ouders uit Suriname komen en hij er een tijd heeft gewoond, was zijn affiniteit met zijn thuisland niet altijd makkelijk. In Suriname wordt hij namelijk gezien als Nederlander, terwijl hij omgekeerd daar niet wordt geaccepteerd als een van hen. “Maar nu heb ik een punt bereikt waarop ik vind dat niemand mij kan zeggen waar ik vandaan kom; waar ik mij thuis voel is aan mij om vast te stellen.” Het stuk is op 1, 2, 4, 8, 9 en 10 augustus te zien bij On Stage.
[uit de Ware Tijd, 31/07/2013]
Afscheid Helen Kamperveen met humor in achteruitkijkspiegel
door Donovan Mijnals
Paramaribo – De verrassing wacht met een geduld dat zelfs Job jaloers zou maken, op het einde van de avond. Want voor dat moment hebben de leerlingen van ‘tante’ Helen Kamperveen een waardig afscheid in elkaar gezet met een blik op de achteruitkijkspiegel. Zaterdag deed Kamperveen officieel een stap terug van haar ‘baby’ Jeugdtheaterschool OnStage. “Ik draag de sleutel aan je over”, kondigde ze al aan het begin van de avond aan, terwijl ze Karin Lachmising het podium optrok. En hoewel het niet meteen tranen met tuiten regende, klonk de emotie toch nog in de ietwat trillende stem door toen de initiatiefneemster daarna tot aan de schoonmaakster bedankte voor de steun.
Afscheid
Op dat moment kon Kamperveen echter nog niet weten dat haar leerlingen een heel ander afscheid in gedachten hadden. Aan het einde van de verschillende voorstellingen werd ze pontificaal op een stoel voor het podium geplaatst, en kon ze zichzelf aanschouwen door de bril van pupillen gezien. Ze presenteerden namelijk een sketch van theaterstukken die de afgelopen jaren op de planken zijn gezet bij OnStage. Maar wat zou zo een sketch zijn zonder de hoofdpersoon: Helen Kamperveen. Ze werd op voortreffelijke wijze uitgebeeld door Geoffri Bell, die met een karakteristiek Kamperveenlachje, voor grote hilariteit zorgde. Even daarvoor had hij ook al een overtuigend optreden in het hoofdtoneelstuk Romeo en Julia.
Op dat moment kon Kamperveen echter nog niet weten dat haar leerlingen een heel ander afscheid in gedachten hadden. Aan het einde van de verschillende voorstellingen werd ze pontificaal op een stoel voor het podium geplaatst, en kon ze zichzelf aanschouwen door de bril van pupillen gezien. Ze presenteerden namelijk een sketch van theaterstukken die de afgelopen jaren op de planken zijn gezet bij OnStage. Maar wat zou zo een sketch zijn zonder de hoofdpersoon: Helen Kamperveen. Ze werd op voortreffelijke wijze uitgebeeld door Geoffri Bell, die met een karakteristiek Kamperveenlachje, voor grote hilariteit zorgde. Even daarvoor had hij ook al een overtuigend optreden in het hoofdtoneelstuk Romeo en Julia.
Theater
Ook de stukken van de laatste avond van het theaterfestival waren zeer goed in elkaar gezet. Het thema ‘Familie’ werd op verschillende manieren uitgebeeld. Eerst met een stuk van jonge kinderen over de situatie thuis, het vroeg opstaan om naar school te gaan en een familiediner waar lang niet eenieder op elkaar gestemd is. Daarna volgde een wat langere uitbeelding van familie in de slavenperiode, waarin het tragedie van de slavernij werd afgewisseld met geestigheid. Niettemin eindigde dat stuk, gebaseerd op Hoe Duur Was De Suiker van schrijfster Cynthia Mc Leod evenals het boek in drama. Een slavin moest het zelfs met de dood bekopen.
[uit de Ware Tijd, 29/07/2013]
RSS
Facebook
Twitter
