Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Jones Sam
Stepping Stone maakt Vergeten Helden voor Omroep MAX
In het drieluik Vergeten Helden duikt presentator Jörgen Tjon in het leven van een aantal heldhaftige strijders uit de Nederlandse koloniën. Mannen en vrouwen die zich in Nederland met gevaar voor eigen leven tijdens de Tweede Wereldoorlog aansloten bij het verzet.
read on…Screening webdocumentaire Casa Blanca-Suriname
Casa Blanca-Suriname is een interactieve webdocumentaire over de bewoners van het voormalige mijnstadje Moengo in Suriname. Moengonezen van toen en van nu, sweet memories, de harde realiteit en toekomstdromen.
read on…Een andere kijk op de slavernij
door Sam Jones
De slavernij leeft nog steeds, en zeker in de Amsterdamse Bijlmermeer. Zoals in liedjes als “den du mi ma mi no man bari”, vrij vertaald, ze hebben me onderdruk, maar ik kon niet schreeuwen. Dat zegt Markus Balkenhol in een reportage die ik met hem heb gemaakt voor de Caribische uitzending van de Wereldomroep gericht op Suriname en de Antillen. Hij heeft zeven maanden in de Bijlmer gewoond voor dit onderzoek en hoopt in 2013 te promoveren.
Luister naar de reportage met muziekfragmenten en verschillende reacties, klik hier
Donateur leerstoel handelde uit plichtsbesef
door Sam Jones
De Curaçaose zakenman Gregory Elias was met stomheid geslagen toen hij hoorde dat Nederland de financiering van de bijzondere leerstoel Westindische Letteren niet rond kreeg. Hij trok de beurs en garandeerde 45.000 euro om de leerstoel te redden.
Elias is door zijn bijdrage de grootste donateur van de leerstoel. Maar ook anderen sprongen bij, zoals het Letterenfonds 25.000 voor 5 jaar, het Alumni fonds van de Universiteit van Amsterdam (5.000 euro), twee andere particulieren en zelfs de promovendi staan voor 10.000 euro garant voor als er onvoldoende geld zou zijn.
Koninkrijksburger
De Curaçaose zakenman (die eerder als sponsor zorgde voor de naam Curaçao op de shirts van voetbalclub NEC) zegt dat hij niet kan begrijpen ‘dat zo’n belangrijke leerstoel geen middelen bij elkaar kan sprokkelen’. Hij voelt zich als Koninkrijksburger verantwoordelijk om de leerstoel te steunen. Elias: “Als je van cultuur houdt en je hebt de mogelijkheid om te steunen, dat is het je plicht om te op te treden met daden. Ach ja 45.000 is veel geld, maar niet als je ziet wat deze leerstoel kan betekenen voor schrijvers uit de Cariben, Suriname of in Nederland.”
Is het omgekeerde ontwikkelingshulp? Volgens Elias niet. In het Koninkrijk heb je volgens hem de taak om elkaar bij te staan. “Ik zie het als een wisselwerking: Zij bieden expertise aan ons en ik steun op bescheiden wijze.”
Professor Marita Mathijssen en bijzonder hoogleraar Michiel van Kempen zijn in ieder geval opgelucht nu de drempels zijn weggenomen. Er moet nog wel officieel verlenging van de leerstoel worden aangevraagd; na 20 juni neemt het College van Bestuur een besluit.
[Wereldomroep, 10 juni 2011, klik hier voor radio-interviews]
Zie hier een ouder bericht
West-Indische leerstoel gered
door Sam Jones
De leerstoel West-Indische Letteren aan de Universiteit van Amsterdam lijkt gered. Er zijn voldoende financiële middelen binnen voor de verleningsaanvraag van de leerstoel. Dat heeft professor Marita Mathijsen, voorzitter van deze bijzondere leerstoel, donderdag 9 juni bekendgemaakt.
Bijzonder hoogleraar Michiel van Kempen reageert opgelucht. “We kunnen nu in ieder geval verder met het aanvragen van verlenging.” Nadat professor Mathijsen, bijzonder hoogleraar Van Kempen, doctor Cynthia Abrahams (die als eerste bij Van Kempen promoveerde) en promovendus Jos de Roo eerder via de Wereldomroep aan de bel trokken, kwam de discussie over de voortgang van de leerstoel West-Indische Letteren opgang.
Zwart-op-wit-garantie
Mathijsen: “Met vereende krachten is er gewerkt aan publiciteit, gesprekken met mogelijk geïnteresseerden zijn gevoerd, we hebben met velen overlegd over mogelijke oplossingen”. Ook Van Kempens promovendi zijn een eigen inzameling gestart. Dat heeft er volgens Mathijsen toe geleid dat er voldoende zwart-op-wit-garantieverklaringen zijn om op een verlenging te kunnen rekenen.
Geen belemmeringen
De voortgang van de leerstoel West-Indische Letteren dreigde te verdwijnen omdat en belangrijke donor zich had terug getrokken. Die stond afgelopen jaar garant voor 15.000 euro. In totaal is er 20.000 euro per jaar nodig. Eigenlijk moet er een garantie zijn voor vijf jaar. Voorlopig is er geld voor de komende drie jaar. Hierover moeten de decaan van en het College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam, nog een besluit nemen. Maar “belemmeringen lijken er nu niet meer te zijn” zegt voorzitter Mathijsen in een eerste reactie.
[RNW, 9 juni 2011]
‘Integratie Hindostanen succesvol’
door Sam Jones
Met een oratie waarin vooral de loftrompet werd gestoken over de integratie van Hindostanen in Nederland accepteerde professor Chan Choenni maandag 6 juni zijn ambt. Choenni is nu officieel bijzonder hoogleraar Hindostaanse migratie aan de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam. In een half gevulde aula van de VU jaste professor Choenni zijn oratie er in veertig minuten doorheen. En nog had hij niet alles gezegd wat hij wilde zeggen, meldde hij na afloop.
De inaugurele rede leek vooral bedoeld voor de massaal opgekomen Hindostaanse achterban en niet zozeer voor de geleerde heren en dames van de VU. Behalve over het succes van de Hindostaanse integratie in Nederland, ging de rede over de arbeidsethos, spaarzin en zuinigheid van deze groep. Zijn oratie, die overigens niet iedereen lekker zat, sloot Choenni af met een persoonlijke noot over zijn ‘lieve echtgenote’, die een hele dag had uitgetrokken om zich te kleden voor de bijzondere dag van haar man.
Geleerde heren
Bij geleerde heren en dames was kritiek te horen. Choenni zou zich beperken tot de positieve kijk en zaken als incest, zelfmoord en alcoholmisbruik binnen de Hindostaanse groep niet ter discussie durven stellen. De kritiek werd op de feestelijke receptie na afloop overigens niet hardop geuit. Choenni zei dat ook problemen in de gemeenschap, zoals ‘hoge prestatiedruk en suïcide onderzocht moeten worden’.
Belangrijker vindt hij zaken als ‘de reconstructie van de immigratie vanuit India naar Suriname’ en onderzoek naar ‘hoe de Hindostaanse groep in Suriname een gemeenschap is gaan vormen’. Stevig onderzoek naar bijvoorbeeld de reden waarom Hindostaanse Surinamers in Den Haag op de PVV stemmen noemt hij niet als eerste.
Er was ook kritiek te horen op de nadruk die professor Choenni legde cijfermatige meerderheid die Hindostanen vormen ten opzichte van Creolen. Zelf vindt hij het vooral interessant om te onderzoeken hoe de Hindostanen integreren in de samenleving.
Vrouwelijk perspectief
Choennis’ zus Gharietje Choenni, ook onderzoekster, kiest voor het vrouwelijk perspectief. Toch ervaart ze de leerstoel van Chan Choenni niet als beklemmend. “We hebben ellenlange discussies en ideologisch zitten we heel erg uit elkaar.” Die twee perspectieven maken het volgens haar juist spannend en houdt de zaak in balans. Zij benadrukt dat er heel veel vermenging is binnen de Hindostaanse groep. Gharietje Choenni ziet er een uitdaging in om juist dat ook te duiden binnen deze leerstoel Hindostaanse migratie.
Professor Choenni is aangesteld voor 2,5 dag per week, maar zal de komende vijf jaar full-time met de klus bezig zijn. De Stichting Diaspora Leerstoel Lalla Rookh staat garant voor een 80.000-90.000 euro per jaar. Rajendre Khargi, secretaris van de stichting: “We hebben het geluk gehad dat de stichting Lalla Rookh, toen ze ophield met haar welzijnstaken, nog een stichtingskapitaal over hield.” Het idee werd toen geboren om het geld te investeren in een bijzondere leerstoel. De stichting heeft de leerstoel op eigen kracht gefinancierd, maar volgens Khargi heeft de overheid ‘de morele plicht’ om de leerstoel te steunen.
[RNW, 7 juni 2011]
Harry Mulisch en het Caraïbisch gebied
door Sam Jones
Harry Mulisch is zaterdag 30 oktober overleden, in zijn huis in Amsterdam te midden van zijn familie. Hij werd 83 jaar. Mulisch was de laatste van de grote drie na-oorlogse Nederlandse schrijvers. Zijn werk is in meer dan dertig talen vertaald. Hij schreef bestsellers als De aanslag en De ontdekking van de hemel. In zijn omvangrijke oeuvre is de Tweede Wereldoorlog het belangrijkste thema.
Maar hoe stond Mulisch bekend in ons gebied? In Suriname en op de Antillen stonden zijn boeken op de literatuurlijst. Maar heeft de schrijver ook iets betekend voor de Caraibische literatuur? We vroegen het aan schrijver Michiel van Kempen. Hij heeft Mulisch een aantal keren ontmoet, maar heeft niet de indruk dat de schrijver Caraibische en Surinaamse auteurs heeft beïnvloed. Van Kempen denkt dat dat voor een belangrijk deel komt, omdat Mulisch voornamelijk over de Tweede Wereldoorlog schrijft.
In de taxi
Michiel van Kempen hoorde wel een bijzondere anekdote over Mulisch van collega-schrijver Renate Dorrestein. Hella Haasse zou de prijs der Nederlandse Letteren krijgen van de koningin op Paleis Noordeinde in Den Haag. Er leken geen vrije taxi’s meer beschikbaar bij het station en dus stapte Harry Mulisch in de taxi waar Renate Dorrestein en Arthur Japin al op de achterbank zaten. De taxichauffeur is danig onder de indruk en roept uit: “Als ik dit vanavond aan mijn vrouw vertel, dat gaat ze niet geloven!” Mulisch hoort het tevreden aan. Bij het uitstappen bij Paleis Noordeinde, zegt de taxichauffeur tegen Harry Mulisch: “Dag meneer Carmiggelt.” Mulisch blijft volgens de overlevering van Michiel van Kempen onverstoorbaar.
Tanden laten zien
Mulisch voelde zich volgens Van Kempen wel geëngageerd bij het overzeese gebied, maar zijn focus lag meer op Cuba dan op de Antillen of Suriname. Toch kan oud-Kamerlid John Leerdam (PvdA) zich ook herinneren dat Mulisch betrokken was bij protesten bij het toenmalige Antillenhuis in Den Haag. Leerdam heeft er de boodschap aan overgehouden dat Antillianen meer hun tanden moeten laten zien.
Daar kan toneelschrijfster Paulette Smit hartelijk om lachen. Ze vindt dat meer Antillianen hun tanden moeten laten zien, dan alleen John Leerdam. “Op een positieve manier dan.”
Literatuurlijst
Voor John Leerdam en Ernestine Comvalius, directeur van het Bijlmerparktheater, is Harry Mulisch toch vooral de schrijver van wie ze voor hun literatuurlijst boeken moesten lezen. Volgens Comvalius heeft hij zijn stempel gedrukt op de literatuur, maar of die vandaag de dag nog veel invloed heeft op jongeren? Het is in elk geval niet zo dat haar dochter, die nu op het vwo zit, het over Mulisch heeft.
Twee vrouwen bewerkt
Paulette Smit heeft een persoonlijkere link met Mulisch. Ze heeft samen met Manoushka Zeegelaar Breeveld het boek Twee Vrouwen bewerkt tot toneelstuk. Hulde aan het CPNB, zegt ze, dat een boek van Harry Mulisch is bewerkt en vertolkt door een Surinaamse en Antilliaanse vrouw, als hoofdact in de Schouwburg van Amsterdam, toen dit boek tot boek van het jaar werd verkozen. “Dat wij met onze tengels aan zijn werk mochten zitten, vind ik heel positief en zeer eervol.” Ze was ontroerd toen ze het nieuws van zijn overlijden hoorde.\
De Reünie: Miranda Lyceum Suriname
bericht van Sam Jones
Voor de eerste keer stond een klas uit Suriname centraal in het Nederlandse televisieprogramma De Reünie. Zondag 31 oktober was de uitzending bij de KRO. Achttien leerlingen van de eindexamenklas uit 1982 van het Mr. Dr. J.C. De Miranda Lyceum in Paramaribo, ontmoeten elkaar na 27 jaren weer in het KRO-programma. Ik zat ook in die klas.
De opnamen waren in de zomer en onlangs was dus de uitzending.
Je kan de hele uitzending terug zien en er zijn extra filmpjes, foto’s van toen en nu en veel reacties, klik daarvoor hier.
Voor de Wereldomroep heb ik twee reportages gemaakt: collage van gesprekken rond de opnamen van het programma in de zomer dit jaar in Hilversum en flarden uit de TV-uitzending:
Deel 1: klik hier
Deel 2: klik hier
NB Ik heb zelf nog geen tijd gehad om deze aflevering van De Reünie te zien (…) Maar wel al tientallen leuke mailjtes, sms-jes, FB-berichten, telefoontjes, reacties van wildvreemden mensen van lang geleden vrienden familie enz ontvangen!
RSS
Facebook
Twitter
