blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: archief/archieven

Open de archieven over de staatsgreep in Suriname

door Peter Meel en Ellen Klinkers

De diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Suriname worden op ambassadeursniveau hersteld. Dat is verheugend nieuws. Nadat het Surinaamse parlement in april 2012 een amnestiewet aannam, riep Den Haag zijn ambassadeur terug en verlaagde Paramaribo zijn vertegenwoordiging in Nederland tot het niveau van zaakgelastigde. Sindsdien waren de verhoudingen bekoeld. Waarom de twee landen uitgerekend nu besloten hebben weer ambassadeurs op elkaars grondgebied te stationeren, is niet duidelijk. read on…

6 meter archiefmateriaal: zo af te halen

Vanwege de verhuizing van de KITLV collecties naar de Universiteitsbibliotheek Leiden, zijn er gekopieerde krantenknipsels over Suriname en de Antillen voor 1 september gratis af te halen bij het KITLV. read on…

Welke drie ontbreken er?

Onderstaande oude foto werd ons doorgestuurd door Pim de la Parra. Hij vermeldt daarbij: “Bijgaande oude foto is afkomstig van Frank Kanhai van het Nationaal Archief Nederland. Er ontbreken nog minstens drie meisjes op deze foto…” read on…

EBGS zoekt hulp voor behoud archiefmateriaal

Voorzitter van de archiefcommissie van de Evangelische Broedergemeente Suriname (EBGS) Edgar Loswijk heeft met bestuurslid Richenel Deekman een bezoek gebracht aan minister Edmund Leilis van Binnenlandse Zaken (Biza). De delegatie heeft bij het bezoek aandacht gevraagd voor het documentatiecentrum van de EBGS en de gebrekkige huisvesting van het archiefmateriaal. read on…

Archieven belangrijk voor transparant overheidsbeleid

Archieven spelen een belangrijke rol bij het voeren van een transparant overheidsbeleid. Ook dragen zij bij aan het nationaal bewustzijn van het volk. Woorden van minister Edmund Leilis van Binnenlandse Zaken (Biza) in verband met de Internationale Archievendag vandaag. Leilis hield een toespraak tot aanwezigen bij de open dag van het Nationaal Archief Suriname (NAS). read on…

Koelsysteem Nationaal Archief weer op volle toeren

Paramaribo – Het Nationaal Archief Suriname (NAS) is sinds begin deze maand weer operationeel. Het koelsysteem is geïnstalleerd, waardoor de werkomstandigheden en conservatie van archiefstukken weer optimaal zijn. Sinds 6 januari is het NAS weer volgens de normale tijden geopend, bevestigt het archiefpersoneel.

read on…

Nalatenschap Boeli van Leeuwen in Letterkundig Museum

De literaire nalatenschap van mr. dr. W.C.J. (Boeli) van Leeuwen (1922–2007) is toevertrouwd aan het Letterkundig Museum (LM) in Den Haag. Op zondag 15 december werd door het LM de zorg voor deze bijzondere aanwinst publiekelijk onderstreept met de opening van een kleine expositie uit de nalatenschap. Bij die gelegenheid hielden de bezorgers van de nalatenschap, Aart G. Broek en Klaas de Groot, elk een praatje, dat hierbij wordt opgenomen.

read on…

Literaire nalatenschap Boeli van Leeuwen: ‘Teruggeven aan de bron’

door Elodie Voorbraak

Willemstad – De overdracht van de literaire nalatenschap van de Curaçaose auteur Boeli van Leeuwen aan het Letterkundig Museum is een besluit dat in onderling overleg en met instemming van de verantwoordelijke nabestaanden werd genomen. Dat laat onderzoeker en auteur Aart G. Broek desgevraagd weten. Sterker nog: Van Leeuwen zelf stond achter de idee zijn werk op deze wijze te bewaren.

Boeli van Leeuwen. Foto @ Klaas de Groot

“Van Leeuwen was een Curaçaoënaar in hart en ziel, maar hij prees zich ook gelukkig met de rol die hij in de Nederlandstalige literatuur speelde. Die verbondenheid wordt onderstreept door de overdracht van zijn nalatenschap naar Den Haag.” Broek reageert hiermee op de ophef die is ontstaan sinds hij en zijn collega Klaas de Groot wereldkundig maakten dat de literaire nalatenschap van Van Leeuwen aan het Letterkundig Museum zal worden toevertrouwd. Op 15 december zal die overdracht officieel worden gemaakt. Navraag door de Amigoe eerder deze week hieromtrent leverde de enigszins verontrustende informatie op dat de nabestaanden van Van Leeuwen niet volledig op de hoogte leken te zijn van deze feiten.
Volgens Broek echter gingen aan dit feit jaren van overleg en praten vooraf. Met de nabestaanden van de in 2007 overleden auteur maar ook met de auteur Van Leeuwen zelf, toen die nog in leven was.
“Natuurlijk is hierover gesproken. Zeker toen Van Leeuwen al op hoge leeftijd was. De vraag drong zich op. Dit zijn dingen waarover je na gaat denken wanneer je beseft dat je in de nadagen van het leven rondstruint en er iets te bewaren is.”

 Typoscript. Foto @ Aart G. Broek

Taal

Broek benadrukt dat de auteur Van Leeuwen niet alleen voor Curaçao een belangrijk auteur was, maar vooral ook voor de Nederlandse taal en daarmee van belang is in het literaire landschap van die taal.
“Van Leeuwen schreef in het Nederlands, was die taal machtig op een zeer hoog niveau en was daar ook erkentelijk voor. Het was zijn wens om zijn werk uiteindelijk terug te geven aan de bron waar die taal vandaan komt.”
Het nadenken en besluiten over de uiteindelijke ‘rustplaats’ van Van Leeuwens nalatenschap heeft volgens Broek weinig te maken met de vraag ‘van wie de auteur Van Leeuwen is.’ “Dit gaat niet over een keuze tussen Curaçao of Nederland. Dit gaat over de taal. En daarin heeft Van Leeuwen een bijzondere plaats verworven. Dat overstijgt de discussie. Dit gaat over een nalatenschap van creatief intellectuele waarde voor de Nederlandse taal met daarin gevat het geraamte en de ziel van Curaçao zoals Van Leeuwen dat zag.”

De onderzoeker wijst dan ook enige verwijzing naar het op Curaçao niet kunnen vinden van een deugdelijke ‘bewaarplaats’ van de hand. “Daar gaat het niet om. Er zijn wel degelijk instellingen op Curaçao die deze nalatenschap goed zouden kunnen conserveren. Instellingen zoals het Archivo Nashonal, de Universiteit, de Biblioteka Públiko Kòrsou en de bibliotheek van S.A.L. ‘Mongui’ Maduro. Dat heeft echter niets met deze beslissing te maken gehad. Dit gaat over de betekenis van Van Leeuwen voor de Nederlandse taal.”

Familie
Broek laat ook weten dat de familie van begin af aan bij dit moeilijke proces betrokken is geweest. En dat zijzelf om de bemiddeling van Broek heeft verzocht. “Vanzelfsprekend heb ik mij ingespannen om alle betrokkenen zo goed mogelijk te informeren en geïnformeerd te houden. Dit heb ik trachten te doen vanaf het moment dat ik gevraagd ben door de familie om ervoor te zorgen dat de nalatenschap op een Boeli-waardige plaats duurzaam wordt bewaard.” De onderzoeker benadrukt verder dat er niets van Van Leeuwens nalatenschap is meegenomen zonder toestemming van de familie en dat hij en De Groot steeds zo zorgvuldig mogelijk hebben geprobeerd te zijn.
“Het is niet gemakkelijk om de eindigheid van een leven, van wie dan ook, in materiële zin onder ogen te zien. Er komt niets nieuws meer. Wat er is, is wat er is. Het is moeilijk te beseffen dat er echt niets meer bij komt. Leden van de familie zijn bij het uitzoeken van het materiaal steeds aanwezig geweest. Heel moedig vond ik dat.”

Typoscript. Foto @ Aart G. Broek

Wel instemming
Broek laat ter onderschrijving van het bovenstaande ook weten dat het Letterkundig Museum maanden terug al zijn erkentelijkheid voor het vertrouwen kenbaar heeft gemaakt in een brief aan de familie. “Inmiddels heb ik naar aanleiding van het bericht in de Amigoe natuurlijk contact gehad met de familie. Er is geen dagelijks contact hierover geweest en wellicht dat het persbericht dat wij hebben doen uitgaan hen heeft overvallen. Dat is ongelukkig. Ik meen echter gerustgesteld te mogen zijn. Dit lijkt mij te worden onderstreept door het gegeven dat bij de presentatie van 15 december aanstaande Eva, de kleindochter van Boeli van Leeuwen, aanwezig zal kunnen zijn als vertegenwoordigster van de familie. Hiermee zijn we natuurlijk bijzonder gelukkig.”

De familie zelf heeft inmiddels ook laten weten wel achter het besluit te staan om de nalatenschap van de schrijver Boeli van Leeuwen bij het Letterkundig Museum te conserveren. En dat zij graag zouden zien dat de ophef hierover tot rust komt.

Archief Boeli van Leeuwen

door Brede Kristensen

Kortgeleden stelde Robert van Buiren in een ingezonden stuk dat de literaire nalatenschap van Boeli van Leeuwen ‘vanzelfsprekend op Curaçao thuishoort’. Dat lijkt mij ook. Deze dagen heb ik gemerkt (mijn mailadres werd erbij vermeld) dat een onverwacht groot aantal mensen hierop instemmend via mail, telefoon en ingezonden stukken heeft gereageerd.

read on…

Akte van erkenning Suriname definitief kwijt

door Eric Mahabier

Den Haag – Suriname gaat het moeten doen met een gewaarmerkte kopie van de ‘Akte van erkenning van de Republiek Suriname’. Minister Soewarto Moestadja van Binnenlandse Zaken gaat na ruim twee jaar onderzoek nu er definitief van uit dat de originele akte bij de grote brand in 1996 verloren is opgegaan. Toen zijn De Nationale Assemblee (DNA) en van het voormalig ministerie van Algemene Zaken afgebrand.

In de akte erkend toenmalige koningin Juliana Suriname als een onafhankelijke en soevereine staat. Deze akte werd op dinsdag 25 november 1975 in Den Haag bekrachtigd met de handtekeningen van Juliana, premier Den Uyl en drie Nederlandse ministers en voorzien van het grootzegel van het Koninkrijk der Nederlanden. Er waren slechts twee exemplaren van deze akte. Een voor Nederland en een voor Suriname. Nederland heeft in 2009 een gewaarmerkte kopie aan Suriname afgestaan.

Moestadja heeft ook onderzoek laten doen of de akte in de kluis van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) ligt. Deze zou de meest geschikte plaats zijn om een akte van zo’n historische waarde te bewaren. Het document is vooralsnog niet gevonden. Ook bij het Nationaal Archief Suriname is de akte niet gevonden.

[uit de Ware Tijd, 23/11/2013]

Buitgemaakt en teruggevonden

Nederlandse brieven en scheepspapieren in een Engels archief

Op 19 november 2013 verschijnt een nieuw deel in de reeks Sailing Letters met de titel Buitgemaakt en teruggevonden. Nederlandse brieven en scheepspapieren in een Engels archief. In dit dubbeldikke vijfde en laatste deel komt een veelheid aan verloren gewaande brieven en scheepspapieren aan bod. Zo is er een verslag van het vertrek van de Hollanders uit Nieuw-Amsterdam, een relaas van de opstand aan boord van een Zeeuws slavenschip, uniek drukwerk van het Bataviaas Genootschap en een onbekend gedicht uit Suriname, de beschrijving van de vracht van het laatste porseleinschip uit China en de perikelen rondom een saluutincident op de Antillen, alles buitgemaakt en teruggevonden in een Engels archief.Nederland en Engeland hebben nogal wat zeeslagen met elkaar uitgevochten. Over en weer werden schepen tot zinken gebracht of veroverd. Scheepsladingen werden, samen met de aanwezige post, tot ‘prijs’ verklaard. De Engelsen maakten keurige beschrijvingen van de Nederlandse buit en de bemanningen van de gekaapte schepen werden uitvoerig verhoord. De verslagen daarvan werden – samen met honderdduizenden in beslag genomen papieren – eeuwenlang bewaard, aanvankelijk in de donkere kelders en tochtige zolders van de Tower of London en later in The National Archives. Niemand keek ooit om naar deze unieke verzameling, die meer dan 38.000 zakelijke en persoonlijke brieven bevat van en aan Nederlandse zeelieden, kooplieden en hun familie. Veel van deze brieven bereikten nooit hun bestemming. Sommige zijn tot op de dag van vandaag niet eens geopend. Pas in 1980 werden deze Prize Papers door een Nederlandse onderzoeker ontdekt. De omvang van het materiaal is indrukwekkend en uniek en de brieven zelf geven een goed beeld van het alledaagse leven in de 17de en 18de eeuw.

Het project Sailing Letters is een initiatief van de Koninklijke Bibliotheek in samenwerking met het Nationaal Archief, de Universiteit Leiden en de Samenwerkende Maritieme Fondsen. Ieder Sailing Letters Journaal bevat transcripties van opmerkelijke brieven en documenten met afbeeldingen op de bijbehorende dvd. Erik van der Doe (1957), Perry Moree (1960) en Dirk J. Tang (1947) zijn allen maritiem-historici.

Erik van der Doe, Perry Moree & Dirk J. Tang (red.) m.m.v. Peter de Bode,
Buitgemaakt en teruggevonden. Nederlandse brieven en scheepspapieren in een Engels archief,
Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, ISBN 978.90.5730.918.2, prijs € 24,95 – 352 pagina’s.

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter