Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Recht doen aan emancipatie
De bedrieglijke dramatiek van zwarte Heilsprofeten
door Aart G. Broek
Op maandag 19 december 2022 werd de slavernij in de West afgeschaft. Eindelijk sprak de Nederlandse premier Rutte het verlossende woord. Honderdzestig jaar geleden werd de afschaffing aangekondigd, maar van emancipatie was tot op die maandag nog geen sprake geweest. In het Nationaal Archief, gehuisvest in Den Haag, gaf Rutte het startschot voor het langverwachte en als langdurig ingeschatte proces van ‘erkennen, excuses en herstel’. Dit wil zeggen: daadwerkelijk ervaren wat slavernij behelst, oprechte schuldbekentenis van wit Nederland, en ruimhartige herstelbetalingen aan de nazaten van slaven.
De Afrikaanse dimensie in de poëzie van de Puerto Ricaanse dichter Luis Palés Matos
door Fred de Haas
Het heeft tot het begin van de 20e eeuw geduurd voordat er op de Spaanssprekende eilanden van de Cariben überhaupt sprake was van een duidelijke Afrikaanse component in de dichtkunst van de eilanden. Dat kwam omdat de blanke bovenlaag het Afrikaanse element in de cultuur heeft proberen weg te moffelen of te negeren.
read on…Heelmeester ben je bovenal zélf
door Aart G. Broek
Het krachtige beeld dat Patrick Mezas van de zwemster Enith Brigitha maakte, werd op zaterdag 15 oktober jl. in de vroege middag onthuld in het Lumièrepark in Almere. In het inleidende programma wisten zwart-activistische sprekers te vertellen dat Enith een belangwekkend ‘rolmodel’ was, omdat zij ‘een vrouw van kleur’ is. De vraag hoe zij zelf tot die prestaties was gekomen bleef in het regenachtige luchtledige hangen. Hoe kom je tot prestaties? Hoe kom je tot emancipatie?
Fred de Haas – Ode aan Papiamentstalige dichters
Dit is een Ode aan diegenen
aan wie wij nu in dank ontlenen
wat zij gaven in hun strijd
voor taal en onafhankelijkheid.
Elis Juliana – Pijn
diep
verlangende
knagende pijn
in de linkerkamer
van mijn hart
waar jij slaapt
mijn Cayenne
mijn rechterhand
schiet naar mijn borst
mijn droge lippen
fluist’ren jouw naam
roze Cayenne
bloem van mijn naam
Van de kust van Guinea naar de Brandaris op Bonaire, met een Caraïbisch poëziealbum
door Klaas de Groot
De kolossale verzameling Album van de Caraïbische poëzie, samengesteld en geredigeerd door Michiel van Kempen en Bert Paasman, is solide gegrondvest. Het boek heeft een voorwoord van Noraly Beyer en een inleiding, een indeling in 12 thema’s, bronnenlijsten, een register, veel voetnoten en vertalingen. Het boek oogt als een bloemlezing, dat is het gedeeltelijk; maar het is een echt poëziealbum, want er staat ook niet eerder gepubliceerd werk in.
read on…Het Album van de Caraïbische poëzie: dwars en geketend
Onrust tekent het Album van de Caraïbische poëzie, een bloemlezing met vier eeuwen verzen uit de voormalige Nederlandse West: Suriname en zes eilanden in de Caraïben. De ontwrichtende invloed van de slavernij is alom voelbaar in deze diverse bundel, van de gedichten van Shrinivási en Radna Fabias tot de rapnummers van Typhoon, en van de volkse liedjes tot de reclameteksten.
read on…Floating Bridges
Lancering van de eerste podcast van Gallery Alma Blou
Een driedelige serie waarin er opnieuw licht wordt geworpen op Curaçao’s autonome status binnen het Nederlandse Koninkrijk. De serie bestaat uit de afleveringen “Polítika & Lei”, “Kultura i Enseñansa” en “Ekonomía”.
Lezing 110 Jaar Paul Brenneker
Sambumbu, Lekete Minawa, Benta en Curaçaoensia vormen een onschatbare bron van informatie over de ontwikkeling van de taal Guene als voorloper van het Papiamentu, over volksreligie en verzet tegen de slavernij. Deze werken vormen een culturele erfenis van Paul Brenneker die zijn liefde voor de cultuur op Curaçao met naastenliefde combineerde.
read on…Elis Juliana – Kanta kweru Bom! Bom! Vurige trom!
Kanta, kweru kayente, kanta
Kanta, kweru kayente, kanta
Kweru kanta eh pa mi lanta
Pa mi lanta, eh pa mi lanta
Kanta, kweru kayente kanta
Kweru no puntra pa ki’ me ke lanta
Mi ke lanta, mi ke lanta
Ai, mi lomba, eh mi ke lanta
Eh mi ke lanta kweru kanta
Mi ke lanta, eh mi ke lanta
Ai, mi lomba, eh mi ke lanta
Kanta, kweru kayente, kanta
Mi ta lanta, eh mi ta lanta
Ariba, lomba, eh sigi wanta
Mi ta lanta, mi ta lanta
Eh, m’a lanta, kweru, m’a lanta
Kweru, m’a lanta, para wanta
Sigi kanta, kweru, m’a lanta
M’a lanta, m’a lanta
Kanta, kweru kayente, kanta
Kanta, kweru kayente, kanta
Kanta, kanta…
Elis Juliana – Proklamashon
(1 di Yüli 1863–2003)
Pa bondat di Reino
Ami Gran Poderoso
Sin remordimiento
Di kulpabilidat
Den ningun ladronisia
Den negoshi humano,
Sin mi kurason bati
Ta regalá boso awe
Sin kobra un sèn chikí
Pa tur e bondat
Durante dos siglo,
Ku forsa inmediato
Boso LIBERTAT
Kòrda semper si
Ku ta Yu boso tabata
I Yu boso ta keda
Te dia galiña Gueni[1]
Saka djente di koper
Pone webu di oro
Den nèshi kolonial
Di kouchi hulandes
Antilliaans erfgoed (3): Papiamentse letteren
Het is niet alles goud wat er blinkt
door Aart G. Broek
Weken vóór Cola Debrot in februari 1948 weer voet op de bodem van zijn Antilliaanse eilanden zou zetten, besprak de lokale pers reeds de terugkomst van deze veelzijdige man. Het stond voor eenieder buiten kijf dat Debrot een aanzienlijke impact zou hebben op het culturele reilen en zeilen van de eilanden beneden de wind: Aruba, Curaçao en Bonaire (waar Debrot in 1902 werd geboren). Dat was ook zo – tot op de dag van vandaag. Er mag inmiddels wel wat beter naar hem geluisterd worden.