Slavernij verbeeld
door Hilde Neus
De afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam heeft dit jaar een speciale tentoonstelling gehouden met boeken over de slavernij. Gastconservatoren waren Kenneth Boumann en Carl Haarnack, allebei van Surinaamse origine en verwoede verzamelaars van antiquarische werken over Suriname. Naast werken uit de collectie van de Universiteit van Amsterdam zelf, hebben zij ook boeken en andere zaken tijdelijk beschikbaar gesteld. Deze zijn afgebeeld in een publicatie van De boekenwereld, die voor ongeveer de helft is gevuld met informatie over historische Surinaamse (en andere) werken, gerelateerd aan de slavernij.
Als afsluiting van de tentoonstelling werd op 22 september 2013 een zondagmiddagsalon gehouden onder leiding van Michiel van Kempen, die een discussie over de rol van Afrika binnen de slavernij leidde tussen Leo Balai (Het slavenschip Leusden…, 2011), Marcel van Engelen (Het kasteel Elmina…, 2013) en Alberta Opoku, journaliste met Afrikaanse roots. Ik was in Nederland en bij de discussie aanwezig, samen met vele andere Surinamers. De conservator van de universiteit van Amsterdam was enthousiast, omdat Surinamers niet het doorsneepubliek van de Bijzondere Collecties uitmaken, en hij beloofde meer exposities voor deze doelgroep.
Een deel van de afbeeldingen, uitgekozen door Jörgen Raymann en zijn dochter Melody, is tot mooie banners gemaakt en in de bibliotheek van AdeKUS getoond rondom 1 juli. Van elke banner was er ook een exemplaar met Engelse vertaling. De volgorde van de tentoonstelling was nogal willekeurig; er waren geen bronnen of jaartallen bij vermeld. Omdat ook een verhaal als rode draad ontbrak, gaf de collectie een nogal gechargeerde indruk. Deze expositie van banners is momenteel te bezichtigen in Fort Nieuw-Amsterdam. Bladerend door deze uitgave realiseer ik me weer wat voor een prachtige collectie we hier bezitten in de bibliotheek van de Stichting Surinaams Museum. Veel van de werken die geëxposeerd werden in Amsterdam zouden we hier ook aan het publiek kunnen tonen. En dan het echte boek, niet slechts een afbeelding op een banner.
Diverse auteurs: Slavernij verbeeld. In: De Boekenwereld, jrg. 29, nr. 4. Amsterdam: Vantilt & Bijzondere collecties van de UvA, juli 2013.
De tentoonstelling Slavernij Verbeeld is nog tot 9 januari te zien in de openbare bibliotheek in Den Helder. Gekoppeld aan de opening van de tentoonstelling heb ik op 3 december een Power Point presentatie gegeven en hebben we de Helderse presentatie van -Gentleman in slavernij- gevierd. Een volle zaal, aandachtig publiek met diverse etnische achtergronden, voornamelijk Nederlanders, Surinamers, mensen van Aruba en Curaçao maar ook van Duitse afkomst en uit Indonesië. Ik vermeld dit er bij omdat de sfeer er een van eenheid was. Het was een feest om met elkaar te zijn ondanks dat we een zwaar beladen onderwerp als slavernij bespraken. Een goed voorbeeld hoe we met onze gezamenlijke zwarte geschiedenis om kunnen gaan. Mijn roman, gebaseerd op ware feiten, werd heel goed verkocht. Eerlijk gezegd had de uitgever tekort boeken mee, op zoveel enthousiasme hadden we niet durven rekenen. Binnenkort komt er een nieuwe lezing in het Internationaal Vrouwen Centrum in Den Helder en heeft een Surinaamse belangstelling getoond om voor haar vereniging dezelfde lezing in het buurthuis te houden. Daar mogen, in tegenstelling tot het IVC, ook mannen komen! Voor meer informatie zie: http://www.jannydeheer.nl