Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Bijnen Hijn
Slavernij naar Nieuw Amsterdam
Aspha Bijnaar bracht de NiNSee tentoonstelling Kind aan de Ketting naar het Openluchtmuseum Fort Nieuw Amsterdam in Suriname. DeSaN Productions deed de productie van de openingsact, bedacht het concept samen met toenmalig directeur Jean-Pierre de Keyzer. Liesbeth Peroti werkte dit concept artistiek en muzikaal uit.
 |
| Aspha Bijnaar |
Foto’s door Hijn Bijnen van de nieuwe Facebookpagina Slavernij Online
Hijn Bijnen fotografeert zwemmarathon
Van 1 tot en met 23 juli exposeert Hijn Bijnen zijn foto’s van de zwemmarathon Domburg-Paramaribo in grand café Lindeboom, Wilhelminastraat 8 in Paramaribo.
Het graf van Karel Raedt van Oldenbarnevelt
door Hijn BijnenTwan van den Brand, een Nederlandse journalist van het Brabants Dagblad, was bezig met het schrijven van een boek over de strafkolonie in Jodensavanne, waar tijdens de tweede wereldoorlog 146 mensen geïnterneerd waren die in 1940 in Nederlands Indië waren opgepakt, verdacht van NSB-sympathieën. Hij nam contact met mij op met de vraag of ik de grafstenen van twee geliquideerde gevangen zou kunnen vinden. Ik ben op zoek gegaan, maar voor ik succes had was Twan zijn boek klaar. Ik heb hier de medewerking gevraagd van iemand die hier begraafplaatsen liep te onderzoeken. Op een gegeven moment kreeg ik te horen dat de heren Karel Raedt van Oldenbarnevelt en Lo van Poelje begraven moesten liggen op Mariusrust. Navraag bij begrafenisondernemer Henri Hennep leverde op dat hij de graven had moeten ruimen voor de bouw van een crematorium daar. Uiteindelijk was de grond daar niet voor nodig, zodat hij er maar zoete patatten had geplant. ik ben verder op zoek gegaan naar de grafstenen en vond er een, zwaar gehavend liggend onder een boom waarvan geprobeerd was om die in brand te steken. Het was de steen van Raedt van Oldenbarnevelt. De letters waren er op bevestigd in metaal, zoals gebruikelijk zou zijn geweest bij gedetineerden. En de zoete patatten, mijnheer Hennep? Die hadden verrukkelijk gesmaakt, verzekerde hij me.
Foto van Hijn Bijnen verwijderd van Facebook
Op 7 januari j.l. plaatste Hijn Bijnen een foto op Facebook van een Saramakaanse vrouw met scarificaties (in de huid aangebrachte versieringen). Die foto leidde tot een stroom van reacties, van bewondering tot verontwaardiging, en vaak met interessante toelichtingen. Maar de debatten waren nauwelijks enkele uren oud of Facebook verwijderde de hele pagina met foto en alle commentaren. Hieronder heb ik geprobeerd aan de hand van mijn mails het hele debat te reconstrueren, beginnend natuurlijk met de foto en de toelichting daarop van Hijn Bijnen.
.
“Nee tante, die man is geen dokter, die man is een fotograaf!” Met die woorden probeerde mijn begeleidster de oudere dame weg te sturen die gewoontegetrouw in de blanke man die haar dorp bezocht een dokter zag, en er een remedie voor haar kwalen verwachtte. De dame had pijn in haar rug, vertelde ze en ik verwachtte niet dat mijn paracetamol haar kon helpen. Maar ze liet zich niet zo makkelijk wegsturen. …..Maar dan kan die mijnheer misschien een foto van haar rug maken, en die dan laten zien aan dokters in de stad…dan konden die misschien zeggen wat zij mankeerde!
Dat wilde deze fotograaf wel doen. En terwijl hij zijn camera gereedmaakte liet de dame haar panyi zakken tot onder de plek die pijn deed en nam een pose aan. Wauw, dacht de fotograaf, wat een verrassing! en schoot snel zijn rolletje vol.
De dame had een grote tatouage, of beter gezegd scarificaties op haar billen. die heb ik wel eerder gezien, maar dan in het gezicht, of rond de borsten. En ik heb wel eerder een brochure gelezen van Pater Donicie, missionaris en amateur-antropoloog over die scarificaties, over de plaatsen en de vorm ervan, en de betekenis van de verschillende patronen. Maar geen woord over die billen. Misschien moet je dat ook niet aan een pater overlaten.
Dus ik ben bij andere bosnegers gaan vragen wat dat te betekenen had, en waar het goed voor was op een plek die niet voor vertoning bestemd was. En wat ik hoorde: Het was iets van vroeger. Alleen oudere mensen hadden het. Het werd aangebracht uitsluitend met het oog op de partner, en diende om het genot in het liefdesspel te verhogen. Wiens genot, dat van de man of de vrouw, weet ik nog steeds niet.
******
Rahul Makdoembaks: “iets dat je niet elke dag ziet, dus loeking boeng!”
Patty Tjon: “dit zie ik voor het eerst zal na gaan wat de betekenis is”
Claudett de Bruin: “Volgens mijn info zijn de littekens erg gevoelig dus zo moeilijk is dat niet, Euritha… Beetje aaien, beetje strelen…een echte womi weet er wel raad mee.”
Oma Newsu: “lelijke. sorry. mooi eindigt niet in een punt”
Rohit Paulus: “hahaaaaa! mooi art work.”
Daphne Groenendijk: “Haha Hijn! Wat een verhaal!”
Bombelman Suriname: “prachtig Hijn!!!”
Rajen Budu Lall: “De littekens /tatouage heb ik vaak gezien zij het niet op die plek. Overigens is deze pose ook bekend als reactie op de fotograaf die vroeg: wilt u even lachen:-/, maar vertrouw er op dat daar hier geen sprake van is…”
Guno Elshot: “Traditie, maar wel verminking van het lichaam. Voor mij hoeft dat niet, zonder verminking vind ik het lichaam nog mooier. Andere volken bewerken hun tanden met beitels of andere weer besnijden vrouwen!!! Maar iedereen mag voor zichzelf beslissen, er moet geen dwang zijn!!!”
Hillie Molenaar: “Houding, rug, ze is heel mooi.”
Meredith Kajuffa: “Een vriend van mij die in het binnenland werkte een tijdje geleden heeft ook zoiets gezien aan een dame haar lichaam en vond het maar eng. Hij vroeg het aan een wat oudere vrouw en ze vertelde dat het zgn de genot van een vrouw tijdens sex moet verhogen door over die tatoos te wrijven. Als het zo is weet ik niet. Hij vertelde dat al die vrouwen daar het hadden zolang ze sexueel actief waren.”
Gloria Bottse: “@Merrdith, ik werkte als 17 jarige in het Diaconesse Ziekenhuis in Paramaribo en wij werkten veel met de mensen uit het binnenland en de vrouwelijke patienten vertelde mij hetzelfde wat jij schrijft.”
Ray Amatsoleman: “Hoe komen de tatoeages tot stand? Verdoving? Naald? Mes?”
Gloria Bottse: “Ze vertelden aan mij dat het met een mes gebeurde!”
Ray Amatsoleman: “Interessant.”
Guno Elshot: “meestal gebeurd scarification (littekenversiering) mbv een scheermes.”
Gloria Bottse: “@Ray ze vertelden nog meer interessante verhalen. Als jong meisje was ik erg verbaasd over hun verhalen.”
Ray Amatsoleman: “Er zou een boekwerk of zo moeten komen. Ze hebben bijvoorbeeld ook hun kruidenbaden die ook gedaan worden oa voor hun sexueel genot. Al die verschillende etnische en culturele groepen in Suriname. Zou toch een leuk naslagwerk zijn?”
Gloria Bottse: “Ja dat zou een leuk naslagwerk zijn. Ik werkte op de afdeling obstetrie en de verhalen van de dames gewoon geweldig. Ik stond vaak met rode oortjes te luisteren naar hun verhalen.”
Guno Elshot: “Tja, journalisten?”
Ray Amatsoleman: “Hahaha. Zou willen weten hoe het bij andere groepen zit. Als je naar de geimporteerde kruidenmiddeltjes reclame uit Indonesie op tv kijkt, bestaat soortgelijk kennis zeker ook onder de Javanen. Blijkbaar bevind het zich nog in de taboesfeer of is verloren gegaan.”
Gloria Bottse: “Ik denk dat er veel in de taboesfeer is en misschien ook wel veel dat verloren is gegaan. Erg jammer he?”
Ray Amatsoleman: “Soms wel begrijpelijk. Zelfs in deze zogenaamde verlichtte tijden heeft men moeite met bepaalde zaken en de daarbij behorende verantwoordelijkheden.”
Gloria Bottse: “Alles met te ervoor is too much!LOL Behalve TE-vreden!!”
Gloria Bottse: “@Guno ja ook dat heb ik gehoord.”
Ivory Sjiem-Fat: “Mooiii… Tav rugpijn: verhoging van sexueel genot lijd tot (vroege) slijtage van de rug?… Kan dat t zijn??”
Suyanne Lima: “nossa!!hahaha”
Ray Amatsoleman: “??? Niet logisch denk ik. :)”
“Ja, schoonheid heeft een prijs.”
Ellen-Rose Kambel: “Respectloos. De vrouw vroeg de fotograaf een foto te maken van haar rug om aan een arts te laten zien, omdat ze zelf niet naar een dokter kon gaan. Ze heeft niet gevraagd om op Facebook geplaatst te worden zodat mensen over de hele wereld commentaar kunnen geven op een deel van haar lichaam dat uitsluitend voor haarzelf en haar partner bedoeld is.”
Ernesto Kemble: “Ik ben het helemaal met je eens. Het is iemands moeder. Haar kinderen zullen niet bij met deze foto op FB zijn.”
Gloria Bottse: “ik snap wat je bedoelt Ellen-Rose en toch ervaar ik het niet als respectloos. Want haar gezicht is niet te zien dus haar privacy is (denk ik)niet aangetast. En we praten er ook niet respectloos over maar verwonderen ons over deze tatoeages. En uiteraard kan geen dokter aan deze foto herleiden wat er mis zou zijn met haar rug. Haar rug vertoont namelijk geen onvolmaaktheden waardoor een arts een diagnose zou kunnen vaststellen. En mijn eigen jarenlange ervaring met de vrouwen uit het binnenland heeft mij geleerd dat ze het niet erg vinden om hun ervaringen en lichamen te delen met anderen die er van kunnen leren.”
Danny Pinas: “Mensen toch! Ben vaker met blanken in het binnenland geweest, maar dat die als dokter werden gezien, is ons echt nimmer opgevallen en overkomen. We werden altijd met respect door de mensen behandeld dat gaven we ze ook terug.
Maar stel dat je per misvatting voor arts gezien word, moet je dan uit respect voor “je patient” haar zo op FB neerzetten voor wereldcommentaar??? Heeft ze hierom gevraagd dan??”
Hijn Bijnen: “Dank je wel Gloria. Ik heb gedaan waar deze vrouw om vroeg, maar nog wel iets meer, dat wel. Voor mij is de overweging dat zij niet herkenbaar op de foto staat, en dat ook de familie er geen problemen mee had.”
Rehuël Lobato de Mesquita: “Sjeezus, je zult altijd van dit soort jankers hebben die klagen over van alles. Mooie historische foto, Hijn. Fijn dat je aan haar privacy hebt gedacht…”
Benito Castillion: “Ik heb respect voor anderen hun cultuur en de wijze waarop ze het uitdragen, maar onbewust wend ik mijn gedachte naar de o zo bekende fastfood keten als ik naar deze foto kijk…..! De ‘M’ symboliseert veel in dit opzicht….., maar dat laat ik in het midden”
Natascha Veninga: “Hijn op de een af andere manier weet je altijd de meest originele kiekjes te nemen, gewoon weg fantastische foto!!!!”
“Net mijn collega erbij gehaald, een saramacaanse. De naam hiervan is ‘kaamba’ en kwam vooral voor bij niet gekerstende dorpen (niet christen) en werd gewoon gedaan voor de schoonheid, net zoals wij een tatoe plaatsen. Ook zij was verbaasd om het te zien bij de bil, meestal komt het voor in het gezicht.”
Gloria Bottse: “@Natascha ik heb het best veel gezien en ook net boven de borsten, en ook op hun rug net onder de nek.
En volgens hun was het voor het genot.
Ik heb het van meerdere vrouwen gehoord toen in 1977.”
Natascha Veninga: “@Gloria, ze gaat het vragen aan haar vader, zij kent het alleen als plaatsen voor schoonheid en ja ik heb het ook op andere plaatsen gezien”
Gloria Bottse: “thx! ik hoor het graag!! Gaat haar vader haar die info geven? haha ik zou het nooit durven te vragen aan mijn pa hoor hahaa. ik heb het van oudere vrouwen gehoord en ook van jongere vrouwen. Ik heb er heel veel gezien in het ziekenhuis toen.”
Natascha Veninga: “Ze gaat het zeker vragen, ze is er namelijk ook nieuwsgierig naar, aangezien zij dus niets weet van dat genot en ze haar cultuur heel hoog draag. Zodra ik het weet, post ik het weer.”
Natascha Veninga: “oke mijn collega heeft gebeld, laatste feedback, dan hebben we wat bijgeleerd. Het is afkomstig van de niet-christien vrouwen en die deden het als ‘sondoe paiman’, die littekens werden gebruikt om voor zondes te betalen na hun dood. De christen vrouwen die gebruikten het inderdaad voor sexuele genot, dat wist zij dus niet.”
Vikas Ttm: “very nice”
Hijn Bijnen: “Kijk, dat vind ik nu zo leuk aan het plaatsen van zo’n foto op FB. Zoveel reacties, en een aantal met persoonlijke ervaringen en eigen bronnen…. dat zou ik met uitsluitend eigen onderzoek niet bij elkaar gekregen hebben. Het enige (semi)wetenschapelijke werk over de scarificaties (ik zal dat woord maar even overnemen) dat ik tegenkwam was van een missionaris, en het is begrijpelijk dat die niet uitvoerig vrouwenbillen is gaan beschrijven. Overigens had pater Donicie in zijn wetenschappelijke werk sterk de neiging om de cultuur van het binnenland te beschrijven als primitief, onderdrukkend, en dus vooral onchristelijk.”
Guno Elshot: “@ jouw onderzoek is kort om de bocht, scrarifiacaties komt overal in de wereld voor. Indianen, africanen, mensen uit de zuidzee, noem maar op.
Afrikaanse surinamers komen uit Afrika en hebben deel van hun tradities overgenomen. In de moderne wereld gebeurd dat ook in tatoo zaken enz. Vooral bij de witte mens in het heel in. Zij willen nu lijken op inboorlingen. Wat ook een modegrill is, hun lippen met botax spuiten, zodat ze op de afrikaan lijken. Whata world!!!”
Danny Pinas: “@ Guno,daar heb je helemaal gelijk in. o.a. Scarifiaties zijn mondiaal. Zie je ook hier in europa heel sterk.”
Claudett de Bruin: “Zeker interessant om het allemaal te lezen. Er zijn overigens al naslagwerken – klassiekers. De bobbeltjes ontstaan doordat er as in gewreven wordt en tijdens het helen worden de korstjes er regelmatig vanaf gehaald.
Wij met onze westerse ogen noemen het verminking, maar wij vullen onze borsten op met siliconen, scheren ons lichaamshaar af, maken ons haar glad of krullend, maken oorgaatjes bij baby’s all in the name of beauty. Hoe graag zou ik een beschouwing lezen over de ‘verminkingen van de moderne mens’!
Ik vind de foto gewoon informatief en wie de fotograaf kent zal weten dat hij misschien wel wit is, maar geen buitenstaander in deze cultuur.”
Tascha Aveloo: “Hmmmmm Hijn heeft die vrouw gezien dat je die foto maakte!!???”
Tascha Aveloo: “Nou mooi is het wel.. op haar bil niet de mijne!!”
******
Na de verwijdering zette Hijn Bijnen de navolgende toelichting op Facebook:
Voor iedereen die mijn foto heeft gezien van de bosnegerin met de scarificatie op het onderste deel van haar rug: ik heb een bericht van Facebook gehad dat zij mijn foto verwijderd hebben.:
.. Foto’s die beledigend zijn voor een individu of groep, of waarop bloot, druggebruik, geweld …
Ik ben het hier uiteraard volstrekt niet mee een…
Maar ja, wat doe ik er aan? Wie heeft een suggestie?
*******
Hierop volgden nog enige commentaren die voor Bijnens FB-vrienden te volgen zijn op zijn pagina.
Een wervelwind van beelden
door Chandra van Binnendijk
Paramaribo is een buitengewoon fotogeniek onderwerp. Daar hebben de twee hoofdfotografen van Paramaribo in Pictures, Hijn Bijnen en PLU (Hedwig de la Fuente), een goed oog voor. Bewezen vakmannen zijn het en ze richten hun camera met graagte op de veelsoortigheid aan mensen, dieren, gebouwen, sieraden, bordjes met handgeschilderde opschriften, transportmiddelen en allerlei situaties die zich in de stad voordoen – markttaferelen, krabbenverkopers, wandelmars, blonde stagiaires op de fiets, begrafenissen, noem maar op. Het is een wervelwind van beelden die je al bladerend als een film door je handen laat gaan. Wie van plaatjes kijken houdt, zal er van genieten.
Er is veel te zien en de samensteller heeft duidelijk veel werk gemaakt van het rangschikken van de foto’s. Ze staan niet kris-kras door elkaar, maar met ordening, zoals gebouwen of sfeerbeelden van de oudejaarsviering. Soms gebeurt dat met ‘tongue in cheek’: in grappige combinaties zoals de brandweer in actie en op de andere pagina kinderen bij een erfkraan met emmers water (pp. 154-155). Of op de pagina’s 164 en 165 met links een Chinese vrouw achter de beveiliging van haar winkel en rechts een doorkijkje door een tralieraampje op Fort Zeelandia. Tenminste, ik denk dat het Fort Zeelandia is. Maar echt zeker weet ik het niet, want Paramaribo in Pictures doet niet aan bijschriften. En dat is erg jammer.
Wie iets meer zoekt of zou willen weten of begrijpen van al die beelden, komt er bekaaid af. Door de tweetaligheid, Nederlands en Engels, is het boek uitstekend geschikt voor buitenlandse bezoekers. Maar die moeten het dan wel met heel erg weinig tekst doen. Een kleine inleiding (van Toon Fey) verklaart summier hoe Suriname zo’n melting pot is geworden (eerst waren er slaven, toen contractarbeiders) en bestaat verder uit wat persoonlijke observaties en ontboezemingen van de auteur die ons vertelt dat hij graag op een terras in de schaduw zit, rumcola drinkt aan de Waterkant en hier in een oude auto van zijn Surinaamse tante rondrijdt.
Nu weten wij toevallig dat Fey de maker is van een rijk uitgevoerd boek dat eerder over Suriname verscheen. Die wetenschap geeft zijn woorden gewicht, een gewicht dat een oningewijde lezer/bezoeker niet meekrijgt. Hetzelfde gemis speelt bij de foto’s. Het zou het boek enorm verrijken, al was het maar met een klein regeltje dat de lezer vertelt dat het beeld op pagina 95 een tap’ kromanti is. Of dat er ‘s ochtends vroeg aan Tai Ji gedaan wordt in de Palmentuin (p. 229). En het is interessant om te weten dat du-uma Elly Purperhart een speciale swit’ watra maakt om het nieuwe jaar in te gaan (p. 221). Deze meerwaarde kreeg het boek helaas niet mee. En dat vind ik een gemiste kans van de uitgever. Het hoeven heus geen lange ingewikkelde of antropologisch en historisch verantwoorde verhandelingen te zijn – kleine toelichtingen zoals in de fraaie Rotary-agenda wordt gedaan zijn al ruim voldoende.
Uitgeversmaatschappij Vaco i.s.m. Scriptum Publishers en Mets Travel & Tours: Paramaribo in Pictures, fotografie: Hijn Bijnen en PLU (Hedwig de la Fuente). Paramaribo, zonder jaar. ISBN 978-99914-0-088-4
[enigszins ingekort overgenomen van De Ware Tijd Literair, 2 oktober 2010]
Paramaribo in Pictures
Paramaribo is een fotogenieke en levendige stad van 250.000 inwoners. Een stad waar je de synagoge naast de moskee kunt vinden. Niet voor niets wordt het vanwege de zeer gevarieerde bevolkingssamenstelling ook wel Little United Nations genoemd. Had Paramaribo vroeger de faam als ‘mooiste van Zuid-Amerika’, langzaam maar zeker begint het weer een plaats te worden waar bezoekers en inwoners met warmte over praten. Waar historische gebouwen in oude luister worden hersteld. Waar aandacht is voor het verleden en vertrouwen voor de toekomst…
Behalve de bekende gebouwen, favoriete locaties en stadsbeelden met mensen, laten de fotografen ook zien wat er zich onder de huid van Paramaribo afspeelt. Om een voorbeeld te noemen: we weten dat Surinamers dol zijn op dansen en muziek. Maar waar leren ze dat? Zijn er dansscholen of is er een conservatorium?
Paramaribo in Pictures is een prachtig fotoboek, dat de diversiteit aan aspecten van onze bijzondere stad en zijn inwoners laat zien. Het boek dankt z’n ontstaan mede aan een expo in Andres Bello (2008) van het sterk sociaal gerichte fotowerk dat Hijn Bijnen gedurende vele jaren in en rond Paramaribo maakte. Met fotobijdragen van Hedwig ‘Plu’ de la Fuente, alsmede zijn intensieve betrokkenheid bij de uiteindelijke samenstelling, is dit boek een schitterende aanvulling op Suriname Discovered geworden. De tekst is van Toon Fey.our hardcover genaaid Ned/Eng VACO-editie ISBN 978-99914-0-088-4 introductieprijs SRD 68 / €16. In Nederland: €19,90 (Scriptum-editie)
Op de onderste foto: geheel rechts Hedwig de la Fuente, naast hem Hijn Bijnen
RSS
Facebook
Twitter
