blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: cartografie

Het maken van kaarten – Leren van geschiedenis 95

door Hilde Neus

Kaarten zijn onontbeerlijk als we bepaalde geografische punten willen aangeven. Wanneer er een brug gebouwd wordt, of een weg aangelegd, dienen de begin- en eindlocaties bekend te zijn, anders gaan we van ergens naar nergens. Dit heeft met planning te maken, en we doen dat om problemen te voorkomen. Als de schat niet te vinden is op de plaats waar die op de schatkaart is ingetekend, worden we boos. Maar ook perceelgrenzen kunnen aanleiding geven tot grote ruzies, en zelfs tot rechtszaken. Die zien we regelmatig voorbijkomen.

read on…

Beloning voor bewezen diensten? – Leren van geschiedenis 50

door Hilde Neus

Het deel van de bevolking dat goed geschoold is, vult slechts een deel van de overheidstaken uit. Dit is een gevolg van het benoemen van vrienden op (vaak goedbetaalde) posten, waar die ambtenaren eigenlijk niet thuishoren en taken niet naar voldoening vervullen. Veel hooggeschoolden mengen zich liever niet in de politiek, en leveren diensten via via als een consultancy, of blijven ver weg van overheidsbemoeienis. Denk maar aan hoe we wetenschappers beoordelen die zich voor de NDP hebben ingezet. Maar dat zal ook komen voor de VHP en ABOP, want je bent dan gelieerd aan een partij die pretendeert het land te kunnen draaien, terwijl de bevolking verarmt.

read on…

Naamgeving van plaatsen – Leren van geschiedenis 31

door Hilde Neus

In de koloniale periode zijn er vele plantages, bijna 600, aangelegd. De namen van de gronden zijn meestal toegekend door de eerste eigenaren, die de akkers gratis kregen van het gouvernement, onder bepaalde voorwaarden vastgelegd in een grondbrief, oftewel warrant. De bedoeling was immers dat er een product op zou worden verbouwd door de slaven en dat deze koffie of suiker na gewogen te zijn in de waag, verscheept zou worden naar Amsterdam. Inmiddels was er dan belasting afgedragen voor elke kilo die werd geëxporteerd, waar het gouvernement haar huishouden van draaide.

read on…

Universiteit Leiden koopt unieke kaart van Suriname uit 1830

De Universitaire Bibliotheken van Leiden (UBL) hebben een bijzondere kaart gekocht van Suriname. Die komt uit 1830 en is bijna 2,5 meter lang. De kaart is getekend door Helmuth Hendrik Hiemcke, die bij het koloniale bestuur als een van de officiële landmeters in dienst was.

read on…

Beveiliging in een groeiende stad, 1800 – Leren van geschiedenis 20

door Hilde Neus

Paramaribo dijt uit en wordt steeds groter. Zo groot zelfs dat in het zuiden het vastgroeit aan Lelydorp. Kaarten en plattegronden zijn goede graatmeters van groei. Als we de eerste plattegronden van Paramaribo bekijken, zien we hoe klein de stad is. Helaas worden er tegenwoorden weinig van dergelijke groeikaarten in beeld gebracht. Het zou goed zijn om deze bijvoorbeeld om de twintig jaar te publiceren, zodat de overheid (maar ook het publiek) beter inzicht krijgt in een aantal zaken die met veiligheid te maken hebben. Ze laten soms ook zien hoe de stad werd beschermd.   

read on…

Lancering vernieuwde Atlas of Mutual Heritage

Het Nationaal Archief, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, het Rijksmuseum en de Koninklijke Bibliotheek hebben op 28 oktober de geheel vernieuwde online database Atlas of Mutual Heritage gelanceerd. Voor het eerst is informatie en beeldmateriaal te vinden over expedities en andere geïllustreerde reizen uit de tijd van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC).

read on…

Tentoonstelling Kaarten: navigeren en manipuleren

Zijn kaarten wel zo waarheidsgetrouw of zit er soms een andere boodschap achter dan je in eerste instantie waarneemt? Een kaart is altijd een vereenvoudiging van de werkelijkheid, waarbij verkleind, vervormd en geselecteerd wordt. Hierdoor kan de lezer letterlijk en figuurlijk worden gestuurd.

read on…

Hoe de Nederlandse Republiek de internationale leeshonger stilde

In de 17de eeuw werd Amsterdam het walhalla van boekenliefhebbers uit de hele wereld. Over hoe de Nederlandse Republiek toen de leeshonger stilde, schreven twee historici een baanbrekend, verbluffend en provocerend boek.

door René van Stipriaan read on…

Zeeuws archief : De 9 levens van Cornelis Goliath

De expositie De 9 levens van Cornelis Goliath (1617-1660) in het Zeeuws Archief vertelt het turbulente levensverhaal van kaartmaker en landmeter Cornelis Goliath. Wanneer hij zijn leven in een rustiger vaarwater wil brengen, en hij zich met zijn gezin vestigt op Walcheren, slaat het noodlot toe. read on…

Amsterdam & slavernij


31 mei t/m 15 augustus 2013

Op 1 juli 2013 is het honderdvijftig jaar geleden dat de slavernij in Suriname en op de Nederlandse Antillen werd afgeschaft. Slavenhandel en slavernij maakten in de zeventiende en achttiende eeuw een belangrijk onderdeel uit van de Amsterdamse economie.
De weerslag hiervan is te vinden in de archieven van de stad, van families en van handelshuizen. Deze zomer besteedt het Stadsarchief uitgebreid aandacht aan de Amsterdamse betrokkenheid bij het slavernijverleden, met een themawebsite, presentaties in de Schatkamer en de Centrale Hal en een aantal bijeenkomsten.
Toegang is gratis
 
 

Bijeenkomsten

  • 24 juni: Première Slavenschip Leusden , sabi yu historia
    Maandag 24 juni gaat in het Stadsarchief Amsterdam de documentaire Slavenschip Leusden, sabi yu historia in première. Twee jonge Nederlandse filmmakers Carlien Megens en Erwin Veenstra zochten dit voorjaar mee naar de immateriële overblijfselen van de grootste Nederlandse scheepsramp aller tijden. Slavenschip Leusden verging in 1738 bij de monding van de Marowijnerivier. De bemanning overleefde de ramp, maar timmerde vóór het zichzelf in veiligheid bracht de luiken van het ruim dicht. Bijna 700 mensen verdronken in de buik van het schip. De première is besloten
  • 26 juni: Slavernijverleden op de kaart / Mapping slavery history
Vorig jaar presenteerden studenten Geschiedenis van de Vrije Universiteit onderleiding van Prof. Dienke Hondius de eerste kaart van slaveneigenaren woonachtig in Amsterdam ten tijde van de afschaffing van de slavernij in 1863. Het onderzoek ging door; nieuwe kaarten worden nu getoond. Een allereerste geprinte versie wordt aangeboden aan enkele bijzondere gasten, waaronder het bestuur van NiNSee, en prof.dr. Stephen Small.
Woensdag 26 juni 2013, 15.00-17.00 uur, Bodeplein (tweede verdieping Stadsarchief Amsterdam.
  • 30 juni: Symposium: Cultureel trauma? Trans-Atlantische Slavernij in perspectief
    Tijdens dit symposium worden de gevolgen van de slavernij besproken vanuit een historische en sociaalpsychologische benadering en is er specifieke aandacht voor de manier waarop superioriteitsdenken en negatieve zelfbeelden aan opeenvolgende generaties worden doorgegeven – vanuit het gezichtspunt van witte en zwarte afstammelingen.

De Trans-Atlantische slavernij raakt immers beide groepen. Maar in het maatschappelijke debat lijkt slavernij vooral van betekenis te zijn voor de zwarte nazaten, terwijl de afschaffing van de slavernij mede door toedoen van witte voorouders tot stand is gekomen. Nadruk op een gedeelde geschiedenis kan de huidige maatschappelijke problemen die de erfenis van de slavernij veroorzaakt wegnemen. Zo kan de weg worden geplaveid voor een herdenking van de afschaffing van de slavernij door alle bevolkingsgroepen in ons land.

Dit symposium wordt georganiseerd in samenwerking met FORUM, de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam, het Institute of Cultural Heritage & Knowledge en Patricia D. Gomes. Het is een van de kennisactiviteiten in het kader van de herdenking van 150 jaar slavernijverleden.
Datum: 30 juni 2013
Tijd: 10:00 – 18:00 uur

Bijzondere atlas voor Prins Willem-Alexander

Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander heeft op dinsdag 12 maart in de Indische Zaal van Paleis Noordeinde de Grote Atlas van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en de West-Indische Compagnie in ontvangst genomen. Deze bijzondere Atlas omvat in totaal 9 delen en is tot stand gekomen door een samenwerking tussen het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG), het Nationaal Archief, het onderzoeksprogramma URU Explokart van de Universiteit Utrecht en Uitgeverij Asia Maior/Atlas Maior.
Kaarten van VOC en WIC
Deze unieke uitgave betreft een wetenschappelijke atlas, die de complete nalatenschap aan handgetekende kaarten, plattegronden en topografische afbeeldingen van de gebieden die onder het octrooigebied van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC, 1602-1795) en van de West-Indische Compagnie (WIC, 1621-1791) vielen.
9 delen in 7 jaar
In totaal is er 7 jaar gewerkt aan de totstandkoming van deze omvangrijke Atlas. Gedurende die periode verscheen jaarlijks een of meerdere delen. Met het eind vorig jaar uitgebrachte laatste, 9e deel is de Grote Atlas nu compleet. Veel van de kaarten die in de Atlas zijn opgenomen zijn nog niet eerder gepubliceerd.
Kijk voor meer informatie over de Grote Atlas op de website van uitgeverij Asia Maior.

De WIC in kaarten

door Victor Enthoven

De Grote atlas van de West-Indische Compagnie, deel 1 is een publicatie waar superlatieven op zijn plaats zijn. Het boek beslaat de periode van de Eerste of Oude West-Indische Compagnie wic en is samengesteld op basis van authentieke manuscriptkaarten, plattegronden en getekende topografische afbeeldingen over de jaren 1621-1674. Het is een gebonden uitgave op houtvrij 170 grams kunstdrukpapier, met circa 550 kaarten en topografische afbeeldingen, die prachtig zijn gereproduceerd. De tekst is in het Nederlands en het Engels, de pagina’s meten 56 x 40 cm, met stofomslag, in een cassette. Totaalgewicht 12 kg. Hoe recenseer je een dergelijk monumentaal en massief boek? Op je knieën op de grond.  

read on…
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter