blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Dag der Vrijheden

Apartheidsvieringen in Suriname

Vormen de Surinamers één natie? Om u maar onmiddellijk uit de droom te helpen: nee! Het bericht “Grootse herdenking 138 jaar Hindoestaanse Immigratie” schoot mij in het verkeerde keelgat. Ik woon inmiddels tien jaar in Suriname en die ‘apartheids-vieringen’ houden maar niet op. In Zuid-Afrika was en is ‘apartheid’ een vies woord, maar het begint er steeds meer op te lijken dat hier in Suriname de apartheid nadrukkelijk wordt nagestreefd. Men beijvert zich om keti-koti, de dag van de Hindoestaanse immigratie, de dag van de Javaanse immigratie en het Chinees Nieuwjaar te vieren om zich toch maar vooral te onderscheiden van ‘die anderen’ en de ‘apartheid’ in stand te houden. En dat wordt door opeenvolgende regeringen ook nog eens gehonoreerd met voor ieder op z’n minst één vrije dag.

Recent heeft De Nationale Assemblée (DNA) zijn 145e verjaardag gevierd. Het is kennelijk een ‘cultureel’ gegeven dat elk ‘getal’, elke ‘bigi yari’, groots moet worden gevierd, en dat is niet beperkt gebleven tot de familiale kring, nee, dat virus heeft zich verspreid over alle Surinaamse bedrijven en instellingen. Dat het bedrijfs- leven zijn geld daaraan wil besteden moet het zelf weten, maar het is te gek voor woorden dat overheidsinstellingen en parastatale bedrijven elke vijf jaar uitbundig feesten op kosten van de belastingbetaler. Naar aanleiding van de 145e jaardag van de DNA heeft oud-president Venetiaan zich publiekelijk afgevraagd of dat nu wel zo nodig moest worden gevierd, maar tijdens zijn eigen bewind heeft hij zichzelf die vraag niet gesteld.

Het zou een mooie taak voor de regering Bouterse zijn om orde op zaken te stellen inzake de nationale feestdagen (het uitbannen van etnicteit was immers één van Bouterse’s vekiezingsleuzen), ware het niet dat Bouterse dat onmiddellijk hoogstpersoonlijk heeft verprutst door à la dol aan deze en gene een nationaal vrije dag toe te kennen, met als klap op de vuurpijl zijn aankondiging dat de “Dag van de Revolutie” op 25 februari een nationale feestdag wordt. Daarom is het op z’n plaats hier te verwijzen naar mijn post “1 juli | Dag der Vrijheden” van 1 juli 2009 op dit blog, waar ik heb geciteerd wat voormalig Preident Jules Sedney mij vertelde: “In 1959 werden in het kader van de natievorming enkele nationale symbolen bij wet ingevoerd: de vlag (witte ondergrond met vijf sterren), de tekst van het volkslied (Trefossa), het wapen en de “Dag der Vrijheden” (1 juli). Met deze Dag der Vrijheden hoopten wij (Sedney was toen Minister van Financiën in het kabinet Emanuels, RvdM) een compromis gevonden te hebben voor de wens van de grote bevolkingsgroepen een eigen, voor die bevolkingsgroep gedenkwaardige dag tot nationale vrije dag te verheffen. Daar is niet veel van terecht gekomen. De Marrons waren van oordeel dat zij lang voor 1 juli 1863 hun vrijheid hadden bevochten en dat 1 juli voor hen geen gedenkwaardige dag kon zijn; de stadscreolen waren niet blij met de nieuwe benaming omdat die hen beroofde van hun eigen authentieke Ketie Kotie Dee. De Javanen en Hindoestanen zagen in de nieuwe benaming een handigheid van de creolen om hun vrijheidsdag aan de andere bevolkingsgroepen op te leggen. De situatie is dus dat de 1 juli-dag bij wet is vastgelegd als Dag der Vrijheden, dat is dus de officiële benaming, maar in de praktijk van het dagelijks leven wordt ze door geen van de grote bevolkings- groepen als zodanig erkend. Iedereen gebruikt de naam die hem of haar het beste uitkomt. Vandaar die veelheid van namen.”

Het wordt de hoogste tijd dat Suriname terugkeert naar het principe van één nationale feestdag voor de hele natie, rood, zwart, bruin, geel of wit, géén onderscheid, géén uitzondering. Het is een heilloze weg om tot in lengte van jaren apartheid te blijven cultiveren, zoals met de Herdenking van de Hindoestaanse Immigratie, die ook nog eens wordt gevierd in de periode 3 juni t/m 7 juni en van 15 t/m 18 juni 2011: uitzinnig, zeker waar het hier niet eens een ‘bigi’ yari betreft. De Surinamers zijn een vredelievend volk, waarbinnen alle rassen en gezindten volledig de ruimte krijgen zich op hun eigen manier te ontplooien. Maar wanneer er een steeds zwaarder accent wordt gelegd op ieders apartheid en wanneer de gegeven ruimte steeds meer wordt opgerekt, dan zal onze nu nog vredelievende samenleving ongetwijfeld nog verder gefragmenteerd en gepolariseerd raken. Het blijven benadrukken van etniciteit kan de genadeklap worden voor Switi Sranan, een fragmentatiebom.

———

*) in reactie op het begeleidend onderschrift bij het bericht in de pers: “Het monument Baba en Mai, alwaar jaarlijks herdenking van de Hindoestaanse immigratie door diverse organisaties op zijn plaats is.”

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter