Bagage is bezitters kwijt
door Christine F. Samsom
Of Brazilië en Nederland morgen tegenover elkaar staan in de finale van het WK-voetbal 2014, weten we, als we dit schrijven, nog niet. Wat we wel weten, is dat wij, burgers van het ministaatje Suriname, bijzonder weinig afweten van onze rond tweehonderd-miljoen zuiderburen en hun cultuur, hun geschiedenis, taal, godsdienst en hun literatuur. Bij de redactieleden van de Ware Tijd Literair kraakten de hersenen: Brazilië, hoe zetten we dat op onze agenda, nu het in de spotlight staat? Het enige wat we weten is dat Brazilianen met duizenden goud uit onze bodem halen en dat ze zich in Paramaribo-Noord hebben genesteld met eigen winkels en kerken. Andersom gingen sommigen van ons vooral in het verleden winkelen in Belém zonder oog te hebben voor die prachtige cultuur. De Braziliaanse cultuur ging/gaat voor de meeste Srananman niet verder dan carnaval, volksmuziek, Copacabana, feijão en natuurlijk … voetbal. Daar wilden we iets aan doen, aan die onwetendheid. read on…
Elf minuten
door Christine F. Samsom
‘Er was eens een prostituee die Maria heette’. Zo begint het boek Elf minuten van de beroemde Braziliaanse auteur Paulo Coelho, dat in 2003 verscheen. De naam Maria, voor heel veel mensen de naam van de meest bijzondere vrouw in de christelijke kerk, vaak voorgesteld als maagd ondanks dat ze de moeder was van Jezus en zijn broers. Coelho koos die naam niet zomaar voor de hoofdpersoon van dit bijzondere boek over betaalde ‘liefde’ en seksualiteit.
Maria is naar de Zwitserse stad Genève gelokt onder valse voorwendsels, zoals vrouwen heel vaak in de prostitutie terecht komen. Maar zij leert dat dat waartoe haar lichaam gedwongen wordt, los staat van haar geest. Korte dagboekfragmenten wisselen het verhaal af, waardoor de diepzinnige gedachten van Maria je weerhouden om een negatief oordeel te hebben over de uitoefening van haar beroep. Als ze uiteindelijk de liefde van haar leven ontmoet, beleeft ze seksualiteit in al haar heiligheid, zoals Coelho schrijft in zijn ‘Nawoord’. Heiligheid heeft voor hem de oorspronkelijke betekenis van heelheid.
Zoals achter Maxi Linder en haar collega’s in de Watermolenstraat in Paramaribo en achter de vrouwen op de Amsterdamse wallen bijzondere levensverhalen schuil gaan, zo wil Coelho met dit boek juist het heilige van seksualiteit benadrukken die in volledige vrijheid wordt beleefd, zonder materiële voordeeltjes, status of andere bedoelingen, die hij zeker ook in zogenaamde nette families ziet.
Het heilige van vrijen
door Christine F. Samsom
Het zal wel aan mij liggen, maar de boeken van de hedendaagse, Braziliaanse bestseller-auteur Paulo Coelho (1947) die blijkbaar duidelijk voorzien in de spirituele behoeften van miljoenen mensen in dit post-religieuze tijdperk, spreken mij niet zo aan. Een uitzondering daarop is het in 2003 verschenen Elf minuten. Deze titel en de eerste zinnen maken nieuwsgierig: ‘Er was eens een prostituee die Maria heette. Moment. Met “er was eens” begin je een verhaal voor kinderen, terwijl “prostituee” een woord is uit de wereld der volwassenen. Hoe kan ik een boek schrijven met een dergelijke, ogenschijnlijke tegenspraak meteen in de eerste regel? Maar ach, omdat we ons hele leven met de ene voet in een sprookje staan en met de andere in een afgrond, zullen we deze beginregel maar handhaven.’
De titel Elf minuten slaat op de tijd die een man gemiddeld nodig heeft om klaar te komen bij een prostituee. Het doel in het leven van de hoofdpersoon Maria is, zoals ze al op haar zeventiende in haar dagboek schrijft: ‘de liefde te begrijpen’ (p. 26). Op vakantie in Rio ontmoet ze een Zwitser die haar een baan aanbiedt als nachtclubdanseres in Genève en haar daarbij een hoge verdienste in het vooruitzicht stelt. Heen en weer geslingerd tussen wantrouwen en haar zucht naar avontuur, kiest ze voor de reis naar Europa. Slachtoffer van vrouwenhandel, want dat blijkt de baan te zijn, voelt ze zich echter niet. Fragmenten uit haar dagboek komen in het hele boek voor, waardoor het verhaal over het leven van Maria heel persoonlijk wordt en de lezer merkt dat Maria haar gevoel van eigenwaarde niet verliest, integendeel. Ondanks die elf minuten, blijft seks voor Maria iets raadselachtigs, totdat ze een kunstschilder ontmoet met wie ze het heilige van seks ontdekt: Ze is in zijn ziel geweest!
Paulo Coelho: Elf minuten, vertaling: Piet Janssen. Amsterdam: De Arbeiderspers, 2003. ISBN 90 295 0976 7
Boeken van Paulo Coelho verboden in Iran
De Braziliaanse bestsellerauteur en new-agegoeroe Paulo Coelho schrijft op zijn blog dat zijn boeken sinds kort in Iran worden verbannen.
Hij publiceert een bericht van zijn Iraanse uitgever, die hem laat weten dat zijn boeken niet in de smaak vallen van de Iraanse autoriteiten. Hij dringt erop aan dat de Braziliaanse overheid tussenbeide komt om de censuur ongedaan te maken.
[Lees hier verder]
Wereldpremière Paulo Coelho’s Elf Minuten
Op 28 februari 2010 vindt in de Stadsschouwburg van Groningen de wereldpremière plaats van de toneelbewerking van Elf minuten van de Braziliaanse schrijver Paulo Coelho. De regie is in handen van Ola Mafaalani.
De Braziliaanse schrijver Paulo Coelho is een van de meest gelezen auteurs ter wereld. Het noord nederlands toneel verwierf de exclusieve rechten voor de eerste theaterbewerking van zijn roman Elf minuten. Van 25 februari tot en met 22 mei 2010 is deze voorstelling in de Nederlandse theaters te zien. Met journaliste Noraly Beyer verdiepte regisseur Ola Mafaalani zich in de wereld van prostitutie en mensenhandel. Vormgever André Joosten liet zich inspireren door de sfeer in bordelen.
Lezingen rondom Elf minuten
Voorafgaand aan de voorstelling Elf minuten worden in de Bibliotheek Groningen een drietal lezingen georganiseerd:
Beno Hofman – Geschiedenis van de Groninger prostitutie (16 feb, 20.00 uur)
Ko van den Bosch – Van boek naar theatervoorstelling (18 feb, 20.00 uur)
Noraly Beyer – Research naar de wereld van prostitutie (25 feb, 20.00 uur).
Klik hier voor meer informatie.
Klik hier voor de blog van Noraly Beyer, waar zij fotomateriaal en achtergrondinformatie van het repetitieproces plaatst.