Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Bigi Poika
Gonini Volkspartij: Strijd Inheemsen nog niet voorbij
De Gonini Volkspartij feliciteert de gemeenschap met de viering van de Dag der Inheemsen op 9 augustus. De Gonini Volkspartij is van oordeel dat,“ hoe wij hier ook samen kwamen”, wij als gemeenschap de dankbaarheid moeten opbrengen voor onze inheemse voorvaderen die tijdens de koloniale overheersing strijd hebben geleverd, zich daarna hebben terug getrokken in het binnenland en samen met de marronbroeders, die zij ook eerder hebben opgevangen, zich staande hebben weten te houden in de verschillende inheemse dorpen.
read on…Ziende, maar op de tast
Een verhaal dat 123 jaar wil overbruggen
door Michiel van Kempen
1.
Dit verhaal begint heel eenvoudig. Ik zit aan de ontbijttafel en kijk naar mijn zoontje. Hij eet zijn boterham niet op, hij houdt zijn hoofd stil en kijkt de tuin in, maar zijn ogen zien niets. Nu zou ik hem kunnen vragen wat er in hem omgaat en hij kan daarvan een heel beperkte weergave in woorden geven. Maar wat er precies in dat hoofd is omgegaan zal ik nooit weten. Hij droomt met open ogen en een droom kan nooit exact genoeg worden naverteld. Ik kan een hersenscan van hem laten maken, maar de print van zijn hersenstructuur zal me niet de informatie opleveren om hem te begrijpen. Hij draagt bovendien mijn genen niet. Hij is volledig soeverein – als ik er maar om denk dat hij op tijd eet.
‘Denk je aan je boterham? We moeten zo weg.’
Het Inheemse herstelrecht
door Carlo Jadnanansing
In het zojuist verschenen nummer van het Surinaams Juristen Blad (SJB 2020 nr. 2) hebben de auteurs mr. Rinette Djokarto, mr. Alrick de Haas en prof.mr. Theo de Roos een interessante verhandeling geschreven met als titel: “Wat hebben de Inheemsen in Suriname ons in de 21ste eeuw te zeggen? Van Ketens naar banden”.
read on…Indianen van Suriname
door Jerry Dewnarain
Een jaar nadat Columbus de Nieuwe Wereld had ontdekt, troffen zijn mannen er een krijgshaftige inheemsenstam aan, de Kali’na (Caraïben). Omdat de Spanjaarden in de dorpen kalebassen aantroffen met menselijke resten erin, ging al spoedig het gerucht rond dat deze inheemsen kannibalen waren. Het is denkbaar dat het hier niet om restanten van een verlaten maaltijd ging, maar om relikwieën die deel uitmaakten van een offer oftewel een dodencultus. read on…
Bigi Poika krijgt titel op grondgebied
Onverwacht (District Wanica) – Het dorpsbestuur van Bigi Poika heeft zaterdagmiddag een gemeenschapsbosbeschikking ontvangen van een ministeriële delegatie onder leiding van minister Steven Relyveld van Ruimtelijke ordening Grond- en Bosbeheer (RGB) en minister Edgar Dikan van Regionale Ontwikkeling (RO). Het betreft een landschap van 22.000 hectare in het Bigi Poika-gebied. Dit meldt het dictrictscommissariaat van Para in een persbericht. read on…
Reinier Artist – Indiaans verhaal (fragment)
Bezit verstoort de harmonie. Vooral goud. Het verhaal van de Indiaan met het goud is waar gebeurd toen ik zes of zeven jaar oud was. Het werd mij doorverteld, alhoewel, ik wist wel dat er iets gaande was in het dorp. Maar ik moet erbij vertellen dat deze man bekend is geworden in de Caraïbse samenleving in onze regio als a ingi nanga gowtu, de Indiaan met het goud. En hij is symbool geworden van de introductie van goud in Bigi Poika. read on…
Geesten kwellen leerkrachten Bigi Poika
Enkele leerkrachten van Bigi Poika hebben al enkele jaren te kampen met boze geesten, die hun geen rust gunnen. De geesten bevinden zich in twee woningen, die speciaal voor leerkrachten bezet zijn gehouden. Dit deelde het schoolhoofd van de lagere school te Bigi Poika, mevrouw Richteren, desgevraagd mede aan De West.
“Ik heb er geen last van, omdat ik een christen ben en ik bid elke dag om bescherming van de Heer. Maar de leerkrachten, die in die twee woningen verblijven hebben geen rust”, zei ze verder. Zij gelooft, dat haar collega’s werkelijk te maken hebben met duistere machten, omdat ze het zelf heeft gezien. “Op een bewuste dag zag ik een man in één van die huizen. Ik vertelde toen wat ik allemaal had gezien. Later vernam ik van één van de mannen, dat zij wel wisten wie ik had gezien: een piaiman [sjamaan – red CU], die jaren terug is overleden,” zei het schoolhoofd.
Naar haar zeggen is het Bureau Onderwijs Binnenland op de hoogte van de situatie. Ze is van mening, dat de woningen gesloopt en vervangen moeten worden door units. “De leerkrachten hebben geen privé-leven, want ze moeten een woning delen. Dit is één van de oorzaken waarom leerkrachten niet in dat gebied willen werken. “Zodra zij te horen krijgen dat ze zijn ingezet op Bigi Poika wijzen ze het af, omdat ze al op de hoogte zijn van de situatie hier”, vertelde ze. Het schoolhoofd vertelde verder, dat er een periode is geweest, waarin zij en enkele collega’s de lessen op de school moesten verzorgen. Vanaf de eerste tot en met de zesde klas en de kleuters mochten thuis blijven, want er was niemand voor het houden van toezicht. De toestand is inmiddels al verbeterd, maar ze vreest dat in het komend schooljaar er weer een tekort zal zijn aan leerkrachten. Wat betreft de school zelf heeft ze niets te klagen, er zijn genoeg leslokalen en lesmaterialen. Een minpunt is het hoge wied achter de school. “Het dorp heeft veel gevaarlijke slangen en het bos is dus een goed nest voor de reptielen”, aldus Richteren.
[uit de West, 20 juli 2011]
Nyan switi!
Eten bij Michiel van Kempen
door Agnes van de Meent en Melle van Loenen
Bijna was er weer eens ouderwets gekookt voor Babel. Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren, wilde de pollepel best ter hand nemen. Helaas woont hij al jaren in België, dus uit eten gaan is praktischer. Zou het roti worden?
Na binnenkomst blijkt Van Kempen niet vies van avontuurlijk eten. ‘Ik was eens in een restaurant in Frans Guyana waar de muren beschilderd waren met alle mogelijke dieren die daar voorkomen. Buidelratten, alligators, anaconda’s, noem maar op. Die schilderingen dienden als menukaart; je kon aanwijzen welk dier je wilde eten.’ En alsof dat nog niet genoeg is: ‘Toen ik laatst op bezoek was in het binnenland van Suriname heb ik rode mieren gegeten. Je moet even weten hoe je de kop eraf draait, maar de smaak is best lekker.’ Vanavond staat er gelukkig geen insect op het menu. We eten op Van Kempens aanraden bij restaurant ‘Hemelse Modder,’ een fris en ruim opgezet restaurant in Amsterdam, waar vooral met Nederlandse producten wordt gekookt.
In 2006 is Michiel van Kempen benoemd tot bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren, een unieke leerstoel in Nederland. De oorsprong van zijn fascinatie voor Suriname blijkt vooral te berusten op toeval. ‘Na mijn studie wilde ik weg uit Nederland. In de jaren tachtig had Suriname een lerarentekort en zo ben ik daar terecht gekomen. Ik was tijdens mijn studie niet heel bewust met Suriname bezig.’ De verschillen met het Nederlandse onderwijs waren destijds groot. ‘Het schooljaar begon in september, maar je mocht blij zijn als in december de eerste krijtjes arriveerden. Ik gaf werkelijk les in een kippenhok, met gaas. Het land verpauperde na de militaire coup snel en de middenklasse werd daardoor weggeslagen. Die ruggengraat van het land, waar het geld wordt gegenereerd en de potentiële intelligentia zitten, zie je nu wel weer terug.’ En hoewel hij niemand welvaart wil ontzeggen, vindt Van Kempen deze ontwikkeling toch ook spijtig: ‘Iedereen wil bij de moderne wereld horen, waardoor de betrokkenheid bij de eigen tradities vervlakt. De orale vertelcultuur in Suriname is aan het verdwijnen. Maar wat kan ik bieden tegen alle computerspelletjes? Daar kan ik echt niet tegen op.’
Ondertussen neemt de onberispelijke ober onze bestelling op. Er is een speciaal viergangen-aspergemenu. Hoewel we alledrie houden van deze vaderlandse seizoensgroente, zijn we benauwd voor een overkill. ‘Bovendien wordt je lui van zo’n mooi samengesteld menu’, vindt Van Kempen. Hij beoordeelt de gerechten op geheel eigen wijze: een gerecht met rosemarijn associeert hij met een gelijknamige vrouw, terwijl de Beemsterlamsbout hem teveel doet denken aan Betje Wolf en Aagje Deken. We kiezen tweemaal voor gerookte schelvisroomsoep en eenmaal voor de beignets van gruyere- en beemsterkaas vooraf. Als hoofdgerecht gaan we voor de Beemsterlamsbout en voor de terrine van schapenkaasmousse, terwijl Van Kempen zwicht voor de casselerrib met asperges.
Onder het genot van deze heerlijkheden komen we op Van Kempens carrière. In Suriname heeft hij, met hulp van vele anderen, de Surinaamse letterkunde mee trachten op te bouwen. Dat verklaart hij vrij eenvoudig. ‘Mijn leerlingen kregen bijna geen les in Surinaamse literatuur. De arme schepsels zaten vooral De Avonden te lezen en vroegen zich af waar het in ’s hemelsnaam over ging.’ Zich bewust van de absurdheid van deze situatie heeft hij toen samen met anderen materiaal verzameld, schrijvers in contact gebracht met uitgeverijen, bloemlezingen gepubliceerd en een literaire pagina in de krant opgezet. Maar de liefde dreef hem eind jaren tachtig terug naar Nederland. Daar schreef van Kempen filmscenario’s en enkele romans, totdat Bert Paasman, destijds bijzonder hoogleraar koloniale en postkoloniale cultuur- en literatuurgeschiedenis, Van Kempen overtuigde een proefschrift te schrijven. Dat resulteerde in de 1400 pagina’s tellende Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur. Gevraagd naar de omvang van zijn oeuvre, onthult Van Kempen zijn valkuil: ‘Als promovendus moet je een beetje naïef zijn. Wanneer je al veel van je onderwerp weet, blijf je er maar mee doorgaan.’
Ook met eten zijn we nog niet klaar: we kiezen alledrie voor een dessert. Terwijl we de chocolademousse van de bordjes afschrapen vragen we hoe Van Kempen zichzelf nu typeert. Is hij romancier, Surinamist of hoogleraar? ‘Vroeger schreef ik veel en nu probeer ik dat op een andere manier uit te dragen. Ik heb iets opgebouwd, ik hoop dat daar mensen voor zijn te winnen. Toch voel ik me ook een zwerver. Ik had een pied-à-terre om de hoek, maar mijn hospita heeft de liefde gevonden in Kenia, dus nu ben ik mijn woning kwijt.’ Even twijfelen we: is dit een verkapte hulpvraag? Het is immers al laat en de weg naar België is lang en donker. Maar nee, Van Kempen verblijft in het oude appartement van Renate Rubinstein. Op samenzweerderige toon zegt hij: ‘De stofjas van Simon Carmiggelt hangt er nog.’ Ondanks zijn focus op Suriname, is Van Kempen de Nederlandse literaire grootheden gelukkig nog niet vergeten.
[overgenomen uit Babel, blad voor de faculteit Geesteswetenschappen van de UvA]
Amorc Academie belicht vier generaties Indiaanse muziekkunst
Amorc Academie presenteert op dinsdag 23 november een Ontmoeting met Thelma Christaan en Pauke Parana, in een exclusief interview met Liesbeth Peroti.
Verhalen van vier generaties muziekkunst zullen worden belicht. Mysterieuze verhalen over ervaringen van vorige generaties en de werking van Indiaanse muziek en hun instrumenten: sambura, maraca en de krawasi komen aan de orde. In het interview worden Indiaanse wijsheden gedeeld. Wat is de kracht van de maraca op de psyche van de mens. Melodie en teksten van liederen in het algemeen maar de pyjai-liederen in het bijzonder, krijgen de aandacht.
Thelma Christiaan, meer bekend als Tante Thelma, is al langer dan 40 jaar cultureelwerker. Zij is oprichter van de sociaal-culturele vereniging Jugoejumemaro. Ze is artiest en bespeelt de sambura, maraca en krawasi. In haar loopbaan als cultureelwerker heeft ze geparticipeerd in verschillende grote nationale en internationale evenementen onder andere in Cuba, Barbados, Guyana, St.Kits & Nevis, Jamaica en Nederland. Pauke Parana, lid van de sociaal culturele vereniging Premuru, is ondernemer in inheemse handicraft en is ruim 30 jaar actief in de inheemse cultuur. Ze heeft Suriname zowel internationaal als nationaal vertegenwoordigd op verschillende podia en heeft aan op een na alle Carifesta evenementen deelgenomen onder leiding van de bekende Caribische regisseur, Henk Tjon (nu wijlen).
De lezing begint om 19:00 uur in het Amorc Centrum aan de Gravenbergstraat 2 in Paramaribo en is voor iedereen toegankelijk.
[overgenomen van Starnieuws, 17 november 2010]
Dag der Inheemsen 2010
Op 9 augustus wordt traditioneel in Suriname de Dag der Inheemsen gevierd, een nationale vrije dag. Indianen komen op die dag en in het voorafgaande weekeinde samen op het Fort Zeelandia complex voor een divers programma aan culturele activiteiten. Zaterdag 7 augustus om 19.00 uur wordt de Amazonemarkt geopend, die gedurende de hele viering te bezoeken is. Op zondag zijn er tot 14.00 uur diverse muziekoptredens op de parkeerplaats van het presidentieel kabinet. Maandag 9 augustus is er om 7.00 uur een gebedsbijeenkomst op het vlaggenplatform bij het Onafhankelijkheidsplein.
Voor meer informatie belt u met Robbins Anoewaritja, tel. (00-597) 8614118.
RSS
Facebook
Twitter
