blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Andel Tinde van

Debat n.a.v. het jeugdboek ‘Winti’

Op donderdag 17 oktober 2024 vindt in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam een debat plats naar aanleiding van de verschijning van het nieuwe jeugdboek Winti van Henna Goudzand Nahar. Het is het eerste jeugdboek waarin Winti expliciet behandeld wordt. Goudzand Nahar schreef het boek met adviezen van Marian Markelo, de illustraties zijn vervaardigd door Rossel Chaslie en Renate Siepel.

read on…

Caraïbische salon: Tinde van Andel over medicinale planten

De kracht van de Surinaamse bossen

We weten dat het regenwoud van Zuid-Amerika een enorme variëteit aan planten, bomen en lianen herbergt. Voor een flink deel overlapt die variëteit met die van het Afrikaanse continent. De bossen bevatten een enorm potentieel aan geneeskrachtige middelen. Voor de marrons van Suriname is het regenwoud één grote apotheek en veel Surinamers van stad en plantage zijn bekend met oso dresi, geneeskrachtige middelen uit de natuur. Maar hoe werden al die planten van het ene continent naar het andere gebracht? Hoe konden de marrons overleven? Wat heeft het regenwoud ons te bieden? En welke verhalen zitten er achter al die etnobotanische rijkdom?

read on…

Caraïbische salon in Huis De Pinto

In het najaar start weer een nieuw programma Caraïbische salon, in Huis De Pinto in Amsterdam, naast het biografenprogramma. De programmering dit najaar wordt geopend met prof. Tinde van Andel over etnobotanie en geneeskrachtige kruiden van Suriname en in november staat een middag met Surinaamse klassieke live muziek op het programma.

read on…

Nationale viering Dag van de Marrons 2023

Op zondag 8 oktober ben je bij ons van harte welkom bij de Nationale Viering van de Dag van de Marrons. Wereldwijd vieren de Marrongemeenschappen van Suriname en Frans-Guyana de strijd van hun voorouders tegen onderdrukking en voor vrijheid. In Nederland en België vindt deze viering jaarlijks plaats bij ons in de Koninklijke Schouwburg. Bijzonder is dat de gezagdragers van alle stammen hier samenkomen voor de Krutu (traditionele volksvergadering).

read on…

Tinde van Andel over medicinale planten

Wegens omstandigheden afgelast!!

De medicinale kracht van de Surinaamse bossen

We weten dat het regenwoud van Zuid-Amerika een enorme variëteit aan planten, bomen en lianen herbergt. Voor een flink deel overlapt die variëteit met die van het Afrikaanse continent. De bossen bevatten een enorm potentieel aan geneeskrachtige middelen. Voor de marrons van Suriname is het regenwoud één grote apotheek en veel Surinamers van stad en plantage zijn bekend met oso dresi, geneeskrachtige middelen uit de natuur. Maar hoe werden al die planten van het ene continent naar het andere gebracht? Hoe konden de marrons overleven? Wat heeft het regenwoud ons te bieden? En welke verhalen zitten er achter al die etnobotanische rijkdom?

read on…

Promotie Charlotte van ‘t Klooster

Saamaka uwii is het proefschrift dat Charlotte van ‘t Klooster op 17 februari 2022 zal verdedigen aan de Universiteit Leiden. Promotoren zijn prof. R. Reis en prof. T.R. van Andel.

read on…

Nieuw bomenboek Suriname moet inspireren

Na langer dan een halve eeuw is er weer een boek geschreven over de belangrijkste boomsoorten in Suriname. Timber of Suriname: An identification guide bevat botanische en houtbeschrijvingen van meer dan honderd van de belangrijkste boomsoorten in Suriname. Het boek is rijk geïllustreerd met kleurenfoto’s van bloemen, vruchten, basten en houtstructuren. read on…

The Life and Times of A. Palulu

Graag nodigt Glubbdubdrib je uit op 29 juni van 17.00-19.00 uur voor de tweede expeditie ‘The Life and Times of A. Palulu‘ in de Artis Bibliotheek. read on…

Inaugurele rede Tinde van Andel

Op 21 april 2016 houdt prof. dr T.R. (Tinde) van Andel haar inaugurele rede als bijzonder hoogleraar in de etnobotanie aan de Landbouwuniversiteit Wageningen, getiteld Linking traditional plant use to health, history and heritage. read on…

Een Surinaams recept tegen overspel

door Marjolijn van Heemstra

De man van Ria heeft een probleem. Met monogamie. Ria heeft een oplossing die in het Surinaamse dorp waar ze woont heel gewoon is: een vaginaal stoombad.
Ria zit al zeker tien minuten met gespreide benen op de plank. Ze heeft me net gierend van het lachen voorgedaan hoe haar man Roy vanavond zal klaarkomen. Schreeuwend, met zijn ogen stijf dichtgeknepen. Nu staart ze peinzend naar de grond.

Ria heeft een probleem. Of eigenlijk heeft haar man een probleem. Met monogamie. En aangezien hij in de stad werkt en Ria hem alleen in het weekend ziet, als hij naar zijn dorp hier aan de rivier komt, is ze als de dood dat hij zijn heil bij andere vrouwen zoekt.

Ik kwam in dit dorp op weg naar de Voltzberg in Suriname, waar we opnames maken voor een volgende voorstelling. Toen ik vroeg of iemand hier nog een oplossing had wees iedereen naar de hut van Ria.

Want Ria heeft een oplossing gevonden voor haar probleem: een dagelijks vaginaal stoombad. Niks nieuws in dit Marrondorp. Wel nieuw is de combinatie van kruiden die Ria gebruikt. Nieuw en geheim. Ze heeft lang gezocht naar de juiste combinatie, die waarmee ze Roy bij zich kan houden. Ze probeerde van alles. Bijvoorbeeld de Paranamklem, die de man het gevoel geeft dat hij klem zit tijdens de seks. En ook de wasidoekoe (alsof je het met een handdoek doet). Niks hielp. Roy was er altijd na een dag alweer vandoor terwijl zijn weekend toch twee-enhalve dag duurt.

Een oud vrouwtje gaf haar dit geheime recept. Kruiden mengen, kokend water eroverheen en dagelijks vijftien minuten stomen. De eerste keer dat ze het gebruikte bleef Roy het hele weekend en meldde hij zich maandag ziek. Nu wil iedereen van haar weten wat ze gebruikt. Ze vertelt het niet. Straks pikken ze Roy van haar af. Maar als ik het echt wil weten mag dat. Ik ben toch niet Roy’s type. Veel te wit en weinig vlees. Ze lacht zo hard dat ze bijna van de plank valt.

Ze steekt een mollige vinger met een lange paarse nagel in de lucht en begint op te sommen: “Grote pinya. Klein swietboontje. Papegaaiennagel. Hoor je me?”, vraagt ze streng.

Ik vraag of het niet handiger zou zijn als Roy het probleem zou oplossen door minder vreemd te gaan. Ze kijkt me stuurs aan vanaf haar plank. Dat vindt ze een typische opmerking voor een witte, zegt ze. “Voor jullie moet de oplossing altijd van een ander komen. Aanpassen dit, aanpassen dat. Waarom niet gewoon doen wat je kan? Zo is iedereen blij.”

Ze slaat haar grote ronde handen op de plank en even denk ik dat ze me de badkamer uit zal zetten. Maar ze laat haar stoombad niet door mij verpesten.

Ik kijk naar de geruite doek over haar schoot, naar haar treurige ronde gezicht. Ik wil zeggen dat Roy het niet waard is, dat een man die alleen maar bij je blijft als je elke dag met je benen wijd boven dampende kruiden hangt misschien wel geen leuke man is. Maar Ria wacht op Roy, niet op mijn adviezen.

Of het wel gezond is, durf ik snel te vragen. Ze schudt haar hoofd en klakt met haar tong. “Je bent net die witte dokter, een vrouw die hier was, die begon over scheuren en schimmels. Als je van hem houdt is hij een paar scheurtjes waard. Ik vroeg die dokter: hoe lang ben je van huis? Een maand, zei ze.”

Ria schudt meewarig haar hoofd.

“Eindstand heb ik haar een zakje meegegeven. Voor als ze haar man weer zou zien.”

Marjolijn van Heemstra is schrijver en theatermaker. Ze zoekt oplossingen voor prangende problemen.
[uit Trouw, 13/10/12]

Saramaccaans voor beginners

door Tinde van Andel  

Het Saramaccaans is een stuk moeilijker dan het Aucaans of het Sranantongo. De Saramaccaners vluchtten veel eerder het bos in (sommigen al  voor 1700), en veel van hen waren slaven van uit Brazilië weggestuurde Joodse plantagehouders. Dus zit er behalve Engels, Nederlands, Indiaans en Afrikaans ook een hoop Portugees in.

read on…

Butterflies of Suriname. A natural history

door Evangeline Dulder

Na in het afgelopen jaar tweemaal een bezoek te hebben gebracht aan onze vlindertuin op Lelydorp en tijdens mijn vakantie aan een in Bendorf-Duitsland, raakte ik zo gefascineerd door de schoonheid van vlinders dat ik besloot om voor het jaar 2013 ‘vlinders’ als thema te nemen. Ik kocht allerlei spullen om dit thema uit te dragen. Ik vind het dan ook geen toeval dat mij gevraagd werd een stuk te schrijven over bovengenoemd boek. Dat heb ik met veel plezier gedaan.

read on…
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter