In december van 2012 organiseerde de bibliotheek van Herzele (in 2014 uitgeroepen tot beste bibliotheek van Vlaanderen en Brussel) samen met enkele mensen uit de professionele Vertelsector het eerste Vlaamse Vertelsymposium. Uit deze boeiende studiedag ontwikkelde zich de idee om een Vertelweek te organiseren. read on…
Op donderdag 28 november kon het publiek in de Centrale Openbare Bibliotheek Amsterdam Zuidoost kennismaken met de nieuwste Caraïbische boeken en hun schrijvers. Maar liefst acht schrijvers en een uitgever kwamen aan het woord in tafelgesprekken met Michiel van Kempen. Een foto-impressie.
Journaliste Jeannette van Ditzhuijzen opende de avond met een portret in woord en beeld van Músika Curaçao, een boek over Antilliaanse muziek met schitterend fotowerk van Sinaya Wolfert, waarvoor Jeannette de tekst schreef.
De Antilliaans-Nederlandse schrijfster Giselle Ecury ging in op de familiebanden die aan haar romans binden, en dan met name aan haar nieuwe roman De rode appel. Eardly van der Geld schreef een roman over wat het slavernijverleden voor nu betekent: Curaçaos bloed; hij gaf een blik in de plannen die hij heeft om net nog met onderwerp door te gaan.
Karin Amatmoekrim bekende dat zij na alle commotie rond haar roman over Anton de Kom., De man van veel, het boek nog altijd exact zo zou schrijven. Historicus Leo Balai vertelde gepassioneerdieerd over het slavenschip Leusden en de moord op meer dan 650 slaven. Janny de Heer vertelde over de lange weg die zij ging om onderzoek te doen voor haar historische roman over het 19de-eeuwse Suriname Gentleman in slavernij.
In de laatste ronde spraken Ricardo MacNack en uitgever Franc Knipscheer. Ricardo MacNack vertelde levendig over zijn jaar in de DDR, waar hij ervaring op moest doen om een drukkerij op te zetten en hoe er tegen hem als vreemdeling werd aangekeken; Vervlogen dagen was daarvan het gevolg. Uitgever Franc Knipscheer van uitgeverij In de Knipscheer vertelde hoe de crisis ook voordelen kan bieden aan uitgeverijen die hun nek uitsteken.
Ook Eardly van der Geld (Willemstad 1958), auteur van de roman Curaçaos bloed, neemt deel aan Caraïbisch Vers, de avond over de nieuwste Caraïbische boeken die a.s. donderdag 28 november plaatsvindt in de Centrale Bibliotheek Amsterdam-Zuidoost.
Over zijn achtergrond, schrijft hij zelf:
Mijn vader is van Surinaamse afkomst en is samen met vele Surinamers in de jaren veertig geëmigreerd naar Curaçao om daar in de industrie (olie) te gaan werken. Mijn moeder is geboren op Curaçao en op mijn achtste is het gezin van acht personen geëmigreerd naar Suriname waar mijn vader een baan kreeg bij suikerfabriek Mariënburg en daarna in het verzekeringswezen. Ik heb zes jaar gewoond in dat prachtige land dat mijn tweede vaderland is geworden. Rond mijn veertiende waren er langdurig stakingen in het onderwijs en werd besloten dat ik de middelbare school op Curaçao ging afmaken en ging ik alleen terug naar Curaçao en kon bij mijn grootouders inwonen. Ik heb daar het VWO afgemaakt en ben samen met diverse jaargenoten in Nederland komen studeren.
Deze verhuizingen maakten dat ik het Koninkrijk de Nederlanden heel goed heb leren kennen en waar anderen vinden dat ze ontheemd zijn, vind ik juist dat ik daardoor een veel rijkere achtergrond heb. Ik ben altijd wel bezig geweest met mijn Caribische achtergrond maar ben pas een jaar of tien bezig met echt archief- en veldonderzoek. Als eerste heb ik met een groep mensen onderzoek gedaan en een publicatie begeleid over de Tweede Wereldoorlog en de West. Daarna zijn we aan de slag gegaan met het slavernijverleden. Ik zie het als de sleutel voor begrip van vele rolpatronen en gedrag in de hedendaagse maatschappij en vind het jammer dat er nog veel hierover onbekend blijft.
Het boek dat ik heb geschreven (Curaçaos Bloed) is mede hierdoor ontstaan. Literatuur is een belangrijk medium voor het overdragen van cultuur en helaas, er zijn op dit moment weinig Antilliaanse schrijvers en nog minder schrijvers die over het wel en wee van de Antilliaan in Nederland schrijven. Het is een roman over de zoektocht van een Antilliaanse en een Zeeuwse (slavenhalers van weleer) student(e) naar hun verleden welke onlosmakelijk geketend is aan het Nederlands slavernijverleden (zie www.curacaosbloed.nl.
Eardly van der Geld ia accountant.
Andere publicaties/activiteiten
Meegewerkt aan het boek Een gemeenschappelijke Strijd / Tweede Wereldoorlog in de West.
Mede-coördinator van Project Digitalisering Fotoarchief Fraters van Tilburg, waarbij 25.000 foto’s uit hun missietijd (200 jaar) in Suriname en op Curaçao, zijn gedigitaliseerd. De helft staat op de hieronder vermelde site.
Voorzitter van CECN (Cultureel Erfgoed Caribisch gebied en Nederland). CECN heeft lesbrieven ontwikkeld over het slavernijverleden en geeft workshops hierover aan scholen van allerlei niveau.
Op donderdag 28 november 20.00 uur kan het publiek in de Bibliotheek Bijlmercentrum in Amsterdam Zuidoost kennismaken met de nieuwste Caraïbische boeken en hun schrijvers. In een flitsend programma met beeld en geluid gaat Michiel van Kempen (bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren aan de Universiteit van Amsterdam) in gesprek met maar liefst negen schrijvers:
* Karin Amatmoekrim: zij schreef een roman over een uiterst delicaat moment in het leven van de Surinaamse publicist, vrijheidsheld en geschiedschrijver Anton de Kom: De man van veel. Het boek deed al veel stof opwaaien: gaat het liggen of dwarrelt het door?
* Leo Balai baarde als historicus groot opzien met zijn proefschrift over het slavenschip Leusden, een wetenschappelijke studie waarvan inmiddels een editie voor het grote publiek is verschenen: het gruwelijke verhaal van de koelbloedige moord op een schip vol slaven.
* Jeannette van Ditzhuijsen is bekend van verschillende boeken over de Antillen, maar presenteert nu voor het publiek het schitterende fotoboek over de Antilliaanse muziek Músika Curaçao van Sinaya Wolfert, waarvoor Jeannette van Ditzhuijsen de tekst schreef.
* Giselle Ecury, Antilliaans evengoed als Nederlands, voegde een nioeuwe roman toe aan haar oeuvre: De rode appel, een roman over de morele, psychologische en seksuele groei van Elisabeth.
* Eardly van der Geld schreef een actuele roman over de gevolgen van het slavernijverleden: Curaçaos bloed.
* Janny de Heerschreef een forse roman over een Duitse immigrant in het 19de-eeuwse Suriname: Gentleman in slavernij. Voor het boek verrichtte zij uitgebreid historisch onderzoek in tal van archieven, maar wat telt is het romanverhaal.
* Ricardo MacNacktekende voor het boek Vervlogen dagen in de voormalige DDR, een van de vele curiosa uit de Surinaams-Nederlandse letterkunde: een dagboek van een stage tussen 1982 en 1983 in het socialistische Oost-Duitsland.
* Frank Ong-Alok maakte een multimediaal prenten-, liedjes- en verhalenboek met cd voor kinderen van 0 tot 100 jaar, veertien liedjes en zes verhalen onder de titel Bloemies.
* Stephan Sanders, tv-journalist en columnist van Vrij Nederland, schreef een aangrijpend relaas van zijn moeizame vriendschap met Anil Ramdas, een uiterst persoonlijk In memoriam onder de titel: Iets meer dan een seizoen.
U kunt boeken aanschaffen in de boekenstands en de schrijvers zullen hun werk signeren.
De muzikale begeleiding wordt verzorgd door Sanne Landvreugd.
Surandy Hillard is deels Surinamer deels Antilliaan (Sur-Andy), op Curaçao geboren, maar al drie jaar in Nederland waar hij Bouwkunde studeert. Hij is even op Curaçao geweest voor de begrafenis van zijn grootmoeder, met Indiaanse trekken, joodse en negroïde wortels. Surandy is de ene hoofdfiguur uit de debuutroman Curaçaos bloed van Eardly van der Geld.
Eardly van der Geld
Van der Geld heeft een bedoeling met zijn boek. Hij is in Tilburg en omstreken een ambassadeur voor de Antilliaanse doelgroep en werkt er al een kwart eeuw aan maatschappelijke en economische verheffing. Hij is voorzitter van de Stichting Cultureel Erfgoed Caribisch Gebied en Nederland. Hij vindt historisch besef onontbeerlijk voor de integratie in Nederland, integratie van alle inwoners van het Koninkrijk.
Het boek is op woensdag 8 mei 2013 op Curaçao gepresenteerd, in het NAAM door de auteur.
Omdat hij een bedoeling heeft, legt de schrijver soms te veel uit, wat de spanning uit het avontuur haalt. Fragment:
‘Hij was meteen na de middelbare school naar Nederland vertrokken en drie jaar niet teruggeweest en voelde dat zijn inzichten waren veranderd. Vooral de verhalen over het slavernijverleden hadden hem aangegrepen en hem pijnlijk laten beseffen hoe weinig hij daarover was onderwezen op de middelbare school. Zijn ogen leken nu geopend en zijn interesse was gewekt en het leek alsof hij nu pas begon te leven.
Natuurlijk had zijn verblijf in Nederland een fikse impact op hem gehad, maar het zat nu dieper. Zelfs dieper dan het feit dat hij een leeftijd had waarin volwassenheid over hem heen kwam. Het leek meer het maken van een connectie met een metawereld die al oeroud was, maar waar hij nu pas voeling mee kreeg. Alsof hij aan een bloedserieuze ontdekkingsreis begonnen was met de echte kennis over zijn leven als inzet. Tegelijkertijd leken zijn zintuigen te ontwaken en fijn afgesteld te worden. Het leven was o zoveel diepgaander en belangrijker geworden.’ (p 16)
In het volgende fragment laat Van der Geld beleven hoe een Nederlander niet aan integratie doet:
‘Ha, die Surandy,’ werd hij opgewekt begroet door zijn mentor Henk Lambregts die achter een open kastdeur tevoorschijn kwam. Terwijl ze gingen zitten zei hij, ‘We zullen meteen van wal steken, want het wordt vandaag nog druk met al die stagegesprekken. Jij wilde graag bij het project in Middelburg werken zag ik? In je motivatie staat dat je de gebouwen interessant vond vanwege het slavernijverleden. Dat snapte ik niet helemaal. Kun je het toelichten?’
‘Veel van de gebouwen hebben dienstgedaan bij de financiering en bevoorrading van de schepen die gebruikt werden om slaven te vervoeren van Afrika naar het Caribische gebied. Ook de producten die van overzee kwamen werden daar opgeslagen. Deze handel werd bedreven door de West Indische Compagnie, de tegenhanger van de Verenigde Oost Indische Compagnie en ze zetelde ook in Middelburg.’
Hij pauzeerde even en vervolgde, ‘Er zijn circa zestien miljoen slaven uit Afrika weggevoerd en Europa heeft daar miljarden aan verdiend. Die gebouwen in Middelburg zijn daar grotendeels door betaald. Het heeft deels met mijn roots te maken.’
‘O zo,’ antwoordde Lambregts. ‘En vind je dat wij nog steeds schuldig zijn aan wat onze voorvaderen hebben gedaan zoveel honderd jaar terug?’ en hij keek Surandy taxerend aan.
‘Schuldig niet,’ antwoordde Surandy, zijn woorden voorzichtig wegend, ‘maar dat handelen heeft wel vele positieve en negatieve consequenties voor de hedendaagse maatschappij gehad en wij moeten deze gevolgen serieus nemen. Vooral zij die in een bevoorrechte positie zijn gekomen vanwege die eerdere handelingen, moeten de verantwoordelijkheid voelen en op zich nemen om de situatie te controleren en indien nodig te verbeteren.’
‘Zo, dat is een mondvol. Als bouwkunde niet zou lukken kun je altijd nog filosoof worden of ethicus of beide. Ik vind dat we hier altijd hard hebben gewerkt voor wat we hebben en dat iedereen in dit vrije land, die mogelijkheden heeft en ook moet gebruiken.’
‘dan moeten de arbeidskansen wel overal gelijk zijn en niet onderhevig aan vooroordelen. Ik weet zeker dat ik na mijn afstuderen geen gelijke kansen heb op een baan als enkele andere klasgenoten van mij, al heb ik betere cijfers.’
‘Dan moet je maar gaan kijken of er banen zijn op de Antillen,’ antwoordde Lambregts en sloeg snel zijn ogen neer naar de paperassen die hij voor zich had.
Fout antwoord, dacht Surandy.’ (pp 88-90)
Simone van Ottel is de tweede hoofdfiguur in het verhaal en wordt in hoofdstuk 14 geïntroduceerd. Zij erft 18 miljoen euro en een stapel historische documenten, waaruit de oorsprong van het fortuin duidelijk wordt. Ze is pro gerechtigheid net als Surandy, en spreekt op een persconferentie het Nederlandse volk toe.
Fragment:
‘Deze vondst zal hopelijk stevig binnenkomen bij een brede laag welgestelden in Nederland. Want al hebben ze zelf geen greep uit de kas gedaan zoals mijn overoverovergrootfamilie, alle facetten van onze samenleving hebben geprofiteerd van de schatten die we in de Gouden Eeuw wisten te veroveren. Het geld stroomde het land in deels omdat we zonder enig scrupules het leed van anderen hebben geëxploiteerd. Dit alles met de zegen van de ons aller schijnheilige Kerk. We hebben dit generaties lang weggestopt en vergoelijkt. Hierdoor stagneerde de integratie en diende segregatie zich aan.’ (p 267) In deze laatste zin is het thema van het boek samengevat, en is de wens van Van der Geld uitgekomen. We hopen dat er meer Simones opstaan die de integratie van de Nederlandse kant laat komen.
Verantwoording
Van der Geld schrijft in zijn verantwoording en inleiding in zijn boek dat ‘Nederland zucht onder de pogingen om de integratie te laten slagen. (…) Alhoewel er intussen wel achterstanden zijn ingelopen zien we dat de integratie nog steeds niet vlot verloopt. Een belangrijk feit wordt namelijk vergeten. Integratie moet van twee kanten komen. En het liefst tegelijkertijd. (…) Bij onderkenning van dit probleem is meteen de vraag hoe dan wel. Betere geschiedenisles op school zou al veel doen. (…) Maar dan moeten de juiste boeken wel eerst geschreven zijn. (…) Als deze informatie op verschillende manieren in diverse soorten boeken, ook in romans, zouden zijn beschreven, zou dit een belangrijke bron van informatie kunnen zijn voor de Nederlandse maatschappij en hopelijk dat er hierdoor nieuwe inzichten ontstaan die de broodnodige integratie, ook van Nederlandse kant, kunnen bevorderen. Mijn initiatief is een flinterdun beginnetje op de genoemde weg.’
De auteur doet alsof er niet al een lange traditie van publicaties over dit onderwerp bestaat, en alsof het ‘juiste’ boek hierover nog niet geschreven is. Dat is helaas overmoedig. Er zijn al honderden boeken verschenen over slavernij en de rol van wat nu Nederland heet hierin, zowel in de vorm van factie als van fictie. In deze recensie noem ik er slechts een paar – origineel Nederlandstalig – : ‘De zwarte lord’ van Rihana Jamaludin, ‘Slaaf en meester’ van Carel de Haseth, ‘Mijn zuster de negerin’ van Cola Debrot, ‘Indianen, de WIC en invasies’ samengesteld door Jack Schellekens, jeugdboeken als ‘Tula’s vrijheidsstrijd’ van Mariska Hammerstein, ‘Marijn bij de lorredraaiers’ vanMiep Diekmann, boeken bij tentoonstellingen zoals ‘Slaven en schepen, Enkele reis, bestemming onbekend (Nederlands Scheepvaartmuseum) en ‘Kind aan de ketting, Opgroeien in slavernij toen en nu (NiNsee). Curaçaos bloed zal zeker niet het laatste boek in deze serie zijn.
De Surinaamse schrijfster Cynthia Mc Leod (van o.m. de historische roman Hoe duur was de suiker?) zal in een programma in verband met de Boekenweek in Nederland, een lezing houden over het koloniale verleden van Suriname in de Bibliotheek Midden-Centrum in Tilburg. Een tweede lezing wordt verzorgd door de auteur Eardly van der Geld (Curaçaos bloed). Het combinatieprogramma wordt georganiseerd door de bibliotheek in samenwerking met het Peerke Donders Paviljoen, Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg.
Bezoekers aan deze “middag over slavernij en literatuur” op 17 maart, krijgen onder meer een rondleiding door de tentoonstelling in het Peerke Donders Paviljoen en kunnen twee lezingen volgen in de Bibliotheek Tilburg Centrum.
Het thema van de Boekenweek, ‘Gouden tijden, zwarte bladzijden’, belicht de roemrijke perioden, maar evenzovele schaduwkanten van de geschiedenis van de Lage Landen, staat in een persbericht waarin het evenement wordt aangekondigd. In de literatuur zijn er verhalen van heldendaden en verraad, van glorieuze gebeurtenissen en van rampspoed. Concrete voorbeelden van dit ‘belast erfgoed’ zijn onder andere de verhalen over het koloniale verleden in Suriname en Curaçao.
Het gaat om een verleden dat niet zonder nuances en dilemma’s is en dit zal aan bod komen in de tentoonstelling en de lezingen. Om 13.00 uur start in het Peerke Donders Paviljoen een rondleiding door de tentoonstelling ‘Zielenzorg & Zielenmoord’. In de Bibliotheek Tilburg Centrum zijn er tussen 14.30 en 16.30 uur de lezingen van Mc Leod en Van der Geld.
Tijdens de Boekenweek vinden er nog meer activiteiten plaats in de Bibliotheek Midden-Brabant zoals lezingen van Khalid Boudou, Marjan Berk, Kees van Beijnum, Ad van Liempt, Loes den Hollander en Arthur Japin. Ook organiseert de bibliotheek een open leeskring. De week wordt afgesloten met het literaire festival TiLT.
Vorige maand presenteerde Eardly C. van der Geld in Tilburg zijn boek Curaçaos Bloed. Het boek gaat over de Curaçaose student Bouwkunde Surandy Hillard, in de bloei van zijn studentenleven in Tilburg. Na een kort maar enerverend verblijf op Curaçao voor de begrafenis van zijn grootmoeder, raakt hij geïnteresseerd in alles wat met zijn roots te maken heeft. Vlak voordat hij met zijn stage begint in enkele eeuwenoude gebouwen in Middelburg uit de slaventijd, ontmoet hij de knappe Natasha. Hij weet nog niet welk tumult zijn handelingen zullen veroorzaken.
Deze website beoogt geen enkel winstoogmerk. Door middel van de website wil de Werkgroep het publiek kennis laten maken met nieuws uit en over de Caraïbische regio. De Werkgroep neemt daartoe onder meer berichten over van andere sites, zonder dat het ons altijd mogelijk is rechthebbenden vooraf te attenderen op de overname. Mocht iemand bezwaar hebben tegen overname van tekst- of beeldmateriaal, laat ons dit weten, dan verwijderen wij het materiaal.
Reacties op berichten worden alleen geplaatst indien voorzien van voor- en achternaam. Opinies op deze website komen voor rekening van de auteur(s) en zijn niet altijd de opinies van de Werkgroep.
RSS
Facebook
Twitter
