Slavernij: wie moet aan wie excuus aanbieden
(of herstelbetalingen doen)?
door Frits Bosch
Slavernij wordt in de Dikke van Dale omschreven als een toestand waarin de ene mens het eigendom is van een ander mens, terwijl de slaaf zonder eigen rechten wordt ingezet voor dwangarbeid. Het verschijnsel is van alle tijden en van alle continenten.
In sommige publicaties wordt echter gedaan alsof slavernij vooral een Europese aangelegenheid was. Niets is minder waar: het is veeleer een Arabische, Afrikaanse en Aziatische zaak. Europeanen dienden zich hier laat, in relatief bescheiden mate en kort aan.
Slavernij in notendop
Emeritus-hoogleraar geschiedenis van Europese expansie en migratie aan de universiteit van Leiden Piet Emmer heeft zijn levenswerk gemaakt van het bestuderen van slavernij. Hij is de ultieme expert. Het woord ‘slavernij’ roept bij allen ontzetting en schaamte op. In het westen is er al anderhalve eeuw geleden officieel afscheid van genomen, maar zo niet elders.
Emmer heeft over slavernij diverse dikke boeken geschreven. Nu is er bij Prometheus zijn boek verschenen dat zo beknopt mogelijk de essentie van slavernij en de betekenis ervan voor ons land samenvat. In De geschiedenis van de Nederlandse slavernij in een notendop geeft Emmer een gedetailleerde analyse van de slavernij in Europese koloniën in Noord- en Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.
[…]
Emmer beschrijft hoe de handel van tot slaven gemaakten plaatsvond en hoe bikkelhard Afrikanen met hun slaven omgingen (zoals verdorst in de Sahara) om ze aan te bieden aan blanke zeevaarders. De handel werd volkomen beheerst door Afrikanen. Schuld en schaamte zou dus in de eerste plaats ook de aanbieders, Afrikanen, moeten treffen.
[…]
Als we een vergelijking treffen tussen de nazaten van Amerikaanse slaven en de huidige Afrikanen, dan mogen we constateren dat eerstgenoemden aanzienlijk beter af zijn dan laatstgenoemden die in gammele bootjes hun leven wagen om de oversteek te maken naar de nazaten van die slavendrijvers in Europa. Zo erg is het blijkbaar niet.
Er is geen haar op het hoofd van zwarten in de VS om terug te keren naar het continent van oorspronkelijke herkomst, Afrika. Het is Afrikanen nog steeds niet gelukt om een enigermate acceptabele situatie te creëren op dit prachtige continent. Het zou goed zijn als zwarten alhier daarop eens de focus richten en zich inzetten voor lotsverbetering aldaar. Chinezen weten er wel raad mee om dit content naar hun commerciële hand te zetten. Chinese ontwikkelingshulp? Uitbuiten zul je bedoelen!
[…] Emmers’ nieuwe boek mogen we ook zien als een afrekening met lieden die menen wetenschap over slavernij te kunnen inzetten voor hun activistische doeleinden. Een ergere doodzonde kun je als wetenschapper niet plegen. […] Emmer laat ze uitgebreid en met redenen omkleed de revue passeren. Naming and shaming: Karwan Fatah Black, Zihni Özdil, Gloria Wekker, Pepijn Brandon, Karin Lurvink, Ulbe Bosma, Alex van Stipriaan. Sommigen maken er een sport van om te suggereren hoe door en door slecht, racistisch, de witte mens is. ‘Wat je zegt ben je zelf’: racist.
[…]
Lees de uitgebreide bespreking op de website Wynia’s Week 10 juli 2021.
RSS
Facebook
Twitter
Beetje kort door de bocht meneer Bosch, die vergelijking van de bewoners van Afrika die er zo een onleefbare zooi van gemaakt zouden hebben (is dat niet gevolg van de Europese kolonisatie?) en de afstammelingen van slaven in de VS. Is de misdaad minder omdat de gekleurde bevolking in de VS het nu beter heeft?