Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Daal Luis H.
De flonkering van het Papiamentu
De rubriek Herlezen vraagt aandacht voor boeken die langer geleden zijn verschenen en de moeite van het herlezen waard zijn. Suggesties? Laat het ons weten via ons emailadres.Vandaag een stuk over De kleur van mijn eiland van Aart G. Broek, Sidney M. Joubert en Lucille Berry-Haseth uit 2006.
door Michiel van Kempen
‘Voor degenen die de echte tambú gekend hebben, moet het een trieste zaak zijn de hedendaagse tambú te zien opvoeren door de jonge folkloristische groepen. Een tambú waar de man nu constant met opgeheven armen achter de vrouw aandanst totdat hij haar zo dicht nadert, dat zij hem een kontstoot geeft.’ Dat schreef de Curaçaose dichter Elis Juliana in 1983. Hij had het over de bekendste traditionele dans van de Nederlandse Antillen, maar het citaat geeft de hele ontwikkelingsproblematiek van de Antillen in een notendop: van de taal (het Papiamentu), van de cultuur in brede zin, van de hele samenlevingsvorm van de drie Benedenwindse eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao. Waar komen wij vandaan? wat kennen wij van die traditie?, wat is ervan overgebleven?, wat geven we op als we als minuscule samenlevingen meegaan in de vaart der grote volkeren? Hoe verhoudt zich de eilandelijke cultuur tot de Nederlandstalige van het Koninkrijk der Nederlanden en de machtige Spaanstalige van het nabijgelegen Zuid-Amerikaanse continent? Het zijn altijd kernvragen geweest van de Benedenwinders en nu, anno 2006, op de drempel van nieuwe belangrijke staatkundige hervormingen, zijn die vragen niet minder klemmend dan ooit ervoor. read on…
Guido Gezelle en Luis Daal als mystieke dichters
door Henry Habibe
Toen ik in 1963 de dichtbundel Kosecha di Maloa (Vroege maïsoogst) van Luis Daal las, moest ik wel even denken aan de Vlaamse dichter Guido Gezelle. Dat heb ik toen ook in een opstel over de Papiamentstalige poëzie naar voren gebracht. Wie met het religieus getinte werk van Gezelle en Daal bekend is zal niet verbaasd opkijken. Met de mystieke dichter uit Brugge hebben verschillende literatoren zich bezig gehouden. Hij wordt beschouwd als de voorloper van de ‘Tachtigers’. read on…
De grap van een ‘Arubaanse’ spelling
door Henry Habibe
De Stichting SPLIKA (Den Haag) heeft op 11 september jl. haar 26ste verjaardag gevierd. Het programma was zeer gevarieerd en bestond o.a. uit de uitreiking van de Prijs ‘Danki di Bròns’, een lezing van prof. dr. Eva Martha Eckkrammer over de spelling van het Papiaments en als hoogtepunt het verlenen aan de voorzitter van SPLIKA, de heer Ruben Severina, van de bekende onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje Nassau. read on…
Balans: Arubaans letterkundig leven (15)
door Wim Rutgers
04.0.2 BNA De bibliotheek als centrum van leescultuur
Het centrale punt waar sinds de Status Aparte het moderne letterkundige leven van het eiland zich concentreerde was de Biblioteca Nacional Aruba, die op 1 september 1982 aan de George Madurostraat 13 officieel geopend werd. Nadat er vanaf het begin de de 20e eeuw al diverse bibliotheekjes gevormd waren, zoals de bibliotheek van het Algemeen Nederlands Verbond in 1905, is de eerste Openbare Bibliotheek en Boekerij van 20 augustus 1949, aanvankelijk gevestigd in het Gezaghebberskantoor, vervolgens aan de Lagoenweg 11, Wilhelminastraat 6 en tenslotte in de George Madurostraat 13, met diverse nevenlocaties in de loop van de tijd in Santa Cruz en San Nicolas. Inmiddels werd de afdeling Arubiana – Caribiana verplaatst naar Bachstraat 5. read on…
Luis H. Daal su afan pa periodismo papiamentu na nivel
pa Jeroen Heuvel
Laga mi kuminsá afirmá ku Luis H. Daal a skirbi e tomo di poesia na Papiamentu di mas spiritual ku tin: Sinfonia di Speransa. Luis Daal tabata mazòn. Pero, mi no ta bai papia di Daal su poesia, sino mi ta bai buska kontesta riba tres pregunta. Kiko tabata e atrakshon di periodismo pa Luis Daal, di kon na 1950 el a bai Spaña i si tin mas informashon di e kurso ku e ker a bin ofresé periodista aki na Kòrsou Talbes e editor Luis Daal tambe tabata spiritual? read on…
Identiteit in een Caribisch perspectief
door Fred de Haas
Geen begrip is zo ongrijpbaar als het begrip ‘identiteit’. Menigeen weet wat je ermee bedoelt, maar niemand kan het nauwkeurig omschrijven. En vroeger was het al net zo ongrijpbaar als nu, getuige het verhaal van de twee Perzen van Montesquieu. read on…
Cultuur Top Vijf 2013 Werkgroep (2)
Het eind van het volle jaar 2013 zit er bijna op. Caraïbisch Uitzicht vroeg alle leden van het Bestuur en de Adviesraad van de Werkgroep Caraïbische Letteren om hun top-vijf van culturele evenementen die zij het afgelopen jaar hebben bijgewoond of de beste boeken die zij lazen. Vandaag de tweede aflevering: Adviesraadslid, criticus en hoogleraar Wim Rutgers.
1.
De uitreiking van een eredoctoraat aan Elis Juliana door de University of Curaçao op 18 juni 2013.
2.
De uitreiking van de derde Premio Willem C.J. (Boeli) van Leeuwen op 10 oktober (de geboortedag van Boeli) aan Tanio Kross, Randal Corsen en Carel de Haseth voor onder meer de Papiamentstalige opera Katibu di shon.
3.
De overhandiging van de literaire nalatenschap van Luis H. Daal aan de Mongui Maduro bibliotheek op Curaçao op 5 oktober 2013.
4.
De vijfde tweedelige publicatie in rij van de proceedings van de Annual Eastern Caribbean Island Cultures Conference, een uitgave van de Fundashon pa Planifikashon di Idioma, de University of Curaçao en de Universidad de Puerto Rico, waaraan meer dan 75 lokale en internationale auteurs hebben meegewerkt.
5.
De presentatie van Uitgeverij In de Knipscheer op 8 september van niet minder dan vijf boeken tegelijk van Arubaanse en Curaçaose schrijvers: Giselle Ecury: De rode appel, Joseph Hart: Verkiezingsdans, Els Langenfeld: Porto Marie, Ronny Lobo: Bouwen op drijfzand, Jacques Thönissen: Onder de watapana
Luis H. Daal: dynamische duizendpoot
door Henry Habibe
Luis Henrique Daal werd in 1919 op Curaçao geboren. Al vrij vroeg begon hij zich als schrijver te ontplooien. Na 1936 begon zijn naam onder artikelen te prijken in alle op Curaçao verschijnende kranten, zowel in Papiamentstalige als in Spaans- en Nederlandstalige bladen. Hij zat op de Sint Vincentiusschool en volgde meer uitgebreid onderwijs op het Sint Thomas College. Daarna volgde hij buitenlandse cursussen en verwierf veel kennis als een autodidact over allerlei onderwerpen. Hij schreef voor verschillende kranten (ook voor buitenlandse bladen) en bekleedde de positie van hoofdredacteur en directeur van La Prensa. Daal vertrok in 1950 naar Spanje en vestigde zich in Madrid waar hij een cursus journalistiek ging volgen. Hij legde in 1953 het examen tolk-vertaler af. Tijdens zijn verblijf in Madrid publiceerde hij in verschillende tijdschriften en bladen. read on…
Lezingen over Luis Daal
Ter gelegenheid van de officiële overdracht door de familie Daal van de collectie Luis H. Daal aan de Library and Museum S.A.L. (Mongui) Maduro Foundation, organiseert de Algemene Faculteit van de UNA met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds Nederlandse Antillen en Aruba, een drietal lezingen waarbij het leven en werk van deze veelzijdige lokale schrijver en dichter centraal wordt gesteld:Prof. dr. Wim Rutgers: Leven en werk Luis H. Daal (19.30-20.15 uur)
Jeroen Heuvel MEd: Luis H. Daal su afan pa periodismo papiamentu na nivel (20.30-21.00 uur)
dr. Liesbeth Echteld: Luis H. Daal en toneeladaptaties (21.10-21.40 uur)
De lezingencyclus wordt afgesloten met enkele voordrachten.
Datum: 11 oktober 2013
Tijd: 19.30 tot 22.00 uur
Voertaal: Nederlands en Papiaments
Plaats: Aula van de UNA
Toegang: gratis
Collectie Luis Daal
 |
| Rosemarie Daal-Blesh (paars-rdoe jurk) en Ena Dankmeijer-Maduro (met boek in de hand). |
Het litteraire werk, audio- en videoproducties waar hij aan meewerkte, ongepubliceerde manuscripten en publicaties in tijdschriften van de Curaçaose schrijver en dichter Luis H. Daal [1919-1997] zijn afgelopen zaterdag overgedragen aan Biblioteka Mongui Maduro. Rosemarie Daal-Blesh was speciaal voor de overdracht uit Nederland overgekomen.
[Ontleend aan Antilliaans Dagblad, 7 oktober 2013]
Korte biografie van Luis H. Daal
Bij de overhandiging van het geschreven nalatenschap van Luis H. Daal aan museum Mongui Maduro (Curaçao) op 5 oktober 2013, werd onderstaande korte biografie van deze auteur voorgelezen door Jeroen Heuvel.
Biografia kòrtiku di Luis ‘Yei’ Henrique Plácido Daal
Luis a nase dia 5 di òktober 1919 na Kòrsou. Su mama Angélica ‘Leka’ Angelista a duna lus na seis yu. Luis tabata esun di kuater. Awe Luis lo a kumpli 94 aña.
Di 1939 te 1942 e tabata sectie-commandant Transport-colonne van het Rode Kruis, di 1942 te 1945 el a sirbi komo sergeant der infanterie den servisio militar.
Ora e yònkuman tabatin 22 aña el a drenta den servisio di Firma Troost, anto na 1946 el a bira hefe di e departamento ‘claims and forwarding’na S.E.L. Maduro & Sons.
Huntu ku su amigu Otrobandista Guillermo Rosario, Luis tabata redaktor di e mensual Edifiquemos, di e klup deportivo Independiente. E promé edishon a sali na novèmber 1941, e último seis luna despues na mei 1942. Esaki ta durante Di Dos Guera Mundial. Despues Daal a bira redaktor di e semanario Sportkoerier, ‘algemeen sportblad voor het gebiedsdeel Curaçao’, ku a sali pa promé biaha dia 5 di mei 1944. Daal a remplasá redaktor Otto H. Zalm dia 22 di yüli 1944. E último edishon tabata na komienso di 1945. Sportkoerier a publiká artíkulo na Hulandes, Papiamentu i Spañó.
Na 1947 el a bira redaktor deportivo na La Prensa, despues redaktor hefe di e diario na Spañó akí i asta direktor komersial.
Na 1950 el a bai Spaña unda el a studia entre otro periodismo, filosofia i Spañó. Na 1962 el a bira lèktòr na Universidat di Madrit unda el a duna Nederlandse Taal en Letteren i Historia kultural di Hulanda i Bélgika.
Na 1968 el a muda pa Hulanda unda el a bira koordinadó di Centraal Bureau Toezicht Curaçaose Bursalen. Na 1975 el a bira Hefe di Departamento di Culturele Zaken van het Kabinet van de Gevolmachtigde Minister van de Nederlandse Antillen.
E ta konosí komo poeta di tomo manera Kosecha di Maloa (1963) i Sinfonia di Speransa (1975).
El a skirbi biografia di entre otro Carlos Manuel Piar (1970).
El a skirbi 13 edishon di e radionovela Lorna, mi yu ku mi, ku a pasa na Curom na aña 1961.
Ademas e tabata papiamentista te den su igra. Na 1961 el a ofresé gobièrnu un relato di e komishon ku el a enkabesá pa yega na un ortografia di papiamentu, titulá: ‘Fo’i hopi un so’.
E ta konosí komo traduktor literario na tres lenga. Na Papiamentu por ehèmpel A Christmas Carol (Charles Dickens), na Spañó entre otro Bekentenis in Toledo (Colá Debrot) i na Hulandes diferente buki, manera e piesa di teater brasileño As mâos de Eurídice(Pedro Bloch).
Banda di tur esaki e tabata kinólogo, i miembro di hurado na kompetensia di kachó di rasa. For di 1958 e ta publiká regularmente den e revista hulandes De Hondenwereld.
Na 1984 el a risibí e premio bienal di Fundashon Pierre Lauffer
Chapi di Plata.
El a risibí kondekorashon di Ridder in de Orde van Oranje Nassau, Cruz de Caballero de la Orden de Isabel la Católica (Spaña), Ridderkruis in de Kroonorde van België i Comendador en la Orden de Andrés Bello (Venezuela)
Póstumamente a otorgá Daal e premio Tapushi Heraclio Henriquez 1997. Na e aña ei Luis Daal lo a bin duna un kurso di periodismo na Kòrsou, den koperashon ku Instituto Kultural Independensha, di Joceline Clemencia (di felis memoria), pero 16 aña pasá Luis Daal a troka bida dia 15 di aprel 1997 na Den Haag, unda a krem’é.
Ma grásias na su obra skirbí, awendia ainda e ta sprinchi.
Clyde Lo A Njoe – Merengue in mijmering/Merengue pensativo
Asfaltbesmeurde tenen en brandende hoofdhuid,
die door een druipende zon verzengd worden,
noemt men geenszins jeugdsentiment,
mits men mijmert van het springend hart,
dat nooit de pijn van verloren vreugde voelde.
Aruba, speldenpunt waar mijn wereld om draait,
Refrésqueria en Latijnse melancholie,
je kromme bomen,
waardoor het spel van de
eeuwigdurende wind schiet.
Stil denk ik aan je overzoute lucht
en je verdwaalde blanken op de ‘waaf’.
Nu, na jaren, speelt die ene merengue
van de mijmering door mijn vermoeide morgens.
En was ooit het Hof van Eden
Pontón, Savaneta, Paradera
en misschien Boerhaevelaan
en zullen nu piano en publiek verpauperen.
Merengue pensativo
Tonchi ‘i pía sushi ‘i breu i kuer’ i kabés kayente
ku un solo sin miserikordia ta pone tura,
hende no por yama nunka nostalgia di hubentut
amenos ku hende pensa ku un kurasón djingueli.
Aruba, kabe’i feneta rònt di kua
hinter mi mundu ta drèi,
refreskería i melankolia latino;
bo palu ‘i kwihi korkobá,
peñá ku peña di un bientu eterno,
mi ta kòrda bo ambiente ‘i airu salu
i bo blankunan perdi riba bo waf.
Awó añanan después, e merengue pensativo ei
di mi rekuerdo ta toka den mi mardugá kansá
i si un dia tabatin un Paraíso,
Ponton, Sabaneta, Paradera,
talbés Boehaevelaan,
i awó piano i públiko lo para kaba
[Vertaling Luis H. Daal]
Oorspronkelijk verschenen in Clyde Lo A Njoe: Dansen Baliamentu, Haarlem 1982, In de Knipscheer. Opgenomen in de bloemlezing Vaar naar de vuurtoren; Eiland, Isla, Island, Eilân. Gedichten over twaalf eilanden van het Koninkrijk der Nederlanden. Samenstelling Klaas de Groot. Haarlem 2010, In de Knipscheer. De hier gepubliceerde versie is herzien.
RSS
Facebook
Twitter
