Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Telegram voor Mecánico
Spanning en ontgoocheling in de meedogenloze Caribische zon
door Hein van Kemenade, boekhandel Van Kemenade & Hollaers, Breda
Telegram voor Mecánico vertelt het intrigerende verhaal van een gewone man in een vissersdorp in de Dominicaanse Republiek. Zijn bijnaam is Mecánico, omdat hij monteur is. Zijn echte naam is hij al bijna vergeten, tot hij op een dag een merkwaardig telegram krijgt: hij moet naar Malabacoa komen omdat zijn vader daar op sterven ligt.
read on…Dominican Republic: racist law against blacks
Sex and the Citizen: Interrogating the Caribbean
Sex and the Citizen, edited by Faith Smith, is a multidisciplinary collection of essays that draws on current anxieties about “legitimate” sexual identities and practices across the Caribbean to explore both the impact of globalization and the legacy of the region’s history of sexual exploitation during colonialism, slavery, and indentureship. Speaking from within but also challenging the assumptions of feminism, literary and cultural studies, and queer studies, this volume questions prevailing oppositions between the backward, homophobic nation-state and the laid-back, service-with-a-smile paradise or between giving in ignominiously to the autocratic demands of the global north and equating postcolonial sovereignty with a “wholesome” heterosexual citizenry.
The contributors use parliamentary legislation, novels, film, and other texts to examine Martinique’s relationship to France; the diasporic relationships between the Dominican Republic and New York City, between India and Trinidad, and between Mexico’s capital city and its Caribbean coast; “indigenous” names for sexual practices and desires in Suriname and the Eastern Caribbean; and other topics. This volume will appeal to readers interested in how sex has become an important register for considerations of citizenship, personal and political autonomy, and identity in the Caribbean and the global south.
Contributors:
• Vanessa Agard-Jones
• Odile Cazenave
• Michelle Cliff
• Susan Dayal
• Alison Donnell
• Donette Francis
• Carmen Gillespie
• Rosamond S. King
• Antonia MacDonald-Smythe
• Tejaswini Niranjana
• Evelyn O’Callaghan
• Tracy Robinson
• Patricia Saunders
• Yasmin Tambiah
• Omise’eke Natasha Tinsley
• Rinaldo Walcott
• M. S. Worrell
Sex and the Citizen: Interrogating the Caribbean. Ed. by Faith Smith
- ISBN-13: 9780813931135
- Publisher: University of Virginia Press
- Publication date: 4/22/2011
- Series: New World Studies
- Pages: 304
- Product dimensions: 6.10 (w) x 9.20 (h) x 0.80 (d)
NAAM herdenkt 150 jaar vrijheid
Willemstad — Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de slavernij op Curaçao werd afgeschaft. Om deze historische gebeurtenis te vieren kondigde het National Archaeological – Anthropological Memory Management (NAAM) samen met andere commissies gisteren tijdens een persconferentie een hele serie activiteiten aan. Vanaf deze week tot en met 2014 staan verschillende projecten op het programma. Tijdens de persconferentie gaven projectcoördinator Lida Pandt, NAAM directeur Richenel Ansano en kunsthistorica Jennifer Smit de eerste details.
Duarte
Ter viering van 150 jaar vrijheid zullen ook verschillende kunstexposities gehouden worden. De eerste serie exposities zal worden gehouden onder de titel Hende Liber: Konsiensia, Práktika, Herensia i Lucha. (De vrije man: Besef, Praktijk, Erfgoed en Strijd). “Met deze antropologische tentoonstellingen willen we belichten hoe de vrijheid echt wordt gezien en ervaren door het Curaçaose volk. Voelen mensen zich mentaal echt vrij of juist niet?” zo laat NAAM-directeur Ansano weten.
Asiento (13)
De slavernij van de Oudheid tot nu
door Fred de Haas
Santo Domingo
Santo Domingo, het Oostelijk deel van het vroegere ‘Hispaniola’ (La Española) moest al gauw haar aanvankelijk belangrijke rol in het Spaanse koloniale rijk afstaan aan landen als Mexico en Peru waar goud en zilver in overvloed aanwezig waren.
read on…Prostituees op Bonaire mogelijk zelfstandig
Lichte paniek onder mannen op Bonaire nu het enige bordeel op het eiland wellicht de deuren moet sluiten als er geen oplossing wordt gevonden voor de illegale prostituees uit Colombia en de Dominicaanse Republiek. Zelfs de politici maken zich zorgen over een Bonaire zonder bordeel. read on…
Het Spaans van Latijns-Amerika en de Cariben (IV)
door Fred de Haas
Beeldvorming rond het Spaans van Latijns-Amerika
Men denkt wel eens dat de mensen die in het begin voet aan wal zetten in Latijns-Amerika voor het merendeel uit schooiers en platvinken bestond. Dat beeld is onjuist: ‘La sociedad hispanoamericana del siglo XVI […] se constituyó con una proporción muy alta de hidalgos y una proporción también muy alta de clérigos, licenciados,bachilleres y gente culta, mayor que la que se daba en la sociedad europea de la época. Llegaron también, claro está, campesinos (en cantidad sorprendentemente pequeña), gentes de los diversos oficios (en cantidad algo mayor) y sobre todo marinos y soldados de los más diversos sectores sociales. Pero ya en la misma hueste conquistadora, y aún más al constituirse la sociedad hispanoamericana, se produjo una nivelación hacia arriba, una ‘hidalguización’ general’ (Ángel Rosenblat, los conquistadores y su lengua, Caracas, 1977). (De Spaans-Amerikaanse samenleving uit de 16e eeuw […] werd voor een zeer groot deel gevormd door mensen van adel en ook voor een zeer groot deel uit geestelijken, academici, mensen met een middelbare schoolopleiding en ontwikkelde lieden, een deel dat groter was dan dat in het Europa van die tijd. Natuurlijk kwamen er ook mensen van het Spaanse platteland (een verrassend klein aantal), ambachtslieden (een wat groter aantal) en vooral zeelui en soldaten uit de meest verschillende lagen van de bevolking. Maar ook al bij de massa veroveraars en nog meer bij de vorming van de Spaans-Amerikaanse gemeenschap vond er een nivellering naar boven plaats, een algemene ‘veredeling’).
De inheemse talen van Latijns-Amerika
Merkwaardig is dat de meeste inheemse talen geen invloed hebben gehad op de structuur van het Spaans. Natuurlijk wel op de woordenschat. Alleen al op het gebied van de flora, de fauna en de aardrijkskundige namen. Daar waren nu eenmaal geen Spaanse woorden voor. Tot op heden vinden we die woorden uit de inheemse talen niet alleen terug in het Spaans, maar ook in andere talen die ze op hun beurt hebben ontleend aan het Spaans. Uit het Caribisch kennen we de ‘caimán’ (kaaiman) en uit de taal van de Azteken, het Náhuatl, woorden als ‘tomate’, ‘cacao’, chocolate en ‘tequila’. Ook zijn er bekende woorden aan het Quechua ontleend: pampa (vlakte), coca (cocaïne), llama (lama). Het Tupí-Guaraní heeft ons woorden gegeven als ‘maraca’ (het ritme instrument), gaucho (de Zuid-Amerikaanse cowboy) en de ‘yaguar’ (jaguar). Uit de Afrikaanse talen kennen we de woorden ‘bongó’ (trommel), ‘banana’, ‘conga’ (trommel), ‘marimba’ enzovoorts. Wie zich een beeld wil vormen van de hoeveelheid woorden die specifiek bij een bepaald Spaans sprekend land zijn gaan behoren hoeft alleen maar op het Internet te zoeken naar ‘Diccionario de Cubanismos’, ‘Diccionario de Argentinismos’, etc. Nogmaals: de syntaxis (taalstructuur) van het Spaans in Zuid-Amerika is – met uitzondering van sommige gebieden waar Quechua wordt gesproken – nagenoeg dezelfde als in Spanje. Er zijn wel bepaalde in het ‘gehoor’ springende kenmerken, zoals het veelvuldig gebruik van ‘nomás’: déle agua nomás (= geef hem maar wat water). Of de betekenis van ‘Uno’ in: Uno es débil (= een mens is nu eenmaal zwak). Grappig is ook de betekenis van ‘medio’ (half) in uitdrukkingen als: ‘ese tío es medio loco’ (= die kerel is niet goed snik). Het Spaans van Zuid-Amerika is zeker niet uniform en vertoont van Noord naar Zuid telkens andere gezichten. Laten we sommige van die gezichten eens nader bekijken.
Het Caribische Spaans
Het Caribisch gebied is een van de grootste lingüistische smeltkroezen van de Westerse taalgeschiedenis. In de loop van deze geschiedenis heeft er een ontmoeting plaatsgevonden tussen de meest uiteenlopende talen, zoals: het Arowak, Caribe, Maya, Engels, Frans, Spaans, Nederlands, Portugees, Bantoe, Yoruba etc. Sommige talen zijn verdwenen en leven hoogstens nog voort als restanten, andere hebben zich verbreid in een bepaald gebied en leven voort naast een Creoolse taal (het Nederlands naast het Papiaments, het Frans naast het Kréyol, Engels naast Jamaican Creole). Twee talen hebben zich als officiële taal over een groot gebied kunnen verspreiden: het Spaans en het Portugees. Gemeenschappelijke kenmerken van het Caribische Spaans In het Caribisch gebied is het SESEO en het YEÍSMO (zie boven) overal verspreid. Ook vinden we er opvallende neusklanken. Het Spaanse ‘San Juan’ wordt vaak uitgesproken als [SangHwang]. De S is zwak of wordt weggelaten aan het eind van een woord: ‘asta’ (vlaggestok) wordt [ahta], ‘mesas’ (tafels) wordt [mesa] of [mesah]. De D tussen twee klinkers is zwak of verdwijnt: ‘dedo’ (vinger) wordt [deo] en ‘lodo’ (modder) wordt [lo]. De Spaanse Jota (=J) wordt uitgesproken als een H: ‘caja’ wordt [caha]. Ook vinden we overal ontleningen aan vroegere inheemse talen (taíno): ‘ají’ (knoflook), ‘comején’ (termiet), ‘bohío’ (houten huisje) en Afrikaanse talen: babalao (Cuba: voodoo priester), ‘Orisha’ (goden) etc. Ook de manier waarop volwassen samenlevenden en niet samenlevenden elkaar toespreken als ‘Papi’ en ‘Mami’ is wijdverbreid.
Cuba
Niet overal in het Caribisch gebied wordt het Spaans op dezelfde manier uitgesproken. Ook binnen de landen zijn er grote verschillen. Zo staat de Cubaanse provincie Camagüey bekend om zijn duidelijke Spaanse uitspraak. Luister maar eens naar de manier waarop de Vieja Trova Santiaguera ‘Lágrimas Negras’ zingt. In Camagüey en Santiago de Cuba worden de L, de R en de eind-S nog uitgesproken. In het Westen niet meer. Ook heeft men in Cuba de neiging om de medeklinkers in een woord samen te laten vallen tot één klank: ‘Mi hermano’ klinkt dan als ‘Mjemmano’.
Santo Domingo
In Santo Domingo vind je in de eerste plaats de algemene kenmerken van het Caribische Spaans. Verder hoor je in de Dominicaanse Republiek hoe de R vóór een medeklinker wordt uitgesproken als een Y: ‘puerta’ (deur) klinkt als [pueyta] en ‘tarde’ (middag) als [tayde]. Maar het meest opvallende is hoe het meervoud van de woorden vaak wordt gevormd. Het meervoud van ‘casa’ (huis) is formeel ‘casas’, maar wordt in Dominicaanse monden vaak [cásase]; ‘mujeres’ (vrouwen) wordt [mujérese]. Merkwaardig is ook het gebruik van ‘ello’ voor het onpersoonlijke ‘het’: ello llueve (= het regent). En wat denkt u van het gebruik van ‘ser’ (zijn) in zinnen als ‘era temblando que estaba’ = ik stond te rillen (letterlijk: ik was aan het rillen dat ik was). Uit Afrikaanse talen (Kikongo, Kimbundu) – in de Dominicaanse Republiek waren veel Afrikanen – heeft men het gebruik van de dubbele ontkenning overgenomen: Yo no quiero no = ik wil niet (lett: ik niet wil niet). Net als in Puerto Rico vind je in het Spaans van Santo Domingo veel gehispaniseerde ontleningen aan het Engels, vooral op sportgebied: ‘Jonrón’ (homerun), ‘queche’ (catcher), ‘etrai’ (strike) etc.
[wordt vervolgd]
Sugar and power in the Caribbean
Humberto García Muñiz’s Sugar and power in the Caribbean; the South Porto Rico sugar company in Puerto Rico and the Dominican Republic, 1900-1921, has just been published by the University of Puerto Rico and Ian Randle. Here is the press’s description of the book:
read on…Spancocho Dominicano
Oranjestad — Afgelopen dinsdag maakten Biblioteca Nacional di Aruba en het Instituto Pedagogico Arubiano, bij monde van respectievelijk Astrid Britten en Mirto Laclé bekend dat op 15 mei de Dominicaanse Republiek en haar cultuur centraal zullen staan in een mixture van muziek, zang, dans, film en literatuur. Dit onder de naam Spancocho Dominicano.
Hoewel het programma nog niet helemaal bekend kon worden gemaakt, is al wel zeker dat Banda Esquema, bestaande uit vier zangers en nog eens zes of zeven muzikanten, de hoofdrol zullen spelen in dit Dominicaanse eerbetoon op Aruba. Al sinds de opkomst van de olie-industrie begin vorige eeuw op Aruba kwamen veel mensen uit de Dominicaanse Republiek hun economische geluk zoeken op ons eiland. Velen bleven, een aantal vertrok weer, al of niet met hun Arubaanse geliefden. Vanuit de Dominicaanse gemeenschap op Aruba worden nog steeds veel activiteiten georganiseerd om hun cultuur te bewaren en te herscheppen. Naast Banda Esquema zal ook Club de Movimiento onder leiding van Samantha Westera acte de présence geven met hun folkloristische dansen.
Spancocho Dominicano – wat een bekend Dominicaans gerecht is, bestaande uit zeven verschillende soorten vlees, waarbij soep en rijst wordt gegeten – zal dus plaatsvinden op zondag 15 mei in Cas di Cultura. Het begint om vier uur ‘s middags. Kaarten kunnen worden besteld of gereserveerd bij Cas di Cultura en de entree kost 10 florin per persoon.
[uit Amigoe, 21 april 2011]
Koloniaal Santo Domingo
Colonial Santo Domino; its monuments.
Tekst: Lic. Mario Suárez Marill
Fotos: Chema Mariscal
Design and color separations: Novograph S.A.
Santo Domingo, December, 1998
Klik hier voor de volledige on-line tekst.
.