Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Colombia
Colombia en Farc ondertekenen historisch vredesakkoord
De Colombiaanse president Juan Manuel Santos en de marxistische rebellenleider Timoshenko, hebben met een pen gemaakt van een kogel, een eind gebracht aan een halve eeuw van oorlog. Het vredesakkoord is maandag getekend in de Colombiaanse stad Cartagena. read on…
"Dat we nog heelhuids zijn, is enkel te danken aan onze bloody luck."
Albert Helman en de moord op Jorge Eliécer Gaitán: Bogotá, 9 april 1948
door Willem Bant
.
Binnenkort hoopt de Colombiaanse president Juan Manuel Santos in Havanna een vredesakkoord te sluiten met de guerrillabeweging Farc. Met de ondertekening van dit akkoord komt er een einde aan een langdurig binnenlands conflict. Een conflict dat volgens veel Colombiaanse historici begon op 9 april 1948. Op die dag werd in het centrum van Bogotá de liberale presidentskandidaat Jorge Eliécer Gaitán vermoord. read on…
Het Amazone regenwoud in Colombia
Amazone Jungle van Colombia
Amazone, het woord dat in de volksmond gelijk staat aan jungle of regenwoud, een ongeëvenaarde biodiversiteit heeft, de tweede grootste rivier ter wereld en de longen van de aarde genoemd wordt. Welkom in het Amazone regenwoud de machtigste en grootste jungle op aarde. De Amazonia zoals de Colombianen het oerwoud noemen bedekt ongeveer 643.000 vierkante kilometer van het land, wat ongeveer 1/3 van het totale landoppervlakte is. read on…
Een Colombiaanse schrijfster – Een Curaçaose uitgever – Een Nederlandse hoofdpersoon (3 en slot)
door Willem Bant
Elk jaar vindt in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá de Feria Internacional del Libro de Bogotá (FILBo) plaats, met een jaarlijks wisselend país invitado de honor. In april is Nederland eregast op de FILBo 2016. De literaire relatie tussen Nederland en Colombia is nooit erg nauw geweest; weinig Nederlandse fictie-auteurs hebben zich beziggehouden met het land van Gabriel García Márquez, Fernando Botero en Pablo Escobar. Aan de andere kant komt Curaçao weliswaar voor in de werken van bijvoorbeeld García Márquez, maar moet ook worden vastgesteld dat Colombiaanse literatoren aan het Europese deel van het Koninkrijk nauwelijks woorden hebben gewijd. Maar er is een uitzondering: in 1888 publiceerde de Colombiaanse Soledad Acosta de Samper bij de Curaçaose firma A. Bethencourt e Hijos Una holandesa en América, een lijvige roman die begint in Nederland en die met Lucía een (half) Nederlandse hoofdpersoon heeft. In een serie artikelen zal Willem Bant, docent Nederlands en Spaans op Aruba, aandacht besteden aan de Colombiaanse schrijfster, de Curaçaose uitgever en de Nederlandse hoofdpersoon van Una holandesa en América. In dit derde artikel draait het om Lucía, nuestra holandesa, de hoofdpersoon van de roman. Zij wordt door Acosta de Samper nadrukkelijk als role model gepresenteerd. De Nederlandse Lucía is een modelo a seguir voor de 19e-eeuwse Colombiaanse vrouw. read on…
Een Colombiaanse schrijfster – Een Curaçaose uitgever – Een Nederlandse hoofdpersoon (1)
Una Holandesa in América (1888): een roman van Soledad Acosta de Samper (1833-1913)
door Willem Bant
Elk jaar vindt in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá de Feria Internacional del Libro de Bogotá (FILBo) plaats, met een jaarlijks wisselend país invitado de honor. In april is Nederland eregast op de FILBo 2016. De literaire relatie tussen Nederland en Colombia is nooit erg nauw geweest; weinig Nederlandse fictie-auteurs hebben zich beziggehouden met het land van Gabriel García Márquez, Fernando Botero en Pablo Escobar. read on…
De Amazone in verpletterend zwart-wit
door Dana Linssen
Al het groen is zwart in Ciro Guerra’s overweldigende derde film El abrazo de la serpiente. Wat een verpletterend goeie keuze om het Amazonegebied in zwart-wit te filmen. Colombiaan Guerra (1981) vertelde in interviews zich te hebben laten inspireren door de films en foto’s die de twee ontdekkingsreizigers die hij portretteert – Theodor Koch-Grünberg (1872-1924) en Richard Evans Schultes (1915-2001) er tijdens hun expedities hebben gemaakt. Filmpjes van Grünberg zijn op YouTube te vinden, de foto’s van Schultes zijn onder andere verzameld in het boek The Lost Amazon. read on…
Ciudad delirio: Fiesta latinoamericana (estilo Colombiano)
Het nieuwe bruisende Latin film- en muziekfeestje van Muchachas Borrachas goes clubbing! Na drie succesvolle edities in bioscoop Rialto (Overtoom 301, Amsterdam) strijken we op vrijdag 30 oktober voor de eerste keer neer in club OT301 voor onze Fiesta Latinoamericana. read on…
Colombia entert Chinees schip met explosieven
Colombia heeft het Chinese schip ‘Da Dan Xia’ aangehouden. (Foto: AFP) Colombiaanse ambtenaren hebben de kapitein van een Chinees schip, dat op weg was naar Cuba met illegale explosieven en andere wapens aangehouden. Het schip is in het weekend geënterd in de Caribische haven van Cartagena. read on…
‘Ik wil een bijdrage leveren aan een rechtvaardige wereld’
Tanja Nijmeijer meets Arnold Karskens
Vijf minuten voor de afgesproken tijd stapt ze de hotellobby in: struis, zelfverzekerd, met stijl halflang kastanjebruin haar. Ditmaal niet gekleed in camouflagepak, maar in spijkerbroek, zwarte trui, open schoenen met kleine hak en blauwgroene oorbellen. Evenmin stelt de inmiddels 37-jarige Denekampse zich voor met haar nom de guerre Alexandra Nariño, maar met: “Hallo, ik ben Tanja Nijmeijer.”
Het had veel combat shoes in de Cubaanse aarde voordat de enige Nederlandse vrouwelijke guerrillastrijder akkoord ging met een gesprek. read on…
Over Nooteboom en Márquez
door Els Moor
Cees Nooteboom (1933) is een bekende auteur in Nederland van een omvangrijk oeuvre met verhalen- en dichtbundels en romans. Hij maakte vooral naam als schrijver van reisverhalen. In de jaren zestig trok hij voor De Volkskrant de wereld rond. Al in 1957 bezocht hij Suriname. Daarvan is De koning van Suriname het resultaat. Zijn jeugddromen over het ‘oerwoud’ worden dan waar! read on…
Cholera en Liefde: dezelfde symptomen
door Christine F. Samsom
Voor wie niet weet, wat voor vreselijke ziekte cholera is, wat de oorzaak is, wat de verschijnselen zijn, hoe de ziekte in de negentiende en twintigste eeuw tot epidemieën leidde met tienduizenden doden en hoe de ziekte werd bestreden, is ‘Liefde in tijden van cholera’ van Gabriel García Márquez gedeeltelijk een soort medisch handboek. Voor wie niet weet, wat echte, eeuwige liefde is, al duurt het drieënvijftig jaar, zeven maanden en elf dagen en nachten voordat die liefde echt wordt beleefd, is de roman een meesterlijk handboek over de liefde, waarin dezelfde symptomen als bij cholera moeten worden bestreden (p. 95).
De stralende ogen van een stervende geliefde uit Liefde en andere duivels vinden we terug in Liefde in tijden van cholera. Op een nogal hilarische manier sterft dokter Juvenal Urbino, bejubeld bestrijder van de gevreesde cholera, terwijl hij zijn vrouw Fermina Daza ‘voor het allerlaatst [aankeek] met de stralendste, treurigste en dankbaarste ogen die zij ooit had gezien in een halve eeuw gemeenschappelijk leven’ (p. 69).
De tijdelijke hoofdpersoon Urbino in het eerste hoofdstuk van het boek maakt plaats voor Florentino Arizo. Die wisseling naar de werkelijke hoofdpersoon blijkt functioneel te zijn in het geheel van de roman. Florentino blijkt al als jongeman ongeneeslijk verliefd te zijn op de toen dertienjarige, beeldschone Fermina. Alhoewel niet moeders mooiste, ongezond, miezerig, hulpeloos, met zijn brilletje, is Florentino Arizo toch populair bij de jonge vrouwen door zijn romantische vioolspel, zijn danskunst en zijn meeslepende liefdesgedichten, die allemaal alleen maar bestemd zijn voor Fermina. Haar vader ziet niets in die liefde, stuurt haar voor een paar jaar naar een tante en overtuigt er haar tenslotte van om te trouwen met dokter Juvenal Urbino. Florentino kan zijn geliefde niet vergeten, hij heeft wel ‘622’ affaires, maar blijft Fermina trouw. Weduwe geworden, wordt Fermina uiteindelijk toch veroverd door Florentino. Op het schip waar dat gebeurt, wappert de choleravlag, zodat ze ongestoord kunnen doorvaren, voor de rest van hun leven…
Intussen laat de meesterverteller ons niet alleen weten hoe het zit met cholera en met de liefde, wij beleven met hem in zijn beeldende taal het leven in het Columbia van toen, in Parijs en het Caraïbisch Gebied. Zelfs Paramaribo wordt genoemd als plek waar de geliefde, veel talen sprekende papegaai van Urbino vandaan komt. Het is zo’n boek dat je in één adem uitleest en waarvan je daarna met moeite afscheid neemt, waaruit je allerlei wijsheid haalt, wijsheid die volgens de schrijver ‘pas komt als ze nergens meer goed voor is’! (p. 44)
Gabriel García Márquez: Liefde in tijden van cholera. Vertaling: Mariolein Sabarte Belacortu. Amsterdam: Meulenhoff, 10de druk, 1989. ISBN 90 290 2851 3
Een groot schrijver uit ons continent is heengegaan
door Els Moor
De op 17 april 2014 in Mexico overleden schrijver Gabriel García Márquez van Columbiaanse afkomst, is een van de groten uit de wereldliteratuur, maar ook een schrijver die als geen ander de realiteit van Latijns-Amerika weergeeft in zijn werk. Márquez groeide als kind op bij zijn grootouders, die diep geworteld waren in de lokale cultuur en vooral zijn oma kende veel verhalen die ze haar kleinzoon vertelde. Dat is een belangrijke basis geworden van het werk van deze schrijver, het eigene. Met zijn grootouders woonde hij in het Columbiaanse stadje Aracataca, dat in Honderd jaar eenzaamheid Macondo heet. Als jongeman ging hij naar de hoofdstad Bogotá om journalistiek te studeren en daarna naar de kustplaats Barranquilla, waar hij leerling-journalist werd en later journalist. Hij had daar drie goede vrienden, ook aankomende journalisten en ’s avonds in een café discussieerden ze eindeloos over het werk van grote schrijvers uit de wereldliteratuur. Een tweede inspiratiebron voor de aankomende schrijver. In veel landen heeft hij gewoond, ook, zoals veel andere Latijns-Amerikaanse auteurs, in Parijs. Hij was een wereldburger, net als ‘onze’ Albert Helman.
Márquez was schrijver van fictie (die hij altijd baseerde op de realiteit). Anderzijds bleef hij journalist en heeft hij ook veel non-fictie-werken geschreven.
Ver kon hij gaan in zijn fantasie. In zijn studietijd las hij Kafka. Diens verhaal De gedaanteverwisseling sloeg als het ware een gat in zijn bewustzijn. Hij las, liggend op zijn bed, de eerste zin: ‘Toen Gregor Samsa na een onrustige nacht wakker werd, ontdekte hij dat hij in een reusachtige kever was veranderd.’ Verdomme, dacht hij, dus dat kun je maken. (Uit: De geur van guave, 1982, gesprekken met Plinio Mendoza, een jeugdvriend. Márquez had in 1982 de Nobelprijs voor literatuur gekregen.) Márquez ging dus heel ver met zijn fantasie, maar de bron was altijd de door hem waargenomen werkelijkheid. Een duidelijk voorbeeld hiervan is een scène uit zijn beroemdste roman, Honderd jaar eenzaamheid (1972). Binnen de grote familie met stammoeder Úrsula als leidende figuur zijn er ongelooflijk veel klein-, achterklein- en achterachterkleinkinderen. Een van de jongsten is ‘Remedios de Schone’, een beeldschoon meisje met nogal wat afwijkingen, maar dat veel mannen aantrok, van wie sommigen niet lang meer leefden. Had ze dodelijke krachten? Schrijver Márquez zocht een middel om haar weg te krijgen. Hij ging het erf op en zag daar vrouwen bezig lakens te vouwen en de wind speelde nogal op. In de roman steeg ‘Remedios de Schone’ op aan lakens die door de wind bewogen werden en verdween in de lucht!
Kleuren en symbolen uit de Zuid-Amerikaanse – van oorsprong inheemse – cultuur spelen ook een belangrijke rol, zoals ‘gele vlinders’. Die gele vlinders vervulden al een belangrijke rituele rol in de cultuur der Azteken, en omringen met honderden een jonge vrouw, Meme, uit Honderd jaar eenzaamheid, als de op haar verliefde Mauricio Babilonia, in aantocht is. En als Márquez ging schrijven, moest zijn vrouw altijd gele bloemen op zijn tafel zetten. Als de voormalige kolonel Aureliano Buendía uit de grote familieroman Honderd jaar eenzaamheid al heel oud is, maakt hij visjes van goud. Die verkoopt hij en dan krijgt hij in plaats van geld goud ervoor, en daar maakt hij weer visjes van en die verkoopt hij en zo gaat het door… Werkelijk, we herkennen de cyclische visie op de tijd van de inheemsen al vanaf de Azteken: niet rechtdoor… rechtdoor… maar rond… rond…
Veel schreef Márquez ook over de politiek in Latijns-Amerika: herkenbare fictie en werkelijkheid die op fictie lijkt. Hoort Suriname bij Latijns-Amerika?
RSS
Facebook
Twitter
