Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Cesaire Aimé
De Cultuur Top Vijf van 2023 (8)
Het eind van het volle jaar 2023 zit er bijna op. Caraïbisch Uitzicht vroeg alle mensen die betrokken zijn bij de site van de Werkgroep Caraïbische Letteren om hun top-vijf van culturele evenementen die zij het afgelopen jaar hebben bijgewoond of de beste boeken die zij lazen. Vandaag de achtste aflevering door historicus Peter Meel.
read on…Caribische identiteiten: ‘Terugkeer naar het geboorteland’
Aimé Césaire, 1931-2008
door Fred de Haas
Exotisme, pseudo-Afrikaans, de echte kleurling, dood van de ‘négritude’, de innerlijke strijd van Aimé Césaire, terugkeer naar het land van geboorte, de taal van Césaire, assimilatie met Frankrijk, identificatie met Haïti, een Frans-Caribische bloemlezing.
read on…‘Ik ben niet zwart meer’
De Afro-Amerikaanse schrijver Thomas Chatterton Williams zag zichzelf altijd als zwarte man, belast met een pijnlijk verleden. Tot hij een blanke, blonde dochter kreeg.
read on…Bij de herdruk van Ségou
“Volgens [Frantz] Fanon kun je je pas bevrijden door niet langer te geloven dat zwarten allemaal hetzelfde zijn. Daar was [Maryse Condé] het grondig mee eens, zei ze in een interview in 1991: ‘Het is volstrekt passé om de wereld te blijven verdelen in zwart en wit volgens de lijnen Zwart is goed en Wit is slecht of Zwarten zijn slachtoffers en Witten zijn handlangers. Er zijn slachtoffers en onderdrukkers in beide kampen.’”
door Mineke Schipper
Saint John Perse en Édouard Glissant: twee belangrijke, maar vaak vergeten, Caribische dichter-denkers
door Brede Kristensen
Er is geen enkele aanleiding om eens iets over Saint John Perse (1887-1975), de dichter afkomstig uit Guadaloupe te schrijven. Of het zou moeten zijn dat hij in 1960 de Nobelprijs voor literatuur ontving, maar dat is nog een jaar te vroeg voor het jubileum van 50 jaar. Ondanks die prijs is hij nogal onbekend gebleven, zelfs op zijn geboorte eiland Guadaloupe. Zijn naam wordt maar zelden genoemd.
In zijn overzicht van de Caribische literatuur, wijdt Aart Broek geen bespreking aan Saint-John Perse. Terwijl de titel van zijn boek Het zilt van de passaten aan een gedicht van hem is ontleend: ‘Het is een smaak van groene vruchten, het rinse dat je indrinkt met de dageraad, de melke lucht, gekruid met het zilt van de passaten’. Deze regels gebruikt Broek bovendien als motto van zijn boek. Typerende regels voor Perse.
Édouard Glissant (1928-2011) uit het naburige eiland Martinique is nog nadrukkelijker dichter en denker ineen. Over hem is veel geschreven, maar het grote publiek kent hem amper. Als dichter is hij moeilijk te doorgronden. Als denker heeft hij een betekenis die ver uitstijgt boven de Caribische regio. Hieronder volgen de uitgebreide en oorspronkelijke teksten op basis waarvan ik dit jaar twee stukjes voor de Amigoe schreef. read on…
Beschaving en identiteit; de moeizame strijd tegen “kolonialisme in de psyche”
door Anneke Visée
“als een koele warmende bries uit asia
is je zaad in sranan gevallen
china, india en indonesia
hebben samengespannen
hebben je geschonken aan mijn land
als ik afrika en amerika
kan oculeren in je takken
zal de wereld jaloersen op het nieuwe ras
vijf sterren zullen zich dan eindelijk
hebben verenigd tot één”
(Uit gedicht “Eén ster” van de Surinaamse dichter en politicus Robin ‘Dobru’ Raveles) read on…
Tango Karibeño (4)
door Fred de Haas
Een bijzondere persoonlijkheid was Patrice Lumumba (1925-1961), die premier van Congo was toen in 1960 de onafhankelijkheid van Congo werd uitgeroepen in Kinshasa, dat tot die tijd nog Léopoldville heette. Tijdens die ceremonie waarbij de Belgische koning Boudewijn, premier Eyskens en enkele Belgische ministers aanwezig waren, hield Lumumba een redevoering die de Belgische delegatie met ontzetting vervulde. De verongelijkte Boudewijn kon nog maar net door Eyskens ervan worden weerhouden onmiddellijk te vertrekken naar Brussel. read on…
Tango Karibeño (2)
door Fred de Haas
De slavernijgeschiedenis moet, zegt de Martinikaanse schrijver Aimé Césaire, zo worden onderwezen dat kinderen er geen complex aan overhouden en dat er geen haatgevoelens worden gekweekt ten aanzien van Europeanen. Ook moet worden vermeden dat door een suggestieve manier van vertellen kinderen in een slachtofferrol worden gepraat. Wederom de verantwoordelijkheid van de leerkrachten en hun opleiders. read on…
Tula’s droom (1)
door Fred de Haas
Op 24 oktober 1956 schreef Aimé Césaire een brief aan de toenmalige voorzitter van de Franse Communistische Partij, Maurice Thorez, waarin hij zijn lidmaatschap van de Partij officieel opzei. Hij was toen al burgemeester van Fort-de-France, Martinique.
Bij die gelegenheid boog hij zich ook over het lot van de ‘zwarte volken in hun strijd voor vandaag en voor morgen: strijd voor rechtvaardigheid, strijd voor de cultuur, strijd voor waardigheid en vrijheid’. read on…
Why Caribbean History Matters
by Lillian Guerra
Over the years, I have had dozens of conversations on the question of whether Caribbean history “really matters” and for whom it matters. I’ve heard the region’s history dismissed due to the relative size of Caribbean societies, historians’ supposedly excessive preoccupation with slavery, and a questioning of what lessons can be learned from such allegedly dysfunctional societies. read on…
Toni Morrison in een Caraïbische anthologie?
door Jules Rijssen en Lucia Nankoe
In de Ware Tijd Literair van 1 maart 2014 verscheen met als titel ‘Vlieg terug naar Afrika’ een recensie van Hilde Neus over het boek De slaaf vliegt weg onder redactie van Lucia Nankoe en Jules Rijssen (Arnhem: uitgeverij LM Publishers, december 2013). [Klik hier]
read on…Colloque rend hommage à Aimé Césaire
L’Ecole normale supérieure de la rue d’Ulm (Paris) rend hommage à son ancien étudiant, Aimé Césaire. Cet hommage est rendu le 12 et 13 décembre 2013 à l’occasion de la sortie chez CNRS Editions d’un épais volume critique et génétique contenant l’essentiel de son oeuvre littéraire et critique, et de l’inauguration d’une salle Césaire à l’Ecole.
Aimé Césaire (1913-2008) a fréquenté l’Ecole Normale Supérieure de la rue d’Ulm plusieurs années (de 1935 à 1939) et singulièrement la bibliothèque de Lettres, très bien fournie. C’est le lieu où il a passionnément parfait sa culture française tout en en préparant le rejet violent. Lequel se concrétisera en 1939 par la parution de la première version du si célèbre Cahier d’un retour au pays natal, appelé à de nombreuses reprises jusqu’à la version dite définitive de 1956.
En cette année du centenaire de sa naissance, l’ENS a donc naturellement souhaité s’associer aux hommages rendus en de nombreux lieux à l’écrivain majeur de la bataille anti-coloniale, mondialement reconnu. Le groupe de chercheurs internationaux, rassemblés au sein de l’équipe ITEM / CNRS /ENS, a entrepris depuis quelques années un travail critique et génétique sur les processus de la création césairienne, qui se concrétise dans un fort volume intitulé Poésie, Théâtre, Essais et Discours, à paraître en même temps que le colloque lui-même.
Cette équipe propose un programme de colloque sur deux journées. Des écrivains qui ont dialogué avec Césaire – de vive voix et dans leurs écrits – rendront compte de leur relation à l’écriture du poète martiniquais, tandis que seront présentés en contrepoint l’itinéraire intellectuel d’un écrivain qui fut à la croisée de plusieurs mondes ainsi que les traits essentiels de l’apport scientifique d’une entreprise placée sous le signe de la génétique textuelle.
LE 11 décembre, VEILLE DU 1ER JOUR DE COLLOQUE
New Morning
Concert spécial Aimé Césaire.
PREMIERE JOURNEE – 12 décembre
MATIN (10h-12h)
– Mot d’ouverture : A. James Arnold
– Daniel Delas : Lectures / Ecritures d’Aimé Césaire (1935-1955). Naissance d’une poétique
– A. James Arnold : De l’importance d’une approche génétique de l’œuvre de Césaire
APRES-MIDI (14h30 – 17h)
Panel 1 (animé par Jean Khalfa) : quelle compréhension nouvelle de l’œuvre de Césaire engage une édition critique à dominante génétique ?
– Exposés de Pierre-Marc de Biasi et Marc Cheymol, sur l’approche de la collection Planète Libre
– Exposés de P. Laforgue (poésie), A. J. Arnold (essais), A. Tshitungu Kongolo (théâtre), J. Couti (Le Cahier d’un retour au pays natal)
DEUXIEME JOURNEE – 13 décembre
Matin (10h-12h)
Panel 2 (animé par Daniel Delas) : Comment des écrivains d’aujourd’hui approchent l’écriture du poète, du militant politique, de l’historien et du dramaturge.
– Exposés de Nimrod, D. Maximin, M. Norvat, J. Darras
Débat
Après-Midi (14H30-17h)
Panel 3 (animé par A. James Arnold) : « Aimé Césaire, de la carrière américaine à l’Afrique. Un itinéraire intellectuel ».
– Exposés de K. Gyssels (Césaire et Damas), R. Furlong (Césaire et Maunick), Daniel Delas et Georges Ngal (Césaire l’Africain).
Débat
LE 12 décembre, SOIR DU 1ER JOUR DE COLLOQUE
Salle des Actes, ENS, 45 rue d’Ulm, 75005 Paris.
18h : vernissage de la plaque salle Césaire. Présentation du volume Césaire dans la collection « Planète libre » en présence des directeurs de la collection (Marc Cheymol et Pierre-Marc de Biasi). Cocktail.
Claire Riffard
Equipe “manuscrits francophones du Sud”
ITEM-CNRS
61, rue Pouchet,75017 PARIS
Tel : 01 40 25 12 20
http://www.item.ens.fr/index.php?id=14033
RSS
Facebook
Twitter
