blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Haas Fred de

Afscheid van Ronnie Martina

door Fred de Haas

Op 12 juli jongsleden heeft onder grote belangstelling de uitvaart van Ronald – Ronchi – Martina plaatsgevonden in de grote zaal van crematorium Ockenburg, Den Haag. Ronald Martina was lange tijd verbonden aan het kabinet van de Gevolmachtigd Minister van de voormalige Nederlandse Antillen en later van het autonome land Curaçao. read on…

Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden 2019

door Fred de Haas

Op 1 juli 2019 vond de jaarlijkse Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden plaats in het Amsterdamse Oosterpark. Maar ditmaal was er een duidelijk verschil met voorgaande jaren. Dit bleek uit de voortreffelijke rede van voorzitter Linda Nooitmeer van het NINSEE, de op hoog niveau staande voordracht van de ‘winti priesteres’ Marian Markelo en de oprechte toespraak van de Nederlandse Minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees. read on…

Tambú als Immaterieel Erfgoed in het Haagse Museon

door Fred de Haas

Er stond een straffe westenwind, die zaterdag in maart 2019 en de gutsende regen kreeg vrij toegang tot een gezicht dat al was getekend door chagrijn over het feit dat parkeren bij het Haagse Museon op dat moment haast onmogelijk was gebleken. Dat werd dus een kilometer lopen voordat ik arriveerde bij een manifestatie ter ere van het feit dat het Curaçaose Tambú (‘tamboerfeest’ zou de oude kolonisator hebben gezegd) sinds 2015 definitief was toegevoegd aan de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed en nu zou komen te beschikken over een uitstalkast in het Haagse Museon, tussen de vitrines met ‘vreemde vogels’ en primitieve ‘Hollandse kustbewoners’. read on…

Het ABC van David en Goliath

door Fred de Haas

Het is alweer enige jaren geleden, om precies te zijn op 11 maart 2014, dat de toenmalige Staatssecretaris S. Dekker van OCW de Nederlandse Taalunie om advies vroeg over de inrichting van het onderwijs Nederlands in Caribisch Nederland. Dat advies was gereed in December 2014 en nog steeds zeer actueel, om niet te zeggen actueler dan ooit. read on…

‘Van Lier’ in Lipsius

De Rudolf van Lier-lezing door Valika Smeulders; een verslag van het front

door Fred de Haas

Op 15 februari jongstleden vond de tweejaarlijkse Rudolf van Lier Lezing plaats in het Lipsiusgebouw van de Universiteit Leiden.

Onderweg naar de lezing constateerde ik voor de zoveelste maal dat de evenementen van Nederlands-Caribische cultuurdragers zich bij voorkeur afspelen in gebouwen die moeilijk toegankelijk zijn omdat ze midden tussen smalle straatjes en andere gebouwen in staan, het liefst midden in een stad en in een parkeervijandige omgeving. Ik liep langs het Latijnse gedicht op een muur van de Cleveringaplaats. Horatius Flaccus waarschuwde me nog: ‘vermijd de zee die tussen de Cycladen blinkt…’.

De lezing zou worden verzorgd door Dr Valika Smeulders die een misleidende titel voor haar voordracht had bedacht: ‘Muzik di Zumbi: Caribische stemmen in Nederlandse Musea’. read on…

Papiaments: klein maar dapper (3 en slot)

Verslag van een Conferentie over een officiële landstaal

door Fred de Haas

Veeltalige schoolsystemen

Tijdens het Symposium werd het hoe langer hoe meer duidelijk dat elk eilandgebied een andere snelheid heeft op het gebied van de inrichting van het onderwijs, speciaal waar het de landstaal en vreemde talen betreft. Bonaire neemt wel een heel aparte plaats in zoals we hebben gezien. Aruba en Curaçao zitten op dit ogenblik op nagenoeg dezelfde weg. read on…

Papiaments: klein maar dapper (2)

Verslag van een Conferentie over een officiële landstaal

door Fred de Haas

Bonaire het meest in de gevarenzone wat taal en identiteit betreft

Tijdens zijn presentatie over het Papiaments op Bonaire liet de heer Sedney Marten, voormalig Inspecteur van Onderwijs voor Bonaire (2003-2010) en nu beleidsmedewerker van OCW Caribisch Nederland en docent Papiaments voor ambtenaren van het Openbaar Lichaam Bonaire, zijn licht schijnen over de benarde taalsituatie op Bonaire. read on…

Papiaments: klein maar dapper (1)

Verslag van een Conferentie over een officiële landstaal

door Fred de Haas

Op 25 en 26 oktober 2018 heeft er in de Biblioteca Nacional van Aruba een drukbezocht en veelbewogen symposium plaatsgevonden over heden en toekomst van het Papiaments: ‘Papiamento Idioma Oficial.’ Enkele weken daarvoor was er door de onderwijsministers van Curaçao en Aruba al een protocol ondertekend voor samenwerking op het gebied van het Papiaments. read on…

Slavernij in Portugal en Spanje (5 en slot)

door Fred de Haas

‘Fala de Guiné’, de creoolse taal van de Afrikaanse slaven

Een andere manier om Afrikanen belachelijk te maken was om de spot te drijven met hun manier van Portugees spreken. Zij spraken in de omgang met de Portugezen natuurlijk niet het officiële Portugees van de 16e en 17e eeuw, maar een taal die was afgeleid van het Portugees en aan de oorsprong stond van het Kaapverdiaans en het Papiaments. Deze taal noemde men ‘lingua de preto’ (zwartentaal) of ‘fala de Guiné’ (taal die men in Guinee , de algemene benaming voor West-Afrika sprak). Die was voor de doorsnee Portugees niet altijd makkelijk te verstaan. De woorden en de zinsbouw verschilden natuurlijk van het gewone Portugees. Dat bleek een gerede aanleiding om degenen die zo’n ‘taaltje’ spraken belachelijk te maken. Bijvoorbeeld in toneelstukken. read on…

Slavernij in Portugal en Spanje (4)

door Fred Haas

Portugal

Naarmate de Portugezen verder voeren langs de Afrikaanse Westkust vermeerderde het aantal zwarte slaven. Oost-Spanje, Zuid-Frankrijk en Italië importeerden allang zwarte Afrikanen die uit de Sudan met karavanen door Arabieren werden aangevoerd. Christelijke handelaren kochten ze en verdeelden ze in het Middellands Zeegebied.
In 1425 namen de Portugezen een Noord-Afrikaans schip in beslag bij de Atlantische plaats Larache (Marokko). Dat schip vervoerde 53 ‘negers’ en 3 ‘negerinnen’ (xxiv). read on…

Slavernij in Portugal en Spanje (3)

door Fred de Haas

Maria Ter Meetelen

Een stad waar veel nationaliteiten in gijzeling werden gehouden door de Moren was het Marokkaanse Meknes. Daar zat in het begin van de 18e eeuw een Hollandse vrouw gevangen die over de belevenissen tijdens haar 12-jarige gevangenschap een onderhoudend boek heeft geschreven dat in 1748 in Hoorn werd gepubliceerd: Wonderbaarlyke en merkwaardige gevallen van een twaalf jarige slaverny, van een vrouspersoon, genaemt Maria ter Meetelen, woonagtig tot Medenblik. read on…

Slavernij in Portugal en Spanje (2)

door Fred de Haas

 

De opstand in de Alpujarras

In 1565 vonden de bisschoppen van Granada dat de Moren zich nu maar eens aan de voorgeschreven regels moesten gaan houden (onder Carlos I/Karel V werd dit tegen betaling nog oogluikend toegestaan) en dat de koning er nog maar een schepje bovenop moest doen, bijvoorbeeld door te controleren of de Moriscos op Vrijdag, Zaterdag en feestdagen niet stiekem door de Koran voorgeschreven rites volgden en of ze niet hun eigen Arabische muziek maakten. read on…

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter