Suriname, bezielde natuur – Een bezield pleidooi voor verbondenheid en respect
In een wereld waarin de natuur vaak wordt gereduceerd tot hulpbron of decor, biedt Suriname, bezielde natuur een krachtig alternatief. Dit boek, samengesteld door Marijke Besselink en Tolin Alexander, is een inhoudelijke en visueel rijke publicatie die de lezer uitnodigt tot een andere manier van kijken: met verwondering, respect en spirituele verbondenheid.
Een polyfone vertelling van het Surinaamse bos
Het boek is opgebouwd uit een veelheid aan stemmen — van Marron- en Inheemse gemeenschappen, wetenschappers, kunstenaars, spirituele leiders en erfgoedexperts. Elk hoofdstuk is een ontmoeting, een getuigenis van de diepe relatie tussen mens en natuur. De verhalen zijn persoonlijk, poëtisch en vaak ontroerend. Ze tonen hoe het Surinaamse bos niet alleen een ecologisch systeem is, maar ook een levend erfgoed, doordrenkt van rituelen, verhalen en wijsheid.
Centraal staat de kankantri, de kapokboom (Ceiba pentandra), een imposante boom die in spirituele tradities wordt gezien als verblijfplaats van geesten. De boom fungeert als symbool voor de bezielde natuur en als metafoor voor de verbondenheid tussen mens, dier, plant en geest.
Wetenschap, spiritualiteit en bedreiging
Het boek slaagt erin om wetenschappelijke inzichten — bijvoorbeeld over biodiversiteit, medicinale planten en rijstvariëteiten — te verweven met spirituele en culturele perspectieven. Maar het is ook een waarschuwing. De auteurs en betrokkenen wijzen op de ernstige bedreigingen die het Surinaamse bos ondervindt: grootschalige houtkap, vervuiling door kwik en cyanide in de goudsector, en de teloorgang van traditionele kennis. Deze ecologische en culturele erosie raakt niet alleen de natuur, maar ook de gemeenschappen die ermee verweven zijn.

Dekolonisatie van kennis en erfgoed
Een belangrijk thema is de herwaardering van lokale en orale kennis, en het zichtbaar maken van de vaak ongenoemde bijdragen van Inheemse en Marron-verzamelaars aan botanische collecties. Het boek reflecteert kritisch op de koloniale geschiedenis van verzamelen en documenteren, en pleit voor een meer rechtvaardige en inclusieve benadering van erfgoed.
Een uitnodiging tot luisteren
“Het bos leeft, spreekt en verdient respect,” schrijft Dorothy Traag. Dat is precies wat dit boek doet: het nodigt de lezer uit om stil te zijn en te luisteren. Naar de wind onder de kankantri, naar de verhalen van de Ampuku-geest, naar de fluistering van de natuur. Het boek is een ode aan de bezielde natuur en een pleidooi voor een andere manier van leven — één waarin de mens zichzelf niet buiten, maar binnen het geheel plaatst.
Slotbeschouwing
Suriname, bezielde natuur is een indrukwekkende en urgente publicatie die ecologie, spiritualiteit en cultuur op een unieke manier samenbrengt. Het is een boek dat niet alleen kennis overdraagt, maar ook bewustzijn creëert. Een aanrader voor iedereen die zich bezighoudt met natuurbehoud, erfgoed, postkoloniale studies of Suriname — en voor wie bereid is om echt te luisteren.