blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Hart Joseph (Jopi)

Nieuwe boeken van In de Knipscheer: een Caraïbisch mozaïek

door Klaas de Groot

 
 
De theaterzaal van Podium Mozaïek in Amsterdam was op 8 september jl. uitverkocht. Uitgeverij In de Knipscheer presenteerde vier nieuwe boeken uit het Caraïbisch deel van haar fonds en de belangstelling was gelukkig groot.
 
 
Voordat de auteurs met hun laatste werk voorgesteld werden, stond uitgever Franc Knipscheer stil bij het recente overlijden van twee auteurs uit zijn fonds: Elis Juliana en Els Langenfeld. Eigenlijk had Langenfeld op deze middag ook aanwezig moeten zijn met haar nieuwe verhalenbundel Porto Marie. Haar uitgever herdacht haar ontroerd. Het publiek kon een opname bekijken van de presentatie van Porto Marie op Curaçao. Opvallend bij die presentatie was dat Langenfeld nu eens niet een notabele had uitverkoren voor het eerste exemplaar van haar boek. Zij had een beperkte nummertjesloterij georganiseerd. De uitslag was voor alle aanwezigen een verrassing, zagen wij in Amsterdam.
 
Jacques Thönissen, overgekomen van Aruba, was de eerste auteur die zijn boek mocht tonen. Veertien van zijn Arubaanse verhalen heeft hij  onder de titel Onder de watapana  bijeengezet. Hij gaf het eerste exemplaar wel aan een notabele: de gevolmachtigde minister van Aruba Edwin Abath. Thönissen las een mooi stukje voor uit één van zijn verhalen, een legende over het ontstaan van Aruba. De legende vertelt dat Curaçao, Bonaire en Aruba ontstaan zijn uit zweetdruppels die de Schepper van hemel en aarde aan het eind van de zesde scheppingsdag op zijn voorhoofd voelde. Die druppels wierp Hij in zee en als kleinste, maar als mooiste eiland ontstond toen Aruba. Het applaus dat na voorlezing van het verhaal opklonk, liet merken dat er heel wat liefhebbers van ‘nos isla stimá’ aanwezig waren.
 
Peter de Rijk die als redacteur bij uitgeverij In de Knipscheer de boeken van de aanwezige auteurs natuurlijk van haver tot gort kent, had met Thönissen, Ronny Lobo, Giselle Ecury en Joseph (Jopi Hart) steeds een kort gesprek. Daarin ging het nogal eens over de lange weg die er ligt tussen schrijven en publiceren. Een weg die gekenmerkt wordt door veel redigeren en herschrijven. Vooral in het gesprek met Ronny Lobo, die debuteert met de roman Bouwen op drijfzand, werd dit duidelijk.
 
Het gesprek met Giselle Ecury over haar derde roman De rode appel ging meer over de bouw van het boek. Zij wist op een heldere manier duidelijk te maken wat haar bij het schrijven voor ogen staat.
 
De laatste in de rij was Joseph Hart. Hij debuteerde als Jopi Hart met de dichtbundel Entregain 2000 bij uitgeverij Carilexis, op Curaçao. De roman Verkiezingsdans, die nu gepresenteerd werd, is een adaptatie van  een Engelstalige roman die Hart jaren geleden schreef. Uit het gesprek met De Rijk bleek dat de auteur nogal moeite heeft met het politieke bedrijf op het huidige Curaçao, maar een politiek traktaat is de roman  niet geworden. Dat was ook te merken aan de passages die Hart voorlas. Zijn boek had gepresenteerd  moeten worden aan de gevolmachtigde minister  van Curaçao Marvelyne Wiels, die was helaas verhinderd. Het boek ging naar een plaatsvervangster voor deze middag, Marije Berkhouwer.   
Aruba, Bonaire, Curaçao en Nederland, landen en boeken, verhalen en mensen schoven als een mozaïek in elkaar.

Presentator Franc Knipscheer zorgde zelf ook voor afwisseling. Zo presenteerde hij  de pas verschenen roman van Janny de Heer: Gentleman in slavernij. Dat is een dikke roman over een Duitse immigrant in het 19deeeuwse Suriname. De schrijfster was er niet. Het eerste exemplaar ging naar haar kleindochter, die weinig woorden nodig had om het boek in ontvangst te nemen.

 
In 1978 verscheen de verzamelbundel Cultureel Mozaïek van de Nederlandse Antillen varianten en constanten onder redactie van René A. Römer. Een zeer informatief boek met een goed oog voor de bestanddelen van het inlegwerk. De Nederlandse Antillen bestaan eigenlijk niet meer, maar het samenspel is gebleven.
Dat bleek op 8 september treffend uit de muzikale omlijsting van de Porto Marie middag. Die was in handen van Izaline Calister, begeleid door gitarist Ulrich de Jesus. Voor de pauze zong Calister het mooie lied Gracias a la vida van Mercedes Sosa. Het tweede optreden sloten zij af met een opwekkend liedje over Compa Nanzi die de rest van de wereld weer te slim af was. Hij weet de jeuk, ontstaan tijdens het opschonen van een veld met brandnetels, mooi te benutten. Misschien als het soort politicus waar Jopi Hart de buik vol van heeft?
 
Terwijl dit allemaal gebeurde aan de Bos en Lommerweg vond bij de Vereniging Ons Suriname aan de Zeeburgerdijk een soortgelijke middag plaats. Daar waren o.a. Antoine de Kom en Karin Amatmoekrim aanwezig. De muziek was er in handen van Sanne Landvreugd.
Laten we hopen dat volgend jaar deze twee bijeenkomsten  niet op dezelfde dag georganiseerd worden. Auteurs en de boeken verdienen dat. De potentiële lezers trouwens ook. Maar het tij is waarschijnlijk inmiddels al gekeerd. Op 13 oktober a.s. organiseert uitgeverij In de Knipscheer in de OBA een Antilliaans en Surinaams boekenprogramma met onder andere Janny de Heer en Eric de Brabander. Muziek zal er zijn van de groep FTTP van Frank Ong-Alok. De middag wordt gehouden onder de titel Een droom die ik heb.
 
Dat is ook de titel van een nieuwe bundel gedichten van  de markante  dichteres Nydia Ecury (1926-2012). Een van haar bundels Kantika pa Mama Tera / Songs for Mother Earth schreef ze speciaal om het Caraïbisch mozaïek bijeen te houden, staat er op de achterflap van dat boek.
 
Tijdens haar leven stelde zij nog een Nederlandstalige bundel samen. De presentatie hiervan zal op 13 oktober voor de liefhebbers van haar poëzie een mooi moment zijn. En naar ik hoop ook voor nieuwe lezers.
Sanne Landvreugd

Knipscheer presenteert veelbelovende boeken

door Otti Thomas

Amsterdam — Architectuur en literatuur vertonen veel overeenkomsten, zei de Curaçaose architect Ronny Lobo gisteren bij de presentatie van Bouwen op Drijfzand, zijn debuutroman. Lobo was één van de vijf auteurs van wie nieuwe publicaties werden gepresenteerd door uitgeverij In de Knipscheer. De bijeenkomst in Podium Mozaïek in Amsterdam werd bezocht door 300 personen.

“Begrippen als tijd, ruimte, gebeurtenis, vorm, ritme, verhoudingen en kleur worden in vrijwel alle kunstzinnige uitingen gebruikt. De maker probeert met zo min mogelijk middelen zo veel mogelijk zeggen. Bij architectuur zijn dat bouwmaterialen, bij muziek de noten en bij literatuur de woorden”, aldus Lobo. Er waren ook verschillen, zei hij. Lobo studeerde zes jaar architectuur, maar schrijven moest hij al doende leren, ook al had hij als architect weinig moeite om ruimtes beeldend te beschrijven. Hij werd voortdurend gecorrigeerd door de redacteuren van de uitgeverij en deskundigen als Frank Martinus Arion, wijlen Erich Zielinski en Ini Statia, die hem zelfs adviseerden helemaal opnieuw te beginnen. Een ander verschil: “Niemand vroeg mij om een roman te schrijven. In de architectuur maak je een ontwerp op verzoek, of soms een bevel, van een opdrachtgever.”

Lobo’s ervaringen met opdrachtgevers, aannemers en leveranciers waren de aanleiding voor Bouwen op Drijfzand: de confrontatie met een echtpaar van een dominante man en een vrouw die wel bescheiden leek, maar ondertussen alle beslissingen nam. Een echtpaar dat met ruzie uit elkaar ging voor de eerste steen was gelegd. Of het overlijden van een opdrachtgever voor de overhandiging van de sleutel. “Op een goede dag vond ik het tijd om deze verhalen op te schrijven”, aldus Lobo. Het resultaat is een roman over een architect die vooral rekening probeert te houden met de natuur, terwijl zijn opdrachtgevers zich vooral druk maken om hun uitzicht. De hoofdpersoon Kenzo wordt vervolgens ook nog verliefd op de vrouw van een klant. “Dat het een liefdesroman is geworden is vooral de schuld van de personages. Denk dus niet dat ik zo’n enerverend leven heb als architect”, zei hij.

Caleidoscoop
Naast Bouwen op Drijfzand presenteerde In de Knipscheer ook de nieuwe boeken van de uit Aruba afkomstige Giselle Ecury en Jacques Thönissen en van Curaçaoënaar-Bonairiaan Jopi Hart. Net als Lobo werden ze kort geïnterviewd door Peter de Rijk, hoofdredacteur van de uitgeverij. Ecury schreef De Rode Appel, waarin een man en een vrouw op zoek gaan naar verdrongen gebeurtenissen uit hun jeugd. Een jeugd die zich afspeelde in de jaren zestig en zeventig, de periode van een nieuwe seksuele moraal, die ook een keerzijde heeft en waar ook niet iedereen zomaar aan mee kon doen.

Van Jacques Thönissen verscheen het boek Onder de Watapana, een bundel verhalen over Aruba die hij de afgelopen tien jaar schreef. “Het is een caleidoscoop waarin alle aspecten van het eiland aan bod komen”, aldus De Rijk. Thönissen vertelde dat het allemaal fantasieverhalen, maar geïnspireerd op echte gebeurtenissen uit de afgelopen tien jaar. “Soms zijn mensen er wel van overtuigd dat ik schrijf over mensen die ze echt kennen, maar het is allemaal uit mijn duim gezogen. De situaties zijn echter wel herkenbaar voor mensen die op Aruba wonen.”

Van Jopi Hart werd tot slot zijn boek Verkiezingsdans gepresenteerd, de Nederlandstalige versie van zijn boek Election Dance uit 2006, maar wel geheel herschreven omdat Hart niet van vertalen houdt, zo zei hij. Het boek over corruptie, misdaad en de persoonlijke verhalen achter drugssmokkel is nog altijd bijzonder actueel. “Hoofdpersoon Matthew is geen held, maar een verschrikkelijk figuur. Maar Matthew heeft wel een visie. En die visie mis ik bij onze beleidsbepalers. Een visie waar we naar toe gaan.”

De vijfde auteur van wie een boek gepresenteerd werd, was niet aanwezig bij de bijeenkomst. Uitgeverijdirecteur Frank Knipscheer had duidelijk moeite om zijn emoties de baas te blijven toen hij sprak over Els Langenfeld, die op 9 juni overleed. “Els Langenfeld had de moed om een heikel onderwerp te kiezen. Ze slaagde erin om mannen en vrouwen van vlees en bloed neer te zetten”, zei hij. Als hommage aan Els Langenfeld werd de presentatie vernoemd naar haar laatste boek, Porto Marie, over het leven op de plantage Porto Marie in de tijd van de slavernij.

[uit Amigoe, maandag 9 september 2013; fouten gecorrigeerd]

Antilliaans boekenfestijn

Op zondag 8 september vindt er een Antilliaans boekenfestijn plaats in het Amsterdamse Podium Mozaïek, met de schrijvers Jopi Hart en Ronny Lobo uit Curaçao, Jacques Thönissen uit Aruba en Giselle Ecury, muzikaal omlijst door Izaline Calister.
Een gevarieerd Antilliaans schrijversprogramma met film, voordracht, lezing, interview en muziek rond hun nieuwe boeken bij Uitgeverij In de Knipscheer. In het programma wordt kort stilgestaan bij het overlijden op Curaçao van Els Langenfeld en Elis Juliana in juni van dit jaar, en via hen bij ‘150 jaar afschaffing slavernij’.
Presentatie: Franc Knipscheer | interviews: Peter de Rijk | zangeres Izaline Calister wordt begeleid door gitarist Ulrich de Jesus.
Plaats: Podium Mozaïek
Bos en Lommerweg 191, Amsterdam
Datum: zondag 8 september 2013
Aanvang: 15.00 uur
Prijs online/voorverkoop   € 5.00
prijs (deur)   € 7.50

Joseph Hart

Portret van de Antilliaanse schrijver Joseph (Jopi) Hart, gemaakt door de in Suriname werkzame fotograaf Nicolaas Porter. Nr. 137 in de reeks fotoportretten die Porter in opdracht van de Werkgroep Caraïbische Letteren maakt. Voor informatie kunt U mailen naar: nicolaasporter@hotmail.com. Wie de hele reeks wil zien kan hieronder klikken op het label Werkgroepportretten.

Interactief iPad prentenboek Lettervreters nu in zes talen

De publicaties van het interactieve prentenboek Lettervreters, vuurtorens en piratenboten voor op de iPad zijn vanaf juni 2012 compleet; alle zes de talen zijn dan in de AppStore te verkrijgen. Nederlands, Papiamentu en Duits waren al langer beschikbaar. Nu kan de lezer Lettervreters ook in het Engels, Frans en Spaans kopen. Het boek is voor kinderen van 3 tot 8 jaar. Peuters en kleuters kunnen heerlijk naar de voorleesstem luisteren of hun ouders laten voorlezen terwijl ze het verhaal actief beleven en de illustraties tot leven wekken. Kinderen van zeven of acht kunnen het verhaal heel stoer al zelfstandig lezen.

read on…

De Indiaan baarde een Neger te zien op digitaal Geschiedeniskanaal

Het prachtige drieluik van Sherman de Jesus, De Indiaan baarde een Neger is te zien op Geschiedenis 24. De drie portretten van schrijvers uit Curaçao, worden onder andere uitgezonden op dinsdag 12 oktober 2010. Vanaf 21.08 worden aflevering 1 Ik ben niet ik: Boeli van Leeuwen, aflevering 2 De geest van de vrijheid: Frank Martinus Arion en aflevering 3 Niemand goedenacht: Tip Marugg. Voor de overige uitzendtijden zie de website van Geschiedenis 24.

De titel van de film komt van een kreet in het Guene van de grootvader van Frank Martinus Arion: “Yokang a pari guene!”. Het Caribische gebied roept enkel beelden op van witte stranden, ongeremdheid, van merengues, rum en mooie bruine meisjes. Toch werken of werkten hier verschillende schrijvers die de Nobelprijs gekregen hebben of op dat niveau staan: Gabriel Garcia Marquez, Derek Wallcott en recentelijk V.S. Naipaul.

De drie grote schrijvers van Curaçao Boeli van Leeuwen, Tip Marugg en Frank Martinus Arion verdienen aandacht, niet omdat ze uit een exotische omgeving komen, maar omdat ze goede schrijvers zijn op een eiland met tientallen nationaliteiten die samen even zovele talen spreken en met een eigen taal, het Papiamentu.Curaçao maakt van de gewoonste visuele objecten (het landschap, dieren, de oude stad, de mensen) uitzonderlijke belevenissen. Volgens Tip Marugg schijnt iedereen op Curaçao te weten dat het eiland mettertijd vernietigd zal worden door de desperate god van Zuid-Amerika, een gedrocht van menselijke oorsprong dat zijn vitaliteit alleen maar destructief kan uitleven.
Volgens Boeli van Leeuwen heeft deze god zichzelf misleid door te scheppen, en de boel aan zijn ongelukkige creaturen over te laten.

Uiteindelijk is het, zoals Frans Martinus Arion ons voorschotelt, alleen maar tragikomische fictie, met deerniswekkende figuren, als Boeboe Fiel met zijn domino-partij tegen zichzelf.
Door deze facetten heeft regisseur Sherman De Jesus zich laten inspireren voor zijn De Indiaan baarde een Neger.

Yokang a pari guene! We horen de stem van Frank Martinus Arions grootvader rollen tussen de heuvels van Curaçao. Een geluid dat zelfs de honden in Tip Maruggs dichtbegroeide tuin verontrust, hemzelf tot glimlachen brengt en Boeli van Leeuwen tot de uitspraak verleidt: ook ik ben een neger aan het worden. Ten voeten uit: de commedia humana…

Vertellers:
Boeli van Leeuwen
Frank Martinus Arion
Jeroen Heuvel
Met:
Jean Girigori
Sietse v.d. Berg
Edmundo Martina
Oswin Martina
Bubuchi Doran
Milton Rojer
Wathey Ricardo
Dario Plantijn
Elogio Mercera
Freddy Wanga
Amador Domacassé
Grupo
Pachi Sprockel
Alex Reinders
Dolf Hamming
Omar Antonio

Enid Hollander
Ashwin Behilia
Selena Bregita
Jopie Hart
Wil Hart
Carel de Haseth
Enid Hollander
Sidney Joubert
Regie:
Sherman de Jesus
Scenario:
Rudi F. Kross
Sherman De Jesus
Camera:
Peter Brugman
Camera-assistentie:
Yolanda Eys
Geluid:
Bert Knoops

Joseph Hart’s Literary World – Blog 3

July 30, 2010

Dear blog readers,
This time I have decided to treat you to a poem that has become rather popular and which Dr. Aart Broek has admirably translated into Dutch. De volgende keer zal ik u weer een stuk proza voorschotelen. Tot dan wens ik u veel leesplezier.
Met vriendelijke groet vanuit Santa Fe (New Mexico), waar de kunst en cultuur bruisen in een multi-ethnische samenleving en de inspiratie zo tastbaar en toch ongrijpbaar is door de enorme veelzijdigheid van impressies die zich opdringen en tijd en rust eisen om te gedijen.

read on…

Joseph Hart – Vier gedichten

Tijd

Tijd is beweging;
wij versnellen deze,
lopen onszelf voorbij
en vragen waar de tijd is gebleven

Wij dansten de nacht tot op een draad
toen onze onschuld nog balanceerde
op het scherp van het zwaard.
De tropennachten waren jong,
zwanger met beloften.
Waar zijn de maandronken avonden verdwenen
die wij aan- en uitdeden
als lichtflitsen in de duisternis?

In dit doosje
heb ik de tijd opgesloten
– navelstreng tot ons verleden –
Langs haar zachte rondingen
komen wij elkaar tegen
als de tijdslijn zich herhaalt.

Tu Ausencia

El alba rayó triste
desde las velas de la noche
al encontrar el parque vacío
de tu presencia.
En las hojas matutinas
tu sonrisa me saludó
y en mi nació el sol
con su falda rosada
y caminé los recuerdos
que nos unen
cuando
no
estamos

Duda?

Si den e liñanan
ku ta pinta mi destino
tur prinsipio i fin
ta kargá ku
chispa di bo presensia …

Si bo nòmber ta biba
den kada rosea
ku ta pasa pa mi boka …

Si tras di kòrtina íntimo di mi soño
bo ta spièrta horizontenan glorioso …

Kon bo por duda
ku den mi bo ta biba?

Sketches of Spain

White pain
of Spain’s past:
Cutting edge of Salamanca’s sword.
Can pain so white
colour with red ecstasy
the distant recesses of the mind?

Sounds the muted glory
of a trumpet played on a hill
with broken temples of past paganism,
cascading cleansing waters of a new awakening,
cross bearing,
conquering the darkness,
when the bull roars
with frothing lungs,
and the matador triumphantly
turns in slow motion disdain
for the bleeding hulk,
and the thundering applause
rains down on glittering
pride

Uit Entrega (Carilexis – 2000)

Joseph Hart’s Literary World

by Joseph Hart

By way of a literary introduction I’ve selected one passage from each of my novels, Election Dance and The Yard).

read on…

Joseph Hart’s Literary World

Joseph – Jopi – Hart is net gestart met zijn eigen blogspot. Hart, geboren op Bonaire, verhuisde op jonge leeftijd naar Nederland en ging naar Curaçao om de lerarenopleiding te volgen.

read on…

The Yard: een ander beeld van het hedendaagse Curaçao

door Quito Nicolaas

Als je voor het eerst de roman The Yard in handen hebt, deze omdraait en weer op de titel en op de omslag focust; dan denk je al gauw dat het om een doodeenvoudig roman gaat. Maar niets is minder waar. Het is een roman die een thema uit de Curaçaose sociale geschiedenis behandelt, maar dan op een geheel andere manier. Doorgaans lees je een Antilliaanse roman, waarbij soms de werkelijkheid verkracht wordt en de realiteit met de mantel der liefde wordt bedekt. In The Yard heeft de auteur Joseph Hart er voor gekozen om een dwarsdoorsnee van de Curaçaose maatschappij te geven en bepaalde gevoelige kwesties niet uit de weg te gaan.

Het verhaal begint met de herinneringen van Armani, die droomde van een nieuwe toekomst voor haar eiland. Opgegroeid in een van die steegjes in Otrobanda, werd zij door haar oma bijgepraat en zag Armani de verpaupering om zich heen vorm krijgen. Een van die verhalen was die over Shon Janchi’s yard, die haar deed besluiten om actie te voeren voor het behoud van het cultureel erfgoed op het eiland.

Haar zoektocht leidde tot het voeren van diverse gesprekken, bijeenkomsten met actievoerders en een confrontatie met zichzelf. Het is niet de eerste roman die de grondpolitiek als subthema heeft, maar het is wel de eerste die de belangenverstrengelingen bloot legt. Op de achtergrond lees je onder andere over Armani Afrikaanse expeditie en Damian, een neef van Armani, die haar zwanger had gemaakt en zelf ook politieke ambities koestert.

De roman dient echter niet gelezen te worden als een blauwdruk voor het voeren van actie. Vanuit een verschillend perspectief, laat de auteur zien wat de verschillende personages moesten ondergaan en welke offers zij moesten opbrengen. Ook belicht hij de machtsstructuren, de rol van de media en die van de overheid.

Joseph Hart doet met zijn roman een poging om de zwarte pagina uit het slavernijverleden definitief te sluiten en nu het magische datum van 10-10-10 voor de deur staat, met een frisse kijk de wereld te omarmen. In dat opzicht rekent de auteur af met langslepende veronderstellingen,onderliggende vooroordelen, tegenstellingen en koloniale retenties in een verdeelde samenleving.

De personages zijn allen goed geconstrueerd en komen goed tot leven. De karaktereigenschappen zijn aardig uitgediept en maakt van hen een mens van vlees en bloed. Iedere personage kent een scala aan eigenschappen en tegenstrijdigheden in hun karakter, die tot uiting kwam in hun temperament en gevoelsleven. De emotionele momenten zijn goed gedoseerd en door het verhaal heen verspreid.

Het verhaal dat ingebed ligt in een gecompliceerde verhaalstructuur, o.a. het feit dat achteraf blijkt dat Armani al die tijd eigenaar is geweest van Shon Janchi’s woning, maakt het eenmaal een geslaagd roman. Er is door de auteur goed nagedacht over de opzet en uitwerking van het verhaal.

De auteur laat door zijn manier van schrijven blijken dat hij geen verteller is die een oppervlakkig verhaal weet te vertellen. Hij is een schrijver die alle detailles weet te beschrijven, ofschoon het verhaal af en toe de vorm krijgt van een essay en minder die van een literair werk.

Anders is zijn beschrijving van de tweede en derde generatie migranten op het eiland en hun betrokkenheid in de samenleving. De manier waarop de auteur dat in zijn verhaal betrekt is prima, maar het kan ook stigmatiserend werken. Voor sommigen is deze roman pijnlijk, voor anderen is het verhelderend en bevestigend in hun oordeel. Het is in elk geval een verhaal dat inzoomt op de verworven Curaçaose identiteit.

Titel: The Yard
Auteur: Joseph Hart
Uitgeverij: Free Musketeers
Omv: 208 p.
ISBN: 978-90-484-0989-1

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter