blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Diekmann Miep

Portret Miep Diekmann

Zondag 8 juni jl. werd in de Haagsche Kunstkring een portret van de kinder- en jeugdboekenschrijfster Miep Diekmann (geb. 1925) onthuld. Het werd getekend door Pien Hazenberg. De tekening vormt een onderdeel van het erelidmaatschap dat Diekmann vorig jaar verkreeg. De tekening werd onthuld en op speelse wijze toegelicht door kinder- en jeugdboekenschrijver Dolf Verroen, met wie Diekmann al meer dan een halve eeuw bevriend is.
read on…

Juryrapport Miep Diekmann Thesisprijs 2014

De Miep Diekmann Thesisprijs werd uitgereikt op de vriendenmiddag van IBBY, afdeling Nederland, in het Nationaal Archief, Den Haag, vrijdag 11 april 2014

Juryleden Miep Diekmann Thesisprijs: Jant van der Weg, Coosje van der Pol en Sanne Parlevliet

Eigenlijk is het vreemd dat er niet eerder een prijs werd vernoemd naar Miep Diekmann. Een prijs voor grensoverschrijdende jeugdliteratuur bijvoorbeeld, voor jeugdliteraire kritiek of voor vertalingen. Een prijs voor het behartigen van schrijversbelangen, of voor de promotie van het goede kinderboek. Op alle fronten van de jeugdliteratuur zijn wij schatplichtig aan de inzet van deze auteur. Niet voor niets wordt Miep Diekmann, samen met Annie M.G. Schmidt en An Rutgers van der Loeff, ook wel de ‘moeder’ van de naoorlogse jeugdliteratuur genoemd. Wie een prijs wint met deze naam tooit zich met een jeugdliteraire guirlande die verwachtingen wekt.

De eer ging naar het jeugdliteraire onderzoek. Want naast al haar andere activiteiten was Miep Diekmann een van de eersten die zich, al in de jaren zestig, beijverde voor wetenschappelijke aandacht voor het kinder- en jeugdboek. Toen al pleitte zij voor een leerstoel kinder- en jeugdliteratuur. Ook kinderboeken moesten bestudeerd worden op de universiteit, vond zij. Alleen zo konden bijvoorbeeld critici opgeleid worden om op een gefundeerde en professionele manier jeugdliteratuur te bespreken.

De masterthesissen die werden ingestuurd voor de prijs laten zien dat het pleidooi van Miep Diekmann nog altijd zijn vruchten afwerpt. Acht literatuurtheoretische en -historische scripties van zes verschillende universiteiten in Nederland en Vlaanderen dongen mee. Jeugdboeken over de Tweede Wereldoorlog werden geanalyseerd op de beeldvorming rond collaboratie en verzet, sprookjesfiguren op leeftijd werden in een typologie geplaatst en de plaats van aandacht voor kinderliteratuur in Vlaanderen werd bepaald. Er is ecokritisch gepionierd in Vlaamse initiatieromans en er is een generatie Assepoesters onderzocht. Onderzocht is hoe dubbeltalenten hun identiteit en verleden vormgeven in autobiografische prentenboeken en hoe jonge vertellers en focalisatoren de discrepantie tussen het zien en het begrijpen van traumatische gebeurtenissen verbeelden. Bovendien is, heel toepasselijk, de betekenis van Miep Diekmann voor de jeugdliteratuur uiteengezet in een heuse biografie.

De onderwerpen zijn uiteenlopend, maar voor elke thesis geldt dat deze gedegen is opgezet en uitgewerkt. Alle thesissen zijn bovendien opvallend goed geschreven. We hopen dan ook van harte dat de schrijvers hun pen willen blijven inzetten voor de jeugdliteratuur.

Drie thesissen sprongen eruit. Alle drie onderscheiden ze zich door de diepgaande en creatieve analyse. Aan twee thesissen mogen we namens IBBY-Nederland een eervolle vermelding uitdelen (en daaraan verbonden een geldbedrag van 250 euro). Eén thesis krijgt de prijs (en daarmee ook nog 750 euro).

Graag geven we de eerste eervolle vermelding aan Kussen en koel water. Initiatieromans en ecocriticism van Miriam van den Nieuwenhof van de Universiteit Tilburg. Niet eerder werden Vlaamse initiatieromans vanuit een ecokritisch perspectief bekeken. Miriam van den Nieuwenhof laat mooi zien hoe in vijf jeugdromans van Marita de Sterck natuur en volwassen worden met elkaar verbonden zijn. Ze heeft een heldere schrijfstijl en bouwt haar thesis goed op. Vernieuwend vonden wij hoe zij de stedelijke omgeving in haar analyse betrekt en daarmee de definitie van ecocriticism oprekt.

De tweede eervolle vermelding gaat naar Kyra Fastenau van de Universiteit Leiden voor haar thesis Traumatic events seen through innocent eyes. Juvenile focalisators and narrators in adult literature. Kyra Fastenau onderzocht vier romans met een kind als focalisator en verbond daarbij de narratieve theorie van Mieke Bal met Ernst van Alphens trauma theorie. Bijzonder aan deze thesis is dat zij geen kant-en-klaar model toepaste, maar op basis van bestaande modellen, begrippen en theorieën haar eigen model ontwierp. Haar heldere analyse laat zien hoe het perspectief van een kind een defamiliarizerend effect kan hebben op een volwassen lezer en daarmee het schokeffect van een traumatische gebeurtenis kan bewerkstelligen.

 De Miep Diekmann Thesisprijs 2014 gaat naar Life writing through text and image in children’s literature. A multimodal analysis of authenticity and dual address in autobiographical picture books van Marloes Schrijvers van de Universiteit Tilburg. Marloes Schrijvers onderzocht vier autobiografische prentenboeken en laat zien hoe de wisselwerking tussen tekst en beeld in deze prentenboeken wordt ingezet om het verleden en het ‘zelf’ van de auteur te construeren. Zij schroomt niet kritisch ‘in gesprek’ te gaan met andere onderzoekers en bestaande theorieën en op basis hiervan een nieuwe, eigen definitie van het concept authenticiteit te ontwikkelen. Overtuigend zet zij uiteen dat  het autobiografische prentenboek als een apart genre binnen life writing beschouwd zou kunnen worden. Marloes Schrijvers bewerkstelligt hiermee op bewonderenswaardig goed beargumenteerde wijze een uitbreiding van een genre dat momenteel sterk in de belangstelling staat, en levert hierbij ook meteen een analyse-instrument. Haar thesis laat volgens ons het beste de volwaardigheid van de jeugdliteratuur als wetenschappelijk onderzoeksobject zien. En dat is immers waar het Miep Diekmann al een halve eeuw geleden om te doen was.

De Miep Diekmann Thesisprijs werd uitgereikt op de vriendenmiddag van IBBY, afdeling Nederland, in het Nationaal Archief, Den Haag, vrijdag 11 april 2014; IBBY = International Board on Books for Young People.

 
 

Laudatio Miep Diekmann

Zondag 12 mei verleende de Haagse Kunstkring het erelidmaatschap aan de jeugd- en kinderboeken schrijfster Miep Diekmann (geb. 1925). In een feestelijk programma werd de schrijfster en haar werk geprezen, vooral haar betrokkenheid bij de Benedenwindse eilanden kreeg aandacht. De bevriende collegaschrijver Dolf Verroen sprak de lofrede – de laudatio – uit, die wij hierbij afdrukken.

Illustratie van Dick de Wilde in Diekmanns Marijn bij de lorredraaiers (1965)

door Dolf Verroen

In de vijftiger jaren waren kinderen geen mensen maar wezentjes die je van bovenaf moest toespreken. Ouders waren zo ongeveer volmaakt en zeker in kinderboeken mocht je dat niet in twijfel trekken. Miep Diekmann heeft daar meteen een eind aan gemaakt. Ze ging niet op haar hurken zitten, maar trok kinderen overeind. ‘Zo,’ zei ze. ‘Nu zijn we in evenwicht.’

KENAU / Miep behoort tot het soort mensen dat gevraagd of ongevraagd altijd haar mening geeft. Het duurde dan ook niet lang of Annie Schmidt noemde haar: ‘De Kenau Simonsz Hasselaar van de kinderliteratuur.’
Miep schreef, zat in jury’s en commissies, hield lezingen en schreef artikelen om schrijvers en lezers er van te overtuigen dat er geen verschil is tussen kinder- en grotemensenboeken. Er is alleen verschil in kwaliteit. Een slecht kinderboek is hetzelfde als een slechte roman.
Misschien komt het door haar jeugd op Curaçao, dat weet ik niet, maar een bijzondere eigenschap van haar is dat ze altijd geprobeerd heeft werelden bij elkaar te brengen. Niet alleen in haar kinderboeken over Curaçao en in haar jeugdromans, maar ook door het coachen van Caribische schrijvers, door de Tsjechische literatuur naar Nederland te halen en door het opleiden en enthousiast maken van jonge talenten. Ze kon als een Kenau haar zaak verdedigen, liet zich door niemand in een hoek drukken en nam het tegen iedereen op, maar wie meent dat ze dat op een respectloze manier deed, vergist zich.

Miep Diekmann en Dolf Verroen © Foto Paul Combrink

RESPECT/ Ik herinner me nog dat ik iets van haar geleerd heb, dat ik nog steeds bijzonder vind. ‘Als je een lezing houdt voor kinderen, kleed je dan zo mooi mogelijk. Dan zien kinderen dat je respect voor ze hebt.’ Het is geen bigot respect waar ze over spreekt. We moesten een keer samen optreden in een klas van een Middelbare Handelsschool of zoiets. Zo’n dertig opgeschoten jongens met weinig belangstelling voor boeken. Miep verscheen als een diva in een prachtig roodleren pak.
De jongens konden geen oog van haar afhouden en luisterden met overgave. Behalve één. Zo’n ziekerd die niet ophield. Wat Miep ook deed, hij bleef zijn koperen duit in het zakje doen. Tot Miep zei: ‘Weet je waarom hij zo’n grote bek heeft? Omdat hij zo’n klein piemeltje heeft.’
Ik hoef het effect waarschijnlijk niet te beschrijven. ‘Miep,’ zei ik naderhand. ‘Daar komt hij nooit meer overheen.’
‘Gelukkig niet,’ zei ze. ‘Zijn piemel wordt nooit groter, maar zijn bek wel kleiner.’

Leo Hamer overhandigt oorkonde aan Miep Diekmann © foto Paul Combrink

MAATPAK / Even rigoureus was Miep toen ze mij in 1976 voorstelde samen naar Suriname te gaan. Natuurlijk wilde ik niet. Mijn toenmalige man was ziek, mijn boek moest af. Er waren talloze hindernissen. Miep probeerde ze allemaal weg te werken. ‘Als je geen geld hebt, leen ik het je,’ zei ze. ‘Als je het niet terug kunt betalen, zal ik je niet lastig vallen. Maar GA, ieder mens moet één keer in de tropen zijn geweest.’
Ik liet me niet overtuigen tot ze zei: ‘Blijf maar lekker thuis.. Denk maar dat de wereld bij jouw voordeur ophoudt.’ Dan ga je natuurlijk wél. Die reis was overweldigend, onbeschrijfelijk eigenlijk. Miep en ik samen in een prauw varend door de binnenlanden, begeleid door de tamtam die onze komst aankondigde. Miep die heel veel upper class bleek te kennen, waardoor wij overal werden uitgenodigd. Elke familie wilde om strijd een partij voor haar organiseren. Miep die met mij naar de Hindostaanse kleermaker ging – ik MOEST een pak laten maken – en tegen die arme man, die het al zo erg vond dat ze in de paskamer kwam, op haar Miepmanier zei: ‘En niet zo’n ruime gulp hè, er moet wat te zien zijn.’

Miep Diekmann met John Leerdam en Roos Leerdam-Bulo

ZIJDE / Wij maakten ook een busreisje met overnachting. Haar kamergenote zei: ‘O mevrouw Diekmann, ik slaap zo slecht, ik hoop niet dat u last van mij heeft.’
‘Ik ook niet,’ zei Miep. ‘Want ik gooi je zo het ravijn in.’ De andere ochtend kwam ze gebroken aan het ontbijt. ‘Ik heb geen oog dicht gedaan. Mevrouw Diekmann heeft de hele nacht lopen spoken.’
En dan alle winkels die we afliepen om Thaise zij te kopen, die in geen jaren meer te krijgen was. ‘Weet ik,’ zei Miep. ‘Maar zo kan ik tenminste kijken wat ze wél hebben.’ En daardoor leerde ik een andere Miep kennen. Iemand die uren bezig was om cadeautjes te zoeken voor haar kinderen, neefjes en nichtjes. Voor iedereen van wie ze hield. Ik zag toen voor het eerst dat de betrokkenheid bij haar naasten, haar familie en vrienden, even groot was als haar betrokkenheid bij de literatuur.

Miep is trouw tot in de dood. Ze is een royale Kenau, ook in liefheid. Je weet hoe leuk een lid is, Miep, maar een erelid is beter. Het komt je toe. Je verdient een standbeeld.

[Ontleend aan Antilliaans Dagblad, 22 mei 2013.]

Miep Diekmann erelid van de Haagse Kunstkring

Op zondag 12 mei verleent de Haagse Kunstkring het erelidmaatschap aan Miep Diekmann. Miep Diekmann, de beroemde kinderboekenschrijfster, wordt voor het voetlicht gehaald in een feestelijk programma waarin haar werk en persoonlijkheid centraal staan. Vrienden, schrijvers, acteurs en kunstenaars zullen de 88-jarige vitale schrijfster in de Haagse Kunstkring komen eren. Natuurlijk komt zij ook zelf aan het woord en reken maar dat de maatschappij ervan langs krijgt.
Vanwege haar jarenlange, hechte band met de Antillen waar ze is opgegroeid, zal de tropische cultuur het decor vormen waarin de voorstelling zich afspeelt. Met zoete en hartige hapjes, drankjes en veel humor zorgen wij op deze moederdag in mei voor een heerlijke zondagmiddag met Miep Diekmann. Kinderen zijn welkom. En dat ze erelid van de Haagse Kunstkring zal worden, dat zullen we weten, daarom komen wij en lang zal ze leven, lang zal ze leven…. Kom Miep eren en feliciteren…


Zondag 12 mei inloop vanaf 15.30 uur, start programma 16.00 uur
Haagse Kunstkring
Denneweg 64
2514 CJ  Den Haag
Tel. (070) 364 75 85 (woensdag t/m vrijdag 11.00-17.00 uur)

Miep Diekmann brak eigenzinnig een lans voor “De West”

door Giselle Ecury

Ze woont aan de Zuid-Hollandse kust in een appartement met uitzicht op het strand, de zee en de soms drukke wandelboulevard. Aan de rand van de stad en toch in gezonde zeelucht. Het werkt: Miep Diekmann is al 87.

read on…

Miep Diekmann bij de boekpresentatie van Black Mamba

door Giselle Ecury

In Den Haag is op 5 juni tijdens het Jeugdboekenfestival “Boekids” het eerste boek van Rosee Bentana, pseudoniem voor de in het Caribisch Gebied wonende schrijfsters en vriendinnen Christel Cosijn en Richelle van den Dungen Gronovius, spetterend gelanceerd. Deze spannende co-productie, die verscheen via uitgeverij Aquazz onder de naam Black Mamba, speelt zich af op Bonaire rondom Nikita en haar hartsvriendin, de Nederlandse Claire, die tijdelijk bij haar komt wonen op het eiland. Ze raken bevriend met een derde meisje en met drie jongens. Met elkaar beleven ze van alles.

Het boek is geschreven voor Nederlandse en Caribische jongeren die het moeilijk vinden om de overstap van jeugdliteratuur naar de literatuur voor volwassenen te maken. Humor, liefde en avontuur zijn de pijlers van deze jeugdthriller.

Inge Faasse, vriendin van de beide schrijfsters, leidde de presentatie in. Vervolgens dansten twee koppels van Salsaventura flitsend een vrolijke salsa, waarna het toegestroomde publiek, van heel jong tot ouder, maar al te graag ook even met de voetjes van de vloer ging. Na deze workshop werd een boek uitgereikt aan allebei de dames die hierin qua ritme en uitstraling uitblonken. De rust keerde weer, toen Inge een spannende passage voorlas uit het boek.

Het eerste exemplaar van Black Mamba werd ten slotte in ontvangst genomen door niemand minder dan Miep Diekmann (1925). Zij heeft in haar jeugd gewoond op het Curaçao van de jaren ’30 van de vorige eeuw en was de eerste die over de eilanden schreef, om zo de Nederlandse kinderen in contact te brengen met de overzeese gebiedsdelen, waar Miep zelf zoveel heerlijke herinneringen aan bewaart. Binnen de kinder- en jeugdliteratuur won ze vele prijzen, zoals een Gouden Griffel, de Duitse Staatsprijs en de Nederlandse Staatsprijs. Het boek De boten van Brakkeput uit 1956 werd het Kinderboek van het Jaar en betekende voor haar een grote doorbraak. In 2008 werd het prachtige Marijn bij de Lorredraaiers uit 1965 nogmaals uitgegeven. Een boek dat zich afspeelt tijdens de slavernij en dat uitstekend de geschiedenis weergeeft binnen het juiste perspectief.
Miep Diekmann is tot op heden een ongelooflijke vakvrouw gebleven. Dat zij Black Mamba in ontvangst wilde nemen, kunnen we niet anders noemen dan een grote eer voor Rosee Bentana en een goed voorteken. Daar is beslist ’s avonds een toast op uitgebracht met de eveneens uitgereikte, feestelijk verpakte fles Rosé(e)!

Klik hier voor een verslag van de presentatie op Bonaire

86-jarige Miep Diekmann breekt nog steeds een lans voor Antilliaanse jeugdliteratuur

Miep Diekmann, Grande Dame en beschermvrouwe van de Antilliaanse jeugdliteratuur, zal op 5 juni het debuut Black Mamba van Rosee Bentana in ontvangst nemen. Deze Caribische jeugdthriller wordt uitgegeven door uitgeverij aquaZZ. De overhandiging
vindt plaats tijdens het 10e Boekids Literaire Jeugdfestival op de Lange Voorhout te Den Haag.

Miep Diekmann werd geboren op 25 januari 1925 en schreef tijdens haar 50-jarige schrijfcarrière o.m. ruim 70 kinder- en jeugdboeken. Zij won vele literaire prijzen waaronder de Kinderboekenprijs (later de Gouden Griffel), de Nederlandse Staatsprijs voor kinder- en
jeugdliteratuur en de Nienke van Hichtumprijs. Ze coachte Antilliaanse auteurs als Sonia Garmers en Diana Lebacs, Richard Piternella, Frances Kelly, Desiree Correa en Josette Daal. De belangrijkste thema’s in haar jeugdboeken zijn de ontdekking van de eigen identiteit en de groei naar volwassenheid, een thema dat ook Black Mamba kenmerkt.

Presentatie en interview Boekids Literair Jeugdfestival: Inge Faasse.
http://www.youtube.com/watch?v=EqoW6Zg-XcA&feature=share
Deze link leidt naar een vijftal korte filmpjes met unieke beelden uit het archief van Miep Diekmann tijdens de jeugdjaren die zij op Curaçao doorbracht. Zij woonde destijds op Fort Oranje, het is daar begonnen dat zij wilde schrijven over de dingen die haar opvielen.

Big Bang Express BV
www.bigbangexpress.com
www.hetmanuscript.org
www.roseebentana.com

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter