blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: bibliotheek

De IFLA-conferentie: netwerken op het internationale bibliotheekforum

door Elviera Sandie & Jane Smith

Het was een aangename eerste kennismaking van Suriname met de internationale bibliotheekwereld tijdens de 76ste conferentie van IFLA, the International Federation of Library Associations and Institutions. Een onafhankelijke niet-gouvernementele organisatie, die zich inzet voor de belangen van bibliotheek- en informatie-instellingen en haar gebruikers. De IFLA bestaat al 80 jaar en vertegenwoordigt ruim 500.000 bibliotheek- en informatiedeskundigen uit 150 landen.

Het Cultureel Centrum Suriname (CCS) is als enige Surinaamse organisatie sinds 1996 lid van de IFLA. Dit dankzij ondersteuning van de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) in Nederland, die steeds garant heeft gestaan voor betaling van de jaarlijkse contributie. Enkele professionals op het gebied van informatie in Suriname hebben een persoonlijk lidmaatschap.

Jane Smith en Elviera Sandie, directeur van respectievelijk de Universiteitsbibliotheek en het CCS, hebben ons land vertegenwoordigd op deze conferentie van 10-15 augustus in Göteborg, Zweden. Het thema van dit jaar was ‘Open access to knowledge, promoting sustainable progress’. De IFLA vindt het belangrijk dat iedereen tot waarachtige beleving van de vrijheid van meningsuiting komt, waarbij ze speciale aandacht heeft voor mensen met een beperking. Openbare faciliteiten zouden meer toegankelijk moeten worden gemaakt, waardoor iedereen kan interacteren.

De IFLA in detail

IFLA heeft een aantal kernactiviteiten ontwikkeld om zijn professionele werk uit te zetten, waarbij 55 secties en Special Interest Groups (SIG’s) zijn gestructureerd in 5 hoofdgroepen, namelijk: bibliotheektype, bibliotheekcollectie, bibliotheekdiensten, professionele ondersteuning en regio’s. Vier keer per jaar wordt het IFLA-informatiebulletin uitgegeven, waarbij de nieuwste ontwikkelingen binnen de organisatie worden belicht, alsook diverse artikelen worden gepubliceerd over een breed scala van onderwerpen. Het IFLA-hoofdkantoor is sinds 1971 gehuisvest in Den Haag/Nederland en de operationele activiteiten worden uitgezet via drie regionale kantoren: voor Afrika in Pretoria/Zuid-Afrika, voor Azië & Oceanië in Singapore en voor Latijns-Amerika en het Caraïbisch Gebied in Rio de Janeiro/Brazilië.

Verder biedt de IFLA een forum aan informatieprofessionals om kennis uit te wisselen, alsook internationale samenwerking, onderzoek en ontwikkeling op het gebied van bibliotheek- en informatiediensten te realiseren. Dit gebeurt middels workshops, seminars en trainingen. De IFLA wordt gefinancierd door verschillende organisaties en instituten, in het bijzonder nationale bibliotheken. IFLA-leden hebben tevens toegang tot grants gericht op institutionele versterking, alsook projectmatige financiering van hun ontwikkeling. Zo wordt er op jaarbasis een Access to Learning Award toegekend van US$. 1.000.000,- door de Bill en Melinda Gates foundation, speciaal gericht op het toegankelijk maken van computer- en internetfaciliteiten voor de gemeenschap via de openbare bibliotheek. Dit jaar is deze award toegekend aan een kleine openbare bibliotheek in Griekenland, die zich op bijzondere wijze inzet voor leesbevordering en computer/internetdiensten aan de gemeenschap, voornamelijk seniore burgers.

De CCS-bibliotheek heeft in 2009, dankzij financiering van de IDB, in zeven marron- en inheemse dorpen computertrainingen verzorgd aan ruim 700 jongeren in de leeftijd van 15 tot 25 jaar. Op grond van deze ervaring en het succes, kan het CCS in 2011 een projectvoorstel indienen bij de Bill en Melinda Gates foundation. Verder voert IFLA het Building Strong Library Associations-programma uit, dat erop gericht is capaciteitsversterking en duurzame bibliotheekontwikkeling te verwezenlijken. Zowel het CCS als de Universiteitsbibliotheek kunnen projecten indienen ter financiering door dit programma. Een andere uitdaging in dit kader is een actievere rol van zowel het CCS als de Universiteitsbibliotheek in verschillende commissies van de IFLA, in het bijzonder binnen de sectie van Latijns- Amerika en het Caraïbisch Gebied.

De conferentie

De Surinaamse delegatie heeft, dankzij een grant van onder andere NBD-Biblion (Nederland), tijdens deze conferentie goed kunnen netwerken met ruim 3500 collega’s uit alle werelddelen. Het programma was heel lijvig en divers, en werd afgewerkt tussen 8 en 19 uur. Naast de ruim 160 presentaties, vond er een grote expositie plaats met 80 boots en 150 poster presentaties. Hierbij werden nieuwe ontwikkelingen gepresenteerd alsook verslag gedaan van lopende projecten en activiteiten. Er zijn ook 14 satellietmeetings gehouden, terwijl zo’n 30 bibliotheken in Gotenburg gelegenheid hebben geboden voor veldbezoeken. Het hoogtepunt van elke IFLA-conferentie is de Algemene Leden Vergadering, die dit jaar onder meer heeft geresulteerd in de implementatie van het strategisch plan 2010-2015, terwijl tevens het IFLA-lidmaatschap enigszins werd aangepast. De keynote speech van Jan Eliasson (Zweedse diplomaat en president van de 60ste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties) tijdens de openingsceremonie was bijzonder. Op grond van zijn ervaringen benadrukte hij de grote betekenis van de toegang tot kennis voor wereldvrede. De speciale attractie, een replica van de populaire Zweedse popgroep ABBA, was een spetterend eind van een vruchtbare conferentie.

Meer informatie over de IFLA is te vinden op www.ifla.org

[ontleend aan De Ware Tijd Literair, 16/10/2010]

Bibliotheek Aruba dicht wegens slechte staat gebouw

Het hoofdkantoor van de nationale bibliotheek van Aruba heeft de deuren gesloten, omdat het binnen voor bezoekers en medewerkers te gevaarlijk is. Na kortsluiting in het centrale luchtsysteem, gevolgd door rookontwikkeling, is het hoofdfiliaal van de bibliotheek sinds donderdag 9 september noodgedwongen gesloten. Ook morgen zal de bibliotheek dicht zijn. Directeur Astrid Britten noemt de situatie in het gebouw ‘gevaarlijk, zorgelijk en alarmerend, zowel voor bezoekers als voor medewerkers’.

Biblioteca Nacional Aruba. Foto © Michiel van Kempen

De regenval gisteren in Oranjestad kreeg zijn weerslag op de bibliotheek in de George Madurostraat. “Vanmorgen toen we binnenkwamen, zagen we uiteraard lekkage. Stukken van het plafond zijn naar beneden gekomen. Maar we ontdekten ook rookontwikkeling”, vertelt Britten. De brandweer kwam in actie en constateerde kortsluiting in de luchtvoorziening. Voor de directeur was het duidelijk niet langer verantwoord om in het gebouw te werken of bezoekers te ontvangen. Ze besloot vandaag de bibliotheek te sluiten en deze in ieder geval ook morgen dicht te houden. Personeel komt morgen bijeen om te horen wat er gaat gebeuren. “De situatie is voor hen zeer demotiverend en ook ongezond. Mijn medewerkers krijgen uitslag van de stoffen die als gevolg van het kapotte plafond ongehinderd door het pand waaien”, aldus Britten.

Kapitaalvernietiging
De directeur erkent dat het sluiten van de bibliotheek geen gewenste situatie is. “We zijn de enige bibliotheek op Aruba. Weliswaar hebben we meerdere filialen, maar het gaat hier toch om het hoofdgebouw. Dagelijks komen hier studenten om de vereiste literatuur te lezen of om te studeren. In oktober beginnen de eerste schoolonderzoeken. Maar we kunnen ze geen fatsoenlijke ruimte meer bieden en steeds meer boeken zijn als gevolg van lekkage niet meer uitleenbaar. Het is pure kapitaalvernietiging.”

De verantwoordelijke minister van Onderwijs, Arthur Dowers (AVP), zit momenteel in Nederland en daarom nam Britten vanmorgen contact op met zijn assistent. “Ik hoop dat iemand komt kijken naar de huidige situatie en ziet dat er echt niet langer kan. Er moet nu echt een structurele oplossing komen, geen tijdelijke oplossing. Het is niet slechts een gebouw van de overheid, het is een bibliotheek. Dat betekent onder andere dat er een goed luchtsysteem moet zijn, zodat boeken, documenten en materialen goed kunnen worden behouden.” Soortgelijke woorden uitte Britten eind mei ook, nadat medewerkers twee dagen lang een langzaamaan-actie voerden. Ze deden dit uit protest tegen de jarenlange slechte staat waarin de bibliotheek verkeert. De directeur steunde de actie. Na twee dagen staakten ze hun actie, omdat ze van de minister de toezegging kregen dat er iets zou gebeuren. Dienst Openbare Werken (DOW) stelde vervolgens een onderzoek in en zou met een verslag komen. Het is niet bekend of dat verslag is uitgebracht. Britten wist toen al wel dat de grote vraag was wie moet gaan opdraaien voor de kosten van de renovatie.

[Bron: Amigoe, 9 september 2010]

Een bibliotheek in Flora

Stichting Bukutori laat weten:

In het voormalige SOS Kinderdorp in Paramaribo beheren wij een kleine, kwalitatief goede bibliotheek. De ruimte in dat gehuurde complex is vanaf het begin te klein voor de collectie en ongeschikt voor de te houden activiteiten. Meer kunnen we niet betalen.

We hebben de wijk Flora in Paramaribo, gekozen als plaats van vestiging van Bibliotheek Bukutori. In deze wijk, gelegen op steenworp afstand van onze huidige vestiging, is op dit moment geen ruimte te huur die zonder veel verandering tot bibliotheek verbouwd zou kunnen worden. Elke verbouwing zou bovendien de huurprijs voor ons nadelig beïnvloeden. Het enige serieuze alternatief dat overblijft is kopen. We dachten aan een bestaand pand aan te kopen en met een kleine veranderring te gebruiken voor de collectie en de activiteiten die we in ons Bibliotheekplan hebben genoemd. Dit Bibliotheekplan zal tegen het einde van dit jaar integraal op de website te lezen zijn. Met dat aangekochte pand en perceel als onderpand willen we de sprong maken naar een hele echte, unieke bibliotheek. Na de aankoop zal het ontwerp van de Bibliotheek worden aangepast en vervolgens op de website worden uitgestald.

Voor de aankoop en verbouw hebben we veel geld nodig en we zijn op zoek naar veel vrienden en vriendinnen om ons te helpen het doel te realiseren. De raming met een deskundige bracht ons op een bedrag van € 50.000.- De meeste grote fondsen financieren wel activiteit maar geen huisvesting. Daarom doen we een beroep op u. Wij vragen van u een kleine bijdrage voor dit doel. Wij vragen van u om anderen erop attent te maken, dat we bezig zijn met een uniek project, dat niet alleen voor de wijk Flora, maar voor heel Paramaribo bedoeld is. Een project dat niet alleen voor de jeugd, maar ook voor de ouders van de jeugd heel nuttig zou kunnen zijn. Wij staan voor ontwikkeling en vorming en liefst zo laagdrempelig mogelijk te bereiken.
.
Wij werken voorlopig alleen met vrijwilligers en kennen geen strijkstok. Alle gelden zullen efficiënt en doelmatig worden aangewend.
In deze fase van werving zal elke drie maanden de penningmeester met een verslag komen, dat via de website zal worden gepubliceerd. De donaties die we ontvangen als bijdrage in het bouwfonds zullen nergens anders voor gebruikt worden. De huur van de huidige bibliotheek is dank zij ‘Vrienden van Bukutori’ voor zeker 3 jaar gegarandeerd.

Hoe kunt u ons steunen:
$ Door een eenmalige donatie
$ Door een maandelijkse storting
$ Door het doorsturen van onze ‘bedelbrief’ naar uw eigen netwerk
$ Door het organiseren van steunacties
$ Door creatief met ons mee te denken, door raad en daad en misschien meer

Onze bankrelaties:
INGbank 2342434 t.n.v. Penningmeester Bukutori in Groningen o.v.v. Bouwfonds
Wij staan ingeschreven bij K.v.K. Groningen onder nummer 02094620.
Onze Penningmeester is mevrouw G. De Haan.
Voor nadere informatie:
Voorzitter Guillaume Pool, guillaumepool@live.nl

Luna Cultural Aruba September 2010

Biblioteca Nacional Aruba nodigt tieners uit hun kunstprojecten te presenteren. De bibliotheek streeft naar een kleurrijk palet van expressies van jonge mensen over het hele eiland. De bibliotheek nodigt ook de jongeren in de leeftijd tussen 13 en 19 jaar uit om de participatie van jongeren aan het culturele leven en kunst in het algemeen met hun leeftijdgenoten en beleidsmakers te bespreken. Luna Cultural vindt plaats in de bibliotheek met onder meer presentaties, workshops en discussies, alsook ontmoetingen tussen jongeren, groepsleiders en vertegenwoordigers van de overheid.

Data: September 2010, donderdagavond van zeven tot en met 9.30 PM . Sept. 2, 9, 16, 23 en 30.
Donderdag 2 september Visuele kunst en cultuur
Donderdag 9 september Muziek
Donderdag 16 september Dans
Donderdag 23 september Theater
Donderdag 30 september Literatuur / Cafe Literario
Voor meer informatie kun je binnenkort het programma vinden op de website van de bibliotheek www.bibliotecanacional.aw. Wij zijn op zoek naar afgevaardigden die artistieke jeugdprojecten (bege-)leiden op het eiland. Jongeren in de leeftijd tussen 13 en 19 kunnen zich als onderdeel van een groep of individueel aanmelden.
Er zijn verschillende manieren om deel te nemen: bijvoorbeeld via een online forum (onze fan pagina) op FaceBook. Graag opmerkingen en ideeën plaatsen. Als je een afbeelding, videoclip, geluidsopname, of reactie wilt laten zien aan andere jongeren kun je deze plaatsen op onze Fan Page (www.facebook.com / home.php? #! / pages/Oranjestad/Biblioteca-Nacional-Aruba/214042967816? ref = ts).
Suggesties voor wat betreft deelname kunnen gericht worden aan Gina via g.jie-sam-foek@bibliotecanacional.aw.

Context
De rechten van jongeren op vrije deelname aan het culturele leven en de kunsten zijn vastgelegd in het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Het Internationaal VN Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten, dat verwijst naar mensen van alle leeftijden, bevestigt deze rechten. De Arubaanse regering erkent de rechten van jongeren en neemt de verantwoordelijkheid op zich door te zorgen dat ze worden beschermd.
Nemen jonge mensen op Aruba vrijelijk deel aan het culturele leven en de kunsten?
• Hoe ver is Aruba in haar streven om ervoor te zorgen dat jongeren vrijelijk deel kunnen nemen aan het culturele leven en de kunsten?
• Hoe kan de overheid het beste de rechten van jongeren om deel te nemen aan het culturele leven en de kunsten beschermen en de actieve deelname stimuleren ?
• Wat zijn de belemmeringen en kansen voor jongeren om deel te nemen aan het culturele leven en de kunsten?
• Krijgen jongeren die een carrière in kunst willen ontwikkelen de mogelijkheden en de nodige steun en begeleiding om in aanmerking te komen voor een opleiding in het buitenland?
Biblioteca Nacional Aruba nodigt jonge mensen in de leeftijd van 13 tot 19 (tieners) deze onderwerpen te bespreken met hun leeftijdsgenoten, leerkrachten en groepsleiders.

Google Books digitaliseert deel Koninklijke Bibliotheek

door Michiel van Nieuwstadt

Google Books gaat een belangrijk deel van de boekencollectie van de Koninklijke Bibliotheek (KB) digitaliseren en via internet gratis toegankelijk maken. Meer dan 160.000 rechtenvrije boeken worden op kosten van Google Books gescand en komen binnen enkele jaren digitaal beschikbaar op de websites van beide organisaties.
Daarover hebben Google Books en de KB overeenstemming bereikt. Volgens het plan zullen 32 miljoen pagina’s bibliotheekboeken worden gescand. Het project is daarmee aanzienlijk groter dan het digitaliseringsproject voor kranten en tijdschriften dat de KB eerder dit jaar aankondigde.

Het is voor het eerst dat een Nederlandse bibliotheek Google Books inschakelt om de collectie online toegankelijk te maken. De universiteitsbibliotheek van Gent, de gemeentelijke bibliotheek van Lyon en de nationale bibliotheek van Oostenrijk behoren tot de negen Europese bibliotheken die hierover al wel een samenwerkingsovereenkomst met Google Books hebben gesloten.
„Boeken die niet digitaal beschikbaar zijn, bestaan niet voor een nieuwe generatie lezers”, zegt KB-directeur Bas Savenije. „Deze overeenkomst helpt ons om de toegang en het gebruik van onze collectie te doen toenemen.”

De boeken uit de KB-collectie, die volgens planning voor 2013 digitaal beschikbaar moeten komen, zijn gepubliceerd tussen 1700 en 1900. Oudere boeken zijn volgens Savenije te kwetsbaar om te scannen. Op recentere boeken ligt vaak nog auteursrecht van nabestaanden.
„Van de 12 miljoen boeken die wereldwijd al via Google Books beschikbaar zijn, is circa de helft niet in het Engels geschreven”, zegt Philippe Colombet, directeur Europese Strategische Samenwerkingsprojecten van Google.

Nationale catalogus
In een andere stap naar digitale ontsluiting van boeken is vanmiddag in Den Haag het contract ondertekend voor de bouw van een Nationale Bibliotheekcatalogus. Die moet met één klik het bezit zichtbaar maken van alle bibliotheken die overheidsgeld ontvangen: openbare bibliotheken, Koninklijke Bibliotheek, universiteitsbibliotheken en de Digitale bibliotheek der Nederlandse letteren. De gebruiker hoeft zo niet meer na te denken in welke collectie een boek aanwezig zou kunnen zijn. Deze collectieve catalogus moet vóór het einde van het jaar online komen.

[Uit NRC Handelsblad, 14 juli 2010]

Boeken uit Den Bosch voor Surinaamse bieb

De Openbare Bibliotheek in Den Bosch gaat de bibliotheek van Paramaribo adopteren. Als het aan directeur Hans Derks van de Bossche bibliotheek ligt, wordt het een langjarige samenwerking waarbij alle Brabantse bibliotheken betrokken worden.

Het gaat om het verschepen van boeken die hier afgeschreven zijn, meldt het Brabants Dagblad. De Nederlandse ambassade in Suriname heeft toegezegd het transport te bekostigen.

Deze maand gaat een eerste transport van dik tienduizend boeken in containers naar Suriname. Ze zijn afkomstig van de filialen in Maaspoort (in De Schans) en Hintham, die 1 juli de deuren moesten sluiten.

‘Toestand van Congolese bibliotheken is rampzalig’

door Johan Eeckhout

“Gedurende 50 jaar onafhankelijkheid is Congo er niet in geslaagd één enkele bibliotheek te bouwen”. Dat is de bittere en schrijnende vaststelling die journalist Delphin Bateko doet in een kritische bijdrage gepubliceerd in de Congolese krant Le Potentiel en overgenomen door De Wereld Morgen.

En nochtans opende reeds in 1925 de eerste publieke bibliotheek in Congo en vlak voor de onafhankelijkheid bestonden er minstens 300 openbare bibliotheken. Daarnaast runden katholieke missionarissen twee grote faculteitsbibliotheken in Kinshasa en beschikten enkele internationale instellingen over goed uitgeruste bibliotheken. Die lenen nu, zo stelt Bateko vast, enkel nog tijdschriften uit. Voor de aankoop van boeken is er geen geld meer. De openbare bibliotheken zijn nagenoeg allemaal verdwenen. De nationale bibliotheek is er nog, maar de aanmaak van een nationale bibliografie, toch de kerntaak van zo’n instelling, dateert al van 10 jaar terug. Fijntjes wijst Bateko erop dat koning Leopold II zich een beeld kon vormen van Afrika dankzij de informatie aangereikt door Emile Banning, bibliothecaris en archivaris van de Koninklijke Bibliotheek. En dat Lumumba er prat op ging een trouwe bibliotheekbezoeker te zijn die het volk aanraadde minder tijd door te brengen in de bars en wat vaker een bibliotheek binnen te springen. Het falende beleid heeft desastreuze gevolgen, waarschuwt Bateko: er wordt niet gelezen, men is niet gevormd, de elite is niet gedocumenteerd. Daardoor slaat Congo bijgevolg een belabberd figuur op de internationale fora. Maar wat wil je, zo constateert de journalist wrang, de elite bestaat uit echte epicuristen en trouwe discipelen van de VVF-cultuur (vin, voiture et femmes) terwijl de bevolking verder wegzakt in diepe armoede en ellende.

[overgenomen van De Papieren Man]

Bibliotheek in Galibi

suriname-131

Galibi. Foto © Michiel van Kempen

Op zaterdag 29 mei is in op Galibi aan de monding van de Marowijnerivier (de grensrivier die Suriname scheidt van Frans Guyana) een bibliotheek geopend voor de bewoners van de twee dorpen daar, Christiaankondre en Langamankondre. De bibliotheek is voorlopig gevestigd in het gebouw van de bestuursdienst. Schrijversgroep 77 was uitgenodigd voor de opening en werd vertegenwoordigd door de dichter Sombra. Namens S77 overhandigde Sombra een pakket boeken. O.a. Thea Doelwijt en Walther Donner hebben boeken geschonken voor het pakket. Ook de verzamelbundels van S77, Diversity is Power deel 1 en II, maakten deel uit van het geschenkpakket. Verder heeft S77 kortingen aangeboden bij aankoop van boeken van verschillende S77 schrijvers. De bibliotheek heeft de schrijvers gevraagd om vaker naar Galibi te komen om het lezen te promoten.

.[Bericht bewerkt naar bericht van Schrijversgroep ’77]

Guillaume Pools bibliotheekdroom

door Don Walther Donner

De laatste bijeenkomst van de Schrijversgroep ’77 stond in het teken van de bibliotheek droom van Guillaume Pool. Onder zijn leiding werd diepgaand geboomd over bibliotheken die met veel pijn en smart door particulieren worden opgezet en in stand worden gehouden met volkomen afwezigheid of belangstelling van overheidswege.

Guillaume onthulde waar bibliotheken zijn ontstaan namelijk in Mesopotamië (dus van eerbiedwaardige leeftijd) en hun belang voor de opvoeding en de geestelijke vorming van de mensheid. Toen kwam een dame aan het woord die met veel enthousiasme onthulde hoe ze thuis bij zich een bibliotheek was begonnen die zeer trouw door de jeugd uit de buurt wordt bezocht. Een successtory dus. Het gelamenteer over het onvermogen van de overheid om ook hier iets nuttigs voor het land tot stand te brengen voerde als gewoonlijk bij dit soort discussies de boventoon. Veel wijzer werden de aanwezigen dus niet. Begane paden werden bewandeld zogezegd. Aangezien ik de reputatie heb van steeds de knuppel in het hoenderhok te gooien en ik de gezelligheid niet wenste te verstoren hield ik de kaken stijf op elkaar. Het is beter dacht ik, op schrift mijn mening weer te geven. Zo loop ik minder kans in een oeverloze discussie verzeild te raken. Ik heb de gewoonte om onverbloemd en zonder omhaal van woorden mijn mening te geven. Ik weet dat dat mij niet steeds in dank wordt afgenomen, sommigen noemen mij zelfs een arrogante klootzak, maar so be it. Ik meen dat er iemand moet zijn om ons een spiegel voor te houden.
Surinamers lezen nauwelijks. Een waarheid als een koe.

Bewijzen zijn er voor het oprapen.
1. De CCS bibliotheek past beslist zes keer in de centrale bibliotheek van Curaçao die ook beter bezocht wordt. Iedere dag worden de scholieren er klassikaal heengebracht. Vraag eens aan een Surinamer, volwassene of kind, waar de CCS bibliotheek staat. Bet your life dat 90 procent dat niet weet.
2. Er verschijnen op Curaçao zeven dagbladen op 150 000 inwoners. In Suriname 4 kranten op 500 000 inwoners.
3. Uit een recent onderzoek in Nederland onder vijftig plussers blijkt dat 55 procent van hen lid is van een bibliotheek en maar liefst 73 procent lid van een leeskring of leesclub. Gemiddeld leest elke vijftig plusser in Nederland 21 boeken per jaar. Dus elke vijftig plusser leest bijna twee boeken per maand.
4. Een van de eerste cadeautjes die een Hollander geeft aan een kind is een boek. Dat kennen wij in Suriname niet.
5. Ook de gewoonte om boeken als cadeau of relatiegeschenk weg te geven kennen wij niet. We gaan liever op bezoek met een portie nassie.
6. Als elke leerkracht hier te lande elke maand het luttele bedrag van 25 srd. zou uitgeven aan een boek zou dit land een paradijs zijn voor schrijvers.

Een vaak gehoord excuus is dat boeken in Suriname te duur zouden zijn. Dit is een praatje voor de vaak. De bibliotheken kosten ook in Suriname haast niets. Dit excuus geldt trouwens niet voor Nederland waar Surinamers niet te klagen hebben over gebrek aan geld. Mijn vrouw had een boekhandel aan de Nieuwe Binnenweg, een van de drukste winkelstraten van Rotterdam. In twee jaar tijds is nooit een Surinamer de winkel binnengestapt om een boek te kopen. Er kwamen Turken, Marokkanen, Curaçaoënaars, Hollanders, Kaap Verdianen, Portugezen, Spanjaarden van heinde en verre na een advertentie dat weer een bezending was gearriveerd. (Ik ging boeken persoonlijk kopen voor de winkel in Spanje, Portugal, Frankrijk en Engeland). Maar Surinamers? Never, welke reclame er ook werd gemaakt voor mooie Surinaamse boeken.

Er wordt elk jaar in Amsterdam het Kwakoe Festival gehouden. Duizenden Surinamers komen van heinde en verre erop af om landgenoten te ontmoeten in een soort reünie. Er zijn ook boekenstands. Men vrage maar aan de verkopers hoe het daarmee zit. Ludwich van Mulier voorzitter van het Surinaams schrijversgenootschap in Nederland bedacht hiervoor zelfs de uitdrukking: eet en danscultuur. De Surinamers lopen Linéa recta naar de eettenten en danstenten.

In de loop der tijden zijn er altijd enthousiastelingen geweest die hebben getracht het leesgedrag te stimuleren. Daaronder bevinden zich natuurlijk mensen voor wie de verkoop van boeken een broodwinning vormt, de broodschrijvers zogezegd. Maar een groot gedeelte bestaat uit mensen , zoals die mevrouw uit Flora, die dat doen uit pure liefhebberij of idealisme omdat zij weten of beseffen dat economische vooruitgang nauw verband houdt met het leesgedrag. Men kan nu eenmaal een korjaal bouwen zonder ooit eens een boek gelezen te hebben, maar een wolkenkrabber bouwen zonder daarover gelezen te hebben gaat nu eenmaal niet. Een volk dat niet leest zal ten eeuwigen dage korjalen blijven bouwen. De inspanningen, uit welk motief dan ook, om het leesgedrag te bevorderen, hebben tot nu toe tot niets geleid. En de in de vergadering onthulde plannen voor media en allerhande soorten theken zullen gegarandeerd hetzelfde lot ondergaan. Het is gebleven en zal blijven bij een Kurieren Am Symptom om het eens op zijn Duits te zeggen. De oorzaken worden namelijk niet aangepakt; het probleem wordt niet bij de hoorns gevat.
Welke zijn nu die oorzaken? Ik zal die opsommen waarbij ik op zere tenen zal trappen hetgeen mij op aardig wat kos kossies te staan zal komen. Maar ik heb een brede rug. Daar gaan we dan.
1. De etnische samenstelling van ons volk.
De grootste bevolkingsgroep van ons land is de Hindoestaanse groep. Hindoestanen zijn niet geïnteresseerd in wat Ismene Krishnadath of welke schrijver dan ook te vertellen heeft. Men bewijze mij maar het tegendeel. Ik ben nog nooit in een vergadering van de schrijversgroep een Hindoestaan tegengekomen hoe interessant ook het behandelde thema.
De Marrons vormen de tweede groep qua aantal. Die zijn voor het grootste deel ongeletterd. Zij lezen niet dus hun kroost ook niet.
De Javanen lezen vermoedelijk meer dan de Hindoestanen. Daar is ook alles mee gezegd.
En de creolen dan? Die lezen ook weinig want ze weten alles al. Zoals men op de Antillen zegt: God weet alles maar de Surinamer weet meer.
2. De funeste invloed van Hollanders die hun ei in Nederland niet kunnen kwijtraken, op ons denken, doen en laten. Zij zijn het die de jeugd steeds voorhouden hoe armzalig wij wel schrijven en containers vol boeken uit Holland laten overkomen geschreven door mensen die in Nederland volstrekt onbekend zijn. Waarom zijn ze anders overtollig en slechts geschikt om gedumpt te worden? Ze zouden wel wijzer wezen daar in Holland dan boeken van Harry Mulisch en andere grootheden in grote aantallen naar Suriname te sturen. Lezing van de container boeken is geschikt om ons plezier in het lezen voor de rest van ons leven te vergallen. Ik had op de middelbare school een leraar die week in week uit doorzaagde over De kleine Johannes van Willem van Eeden. Zuid-Zuid-West en De Stille Plantage waren volgens hem geen literatuur en mochten ook niet op mijn literatuurlijst. Ik heb na de schoolbanken nooit meer een Nederlandse roman gelezen. Ene meneer Wim Rutgers schreef in OSO het blad voor Surinamistiek “Walther Donner’s schrijfdrang is groter dan zijn schrijftalent.” Waarom dan de kitsch van Walther Donner gelezen, waarvan prominente Surinaamse recensenten als Wilfred Lionarons, Ludwich van Mulier, Chitra Gajadin e.a. hoog opgeven van de waarde van zijn boeken voor de vorming van de Surinaamse mens. Natuurlijk zijn uitlatingen als die van meneer Wim Rutgers koren op de molen van de Surinamers die graag horen dat een andere Surinamer eigenlijk niet deugt. Ene meneer Snijders hoofdredacteur van Parbode schreef in een recensie van mijn boek Swietie Sranang dat het boek wemelt van de taalfouten. Niets interessants viel er over het boek te vermelden. De jeugd werd daarom afgeraden het te lezen. Vreemd genoeg denkt men in Nederland anders over deze zaken. Het boek werd door DBNL goed genoeg bevonden om in extenso opgenomen te worden op internet. Er zijn al zestien drukken verschenen en in Nederland zijn razend veel gekocht vooral door Hollanders die het als cadeau geven aan Surinaamse kennissen en een ieder vindt het prachtig de verhalen te lezen over de goede oude tijd. Meneer Snijders zegt aan de Surinaamse jeugd: ‘waste of time’ je kunt er niets van leren integendeel. Je taalgevoel zal zodanig worden aangetast dat je niet in staat zal zijn een roman of zelfs maar een short story te schrijven.
2. De buiten proporties geraakte invloed van het zwakke geslacht op onze vorming. Vrouwen houden nauwelijks van voetballen, politiek of vechten. De jongens houden juist van deze zaken. In mijn jonge jaren waren we gek op de boeken van Karl May en Gustav Aimard en Alexander Dumas etc. We hielden van voetbalboeken over Bas Pauwe en Andrade de man met de uitschuifbare benen etc. We verslonden deze boeken. Het ene na het andere. De mannelijke jeugd is nauwelijks anders geworden. Terwijl de juffrouw nu voor de klas staat te oreren over Mies die houdt van Jan en er toch vandoor gaat met Piet zitten de jongens te denken aan Maradonna en Pele en Ruud Gullit. Daardoor wordt het lezen van boeken compleet vergald. Als ze een boek in handen krijgen denken ze, och het zal wel van hetzelfde laken een pak wezen en leggen het neer.
3. De funeste invloed van half analfabeten in high places die hun positie niet aan het lezen maar aan een partijkaart te danken hebben. Zal ik eens enige van mijn ervaringen onthullen?
Ik vroeg eens aan een lerares om mijn boek Zeg nooit, Nooit te beoordelen. Zegt ze: in Suriname houdt men niet van detectives. Punt uit. Gek is dat. Het boek is zowel in het Spaans als het Engels en zelfs in het Russisch verschenen met veel succes. (De titel luidde vroeger Het Noodlot). Men raadplege internet maar.
Ik bood het boek De Loerdraaiers dat als ondertitel heeft: hoe neem ik een politieke tegenstander te grazen ter lezing aan een lerares. Zegt ze: “Dat is niet mijn genre.” Blijkbaar is Piet houdt van Mies wel haar genre. Als een jongen les krijgt van een dergelijke dame leest hij gegarandeerd nooit meer.
Ik bood mijn boek Life in these amazing West Indies ter beoordeling aan op het ministerie: “We keuren geen boeken goed die niet door een native writer zijn geschreven,” krijg ik te horen. Vreemd genoeg wordt dit boek nog steeds op scholen in Londen gelezen. Twee versies Vocabulary range 3000 words 100 bladzijden en vocabulary range 900 words 70 bladzijden.
Het ministerie van buitenlandse zaken kon dit boek gratis van mij krijgen om als relatiegeschenk te geven aan collega’s in de Caricom. Dit boek, zei ik, wordt in Londen gebruikt op de scholen waar veel West Indiërs op zitten. En met succes. Het zou best kunnen dienen als bruggenhoofd voor andere Surinaamse schrijvers in de Caribbean. Not interested.

Guillaume Pool vertelde aan de bijeenkomst dat hij, toen hij op het ministerie om medewerking kwam vragen voor zijn bibliotheek project, werd afgescheept met een aanbevelingsbrief om elders aan te kloppen voor steun. En Ismene Krishnadath zei vergoelijkend dat ze geen geld hebben om het lezen te bevorderen.. Zal ik iets vertellen? Toen doctor Lee president werd van Singapore zei hij aan zijn volk “Mijne mensen, vanaf dit moment gaan we alle beschikbare middelen werpen op onderwijs, onderwijs en nog eens onderwijs.” Dat wierp zijn vruchten af. Singapore behoort tot de welvarende landen. De lieden die het op Onderwijs voor het zeggen hebben, zouden wel wijzer wezen dan achter hun bureau vandaan te komen om bij de UNESCO of andere organisaties hulp te gaan zoeken voor iets waarvan ze het heil en het nut toch niet inzien.

Zal ik ten besluite een anekdote vertellen? Gevolg gevend aan een oproep van het CCS gericht tot de schrijvers om boeken te schenken, verschijn ik gewapend met een doos vol boeken ter plekke. Ondanks mijn talrijke in verschillende talen verschenen romans blijkt niemand van het personeel ooit van mij gehoord te hebben. Mag ik de boeken persoonlijk aan de directeur overhandigen? Oh neen. De functionaris blijkt moeilijker te spreken te krijgen dan president Barack Obama. Dan maar aan de onderdirectrice. De dame laat me weten dat ze me niet kan ontvangen daar ze het druk heeft. Ik maar terug met mijn boeken. Ik kom een paar maanden later op Curaçao aan en ga op bezoek bij de bibliotheek. Het personeel staat zich aan mij te vergapen als mijn naam wordt genoemd. De directrice komt ogenblikkelijk uit haar kamer om me te begroeten en kopieert hoogst persoonlijk Antilliaanse piano muziek voor me. Daar beseffen zij dat wij schrijvers hun broodwinning zijn. In Suriname zeggen ze: je denkt dat je geweldig bent! Had je nou gedacht dat personeel of directie van het CCS aan bezoekende kinderen- zo ze die zouden ontvangen- zouden zeggen “Jongelui, jullie moeten het boek eens lezen van Frits Wols over het Groene Labyrinth. Daar kunnen jullie veel van opsteken. We hebben het zelf gelezen en vonden het prachtig.” Kom nou!

[overgenomen van Masusaworld]

Bibliotheek onmisbaar in de samenleving

Schrijversgroep ’77 organiseert een info-avond met als thema “De bibliotheek: onmisbaar in de samenleving”. Op de avond wordt informatie verschaft over het bewaren van en omgaan met geschreven erfgoed .

read on…

Dictionnaire culturel des Caraïbes

Dictionnaire culturel des Caraïbes : histoire, littérature, arts plastiques, musique, traditions populaires, biographies is de volledige titel van dit woordenbeoek dat als ik één van de auteurs – Jean-Paul Duviols – volg meer een boek om door te bladeren en het plezier van de ontdekking van de auteur te volgen is, dan een strak georganiseerd alfabetisch naslagwerk. Tot mijn spijt is het boek in geen enkele Nederlandse bibliotheek verkrijgbaar en dat verbaast niet in de America’s ligt het Frans koloniale erfgoed nog verder van het Nederlandse bed dan in het Europese. Ik botste op deze titel bij een zoektocht naar een andere reeks academische boeken over het koloniale verleden van de America’s die allen handelden over de geschiedenis van afbeeldingen van de “Nieuwe Wereld” en de tekstuele terrreur in academia waarbij historici de afbeelding niet of nauwelijks als historische bron, of als onderwerp van historisch onderzoek wensen te beschouwen. Twee interessante titels over dit onderwerp van historisch beeldmateriaal kwamen bovendrijven na enkele dagen intensief onderzoek:

– Victoria Dickenson “Drawn from life, science and art in the portrayal of the New World” (University of Toronto Press; 1998)
– Jean-Paul Duviols “Le miroir du nouveau monde: images primitives de l’Amérique ” (Presse Paris Sorbonne; 2006)

En tot mijn ontzetting zijn beide titels niet aanwezig in enige Nederlandse bibliotheek (via de Koninklijke Bibliotheek in de niet publiek toegankelijke zogenaamde National Catalogus gekeken, alsook – en dat is wel publiek toegankelijk – in worldcat.org en in beide gevallen geen resultaat, dus ook de fraai ogende bibliotheek van het Tropen Instituut heeft deze boeken over het hoofd gezien). Als oud-bibliothekaris voel ik dan enige woede boven komen, hoe kan het dat dit soort belangrijke titels geheel ontbreken? Want we mogen dan wel hoog frequent ons bekend voorkomende platen als illustratie materiaal in boeken, film documentaires en musea tegen komen (zoals van de hand van Theodore de Bry, 1528-1598 en Felipe Guaman Poma de Ayala, 1535-1616), die beelden ontberen tot op de dag van vandaag de historische duiding die zij behoeven en vaak is de kwaliteit door generaties van kopieerprocessen dusdanig erbarmelijk slecht dat als je dan uiteindelijk een echt origineel werk of een goede foto of digitale facisimile met voldoende resolutie onder ogen krijgt verbijsterd kunt zijn dat auteurs en curatoren in dit tijdperk van het beeld het wagen zulke beeldrommel aan ons te blijven voorschotelen. Ergo ik heb dan maar een aantal ex-collega’s getipt en de boeken ook voor mijn eigen collectie via het Intertnet weten aan te schaffen. Als troost is er wel een recente Nederlandse academische studie over dit onderwerp “The representations of the overseas world in the De Bry collection of voyages (1590-1634)” van de hand van Michiel van Groesen in meerdere universitaire bibliotheken te vinden.

Dit is niet enkel een bibliografische afdrijving die buiten het vaarwater van de Caraiben valt, want beide werken behandelen natuurlijk ook de eerste Spaanse ontdekkingstochten en dan komen we toch in de wateren van dit blog.

Ter afsluiting dan terug naar de dictionnaire van het plaatje… één van de auteurs – Duviols van de “Le miroir du nouveau Monde” – wordt daarover geinterviewd op de vaak interessante video-site DailyMotion en ik zal proberen of ik een directe link in deze post, in het piepkleine venster dat Blogger mij biedt, weet te wringen:

Perfect een aardig gesprek op een rumoerige plek met een Franse onderzoeker met een brede belangstelling waarin ook de sporen van de “Nederlandse” Antillen tot op de Guyanas niet ontbreken… hoop dit boek in het komende jaar nog eens zelf te kunnen inzien… wellicht kan blogredacteur Michiel van Kempen het op zijn universitair aanschaflijstje zetten!

Winti in het Japans & Googlebooks zegeningen voor Suriname

door Tjebbe van Tijen

Gisteren pas zag ik door georganiseerd toeval deze blog en kruiste mijn digitaal bootje de vaarroutes van Henna Goudzand en Michiel van Kempen en dat niet voor de eerste keer. Henna leerde ik als lerares Nederlands in Paramaribo kennen tijdens het avondklokbewind van de sergeanten en Michiel als bibliograaf, jaren later in Amsterdam. Michiel heeft samen met Kees van Doorne de inventaris van publicaties over Suriname in de Universiteitscollecties van Amsterdam helpen bezorgen. Maar liefst 7.956 publicaties zijn door Michiel en Kees beschreven. (*)

read on…
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter