Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Jensen Stine
De oogkleppen van intersectionaliteit
Het islamistische regime in Afghanistan verplicht vrouwen de boerka te dragen. Stine Jensen vraagt zich af waar het protest en de solidariteitsverklaring van Nederlandse vrouwenorganisaties bleven, die in 2019 wel protesteren tegen een dreigend verbod op de nikab.
read on…‘Radicaal identiteitsdenken brengt ons nergens’
Filosoof en schrijver Stine Jensen (47) veranderde van mening over identiteitsdenken.
door Anna Deems read on…
Mijn aap schreit is om te vlooien zo mooi
De rubriek Herlezen vraagt aandacht voor boeken die langer geleden zijn verschenen en de moeite van het herlezen waard zijn. Suggesties? Laat het ons weten via ons emailadres. Vandaag herleest Stine Jensen Mijn aap schreit van Albert Helman.
read on…
Bonobo
Frans de Waal, bonobo, empathie, moraal
door Stine Jensen
Michael Jackson toonde in 2002 zijn kind aan het volk. De negen maanden oude baby bungelde van vierhoog naar beneden. Mensen gilden, en niet alleen maar omdat ze fan van Jackson waren: ze waren bezorgd om het jongetje.
Frans de Waal noemt het schandaal dat de wereldpers haalde in zijn laatste boek: De bonobo en de tien geboden. Hij vraagt zich niet af hoe Jackson het in zijn hoofd haalde om de baby met één arm zo te laten bungelen, maar wil weten hoe het kan dat de massa zich met het lot van een baby identificeerde, terwijl die baby niet van hen is. Zijn antwoord is simpel: empathie. We hebben een lijfelijk inlevingsvermogen waardoor we ons kunnen voorstellen hoe het is om die baby te zijn. Net als apen. De Waal memoreert een herinnering uit dierentuin Arnhem. Een gewonde chimpanseeman hobbelt op zijn polsen rond om zijn pijnlijke vingers te sparen. Binnen een mum van tijd heeft zich een rij gevormd van apen die lichamelijk synchroon achter hem aan lopen, allemaal op hun polsen.
Met zijn boek wil De Waal laten zien dat mensapen ook ‘moraal’ hebben – dat wil zeggen, in staat zijn tot empathie. Daarmee zet De Waal zijn levenswerk voort met opnieuw een boek waarin hij laat zien dat datgene waarvan wij denken dat het uniek menselijk is (taal, oorlog voeren, gebruik van werktuigen, cultuur), ook bij dieren voorkomt.
De bonobo en de tien geboden is een heerlijk boek, dat voor filosofen veel gedachtevoer biedt. We hebben geen ‘moraal’ bedacht, noch hebben we de geboden uit de religie nodig om de natuurlijke instincten eronder te houden, maar we zijn van nature óók in staat tot het goede. ‘Elke moraal zou overbodig zijn als we alleen maar aardig waren,’ aldus de Waal. De voor de hand liggende vraag is natuurlijk waarom we dan niet altijd aardig zijn. Maar eigenlijk is dat de Michael Jackson-vraag. Ik dacht met De Waal aan de massa en vroeg me af: waarom gaat De Waal er eigenlijk van uit dat ‘aardig’ of ‘empathie’ altijd samenvalt met ‘goed’? Kun je bijvoorbeeld ook een ‘teveel’ aan empathie hebben dat tot de verkeerde morele beslissing leidt? Wie zegt trouwens dat de massa echt ‘empathie’ heeft met het jongetje, en dat die mensen niet eerder als de apen achter elkaar aan hobbelen vanuit lichamelijke synchroniciteit: eentje gilt, dan de rest ook. Ik dacht aan de jongens die zich zo identificeren met de jihadistische strijd dat ze radicaliseren en naar Syrië gaan om hun lijf in de strijd te gooien.
Evenmin als de ‘rede’ je per se je op verstandige gedachten brengt, is empathie of aardigheid een garantie voor de juiste morele beslissing.
[van Filosofie.nl, 12 augustus 2013]
Die vermaledijde liefde
door Miriam Rasch
Over de liefde zijn boekenkasten volgeschreven, van grootse romans en tragedies tot dokterromannetjes. De laatste jaren raakt ook de non-fictie steeds meer geïnfecteerd met het liefdesvirus: er verschijnt een constante stroom boeken over de liefde in filosofie, in film en literatuur, in de hersenen, als foefje van de hormonen. Filosofe Stine Jensen voegt daar nog een titel aan toe: Het broekpak van Olivia Newton-John; Stukken tegen de liefde.
Waar die honger naar boeken over liefde vandaan komt, zal niemand kunnen zeggen. Heeft het te maken met de toename van singles, die ook een belangrijke doelgroep vormen van marketeers (en vaak hoog opgeleide vrouwen zijn, dus lezers)? Is het misschien wel een prettig idee dat verliefdheid niet meer is dan een stofje in de hersenen, of worstelen we daar juist mee en hebben we een filosofie van de liefde nodig als tegenhanger? Andere schrijvers stellen dat het liefdesvirus onder de mensen is verspreid door moderne sprookjes van de media en filmindustrie. Terwijl niemand een perfecte relatie heeft, schotelen schrijvers en televisiemakers het publiek een beeld voor van eeuwigdurende liefde met heftige ups en downs, maar altijd met een happy end.
Maneater
Het broekpak van Olivia Newton-John lijkt op het eerste gezicht wéér een leuk boekje over die vermaledijde liefde. Bij nader inzien blijkt Stine Jensen met haar verzameling korte essays een verfrissende, welkome blik op het ietwat uitgekauwde onderwerp te geven. Op het gevaar af lezers af te schrikken: Stine Jensen is een feministe. Maar wel één met humor. Ze consumeert de meest uiteenlopende boeken, films en artikelen op zoek naar antwoorden op haar eigen vragen. Neem Olivia Newton-John: het preutse, knappe meisje dat bij een vijver haar liefde voor een stoere kerel bezingt en transformeert tot een maneater in een strakke leren broek was Jensens voorbeeld als puber. Wat zegt dat over de verwachtingen van meisjes in de liefde?
Naast Grease gaat Jensen ook te rade bij de filosofie van Plato, bij tv-series als Dexter en de huwelijksverhalen van Strindberg. Die afwisseling tussen hoge en lage cultuur – uiteraard een al lang achterhaalde onderscheiding – gaat haar volkomen natuurlijk af. Haar motto: ‘Analyseren! Interpreteren! Meer lezen!’ Ze gaat daarbij uit van de klassieke driedeling van een esthetische, ethische en emotionele manier van lezen. Het aardige is dat ze ook dit abstracte onderscheid persoonlijk maakt. Er leven in haar drie vrouwen: de eerste leest voor het genot van mooie zinnen, de tweede beoordeelt het boek op zijn boodschap en de derde zet de sluizen open om geraakt te worden.
Robert Vuijsje
Hoe dit uitpakt is goed te zien in haar bespreking van Robert Vuijsjes Alleen maar nette mensen. Bespreking is misschien niet het goede woord; Jensen heeft een moeizame relatie met dit boek, waarin een Joodse jongen uit Amsterdam in de Bijlmer op zoek gaat naar zijn droomvrouw, de ‘intellectuele negerin’ met een grote kont. Vuijsjes boek werd lovend ontvangen en onderscheiden met diverse prijzen. Jensen maakt zich kwaad (de emotionele lezer) over het boek om de boodschap (ethisch) en de stijl, die ze belabberd vindt (esthetisch). Haar conclusie is niet mis te verstaan: Vuijsjes roman is ‘misschien een “geinige” belediging voor zwarte vrouwen en het intellectuele milieu in Oud-Zuid’, maar toch vooral ‘een belediging voor alle literatuurliefhebbers’. Die zit!
Jensen noemt zichzelf ‘een pessimist in de liefde’ en de hier verzamelde stukken heten ‘tegen de liefde’ te zijn. Sommige mensen weten juist uit ‘tegen zijn’ de meeste energie te halen en de interessantste gedachten te putten. Dat geldt ook voor Stine Jensen. Misschien is ze daarin ook wel een echte feministe. Maar, zoals gezegd, dan wel één met humor.
Het broekpak van Olivia Newton-John; Stukken tegen de liefde
Stine Jensen
Uitgever: Ambo
Prijs: 15,-
192 bladzijden
ISBN 9789026323591
[van 8Weekly, 27 februari 2011]
RSS
Facebook
Twitter
