Surinaams-Hindostaanse orkestmuziek vastgelegd in documentaire
door Audry Wajwakana
PARAMARIBO – Suriname kent verschillende Hindostaanse orkestgroepen. Een van de bekendste is Yaadgaar Orchestra van oprichter en bandleider Riaz Ahmadali. Omdat hij in deze band speelde, kwam bij hem steeds de vraag op hoe deze muziekgroepen en de stijl hun intrede in Suriname hebben gedaan. Om die vraag te kunnen beantwoorden maakt hij de documentaire ’70 jaar Hindostaanse orkestmuziek in Suriname’.
“Het was de bedoeling om de documentaire rond 147 jaar herdenking Hindostaanse Immigratie op 4 juni uit te zenden. Omdat veel mensen vanwege de partiële lockdown thuiszitten en naar leuke bezigheden zoeken, vond ik het een geschikt moment om de lanceerdatum te vervroegen”, zegt Ahmadali. Met zijn team van Yaadgaar Orchestra heeft hij vijf jaar gewerkt om deze productie tot stand te brengen. In de documentaire wordt belicht hoe de Hindostaanse orkesten ontstonden onder invloed van de Indiase filmindustrie.
Toen de Hindostaanse contractarbeiders uit Brits-Indië naar Suriname kwamen, brachten ze ook hun cultuur en muziek mee. “Maar ze waren geen professionals. In ons land gaven ze er een eigen draai aan en dit resulteerde in de klassieke Surinaamse baithak gana- en qawali- bands”, vertelt Ahmadali. Door de komst van Indiase grammofoonplaten in Suriname met Bollywoodfilmliederen en die welke via radioprogramma’s werden afgedraaid, werden muziekgroepen beïnvloed door de nieuwe stijl Indiase muziek.
Velen gingen toen over tot de oprichting van een orkest – een muziekgezelschap met een grotere formatie dan een muziekband – waarin meerdere instrumenten worden bespeeld. Nieuwe muziekgroepen werden door deze beïnvloeding als ‘orkest’ opgericht en ook vele bestaande baithak gana- en qawali-bands vormden toen orkesten. De documentaire belicht ook de eerste eigen composities in het Sarnami van Surinaamse artiesten.
De maker geeft toe dat het niet eenvoudig was om de documentaire te maken. “De juiste mensen vinden was makkelijk, maar de informatie verzamelen bleek moeilijk, omdat veel niet is vastgelegd, zoals de namen van de orkesten, de oprichters en de juiste jaartallen”, zegt Ahmadali.
Bij het verzamelen van informatie is dankbaar gebruik gemaakt van de archieven van Stichting Ham Sarnami (Prakash Kandhai), Shiva International Entertainment, Tjait Ganga (wijlen), Ra-Ni Entertainment (Dinesh Malhoe) en anderen. De film besteedt aandacht aan de pioniers van vele muziekformaties waaronder Bharat Roshni, AWR, Indian Orchestra, Veena Orchestra, Sohanie Orchestra.
Ook zijn diverse liederen erin opgenomen die door Yaadgaar Orchestra zijn gespeeld in de stijl van 1950 tot 1975. De liederen worden vertolkt door zangers als Ramnarain Sewram (wijlen), Omperkash Hira, Fariz Barsatie, Surendra Sewpal, Nisha Madaran, Sharda Doekhie en Ilhaam Ahmadali. Ook worden diverse audio- en videoclips van de orkesten van toen gepresenteerd.
Volgens Ahmadali zal het niet bij deze documentaire moeten blijven. Hij heeft de periode tot 1975 belicht. Kort vóór de onafhankelijkheid van Suriname vertrokken veel Hindostanen naar Nederland, waardoor de orkesten uit elkaar vielen. De periode na 1975 moet volgens de muzikant ook belicht worden. De documentaire duurt anderhalf uur en zal ook te zien zijn op het YouTube-kanaal en de Facebook-pagina van Yaadgaar Orchestra.
[uit de Ware Tijd, 13/04/2020]
RSS
Facebook
Twitter
