blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Dorder Patrick

C1000 let op je doekoe via hun Surinaamse rijstverpakking

door Quinsy Gario

Journalist Patrick Dorder ging naar de C1000 om boodschappen te halen en kwam dit pak Surinaamse rijs tegen. Waarom het alleen op dit pak rijs staat en niet op de anderen is de vraag. Al jaren is het voor Nederlandse marketeers een raadsel hoe ze verschillende niet-witte groepen bereiken. Een leuk woordje hier of daar lijkt echter weer een halfslachtige en neerbuigende poging tot contact in plaats van een daadwerkelijke uiting van begrip voor de behoeftes van de groep. In plaats van op de doekoe van haar klanten te letten kan ze beter wat Sopropo verkopen.

[van Roet in het eten]

Het grote Sranantongo dictee: best lastig!

door Patrick Dorder

Niemand durfde zichzelf vooraf als winnaar aan te wijzen. Want velen beheersen het Sranan goed tot uitmuntend als spreektaal, schrijven volgens de officiële spellingsregels, dat is echt veel moeilijker. Dat bleek tijdens het Sranantongo dictee dat Slavernij-Instituut Ninsee 9 juli organiseerde, in samenwerking met radiostation Double7fm en Stichting Eer en Herstel.

Niet bij iedereen was duidelijk hoe bepaalde woorden en klanken geschreven moeten worden. Daarom kregen de vijftig deelnemers vooraf de ‘Korte handleiding voor de spelling van het sranan volgens de resolutie van 15 juli 1986 No.4501, inzake vaststelling officiële spelling voor het Sranan(-tongo)’ uitgereikt.

Puntjes op i
Deze handleiding was voor sommige een eye-opener, anderen raakten in een shock. Ervaringsdeskundigen zoals schrijvers en radiopresentatoren gebruikten het Sranan regelmatig als schrijftaal. Voor hen was het een kwestie van de puntjes op de i (niet ie) zetten.

Tekst
Actrice Gerda Havertong had de eer om de tekst voor te dragen. Zij deed dat heel gedreven zodat iedereen de tekst goed kon visualiseren. Het is een Nederlandse tekst, vertaald naar het Sranantongo door wetenschapper Aspha Bijnaar en in Suriname geredigeerd en op spelling gecontroleerd door Hein Eersel.

Jury
Er was geen jury. Iedereen mocht de tekst van een ander nakijken. De tekst werd geprojecteerd op een groot scherm in de zaal. Doordat er verschil was tussen de tekst en de eerder uitgedeelde handleiding, ontstond er verwarring en discussie over de juiste spelling. Hierdoor zijn de teksten soms afhankelijk van de interpretatie van de nakijker op fouten gecontroleerd.

Winnaars
De winnaar is Cheryl Vliet van radio Double7fm met 9 fouten geworden, tweede werd Helga Bouterse met 13 fouten en derde Florence Rustveld met 15 fouten. Na de prijsuitreiking ging de discussie nog door over de vraag of dit inderdaad de juiste winnaar was. Aspha Bijnaar verklaarde namens de organisatie dat er de volgende keer een echte jury komt om verwarring te voorkomen.

[RNW, 11 juli 2011]

Slaven in het Caribisch gebied hielden elkaar op de hoogte

door Patrick Dorder

De nazaten van Afrikanen in het Caribisch gebied hielden elkaar precies op de hoogte van de situatie van hun lotgenoten in een ander gebied. Dit liep meestal via de tot slaaf gemaakte bediendes in de huizen van de slavenmeesters.

Zij spraken vaak de taal van de meester en konden die taal soms ook stiekem lezen. Dit zegt Dr Frank Dragtenstein, wetenschapper van het Ninsee. “ Deze bediendes hadden op hun beurt weer geheime contacten met de mensen die gevlucht waren naar het binnenland.” Zo waren ze zelfs op de hoogtes van de situatie in Europa.

Opstanden
De slavenhouders waren zich er terdege van bewust en op het moment dat er bijvoorbeeld opstanden waren in een bepaald gebied probeerden ze dat met alle macht verborgen te houden omdat ze bang waren dat slaven in andere gebieden ook inspiratie kregen om in verzet te komen. Tevergeefs, aldus Dragtenstein. “De opstanden van Codjo bijvoorbeeld hebben er toe geleid dat slaven in andere delen van het Caribisch gebied in opstand kwamen”

Afrikaanse cultuur
De mate waarin de tot slaaf gemaakte Afrikanen er in slaagden hun cultuur te behouden hing vaak af van omgevingsfactoren. Slaven die de mogelijkheid hadden om te vluchten naar het oerwoud konden dat makkelijker dan slaven op plantages op eilanden zoals bijvoorbeeld de Nederlandse Antillen.
In specifieke gevallen kon het ook voorkomen dat er hele gemeenschappen uit een bepaald gebied samen terecht kwamen in het zelfde gebied zoal bijvoorbeeld in het district Para in Suriname. Zij die van die plantages ontvluchtten spraken dan ook een taal met elkaar, de Loango taal. Deze mensen waren afkomstig uit het Loango gebied bij de Congo en Angola.

[RNW, 15 juli 2011]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter