blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Dragman Carmen

‘Ordinary people reloaded’

door Carmen R. Dragman

Van 19 tot en met 23 oktober 2010 hield de kunstenaar Dhiradj Ramsamoedj (24) een solo-expositie in De Hal aan de Grote Combéweg in Paramaribo. In deze expo laat de jonge kunstenaar ons op verrassende wijze zien hoe hij ‘de mens’ om hem heen ervaart. Hierbij deelt hij ook herinneringen uit zijn kinderjaren met ons en attendeert hij ons er tevens op dat je ‘afval’materiaal nog heel goed kan hergebruiken.

Reeds bij het binnenwandelen van het terrein krijg ik het gevoel dat ik een bijzondere wereld binnentreed. Een heel lang pad met aan weerskanten leegte en op de achtergrond grote vreemd uitziende hoofden die boven de grond uitsteken, prikkelen mijn nieuwsgierigheid. Ook lijken de diagonaal geplaatste zwarte doeken mij als het ware die bijzondere wereld in te zuigen. De duisternis geeft daar een extra tintje aan (de expositie was alleen ‘s avonds geopend).

Als voorproefje word ik op het terras verwelkomd door twee levensgrote zittende, handworstelende mensfiguren. Opvallend aan deze figuren is dat ze gevormd zijn door het componeren van verschillende stukjes stof naar motieven en kleurschakeringen. Hierdoor creëert de kunstenaar een schitterend contrast van zachtheid van de stof en de kracht van het handworstelen. Met de titel ‘So close, yet so far’ wijst de kunstenaar ons er op dat mensen heel dicht bij elkaar kunnen zijn, heel zacht naar mekaar toe lijken over te komen, maar in wezen gaat men steeds een gevecht met elkaar aan.

Een ander voorproefje is de digitale presentatie van zijn voorstudies. De bultige hoofden die daarvoor reeds te zien waren, verschijnen nu heel vaak op de muur. Een volgende stap brengt mij naar het ‘Kookraam’, een kunstwerk dat geconstrueerd is uit vele restjes hout, waarin mensfiguren te herkennen zijn. Jammer dat het licht niet onder de juiste hoek geplaatst is, waardoor de schaduw op de muur niet zo sterk meespeelde.

Bij de ingang van de grote zaal heb ik iets van ‘wow!’ Geen panelen en kunstwerken die op me af lijken te komen, maar een prachtig overzicht van de kunstwerken in de zaal.

Ook hier zijn er textielfiguren te zien, maar robuuster en op zichzelf staand. Het met zorg gebruiken van textieldeeltjes verklapt de achtergrond van de kunstenaar. Zijn grootvader was kleermaker en zijn moeder is modiste. Restjes stof hebben hem van kinds af al geboeid.

De grote koppen die buiten te zien waren, zijn ook op vele schilderijen zichtbaar. Volgens de kunstenaar is hij geïnspireerd geraakt door de vrijheid die de Spaanse surrealistische kunstenaar Joan Miró nam om vreemde wezens te creëren. In tegenstelling tot Miró houdt Ramsamoedj zich maar aan één vorm: een groot hoofd met een sterk geprononceerd voor- en achterhoofd, zonder, oren, ogen, neus en mond. Dit wezen betekent voor hem: ‘het gezicht achter het masker’. Vanwege onze opvoeding ontwikkelt zich voor ons gezicht een masker. Wij gedragen ons over het algemeen zoals onze ouders en onze omgeving het van ons verwachten. De psychiater Carl Jung noemt het masker of de schijnpersoonlijkheid, de ‘persona’. Datgene achter het masker noemt hij ‘de schaduw’, de ware persoon, de bron van creativiteit.

Schitterend vind ik de twee glazen versies en de reflectie daarvan op een schilderij erachter: een tweedimensionaal beeld met een sterke driedimensionale werking. Hier komt de schilderstijl van deze kunstenaar heel goed tot zijn recht.

Wat ook meteen in het oog springt bij het binnenkomen van de zaal zijn de van doek voorziene vensterlijsten, die door de slijtage zelf ook een stukje geschiedenis vertellen. Het lijkt alsof ik terugga in de tijd en door de vensters in huizen kijk met verschillende taferelen.

Dhiradj Ramsamoedj heeft samen met het team van Readytex Art Gallery bijna niets aan het toeval overgelaten. Aan details werd de juiste aandacht geschonken: de uitnodiging is een kunstwerk op zich, de expo was alleen ‘s avonds geopend en dat zorgde voor de juiste sfeer, de bezoekers kregen koekjes in de vorm van de vreemde koppen, ook werden er T-shirt met daarop de koppen te koop aangeboden. Wat ik wel miste was een goede kijkwijzer, die de bezoeker meer zou laten zien dan ‘aliens’, muizen en felle kleuren.

Mijn complimenten aan Readytex Art Gallery voor de prachtige expositieruimte, die Surinaamse kunstenaars zeker zal aanmoedigen om hun grenzen te verleggen. Ik hoop dat de overheid dit voorbeeld overneemt en dat er spoedig een National Gallery komt, die een overzicht kan bieden van de kunstgeschiedenis van Suriname. In elk geval heeft de expositie ‘Ordinary People Reloaded’ bewezen dat Ramsamoedj in de lift is. Ik verheug mij daarom ook op zijn volgende tentoonstelling!

Carmen R. Dragman MA, docent beeldende vorming, IOL

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter