Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
De excuuskwestie
door Ruben Gowricharn
In Hindostaanse kringen vond onlangs een korte opleving plaats van de behoefte om in navolging van het slavernijverleden ook excuses te eisen voor de Brits-Indische contractarbeiders. In een open brief van Radjinder Bhagwanbali c.s. gericht aan koning Willem Alexander zou deze behoefte breed in de Hindostaanse kring leven. Bij mijn weten leeft deze behoefte helemaal niet in brede Hindostaanse kring. Niettemin is in De Balie een debat geweest tussen de historici Chan Choenni en Bhagwanbali over deze kwestie.
read on…150 jaar Hindostanen; 1873-2023; Een geschiedenis van twee migraties
Veel Nederlandse Hindoestanen krijgen vroeg of laat de vraag: “Waar kom je vandaan? Uit India?” En wat antwoord je dan? Nee, althans, ja, je voorouders komen uit India, maar zelf ben je geboren in Suriname, of in Nederland. Zo’n vraag laat zien dat het verhaal van de Hindoestanen nog te onbekend is, misschien ook doordat ze zo geruisloos integreerden in de Nederlandse samenleving. – Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap op 5 juni 2023
Hindostanen zijn de nakomelingen van de contractarbeiders die vanuit toenmalig Brits-Indië naar Suriname werden overgebracht om er na de afschaffing van de slavernij op de plantages te werken. In 1870 sloot Nederland een overeenkomst met Groot-Brittannië en op grond daarvan arriveerden van 1873 tot 1916 ruim 34.000 arbeiders met een vijfjarig contract in Suriname, de zogenoemde Brits-Indische immigranten die zich later Hindostani noemden.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (33 en slot) – Turáhi
Turáhi, Turhi of Turturi
door Prem Dihal
Dit is een traditioneel muziekinstrument. Dit trompetachtige instrument komt in twee vormen voor: de ene is lang en gebogen, terwijl de andere opgerold is en op een slang lijkt.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (31) – Tánpurá
Tánpurá, tambura
door Prem Dihal
Het woord “tánpurá” (tánpoora) is veelvoorkomend in het noorden, maar in Zuid-India wordt het “tambura”, “thamboora”, “thambura” of “tamboora” genoemd. Tánpurá is een drone-/ achtergrondinstrument.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (30) – Tablá
Tablá
door Prem Dihal
Inleiding
De alomtegenwoordigheid van de tablá op het Indiase subcontinent staat buiten kijf. De verscheidenheid aan klankkleuren geeft het een flexibiliteit die zelden geëvenaard wordt door andere percussie-instrumenten. De complexiteit van de constructie verklaart zijn veelzijdigheid en vereist een niveau waarop alleen getrainde vakmensen een tablá kunnen maken.
De tablá is het favoriete instrument voor het gehele Indo-Pakistaanse subcontinent. Het wordt gebruikt in zowel klassieke als lichte volks- en dansmuziek. Alleen in het Zuid-Indiase klassieke systeem wordt het gebruik ervan ontmoedigd.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (29) – Sitár
Sitár
door Prem Dihal
De sitár is een snaarinstrument dat afkomstig is van het Indiase subcontinent en wordt gebruikt in Hindostaanse klassieke muziek. Het instrument is ontstaan in middeleeuws India en bereikte zijn huidige vorm in het 18e-eeuwse India.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (28) – Shehnái
Shehnái, tangamuri, sundari
door Prem Dihal
De shehnái is een hobo-achtig blaasinstrument dat afkomstig is uit Noord-India. Het instrument heeft een houten lichaam met een koperen uiteinde in de vorm van een bel en een conische koperen buis (tudel) waarop een goed bevochtigd riet is bevestigd. Het houten lichaam heeft een centrale conische boring met acht gaten, meestal vingergaten, waarvan sommige gedeeltelijk of volledig bedekt kunnen zijn met was. Het instrument wordt meestal een instrument met twee tongen genoemd, maar in de meeste gevallen is het eigenlijk een instrument met vier tongen.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (27) – Sárangi
Sárangi, egraz
door Prem Dihal
De sárangi is een strijkinstrument uit Zuid-Azië dat gebruikt wordt in de klassieke raga-muziek en ook in soortgelijke vormen uit de volksmuziek, vooral uit Rajasthan en Noordwest-India. De sárangi heeft een belangrijke rol in de volksmuziek, wat suggereert dat het oorspronkelijk een volksinstrument was dat later in de klassieke muziek werd opgenomen, misschien pas in de achttiende eeuw in de klassieke Khyal (een genre klassieke zang). Volgens deskundigen dateert de sárangi zoals we die nu kennen uit de zeventiende eeuw. De naam komt van sau rang = honderd kleuren.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (26) – Sankh
Sankh
door Prem Dihal
Ontstaan
In de hindoeïstische kosmologie is de Oceaan van Melk, bekend als Kshiroda Sagara, de oeroceaan waarin de slang Anantashesha zwemt. Deze oceaan dient als het bed voor de god Vishnu wanneer hij rust tussen kosmische era’s. In de mythe van Kurma, de schildpad-avatar van Vishnu, verliezen de goden hun onsterfelijkheid door een vloek van de wijze Durvasa. Om deze terug te winnen, adviseert Kurma de goden om samen met de demonen de oceaan van melk te karnen, bekend als Samudra Manthan, om amrit (nectar/onsterfelijkheidsdrank) te verkrijgen.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (25) – Pakháwaj
Pakháwaj
door Prem Dihal
De pakháwaj is een Noord-Indiase trommel die behoort tot de klasse van tonvormige trommels die bekendstaat als mridang.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (24) – Nál
Nál, dholki
door Prem Dihal
Nál, ook wel bekend als dholki, is een populaire drum in veel lichtere vormen van muziek. Het lichaam van de nál bestaat uit een buisvormige schaal. De linkerkant lijkt op de báyan, de grote metalen trommel van de tabla, met als enige verschil dat de dholak masala op het binnenoppervlak wordt aangebracht in plaats van als een syahi (permanente zwarte vlek) aan de buitenkant.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (23) – Nagárá
Nagárá, naqara
door Prem Dihal
De nagárá, ook wel naqara genoemd, is een Arabische keteltrommel en daarmee een voorloper van de westerse pauken. Het instrument wordt vaak bespeeld tijdens bruiloften en volksevenementen in het gebied dat zich uitstrekt van het Midden-Oosten tot en met India. Nagárá is een percussie-instrument dat in Noord-India wordt bespeeld en zodoende ook in Suriname terecht is gekomen.
read on…