blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Geldorp Darell

NAKS: Sranantongoneti, Tak’ Tangi en Prisiri Banya

door Jerry Dewnarain

NAKS, hét Afro-Surinaamse cultureel centrum van Suriname voor kunst, cultuur, wetenschap en gemeenschapswelzijn, hield op vrijdag 23 juni jongstleden zijn tweede Sranantongoneti. Het thema van de avond was ‘Suma na wi’. Dat weet je onder andere als je ook je eigen taal, jouw moedertaal, weet te spreken. read on…

Doro, oftewel De prijs van Vrijheid

Op zaterdagavond 31 mei 2014 presenteert ocw: de exclusieve, eenmalige videoprojectie van de Surinaamse opera fatu Doro, oftewel De prijs van Vrijheid met een informatief randprogramma.
Over Doro
Ruim twee jaar geleden, op 27 april 2012, vierde het oudste Surinaamse toneelgezelschap Thalia haar 175e verjaardag. De Surinaamse theatermaakster Alida Neslo werd gevraagd voor deze gelegenheid een passend stuk te schrijven en te regisseren. Het resultaat is Doro, een op het operagenre geïnspireerd theaterstuk met een eigen Surinaams karakter. Arnold Schalks was bij die productie betrokken als decorbouwer en lichtontwerper. Apintie TV maakte een televisieregistratie van de voorstelling van vrijdag 4 mei 2012, die pas in maart 2013 op de Surinaamse buis te zien was. Doro is nu ook eenmalig in Rotterdam te zien.
Verhaal
In Dorowordt het verhaal verteld van een net vrijgekomen jeugdige delinquent, een ‘first offender’, die het maar moeilijk vindt om zijn weg terug in de schoot van de gemeenschap te vinden. Hij wordt bevangen door schaamte, twijfel en een (ver)laag(d) zelfbewustzijn. De gezinssituatie waar hij uit afkomstig is, is niet rooskleurig: moeder alleenstaand, vader – die hem niet wil ‘kennen’ – een notoire dronkaard en veelvuldig opgepakt individu, dat alleen maar oog heeft voor zijn eigen belang. De vrienden van de jongen proberen hem uit zijn deprimerende situatie te halen, evenals een aalmoezenier (vertegenwoordiger van de kerk), zijn moeder (die hem niet meer herkent) en een vriendin (stagiaire), die hij via internet gevonden heeft. De zoon is echter door geen van hen echt te overtuigen, hij vindt het gewoon ‘niet makkelijk om ‘vrij te zijn’.
Doro bestaat uit 14 ‘bewegingen’, geïnspireerd door de veertien staties van de kruisweg van Jezus Christus. Het is een eigentijdse, meertalige opera die is gebaseerd op situaties die in Suriname veelvuldig voorkomen. Het thema van de opera fatu is: vrijheid, een onderwerp waarmee Alida indringend geconfronteerd werd na haar (resocialisatie-)werk met jeugdige delinquenten in de penitentiaire inrichting Santo Boma. Het door haar geschreven libretto is voor een groot deel gebaseerd op ware gebeurtenissen en bestaat mede uit teksten van die jeugdige delinquenten. Voor de muziek werden enkele beginnende en bekende componisten gevraagd. De spelers/zangers komen uit Nederland, Suriname en Duitsland. Er zijn invloeden uit alle Surinaamse culturen: inheems (sambura), hindoe (ritmes en taal), creools (loge/vrijmetselaars), winti, christendom (taal), javaans (kostuums, beweging, taal), chinees (invloeden uit de chinese opera, klassiek en modern), westers, oosters, zuiders, dus, net zoals de Caraïbische gemeenschap, die door Alida wordt beschouwd als de ‘pilot gemeenschap‘ van de wereld.
Met: Wilgo Baarn: doroman/deurman / Sandra Goedhoop: de moeder / Guy Sonnen: de vader / Clinton Kaersenhout: de zoon/ogriboi / Cora Schmeiser: stagiaire / Darell Geldorp & Harvey Klas: mati / José Parami: aalmoezenier / Tolin Alexander: schaduw / koor/de buren: Mavis Noordwijk (koorleiding), Denise Telting, Simone Bardan, José Parami, Varna Peters, Chiquita Vyent
Regie, libretto & beweging: Alida Neslo
Composities: Marcha Reumel, Liesbeth Perotie, Gregory Kranenburg, Pablo Nahar, Cora Schmeiser
 Aanvang van het programma 20:30 uur. Inloop met koffie/thee vanaf 20:00 uur. Om 20:30 uur wordt de voordeur van het pand gesloten en is toegang niet meer mogelijk, gelieve daarmee rekening te houden. Duur van het programma: circa 2,5 uur. Met het oog op het beperkte aantal zitplaatsen (33) dien je vooraf een plek reserveren via arnosch@wxs.nl_reserveringen worden door middel van een e-mailbericht bevestigd. De toegang is gratis.
ocw / podium voor kleinschaligheden / osseweistraat 35 / lokaal 11 / 3023 db rotterdam
Klik hier voor uitgebreide informatie

Singi tori’s van Darell Geldorp

Darell Geldorp, voorzitter van NAKS Ala Firi, is geruime tijd bezig geweest met het opschrijven van bestaande wintiliederen die hij hoorde op de radio en via uitgebrachte cd’s. “Ik heb een groot schrift vol met deze liederen. Op een gegeven moment begon ik de liederen te bestuderen en kwam erachter dat er 3 soorten wintiliederen zijn: liederen om de winti op te roepen, liederen voor zodra de winti aanwezig is en liederen waarbij de winti wordt bedankt en teruggestuurd naar de geesteswereld.

Sinds kort is hij gestart met het schrijven van verhalen over wintiliederen. “Ik zoek een onderwerp dat ik naar voren wil brengen en creëer dan een verhaal daarover met de bijbehorende liederen, net zoals men het vroeger deed bij de Anansi Tori’s, maar in dit geval worden wintiliederen gebruikt,” zegt hij. Zijn onderzoek leverde hem op dat er een onderscheid is tussen liederen die werden gezongen door de winti en liederen die mensen zingen over de winti. Over de kracht, de macht en de wijsheid van de winti. De meeste liederen bevatten boodschappen van de winti naar de mens toe, over hun gedrag en hun functie. Hij gaf twee liederen als voorbeeld. Een lied over de functie van de winti:

Mi na goron-wint’o, baka-gron Aisa he.
Mi na mama di e luku den krioro pikin.
Was’ m’ede gi mi meki fuka kaba
.

In dit lied vertelt de Bakagron Aisa over haar functie tegenover de mens. Haar functie is om te waken over kinderen. Hieruit kan je dan ook leren dat de Aisa een moederfiguur is.

Een lied over de taak van de winti:

Leba ho, yu na dyan-dyan 2x
Ogri doti yu sa wai en gwe
wisi seti yu sa sibi en gwe
Leba ho, yu na dyan-dyan
Ogri; wai en gwe
wisi; wai en gwe

In dit lied leer je over de taak van de Leba winti om de omgeving en het leven van de mens ten alle tijden veilig te houden tegen allerlei negatieve sferen. Dus in dit lied benadrukken ze zijn/haar taak, maar tegelijkertijd bedanken ze de Leba ook voor zijn/haar werk.

Geldorps verhalen zijn te vinden op www.culturu.com onder de topic Winti Singi met Luangu Masra. Daar heeft hij de meestgelezen verhalen neergezet. Hij is voornemens om de verhalen in boekvorm naar het grotere publiek te brengen.

[uit Naks Tori nr. 2, februari 2011]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter