blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: bibliotheek

Slavernij verbeeld

Tentoonstelling, boek & banierententoonstelling bij de herdenking van het Nederlands Slavernijverleden    

Dit jaar is het 150 jaar geleden dat in Nederland de slavernij werd afgeschaft. Met de tentoonstelling Slavernij verbeeld sluit de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam aan bij de officiële herdenking van het Nederlands slavernijverleden. ‘Slavernij verbeeld’ schetst een historisch beeld van het slavernijverleden in de wereld en in het bijzonder in de voormalige Nederlandse kolonie Suriname.

read on…

KIT bibliotheek sluit de deuren
Per 1 augustus a.s. zal de KIT Bibliotheek haar deuren sluiten. Dit is het gevolg van de bezuinigingen door de rijksoverheid.

Bezoekers en klanten van de KIT Bibliotheek kunnen vanaf 1 augustus a.s. geen gebruik meer maken van de collectie van de bibliotheek, de Leeszaal en de (digitale) catalogus. De KIT Bibliotheek blijft tot die datum open van maandag t/m donderdag van 10.00 tot 17.00 uur.

Geleende boeken moeten voor 1 september a.s. worden ingeleverd bij of opgestuurd (per post) naar respectievelijk:
• de centrale receptie van het KIT, Mauritskade 63, Amsterdam
• de KIT Bibliotheek, Mauritskade 63, 1092 AD Amsterdam
KIT stelt alles in het werk om de unieke collectie goed over te dragen en in de toekomst, weliswaar op een andere locatie, voor het publiek toegankelijk te houden.
Voor vragen kunt u contact opnemen via tel. (020) 568 8462 of E library@kit.nl

‘Lezen stimuleren in eigen schoolbieb’

door Mirte de Rozario

Oranjestad — Lezen krijgt steeds minder aandacht in het huidige digitale tijdperk en het leesniveau van kinderen wordt ook minder. Toch is goed kunnen lezen essentieel om goed te kunnen leren. Colegio Laura Wernet-Paskel wil haar leerlingen stimuleren om meer te lezen en heeft daarom een commissie opgericht met als doel: een eigen schoolbieb.

 “Lezen is een fundamenteel aspect van onderwijs. Een kind dat lezen moeilijk vindt, zal merken dat leren daardoor lastig is en dat het volgen van de lessen in de klas moeilijker gaat.” Zo begint schooldirecteur Bernadetta Figaroa-Geerman donderdag een persconferentie in Renaissance Convention Center. De school en ook de oudercommissie willen graag dat leerlingen zo veel mogelijk rendement halen uit onderwijs. “En dat betekent dat we onze leerlingen meer moeten motiveren om te gaan lezen.”
Volgens de schooldirecteur zijn er diverse redenen waarom kinderen minder lezen. Ze noemt het huidige digitale tijdperk waarin we alles met computers, internet en elektronica doen. “Logisch dat kinderen minder lezen, we creëren zelf een omgeving waarin lezen minder aandacht krijgt.” Verder wijst ze erop dat de bibliobus niet meer naar de school komt. “Veel van onze leerlingen zijn geen lid van de Nationale Bibliotheek, omdat de openingstijden van de bieb niet aansluiten op de werktijden van de ouders en omdat er geen vervoersmogelijkheden tussen huis en bibliotheek zijn, waardoor ze er simpelweg niet kunnen komen”. Figaroa-Geerman wil echter niet de vinger wijzen naar kinderen en ouders en geeft aan dat de school probeert om met een structurele oplossing te komen om lezen te bevorderen. “We hebben een voorbeeld aan Fundacion Bon Nochi Drumi Dushi, die uitstekend werk verricht. Wij willen daarop aansluiten en een stap verder gaan.”

80.000 florin

Colegio Laura Wernet-Paskel heeft dus een commissie opgericht die werkt aan het realiseren van een eigen schoolbibliotheek. Voor het gebouw, de inrichting en de boeken is geld nodig, 80.000 florin. De commissie ‘Un Biblioteca pa Colegio Laura Wernet-Paskel’ organiseert daarom de komende maanden in ieder geval drie activiteiten die geld moeten opleveren: een wandeling op woensdag 8 mei, een bingo op vrijdag 7 juni en een gala-avond op zaterdag 7 september met medewerking van Robert Jeandor cu su Solo Banda Show en Delicious Band. En met het bekendmaken van deze gala-avond, die in Renaissance Convention Center plaatsvindt, is meteen duidelijk waarom de persconferentie ook daar in één van de zalen werd gehouden.

Steun van leerlingen
De commissie pakt de organisatie van de activiteiten niet alleen aan, ze krijgt steun van drie leerlingen: Sixto Vrolijk (9 jaar), Benjamin de Cuba (10 jaar) en Silienne Herman (12 jaar). Nog wat onwennig zijn ze er bij de persconferentie bij, maar ze worden door de commissie voorbereid om op radio, televisie en in de krant hun verhaal te doen en te vertellen dat zij graag beter willen leren en dat ze daarom de komst van een eigen schoolbieb steunen.
[uit Amigoe, 3 mei 2013]

De Surinaamse bibliotheken in beeld (4 en slot)

Onderstaand artikel is een gedeelte uit een dossier over Surinaamse bibliotheken dat verscheen in Bibliotheekblad, het vakblad van Nederlandse bibliotheken. Vandaag uitgelicht: de bibliotheek van het Surinaams Museum, Rappa´s bibliotheek en Stichting Bukutori (deel IV).

door Kirsten Dorrestijn

Bibliotheek van het Surinaams Museum: gesloten historisch collectie

Het Surinaams Museum is gevestigd in Fort Zeelandia, dat staat op de plek aan de Surinamerivier waar de eerste kolonisten voet aan wal zetten. De bibliotheek van het museum is gehuisvest in de Commewijnestraat in de wijk Zorg en Hoop. De bibliotheek is voortgekomen uit de Koloniale Bibliotheek.

Plantagearchieven
‘Wij hebben veel antiquarisch materiaal dat verder nergens te vinden is’, vertelt Laddy van Putten, directeur van het museum. ‘Het gaat om zeventiende eeuwse stukken, handschriften en plantagearchieven, onder andere die van de plantage Mariënburg. Ook hebben we bijvoorbeeld de eerste druk van John Gabriël Stedman in kleur.’ In totaal zijn er 35.000 titels in bezit.

De bibliotheek wordt onderhouden door één kracht met een vakgerichte mbo-opleiding. ‘Jarenlang hadden we goed opgeleide medewerkers, maar de laatste daarvan is een paar jaar geleden overleden. De huidige medewerker is door haar ingewerkt.’ Bij de bibliotheek van het Surinaams Museum worden geen stukken uitgeleend, er is alleen ruimte voor inzage. Wetenschappers en studenten hebben vooral belangstelling voor geschiedkundige werken over Suriname. Zo’n drie tot vier bezoekers per week melden zich. ‘Voorheen zat het hier vaak vol, maar tegenwoordig vinden mensen veel op internet.’


Kaarten en prenten
Sommige stukken zijn zo kwetsbaar dat ze ook niet mogen worden ingezien, bijvoorbeeld scheepsjournalen uit de achttiende eeuw. De documenten worden in een geklimatiseerde ruimte en de historische stukken in gesloten kasten bewaard. ‘We hebben ook een schitterende collectie oude kaarten en prenten, voor een groot deel geschonken door de culturele stichting Sticusa, maar die is vanwege de kwetsbaarheid niet toegankelijk. Deze collectie is wel goed ontsloten in de publicatie Schakels met het verleden.’ Ten slotte heeft de bibliotheek de grootste collectie Surinaamse almanakken in bezit.

De Stichting Surinaams Museum krijgt subsidie van de overheid, maar budget om de collectie te ontsluiten en aan te vullen is er nauwelijks. ‘Was het maar waar. Dan hadden we ook volwaardige krachten hier. Het meeste geld gaat naar het onderhoud van Fort Zeelandia en beide woningen die het museum beheert. Dat zijn monumentale panden.’

Rappa´s Bibliotheek: boeken voor de lijst

Rappa
Robby Parabirsing, ook wel bekend als Rappa, is voormalig docent Nederlands en een populair schrijver in Suriname. Sinds 1983 heeft hij een bibliotheek aan huis. Iedere doordeweekse avond stelt hij tussen 17.30 en 20.00 zijn collectie open voor publiek. Het zijn vooral middelbare scholieren die er komen, want de boeken die Rappa heeft, zijn in de schoolbibliotheken vaak óf niet te vinden óf uitgeleend. Het gaat om boeken die de leerlingen voor hun lijst moeten lezen.

Tegen alle wanden staan boekenkasten met kinderboeken, strips, Nederlandstalige en Engelse romans. Twee kasten zijn gevuld met gekopieerde boeken waarbij op de rug in vrolijke kleuren de titels zijn geschreven. ‘Dat zijn back-ups voor als de originele exemplaren zijn uitgeleend’, vertelt Parabirsing. Hij wijst naar de boekenkasten met originelen: ‘Die hoek was ooit twee maal zo groot. Het krimpt. Soms komen leerlingen hun boeken niet terugbrengen.’

De stille kracht
Elke keer als Parabirsing in Nederland is, koopt hij bij de Slegte titels op die Surinaamse leerlingen voor hun lijst moeten lezen. ‘De literatuurlijsten worden hier nauwelijks aangevuld met nieuwe titels. Maar de oude romans zijn uit de roulering geraakt.’ Veel Surinaamse docenten willen dat leerlingen boeken lezen die zij zélf moesten lezen toen ze op de opleiding zaten. ‘Denk aan klassiekers als De vrijheid gaat in het rood gekleed van Theun de Vries. Dat boek verscheen in 1946! Of denk aan De stille kracht van Couperus of De opstand van Guadalajara van Slauerhoff.’ In de Slegte slaat Parabirsing voor 100 euro boeken in en stuurt die op naar Suriname. Vervolgens kopieert hij ze, zodat hij niet met een probleem zit als een exemplaar wegraakt.


Gebrek aan begeleiding
Het verschilt per docent welke boeken de leerlingen voor hun lijst mogen lezen. ‘Een gebrek aan goede begeleiding en uniforme lijsten van toegestane boeken is hier echt een probleem’, verzekert Parabirsing. ‘De ene leerkracht keurt boeken af die bij een collega wel mogen.’ Maar het grootste probleem is volgens Parabirsing nog de beschikbaarheid van boeken op scholen. ‘Jeugdromans over relatieproblemen, conflicten met ouders, zelfmoord, discriminatie. Boeken van Anke de Vries, Thea Beckman en Carry Slee verslinden de leerlingen, maar die zie je, evenmin als leuke Surinaamse jeugdboeken, weinig terug op de lijsten.’

Donald Ducks lenen
De drukte in Rappa’s Bibliotheek slaat meestal toe in maart en april, vlak voor de eindexamens. ‘Dan staat de straat vol met auto’s. De Onderwijsbibliotheek en de schoolbibliotheek kunnen de vraag vaak niet aan en zeggen: “Ga maar naar Rappa”. Leerlingen komen helemaal uit Lelydorp, Saramacca en Commewijne.’

Bijna dertig jaar geleden startte Parabirsing zijn bibliotheek. ‘Het begon alleen met strips. Vrienden kwamen Suske en Wiskes en Donald Ducks lenen. Een vriend zei op een gegeven moment: “Als je nou 5 cent vraagt voor elk boek dat je uitleent, kun je daarvan nieuwe boeken kopen.”’ Maar op een gegeven moment raakte Parabirsing romans kwijt en besloot hij schaarse exemplaren in het vervolg te kopiëren.

Te dik papier
Het kopiëren van de boeken besteedt Parabirsing uit. Hulp uit Nederland in de vorm van schenking van boeken is welkom, maar is soms problematisch. ‘Veel van de afgeschreven bibliotheekboeken staan hier niet op de lijst. Ze zijn te dik of niet op het juiste niveau. Je moet precies weten welke boeken op de literatuurlijsten staan om gericht te kunnen inslaan. Ook heeft iemand me een keer een lading papier gestuurd, maar dat bleek te dik voor de kopieermachine.’

Bukutori bibliotheek: giften van Nederlandse antiquariaten en bibliotheken

In 2004 stichtte voordrachtskunstenaar Guillaume Pool zijn eigen bibliotheek in Suriname. Pool woont de helft van het jaar in Nederland en de andere helft in Suriname. Al tientallen jaren stuurt hij boeken naar zijn geboorteland om iets te doen aan het grote boekentekort. Op een gegeven moment verloor hij het zicht op zijn zendingen en besloot hij zelf een bibliotheek op te richten. Twee vrijwilligers zorgen dat de Bukutori bibliotheek het hele jaar open is.

‘Bukutori’ betekent ‘boekverhaal’ in het Sranantongo. De bibliotheek is gevestigd in de wijk Zorg en Hoop en telt 5000 boeken. In het gebouw op het terrein van een kinderweeshuis staan drie rijen boekenkasten met kinderboeken, dichtbundels, sprookjes, boeken over schrijven, studieboeken en Surinamica.

Tot de nok
Pool verzamelt in zijn woonplaats Groningen (Nederland) bij antiquariaten en bibliotheken afgeschreven boeken die hij vervolgens per zeepost naar Suriname stuurt. Op dit moment is hij hard op zoek naar nieuwe huisvesting voor de bibliotheek, want de ruimte is tot de nok toe vol. ‘Ik heb een stukje grond aangevraagd maar wacht nog op toewijzing van de overheid. Voor de bouw heb ik alle middelen al toegezegd gekregen. Als de nieuwe bibliotheek er eenmaal staat, zal ik in Nederland langs het CB en uitgeverijen gaan om de collectie te verversen. Ook zullen we dan weer lees- en vertelactiviteiten organiseren zoals we voorheen ook deden.’ Het plan is om de Bukutori bibliotheek dan zes dagen per week open te hebben, terwijl de bibliotheek nu drie halve dagen per week open is.

Vlooienmarkt
De Bukutori-bibliotheek heeft 65 volwassen leden en 75 kinderen. ‘We krijgen niet alleen kinderen uit de buurt, maar uit alle buurten van Paramaribo’, vertelt vrijwilliger Esmee Loswijk die docent Nederlands is aan de Lerarenopleiding. ‘Ze weten van het bestaan van de bibliotheek via mij, via meneer Pool of via de leden die het doorvertellen.’

Boeken die niet vaak uitgeleend worden, verkopen de medewerkers op de zondagse vlooienmarkt op de Tourtonnelaan. ‘Dat doen we pas sinds een paar weken en dat loopt wel aardig. Vooral de kinderboeken zijn in trek’, vertelt Loswijk.

Klik hier voor deel 1 van deze reeks.

De Surinaamse bibliotheken in beeld (3)
Onderstaand artikel is een gedeelte uit een dossier over Surinaamse bibliotheken dat verscheen in Bibliotheekblad, het vakblad van Nederlandse bibliotheken. Vandaag uitgelicht: het Nationaal Archief, de bibliotheek van de Anton de Kom Universiteit en de Algemene Onderwijs Bibliotheek (deel III).door Kirsten Dorrestijn


Nationaal Archief: nieuwste aanwinst van Suriname
Langs de Jaggernath Lachmonstraat, een drukke doorgaande weg vanuit het centrum van Paramaribo, prijkt sinds 2010 een gloednieuw gebouw. ‘Nationaal Archief’ staat in grote letters op de gevel. Bij de ingang gaat de glazen deur automatisch open, iets wat zelden voorkomt in Suriname. In de verkoelde studiezaal direct achter de receptie zit het vol mensen verdiept in documenten. Wie het voormalige pand ooit heeft gezien weet: dit is een wereld van verschil.

‘Het vorige gebouw voldeed niet aan de internationale standaarden voor een archiefgebouw’,  bevestigt directrice Tjien Fooh-Hardjomohamad. ‘Het was gehuisvest in een deel van een kindertehuis. De archieven stonden in een open ruimte zonder airconditioning. Dat heeft de documenten geen goed gedaan.’ Het huidige gebouw heeft koelinstallaties en klimatologische voorzieningen, een goed geconditioneerd depot en gekoelde kantoorruimten voor het personeel. Nadat het parlement in 1996 was afgebrand, zegde de Nederlandse regering Suriname een nieuw archiefgebouw toe.

Oudste krant
Het Nationaal Archief is een bewaarplaats van overheidsarchieven van ministeries, kantongerechten en bedrijven die onder de overheid vallen. Alle overheidsarchieven worden na tien jaar hierheen verplaatst: correspondentiestukken, besluiten en rapporten. ‘Het is onze taak om die archieven te ontsluiten en toegankelijk te maken voor publiek’, vertelt Tjien Fooh-Hardjomohamad. Ook bestaat een klein deel van de collectie uit archieven van particulieren. Digitale documenten van bijvoorbeeld Anton de Kom en Henny de Ziel zijn aangekocht. De oudste archiefstukken zijn trouw- en begrafenisboeken uit 1667. De oudste krant stamt uit 1808: De Surinaamse Courant.

