Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Heer Janny de
The twain shall meet / verhalen van Curaçao, Suriname en Nederlands-Indië
Op zondagmiddag 3 september 2017: afwisselend programma in Podium Mozaïek met spoken word, film en muziek waarin de nieuwe West- en Oost-Indische boeken van 2017 van Uitgeverij In de Knipscheer gepresenteerd worden. Kaarten voorverkoop/ online € 5,00. read on…
De Boekenballetjes van Uitgeverij In de Knipscheer
Activiteiten van auteurs van In de Knipscheer in de Boekenweek 2016: read on…
Nieuwe roman van Janny de Heer
Janny de Heer heeft een nieuwe roman uit: De Barones
Dolle Dinsdag betekent een keerpunt in het leven van Mijnsje (Mien) Bezemer. Ze is amper vijf jaar oud maar haar jeugd is vanaf deze dag definitief voorbij. In de ogen van anderen is ze voor altijd ‘het kind van’ NSB’ers: besmet, bezoedeld, fout en onbetrouwbaar. Dat is de buitenwereld. Er is ook een binnenwereld: het gezin. In dat gezin zijn de ouders verbitterd, vooral tegenover de overheid die hun alles heeft afgenomen; hun bezittingen heeft geconfisqueerd, gevangenisstraf heeft opgelegd en stemrecht ontnomen. read on…
Lezing Janny de Heer over Gentleman in slavernij
Op zondagmiddag 18 oktober 2015 is Janny de Heer te gast in het Leescafé van Bibliotheek en Volksuniversiteit Hellevoetsluis. Deze lezing over haar historische roman Gentleman in slavernij is bijzonder, want in het bijzijn van nazaten van de hoofdpersoon in de roman die in Hellevoetsluis wonen. read on…
Lezing Janny de Heer
De stichting Wonen Indische Ouderen (WIO) nodigt u uit voor een lezing op maandag 16 maart 2015 van 14.00 uur tot 16.30 uur in onze multifunctionele ruimte “Suka Hati” van Galenstraat 167, in het w.c. Tjempaka.
Onze gastspreker is Janny de Heer, schrijfster van historische verhalen waaronder Landskinderen van Curaçao, Hey Buddy, Gentleman in Slavernij en in oktober verschijnt haar nieuwste boek De Barones. read on…
Boek zoekt lezer
door Janny de Heer
Enige tijd na het verschijnen van Gentleman in Slavernij kwam ik Alfred van den Heuvel tegen in het theater. We kennen elkaar omdat hij familie is van Huib Wijnants, hoofdpersoon in Hey Buddy de andere voet is voor jezelf. Hij reageerde verrassend enthousiast op het succes van mijn derde boek. ‘Nu heb je het hele koloniale verleden van Nederland beschreven!’ Dat was lichtelijk overdreven maar heel grappig gevonden. read on…
VOS organiseert schrijversontmoeting op Kwaku
Vereniging Ons Suriname organiseert speciaal voor onze bigi-sma’s op zaterdag 2 augustus van 15.00 tot 17.00 uur op het Kwaku Summerfestival (locatie: Pompeia’s Garden) een interactieve ontmoeting met skrifiman’s en powema sma. Schrijvers zullen worden geïnterviewd door Guilly Koster en voorlezen uit eigen werk. read on…
Janny de Heer op Curaçao
door Shelley Tjauw-Foe
 |
| Janny de Heer |
Biblioteka Nashonal Kòrsou (BNK) organiseert zaterdag een presentie van het boek Gentleman in Slavernij van Janny de Heer. De boekpresentatie vindt plaats in het auditorium van BNK en duurt van 18.00 tot 20.00 uur. De toegang is gratis.
Het verhaal speelt zich af in het koloniale tijdperk ten tijde van de slavernij in Suriname. De hoofdpersoon Dieterich Horst besluit zijn geliefde vrij te kopen als de afschaffing van de slavernij te lang op zich laat wachten. Het enige wat hij wenst is een vrij bestaan voor de kinderen die hij ter wereld brengt.
Andere werken
In 1999 maakte de Heer haar debuut met het boek Landskinderen van Curaçao. Daaropvolgend schreef ze het boek Hey buddy, de andere voet is voor jezelf’.Ook schreef ze samen met andere scriptschrijvers de musical Zielsverwanten.
In 1999 maakte de Heer haar debuut met het boek Landskinderen van Curaçao. Daaropvolgend schreef ze het boek Hey buddy, de andere voet is voor jezelf’.Ook schreef ze samen met andere scriptschrijvers de musical Zielsverwanten.
[van Versgepest.com, 12 februari 2014]
“Janny de Heer te verkiezen boven Cynthia Mc Leod”
 |
| Een tentboot. Uit Fermin |
door Ko van Geemert
Janny de Heer (1955) debuteerde in 1999 met Landskinderen van Curaçao. Historische verhalen. Voor haar meest recente boek, Gentleman in slavernij, deed zij uitgebreid historisch onderzoek in Suriname, Nederland en Duitsland.
Hoofdpersoon is Johann Dieterich Horst, een jongeman uit een welgestelde Duitse familie, die in 1827 zijn geluk zoekt in Suriname. In de loop der jaren klimt hij op tot administrateur op diverse plantages. Als hij zeker weet dat hij in Suriname wil blijven, koopt hij zelf plantages. Het liefst zou hij de slaven willen behandelen zoals hij vroeger thuis op het landgoed van zijn vader geleerd heeft met het personeel om te gaan. Speciaal voelt hij zich betrokken bij het lot van de slavin Candasie en haar kinderen. Horst krijgt een zoon met haar, maar trouwt met haar dochter.
In het Woord Vooraf schrijft De Heer: ‘De levensloop van Johan Dieterich Horst is bijzonder en avontuurlijk geweest maar het is vooral de tijd waarin hij leefde die zijn geschiedenis interessant maakt. Hoe was het om in die maatschappij waarin slavernij een feit was te leven (te werken, te leren, te wonen)? En vooral hoe ging je om met de mensen uit de verschillende bevolkingsklassen? Hoe hield je je staande in een milieu waarin het alleen in het geniep werd geaccepteerd dat blanke mannen en zwarte vrouwen samen kinderen kregen en het andersom, zwarte man blanke vrouw, al helemaal niet werd getolereerd. Hoe stichtte je een gezin in die samenleving? Hoe konden vriendschappen bloeien terwijl er zoveel wetgeving tussenstond?’
 |
| Paramaribo. Grote Combéweg rond 1880. Foto Tropenmuseum |
Elk hoofdstuk begint met een korte informatieve tekst over de ontwikkelingen van de slavernij in Suriname, achterin het boek is een foto van de hoofdpersonen geplaatst, samen met een stamboom en een bronnenlijst. Het zou helemaal mooi zijn geweest wanneer er ook een plattegrondje zou zijn afgedrukt van de in het boek genoemde plantages, waardoor je de reizen van Horst beter had kunnen volgen.
In het nawoord lees je hoe het de hoofdpersonen vergaan is; het maakt nieuwsgierig naar de levens van de nakomelingen! Gentleman in slavernijis hier en daar wat wijdlopig en De Heer vervalt wel eens in herhalingen, maar voor degene die van familieromans houdt, is het een heerlijk boek om te lezen. Het zou wel eens kunnen dat dit boek meer geapprecieerd wordt door vrouwen dan door mannen: het hoofdpersonage is weliswaar een man, maar de levens van de vrouwen worden, wellicht niet onbegrijpelijk, door de schrijfster wat meer uitgewerkt.
Natuurlijk dringt zich de vergelijking met Cynthia McLeod op. Gemeen hebben ze zeker het doorzettingsvermogen om grondige research te verrichten. Ik ben geneigd Janny de Heer te verkiezen boven Cynthia McLeod als het op stijl aankomt.
Het motto van dit boek is: ‘ik had me het pak van de christenen aangemeten / maar het zat zo slap aan het lichaam van een neger’, van de dichter Jozef Slagveer, in 1982 vermoord. Toen was Johann Dieterich Horst al 150 jaar dood.
Janny de Heer, Gentleman in slavernij. Uitgeverij In de Knipscheer, ISBN 978 90 6265 832 9 NUR 301
330 pagina’s, € 24,50
[uit Parbode, februari 2014, jaargang 8 nr. 94]
Gastcollege Janny de Heer
Janny de Heer, auteur van het boek Gentleman in slavernij zal een gastcollege verzorgen over de aanpak, het onderzoek, hoe verwerk je feiten in een historische roman en haar leven als auteur.
Datum: woensdag 12 februari 2014
Tijd: 18.00-20.00 uur
Locatie: Terrein Kennedystichting, Ingang J.A. Pengelstraat
Dit college is een gratis college; iedereen is uitgenodigd! De eerstejaars doen automatisch mee.
Een jongeman uit een welgestelde Duitse familie, Johann Dieterich Horst, zoekt in 1827 zijn geluk in Suriname. In de loop der jaren klimt hij op van ‘blankofficier’, directeur tot administrateur op diverse plantages. Als hij zeker weet dat hij in Suriname wil blijven, koopt hij zelf plantages. In een maatschappij waar slavernij een gegeven is zou hij de slaven het liefst willen behandelen zoals hij vroeger thuis op het landgoed van zijn vader geleerd heeft met het personeel om te gaan. Hij is begaan met de slaven, en vanaf het begin voelt hij zich vooral betrokken bij het lot van Candasie en haar kinderen, al is hij niet altijd in staat de slavin te beschermen. Horst leeft in twee werelden. De sympathie en vriendschap die hij voor Candasie voelt, mondt op een avond uit in meer. Dezelfde avond slaat het wantrouwen echter bij hem toe en dat verdrijft de liefde waar hij even daarvoor nog zo zeker van was. Afrika, een slavin, is weggelopen en Candasie zou haar geholpen hebben. Horst weigert die beschuldigingen te geloven totdat hij het haar rechtstreeks vraagt en hij in haar ogen een bekentenis meent te zien. Pas een jaar later hoort hij dat zijn zoon in slavernij is geboren en hij koopt het kind vrij zodra hij kan. Gentleman in slavernij is een meeslepende geschiedenis over het koloniale Suriname in de 19de eeuw, een tijd van grote veranderingen in de verhoudingen tussen de bevolkingsgroepen. Meeslepend omdat de roman vertelt over hoe het dagelijks leven op en om de plantages werkelijk was. Janny de Heer ontraadselt daarbij knap de familiegeheimen die rond Johann Dieterich Horst zijn ontstaan tot aan zijn dood op 72-jarige leeftijd op een wel heel dramatisch moment.
Enkele recensies van het boek lees je hier
Geef je vooral eerst op voor deelname via sms op 8563674 of email info@schrijversvakschool.org
Janny de Heer in Suriname
Op vrijdag 7 februari 2014 presenteert Janny de Heer haar historische roman Gentleman in slavernij in de Bibliotheek CCS, soldatenstraat, Paramaribo. Aanvangstijd 18.00 uur.
read on…Gentleman in slavernij: een Duitser in Suriname
door Ezra de Haan
De titel Gentleman in slavernij van Janny de Heer zal bij sommige lezers wellicht als provocerend overkomen. Het is immers een contradictie. Gentleman, een heer dus, een nette kerel in combinatie met het woord slavernij wringt. De afschuw die het woord slavernij oproept, is vanzelfsprekend. Iedere uitleg daarvan is overbodig. Maar hoe valt die slavernij dan te rijmen met het woord gentleman?
Allereerst moeten we op de hoogte zijn van het tijdgewricht waarin het boek zich afspeelt. Johann Dieterich Horst is een Duitser die in Suriname terecht komt. Hij komt uit een welgestelde familie, zijn leven is van de wieg tot het graf uitgestippeld en toch kiest hij in 1827 voor het ongewisse. Met Horst belanden we in een maatschappij waar de slavernij een gegeven is. Hij vormt een onderdeel van die samenleving en klimt op van ‘blankofficier’, directeur tot administrateur op diverse plantages. Wanneer hij zeker is dat hij in Suriname wil blijven, koopt hij wat plantages.Nu heeft deze Horst, door zijn afkomst en opvoeding, een andere kijk op de omgang met personeel dan in die dagen usance was. Zeker wat betreft de houding naar slaven. Horst voelt zich begaan met deze mensen en zijn gevoelens gaan zelfs verder dan dat, hij voelt zich aangetrokken tot de slavin Candasie. Die levenshouding zorgt voor een spagaat wanneer Candasie zwanger van Horst blijkt te zijn en hij haar tegelijkertijd schuldig acht aan het helpen vluchten van een slavin.Natuurlijk pleit het bovenstaande Horst niet vrij van medeplichtigheid aan een zwarte bladzijde van onze geschiedenis. En dat was juist de bedoeling van Janny de Heer.
Het verhaal laat zien dat zelfs mensen die begrepen dat het niet deugde en wisten dat het einde van de slavernij in zicht was, niet ontkwamen aan vuile handen. Dat deze Horst deed wat hij kon binnen de mores van zijn tijd, blijkt uit het vrijkopen van zijn eigen zoon en het feit dat hij hem zijn achternaam gaf. En daarmee dus erkende. Maar daarmee was hij er nog niet. De moeder van het kind was immers nog slavin en ook haar andere kinderen droegen dat lot… De auteur laat zien dat de slavernij ervoor zorgde dat ieder zinnig mens eronder leed. En dat dit in Suriname alleen maar erger werd naarmate andere landen die vervloekte slavernij afschaften…Doordat Horst als administrateur diverse plantages bezoekt, kan de lezer, met zijn ogen, het Suriname van toen leren kennen. We maken het reizen op de rivier mee, het ‘leven’ op de plantages, de slavenopstanden en de repressie daarvan.
Janny de Heer gebruikt in haar roman een truc die we in negentiende-eeuwse romans ook tegenkomen. De schrijver vertelt, voorafgaand aan ieder nieuw hoofdstuk, hoe het met het land en de slavernij is gesteld. Hoe het verzet tegen die slavernij zowel in Nederland als in Suriname begint te groeien. Deze, vrij zakelijke, informatie kan, zelfs in deze vorm nog afschuw wekken. Neem de volgende regels:
‘Na een aantal mislukte voorstellen werd in 1851 een wet aangenomen waarin betere behandeling van de slaven werd vastgelegd. Het gebruik van de zweep bleef toegestaan.’
Ieder hoofdstuk brengt ons dus verder in de tijd, maakt ons het verloop van de geschiedenis duidelijk en toont ons een Horst die het beste met de mensen voorheeft maar daar, zeker naar de normen van onze tijd, niet altijd naar handelt. Duidelijk is echter wel dat hij in zijn tijd een buitenbeentje geweest moet zijn. Het kwam zelden tot nooit voor dat blanken de kinderen die ze bij de slavinnen verwekten als hun kind erkenden en hun naam gaven.
Wat mij erg aan deze roman beviel was het feit dat ik veel meer over de geschiedenis van Suriname te weten kwam. Want wat weten we eigenlijk over die tijd? Beschamend weinig. En dat gaat niet alleen op voor het hoofdstuk van de slavernij.
Zo brengt Janny de Heer ons, via Horst, naar een rampzalig project van die dagen: de Surinaamse nederzetting Groningen. Op het moment dat de Duitser aankomt, is alles al in het honderd gelopen als gevolg van woningnood, onvruchtbare grond, geïsoleerde ligging, vervoersproblemen en een dodelijke tyfus. Argeloze boeren uit Nederland weten amper de akkers tot bloei te krijgen en krijgen de weinige producten die ze verbouwen niet op tijd naar de stad. Ook Horst brengt het tot wanhoop en zijn weergave van de situatie geeft precies weer hoe men er in die tijd over dacht.
‘Hij vertelde dat het broeide op de plantage onder de negers. Ze worden te mondig, leren lezen, worden christen, verbouwen hun eigen voedsel op de kostgronden. Daar houden ze pluimvee en vangen hun eigen vis uit de rivier. Ze verkopen en handelen, zoals het hun betaamt. Het geld mogen ze houden. Allemaal prachtig maar naarmate de magen gevulder raken, neemt de drang om vrij te zijn toe. Ze hebben hun eigen handeltje, ze verdienen goed geld en bezitten soms meer dan hun basya. Het geeft scheve gezichten onderling, ze maken veel ruzie in de slavenkwartieren. Daarnaast klagen ze over de arbeid, vinden de taken te zwaar, de dagen te lang. Als het erop aan komt zijn zij met veel meer dan wij. Mocht het tot een opstand komen, vraag ik mij af hoe ik mijn gezin kan beschermen.’
Zonder ook maar iets te verdoezelen heeft Janny de Heer een ontluisterende roman over de Surinaamse geschiedenis en de slavernij geschreven. Eens te meer blijkt dat ieder boek dat over dit onderwerp wordt geschreven uiterst belangrijk is. De gekozen vorm, die van de roman, is zeer juist geweest. Droge historische feiten komen pas tot leven als we leren wat het voor de betrokkenen heeft betekend en hun gedachten en gevoelens beschreven worden. Janny de Heer heeft in het personage Johann Dieterich Horst het juiste voorbeeld gevonden van iemand die voortdurend in twee werelden leefde. Het gaat in dit boek dan ook om meer dan de begrippen goed en kwaad. Het gaat om het waarom en hoe. Gentleman in slavernij is daarmee een boek dat door het onderwerp afstoot en aantrekt. Maar alleen door de confrontatie aan te gaan zullen we geschiedenis leren te begrijpen. Hoe gruwelijk die ook is.
Janny de Heer: Gentleman in slavernij . Haarlem: In de Knipscheer, 2013. ISBN 978-90-6265-832-9
[Bron: Literatuurplein.nl]
RSS
Facebook
Twitter