Het archief strekt op dit moment 5 kilometer. Een groot gedeelte ligt nog in het archief in Den Haag, Nederland. Van de 800 meter aan Surinaams archief dat daar lag, is 100 meter teruggegeven. De rest moet nog worden ontsloten voordat het naar Suriname kan worden overgeplaatst. Door de archieven beschikbaar te stellen hoopt Tjien Fooh-Hardjomohamad op een beter onderzoeksklimaat. ‘Onze geschiedenis is nog niet vaak beschreven door eigen historici. Met de archieven willen we onderzoekers stimuleren de geschiedenis vanuit een eigen visie te beschrijven. Het is belangrijk om op die manier onze identiteit vast te leggen.’ Ook wordt contact gezocht met archieven van andere landen waar veel inwoners van Suriname hun oorsprong vinden: Ghana, Indonesië, China en India. Ook Engeland is in dit opzicht interessant: van 1804 tot 1816 had Suriname een Engels bestuur.

De documentatie wordt op dit moment nog het meest gebruikt door mensen die genealogisch onderzoek komen doen. In de vakanties zit de zaal vol met Surinamers die in Nederland wonen en op zoek gaan naar informatie over hun voorfamilie. Geboorteaktes worden 100 jaar na de geboorte vrijgegeven, overlijdensregisters en huwelijksregisters na 75 jaar.


Schimmels en insecten
Het archief zal begin 2013 worden uitgebreid met beeld- en geluidsdocumenten. Dagen achtereen zijn de medewerkers bezig met het omzetten van de archiefstukken op microfilm en het digitaliseren ervan. Het Surinaamse archief wordt ondersteund door het instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum.

Collega’s van het archief in Den Haag hebben trainingen gegeven in conservering. In het speciale restauratie-atelier worden archiefstukken met schade gerestaureerd. Brokkelend papier, scheurtjes, inktvraat, waterschade, beschadiging door schimmels of insecten: het wordt hier allemaal gestabiliseerd. Vanaf volgend jaar zullen de medewerkers zélf de cursussen in conservering geven aan andere cultureel-erfgoedinstellingen in Suriname.

Bibliotheek van de Anton de Kom Universiteit: belangrijkste wetenschappelijke collectie

De Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS) werd in 1968 opgericht. Eerst ging het alleen om een juridische en een sociaal-economische faculteit, later kwam er een medische en een rechtenfaculteit, het centrum voor landbouwkundig onderzoek en het instituut voor internationale betrekkingen bij. De universiteit telt momenteel 3500 studenten. De bibliotheek is gevestigd in één van de gebouwen op het universiteitsterrein aan de Leysweg en bevat de belangrijkste wetenschappelijke collectie van Suriname.

Grootste bibliotheek
De bibliotheek heeft 100.000 boeken in bezit en is daarmee de grootste bibliotheek van het land. De collectie is voor een gedeelte gekocht en bestaat voor een ander gedeelte uit schenkingen. ‘We bestellen elk jaar bij uitgeverijen in het buitenland’, vertelt directeur Jane W.F. Smith. ‘Bij schenkingen nemen we op wat bij de collectie past, waarvan studieboeken vanaf het jaar 2000, en we gaan langzaam naar 2005.’

Behalve de studieboeken heeft de Anton de Kom Universiteitsbibliotheek een grote Suriname-collectie. ‘Misschien wel de grootste ontsloten collectie van het land’, fluistert Smith, want ze wil dit niet te stellig zeggen. ‘Van elk boek dat over Suriname verschijnt kopen we minstens één exemplaar.’
Ook verzamelt de bibliotheek e-documenten. ‘Soms mogen we deze niet opnemen in de collectie vanwege copyright. Wel kunnen we ze aanbieden door een link te plaatsen naar de plek waar het document zich bevindt. Als het erop aankomt zijn we een bibliotheek in een ontwikkelingsland.  Met dat argument proberen we toegang te krijgen tot belangrijke online databases.’


 Dubbele exemplaren
Er zijn enkele samenwerkingsverbanden met Nederlandse en Belgische instellingen. Zo werkt de universiteit samen met Nederland als het gaat om interbibliothecair leenverkeer. ‘Als een student een boek zoekt dat wij niet in huis hebben, kunnen wij het via de Koninklijke Bibliotheek hierheen laten sturen.’ Verder zamelt een medewerker van de Universiteit Leiden op eigen initiatief al meer dan tien jaar boeken in voor de Surinaamse universiteit. ‘Zij gaat langs de docentenkamers, Uitgeverij Kluwer en het Leids Universitair Medisch Centrum om te vragen naar dubbele exemplaren’, vertelt Smith. ‘Laatst kregen we weer pallets met 3000 boeken binnen.’

De universiteitsbibliotheek heeft 31 personeelsleden. De medewerkers zijn hoog geschoold, VWO of hoger. In 2010 volgde het personeel de Surinaamse opleiding tot bibliotheekassistent.


Algemene Onderwijs Bibliotheek: 250 schoolmediatheken

De Algemene Onderwijs Bibliotheek is gevestigd in een houten gebouw niet ver van het centrum van Paramaribo. Enkele leerlingen zitten over schriften en boeken gebogen. Achterin de studiezaal werkt afdelingshoofd Anita MacIntosch in haar kantoor. ‘We zijn gevestigd in voormalige barakken van een schoolgebouw en zitten hier al sinds de jaren zeventig. Een nieuw gebouw is onze grootste wens op dit moment.’ Ze laat een verzoekbrief voor het Ministerie van Onderwijs zien: ‘De vloer is van straatstenen en er zijn verzakkingen, het plafond en de wandplaten zijn verrot, het dak en de dakgoten hebben lekkages’, staat er. Het is duidelijk, de Algemene Onderwijs Bibliotheek kan wel een nieuw onderkomen, of op z’n minst een goede renovatiebeurt gebruiken.

Mediatheekdienst
De Algemene Onderwijs Bibliotheek valt onder het Surinaamse Ministerie van Onderwijs en verzorgt boeken voor lerarenopleidingen, basis- en middelbare scholen in stad en district. In 250 scholen hebben de medewerkers geholpen met het opzetten van mediatheken. ‘Wij verzorgen de bestellingen van boeken voor die scholen en trainen de mensen om de mediatheek te beheren.’
In het gebouw van de Algemene Onderwijs Bibliotheek komen leerlingen van het voortgezet onderwijs en studenten van avondopleidingen boeken lenen of studeren. Ook maken zij gebruik van de documentatieafdeling met krantenknipsels, folders en de Surinaamse kranten die per jaargang zijn ingebonden.

Wolkers of Vestdijk
De Algemene Onderwijs Bibliotheek heeft 22.000 boeken in huis. MacIntosch: ‘Elk jaar kopen we voor 1 miljoen Surinaamse Dollar boeken. We plaatsen bestellingen bij lokale boekhandels en via het NDB Biblion bestellen we thema-aanbiedingen. Verder komen er regelmatig Surinaamse auteurs hun boeken persoonlijk langsbrengen. Sporadisch krijgen we schenkingen uit Suriname, Nederland of België.’ Als een boek 15 jaar lang niet is uitgeleend, gaat hij uit de collectie. ‘Maar we zijn wel voorzichtig hoor, want er staan oude boeken op de literatuurlijsten.’

De bibliotheekmedewerkers stimuleren leerlingen om wat nieuwe boeken te proberen. ‘Leerlingen komen meestal met een lijst hier. Als ze vragen naar boeken uit de Derde Spreker-serie, raden wij ze aan nieuwere boeken te lezen van schrijvers uit derdewereldlanden, als zij daarvoor toestemming kunnen krijgen van de leerkracht tenminste. Andere oude boeken, van Jan Wolkers of Simon Vestdijk bijvoorbeeld, zien we steeds minder terug op de lijsten.’ Er werken 40 vaste medewerkers bij de Algemene Onderwijsbibliotheek en dan zijn er nog heel wat parttimers.

Garant
De scholen staan garant voor leerlingen die boeken lenen. De schooldirecteur moet zijn handtekening zetten op de overeenkomst tussen de leerling en de bibliotheek, zodat de school het kind opspoort en aanspreekt als het verzuimt een boek in te leveren.

[Klik hier voor deel 4 en slot van deze reeks.]

De Surinaamse bibliotheken in beeld (2) – Cultureel Centrum Suriname
Onderstaand artikel is een gedeelte uit een dossier over Surinaamse bibliotheken dat verscheen in Bibliotheekblad, het vakblad van Nederlandse bibliotheken. Vandaag: de CCS bibliotheken uitgelicht (deel II).

door Kirsten Dorrestijn

CCS bibliotheek – hoofdvestiging: vernieuwd met subsidie van de ambassade
Sinds de complete renovatie in 2008 ziet de hoofdvestiging van de CCS bibliotheek (opgericht in 1948) er weer stralend uit. Het gebouw heeft een frisse lik groene verf gekregen, het is lekker koel binnen en ook de collectie is grondig gesaneerd en aangevuld. Ook heeft het personeel trainingen gevolgd. Vier jaar lang kreeg het CCS steeds 40.000 euro van de Nederlandse ambassade.
De nieuwe boeken zijn ingekocht bij lokale en bij buitenlandse boekhandels. ‘We hebben vooral boeken ingekocht die leerlingen voor hun lijst moeten lezen’, vertelt hoofdverantwoordelijke van de bibliotheek, Marcella Augustuszoon. ‘Vaak worden die niet herdrukt, dus we kunnen ze niet altijd bestellen. Toen ik in Nederland was, heb ik rondgesnuffeld bij de Slegte en aardig wat gevonden.’ Ook zijn boeken van Surinaamse schrijvers aangekocht. Voorheen was die voorraad – tot grote ergernis van de auteurs – verre van compleet. Verder zijn de collecties van de filialen gesaneerd. ‘Alleen de tijdloze boeken zoals naslagwerken hebben we behouden. De rest was sterk verouderd.’


Drie bussen
Dit is het laatste jaar waarin het CCS subsidie krijgt van de ambassade. Er worden gesprekken gevoerd om te kijken of het project verlengd kan worden. ‘Voordat we subsidie kregen, kochten we uit eigen middelen en moesten we het hebben van donaties. Voorlopig kunnen we gelukkig met de huidige collectie voort. Uit donaties selecteren we nu alleen nog wat we echt nodig hebben. Voorheen namen we alles aan.’

In 2008 schonken Nederlandse uitgeverijen in totaal 2000 gloednieuwe boeken aan het CCS. Een bibliotheek in Gelderland schonk afgelopen zomer een collectie kinder- en jeugdboeken. En het CCS kreeg de hele collectie van een filiaal uit Den Bosch dat de deuren sloot. Van deze afdeling kreeg het CCS ook een bibliotheekbus, waardoor het CCS nu over drie bussen beschikt. Bij elf scholen worden wisselcollecties geleverd en er worden twaalf wijken mee aangedaan waar geen bibliotheken zijn.
Tachtig leerlingen

Het hoofdfiliaal van het CCS krijg dagelijks bezoek van zo’n 70 tot 80 middelbare scholieren die voor hun werkstukken gebruikmaken van de documentatieafdeling met krantenknipsels, de computers met gratis internet of er huiswerk komen maken. De centrale bibliotheek heeft 1073 leden en de filialen bij elkaar nog eens 1250.

In samenwerking met andere instellingen organiseert het CCS in gebieden buiten Paramaribo leesbevorderingsprojecten, computertrainingen voor kinderen en ontwikkelingsvaardigheden voor ‘drop-outs’. Aan Stichting Projecten Christelijk Onderwijs Suriname levert het CCS boeken om leeshoekjes in te richten in het binnenland.

Derde geldstroom
Om een derde geldstroom te generen verhuurt het CCS kantoorruimte aan organisaties en bedrijven. ‘We moeten commercialiseren’, verklaart Augustuszoon. ‘We krijgen wel wat geld van de overheid, maar niet genoeg.’ Twee consultancybedrijven huren kantoortjes bij het CCS, andere ruimtes worden verhuurd aan organisaties voor lezingen, workshops en filmvoorstellingen.

Afgelopen jaar moesten twee CCS-filialen de deuren sluiten. ‘Het ontbrak simpelweg aan belangstelling van kinderen. In de wijk Flora bijvoorbeeld, een vrij arme wijk in Paramaribo. We hebben daar nu wel twee busposten geïnstalleerd.’ Het CCS heeft filialen in de wijk Maretraite, in Moengo (district Marowijne), in Nieuw-Amsterdam (Commewijne), in Groningen (Saramacca) en in Onverdacht (Para).

CCS-filiaal Nieuw-Amsterdam: in een noodgebouw

Nieuw-Amsterdam  is een dorpje met 1200 inwoners, gelegen aan de Surinamerivier. Hier is één van de filialen van het CCS gevestigd. Op de deur van een vervallen gebouw hangt een A4-tje: ‘De bibliotheek is tijdelijk ondergebracht in de woning van de Districts Commissaris’. Iets verderop is inderdaad een hoekje als bibliotheek ingericht. Een ruimte van drie bij vier meter staat vol met boekenkasten. ‘Noodgedwongen zijn we hier naartoe verhuisd’, vertelt Marie Warsodikromo, één van de drie bibliotheekmedewerkers. Ze werkt er al vanaf de oprichting in 1977. ‘Het andere pand had lekkages. We hebben veel van onze boeken moeten afschrijven.’ Inmiddels maakt het filiaal al anderhalf jaar gebruik van de noodoplossing. ‘Het is hier erg krap, maar we horen niks op aanvragen voor een nieuw gebouw. Het is wachten op sponsoren.’ Het filiaal heeft twee- tot drieduizend boeken in bezit.

Op de veranda
Omdat de busverbindingen in de omgeving van Nieuw-Amsterdam niet optimaal zijn, wordt in het district Commewijne de bibliobus ingezet. ‘In Nieuw-Amsterdam doen we twee scholen aan en we gaan om de drie weken naar een school in Slootwijk die geen eigen bibliotheek heeft. Kinderen kunnen vaak niet wachten tot ze de bus in mogen.’ De bibliotheekmedewerkers testen ook het leesniveau van de leerlingen om de juiste boeken uit te kunnen lenen.

Leerlingen van de scholen in Nieuw-Amsterdam komen naar het filiaal om werkstukken te maken. ‘We zetten hen op de veranda neer, want hier binnen hebben niet genoeg ruimte.’ Enkele volwassenen komen elke week langs om boeken te lenen. ‘Sommigen hebben de halve bibliotheek al uitgelezen. “Krijgen jullie nooit nieuwe boeken?” vragen zij.’

CCS-filiaal Maretraite: gerenoveerd op initiatief van bezoekers

Het pand van het CCS-filiaal in de wijk Maretraite werd drie jaar geleden gerenoveerd en ziet er spiksplinternieuw uit. Er staat een leestafel met een geel Surinaams tafellaken en achterin is voor de jongste bezoekers een speelhoek ingericht. In een studiezaal staan vijf computers met internet. Medewerker Marlene Tirtosentono wijst op een fotocollage aan de wand: ‘Zo zag het eruit vóór de renovatie. De wanden waren gescheurd, er waren lekkages, we hadden geen water. Het kon echt niet langer.’ Een aantal vaste bezoekers heeft sponsors gezocht waarmee de renovatie mogelijk werd.

Rijke buurt
Er is veel aanloop in deze bibliotheek, vertelt Tirtosentono. ‘De mensen in deze wijk hebben vaak hogere functies en lezen veel. Maretraite staat bekend als een rijke buurt.’ Het zit vaak vol met middelbare scholieren die er huiswerk komen maken of gebruikmaken van de computers. Het filiaal is drie dagen per week open. Op dinsdag en vrijdag komen peuterklassen langs. De leidsters lezen dan een boek voor en de kinderen mogen spelen in de bibliotheek.

Giften
Het filiaal krijgt boeken aangeleverd van de centrale vestiging. ‘Soms krijgen we giften van mensen die hun boeken kwijt willen. Als ze er nog goed uitzien, vinden wij het aardig ze uit te lenen.’ Het filiaal heeft onlangs dozen vol boeken gekregen uit een ander CCS-filiaal dat de deuren sloot.

Filiaal CCS Groningen: één bezoeker per dag

Groningen is een rustig dorpje met 2300 inwoners, zo’n 45 km ten oosten van Paramaribo. In de straten is het uitgestorven en in het filiaal van de CCS zitten alleen de drie bibliotheekmedewerkers. Veel bezoekers komen er niet. ‘Soms krijgen we maar één bezoeker op een dag’, vertelt Hortence Tuinfort, die al 21 jaar bij het filiaal werkt. ‘Dan zitten wij hier maar. In het verleden hadden we veel aanloop, maar de twee scholen in Groningen hebben nu eigen mediatheken. Binnenkort krijgen we hier computers met internet, dan zal de situatie veranderen.’ Om de bibliotheek een boost te geven zullen in de toekomst ook voorlees- en knutselmiddagen worden aangeboden.  Het filiaal kent op dit moment 28 leden.

Dolf Verroen
Het stenen gebouw werd vorig jaar op initiatief van de overheid gerenoveerd. In de kasten staan zo´n 500 nieuwe boeken, afkomstig van het hoofdfiliaal. Op de kinderboekenplanken staan titels van Astrid Lindgren, Sjoerd Kuyper, Carry Slee en Dolf Verroen.

Als een bezoeker op zoek is naar een bepaald boek dat niet in huis is, neemt één van de medewerkers het mee uit het hoofdfiliaal in Paramaribo. Tuinfort volgde dertig jaar geleden bij de centrale vestiging een bibliotheekopleiding. Zelf lezen de dames ‘meer dan graag’. ‘Ik heb het boek dat ik straks meeneem al klaarliggen’, lacht Tuinfort.

[Klik hier voor deel 3 van deze serie.]

[Dit artikel verscheen eerder in Bibliotheekblad.]

De Surinaamse bibliotheken in beeld (1)

Voor Bibliotheekblad, het vakblad voor Nederlandse bibliotheken, schreef journalist Kirsten Dorrestijn een reportage over de Surinaamse bibliotheken. Hieronder leest u de inleiding van het artikel. Later deze week volgen de hoofdstukken waarin wordt ingezoomd op de verschillende bibliotheken. Eerder schreef Dorrestijn haar scriptie over de boekhandels in Suriname aan de Universiteit van Amsterdam, onder begeleiding van bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren Michiel van Kempen.

read on…

Vrouwengevangenis Santo Boma krijgt boeken

door Johan Donner

Paramaribo/Santo Boma – In verband met de viering van Internationale Vrouwen Dag heeft het Leespeetje project van het Cultureel Centrum Suriname(CCS) de eerste wissel collectie lees en studie boeken ten behoeve van de vrouwengevangenis te Santoboma gisteren overhandigd. Wayne Telgt die de manager is van dit project sprak over het belang van lezen en in dit kader lezen als onderdeel van een proces die voor de ingesloten vrouwen moet leiden tot een goede terug keer in de samenleving.
De financiering van de boeken voor de vrouwelijke gedetineerden wordt gefinancierd door de managing director van N.V Proms- Vastgoed, Gadjradj Krisnamoertie. De enveloppe met de abonnementsgelden werd door Elvira Sandie, ondervoorzitter van het CCS bestuur in ontvangst genomen. Sandie overhandigde op haar beurt de eerste boeken aan de voorzitter van de Bond van Penitentiaire Ambtenaren Suriname (BPAS), Lucielle Nora, van wie het voorstel voor deze leesbevordering voor gedetineerde vrouwen kwam.
[uit GFC Nieuws, 03/09/2013]

Eerste papiervrije bibliotheek van de VS komt in Texas

door Sebastiaan Kort

In de Amerikaanse staat Texas zal komende herfst een bibliotheek openen waar alleen e-boeken te vinden zijn, zo meldt onder andere ABC News. Boeken van papier komen er niet in.
Het gebouw in aanbouw in de buurt van San Antonio zal BiblioTech gaan heten en is een idee van Nelson Wolff, een Texaanse politicus.
Wolff kwam op het idee van een elektronische bibliotheek toen hij de biografie van de overleden Apple-topman Steve Jobs las, geschreven door Walter Issacson. ABC News merkt overigens fijntjes op dat Wolff waarschijnlijk wel meer dan alleen het idee aan Jobs te danken heeft, aangezien de schetsen van BiblioTech veel overeenkomsten vertonen met ontwerpen van Apple-producten.
Bbliotheken die alleen e-boeken aanbieden hoeven niet groot te zijn, zo valt uit de plannen te concluderen, want BiblioTech wordt slechts 463 m2 groot.
Gangpaden vol computers dus, en geen gangpaden vol boeken. Maar: BiblioTech is wel degelijk het project van een boekenliefhebber. Wolff noemt zichzelf een ‘gretige boekenlezer’ die in BiblioTech de juiste stap ziet voor een veranderende wereld. “De wereld verandert en dit is de juiste en meest geschikte manier om de gemeenschap een dienst te bewijzen.”
Bezoekers kunnen e-readers lenen en er zullen, in samenwerking met uitgeverijen, 10.000 boektitels beschikbaar zijn. Wolff hoopt dit aanbod gaandeweg uit te kunnen breiden. Het enige waar in BiblioTech geld voor gevraagd zal worden is voor het maken van…een printje.
[uit NRC, 17 januari 2013]

Leesprojecten stimuleren leescultuur effectief

door Audry Wajwakana

Paramaribo – Verscheidene leesprojecten zijn uitgevoerd om de leescultuur bij kinderen te stimuleren. De Stichting Projecten is al veertien jaar bezig met het organiseren van het Kinderboekenfestival (KBF), dat vooral een landelijke aanpak kent. En vanaf 2012 stelt de Bibliotheek van het Cultureel Centrum Suriname (CCS) door het ‘Leespeetje project’ boeken beschikbaar voor elk kind. De vraag is of deze pogingen geleid hebben tot toegenomen belangstelling bij jongeren om daadwerkelijk een boek te lezen.

read on…

Eerste bibliotheek zonder boeken op komst

  Texas – Als alles volgens plan verloopt, opent dit najaar de eerste bibliotheek ter wereld zonder boeken zijn deuren in het Amerikaanse Bexar County. Dat schrijft My San Antonio. Nelson Wolff is al maanden bezig met het project, dat BiblioTech heet. Hij is dol op lezen, maar beseft dat toekomstige generaties misschien maar weinig oog hebben voor papieren boeken. Daarom besloot Wolff een bibliotheek te ontwerpen voor dit digitale tijdperk, in plaats van een bibliotheek die zich aan dat tijdperk heeft aangepast.  

read on…

Bibliotheek Aruba vermoedt groot ledenverlies door tijdelijke sluiting

Oranjestad — “De afgelopen twee jaar dat de we dicht waren voor deze renovatie is een zwarte pagina in onze geschiedenis. Wij zijn nog steeds herstellende van de schade die wij leden die vooral te merken is aan het aantal bezoekers.” Zo legt pr-manager Gina Jie Sam Foek aan Amigoe uit.

Jie Sam Foek vertelt dat het besef van het opnieuw open gaan van de bibliotheek er bij het publiek nog niet is. Zij gaat ervan uit dat de bieb een deel van haar klanten kwijt is omdat zij nog steeds vaak de vraag krijgt wanneer de hoofdvestiging in de Madurostraat nu opengaan. “Mensen zoeken dan een alternatief, gaan boeken kopen of zoeken op internet. Je gaat er in zo een situatie absoluut niet op vooruit, ik vond het persoonlijk een ramp. Wat ik als erg teleurstellend ervoer, is dat je iedereen hoort zeggen dat het vreselijk is dat een bibliotheek dicht is, want het betreft een grondrecht, maar niemand die er in het openbaar tegen protesteert.” Nu is het zaak dat de verloren bezoekers dus weer hun weg terug vinden naar de nationale bibliotheek.
Van binnen en buiten
Er zijn ongeveer 70 mensen in dienst bij de bibliotheek die verdeeld zijn over verschillende afdelingen. Op de catalogusafdeling komen de nieuwe boeken binnen die hier uitleenklaar worden gemaakt, dat wil zeggen voorzien worden van etiket, barcode en kaftpapier. Bovendien zet men hier de gegevens in een database. De audiovisuele media-afdeling maakt zelf producties zoals van activiteiten die de bibliotheek organiseert of van schrijvers. Dit doet zij in opdracht van de overheid en soms ook voor stichtingen. In de binderij worden de boeken gerepareerd en verder zijn er een magazijn, technische dienst en kantine aanwezig. Twee boekenliften brengen de boeken van de eerste verdieping, waar de genoemde afdelingen zich bevinden, naar de begane grond. Hier tref je de bibliotheek aan en een apart deel waar de mediatheek voor de scholen is gehuisvest. “Iedere school die een bibliotheek wil beginnen of uitbreiden, kan een beroep op ons doen. Wij zetten op en vullen aan. Voor scholen zonder of met een gebrekkige bibliotheek zijn er onze bibliobussen die op het schoolterrein staan en waar kinderen twee boeken per keer kunnen lenen”, aldus Jie Sam Foek.
De schoolmediatheek heeft dezelfde openingstijden als de bibliotheek. Leraren en studenten kunnen hier voldoende boeken naar hun gading vinden. Op de begane grond zijn ook een expositiezaal en studieruimte die ook verhuurd wordt voor 75 florin per dag. Achterin de bibliotheek ligt een stiltezaal waar in alle rust gestudeerd kan worden. Voor de kleintjes is een verteltoren ingericht waar je met een trap naar boven gaat en waar regelmatig voorleessessies worden gegeven. “Er gaat heel wat aan vooraf voordat het boek in de bibliotheek ligt. In de bibliotheek kun je boeken lenen in het Papiamento, Nederlands, Spaans, Engels, Frans en Duits”, aldus Jie Sam Joek.

Bibliotheek op 13 januari officieel heropend
door Linda Reijnders
Vanaf september vorig jaar gingen de deuren voor het publiek al open, maar morgen wordt de in twee jaar gerenoveerde bibliotheek in Oranjestad officieel door de minister heropend. Volgende week staan er vanaf maandag verschillende activiteiten op het programma om de heropening feestelijk kracht bij te zetten. De ravage bij de lekkage “Eigenlijk kun je meer spreken van een reparatie dan van een renovatie”, stelt pr-manager Gina Jie Sam Foek. Volgens haar zijn er niet veel veranderingen aan het gebouw zelf, maar betreft het vooral nieuwe ontwikkelingen en op enkele punten een andere indeling. De nieuwe ontwikkelingen binnen de bibliotheek zijn dat er vanaf volgende week wifi aanwezig is, dus iedereen kan vrij internetten met eigen laptop. Natuurlijk is er ook nog de bestaande internetruimte met twintig stations beschikbaar voor het publiek.Zondag gaat ook de nieuwe website de lucht in en in de toekomst zijn er plannen om met e-books te starten. Met de digitalisering van de kranten is de bibliotheek al begonnen, maar zij zal dit verder gaan uitbreiden in 2013. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een bedrijf in Florida die gespecialiseerd is in het digitaliseren van door bibliotheken aangeleverd materiaal. “Wij gaan verder ook nog de multiculturele centra in de wijken bevoorraden van boeken”, licht Jie Sam Foek toe. Voor wat betreft het gebouw is de maandag te openen koffiebar met zitjes, nieuw. De kantine cateraar Healthy Way gaat daar drankjes en eten verkopen. Ten aanzien van de indeling van het gebouw is de schoolbieb nu verhuisd van boven naar beneden, heeft de internetruimte een andere locatie en werd de expozaal van een nieuwe ingang voorzien. Nieuwe bezoekersVolgende week wordt het publiek van harte uitgenodigd om een kijkje te komen nemen en wellicht van het aanbod aan activiteiten te genieten. Er zijn boekpresentaties, voordrachten, workshops, zang en ballet. “Onze prioriteit is om de stroom mensen weer op gang te krijgen richting bibliotheek. Gelukkig zien wij wel een trend dat met name de Latijns-Amerikaanse mensen in gezinsverband komen. Ook de Chinezen doen hun intrede, dat is iets wat wij vroeger nauwelijks zagen”, stelt Jie Sam Foek.

[uit Amigoe, 12 januari 2012]

« Newer posts ∞ Older posts »

Recente berichten

Reacties

Disclaimer

Deze website beoogt geen enkel winstoogmerk. Door middel van de website wil de Werkgroep het publiek kennis laten maken met nieuws uit en over de Caraïbische regio. De Werkgroep neemt daartoe onder meer berichten over van andere sites, zonder dat het ons altijd mogelijk is rechthebbenden vooraf te attenderen op de overname. Mocht iemand bezwaar hebben tegen overname van tekst- of beeldmateriaal, laat ons dit weten, dan verwijderen wij het materiaal. Reacties op berichten worden alleen geplaatst indien voorzien van voor- en achternaam. Opinies op deze website komen voor rekening van de auteur(s) en zijn niet altijd de opinies van de Werkgroep.
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter