blog | werkgroep caraïbische letteren

Slavendatabase 1693-1744 ter gelegenheid van Boni

Dit jaar is het 225 jaar geleden dat de Surinaamse vrijheidsstrijder Boni werd gedood (19-2-1793). In het kader hiervan zal de Surinaamse onderzoeker Nizaar Makdoembaks, oud-huisarts in de Bijlmer, vóór het einde van dit jaar een nieuwe database over de slavernij presenteren. Die zal het verloop van de populatie slaven op de Surinaamse plantages in de periode 1693-1744 in beeld brengen.

 

Onderzoeker Nizaar Makdoembaks

Aan de nieuwe database liggen de zogenaamde Generale Lijsten van de Hoofdgelden ten grondslag. Iedere plantage-eigenaar moest belasting betalen voor het aantal op de plantage aanwezige personen (hoofden). De lijsten zijn te vinden in het archief van de Sociëteit van Suriname, dat beheerd wordt door het Nationaal Archief in Den Haag. Aldaar deed Makdoembaks zelf en met behulp van anderen het onderzoek waarop de database gebaseerd wordt. Alles wordt uit eigen middelen gefinancierd om vrij te kunnen blijven van invloeden uit het sterk gepolitiseerde debat.

Opvattingen
In 2007 legde hoogleraar Gert Oostindie, expert op het gebied van koloniale geschiedenis, in zijn oratie kort en bondig uit waarom begrippen als ‘genocide’ of ‘zwarte holocaust’ niet geschikt zijn voor de geschiedschrijving omtrent de slavernij. Noch de intenties van de slavenhandelaren, noch de effecten van de slavenhandel voldeden aan de criteria van het predicaat ‘genocide’. Onlangs nog waarschuwde hoogleraar en slavernij-expert Piet Emmer (VK 6 jan 2018) ervoor dat in het huidige debat normen en waarden van nu worden geprojecteerd op onze voorvaderen, alsof die daar kennis van hadden moeten hebben. En passant veegde Emmer vrijwel iedere claim dat de slavernijgeschiedenis in het heden nog doorwerkt van tafel.

In deze discussies gaat het steeds weer over de feiten. Wat is er werkelijk bekend?! Met deze database wordt straks een nieuwe belangwekkende bron van feiten publiekelijk beschikbaar gemaakt. Eerste resultaten laten zien dat het tijd wordt om genuanceerde maar duidelijke omschrijvingen voor de gruwelen van de slavernij neer te leggen.

– Van 1693 tot 1744 nam de slavenbevolking op plantages in Suriname met 20.400 toe.
– In diezelfde periode werden minstens 54.400 slaven uit Afrika aangevoerd (de Trans-Atlantic Slave Trade Database)
– 34.000 slaven (62,5%!) ‘verdwenen’ in de periode 1693-1744

Wat zal er overblijven na verrekening met correctiemodellen voor onbetrouwbaarheid, gevluchte slaven, e.d.? 30.000? 25.000? 20.000? Wellicht wordt het tijd de term economische-genocide te introduceren: niet dood door kwaadwillende intentie, zoals bij de holocaust, maar dood door moedwillig economisch verbruik van mensen, voorspelt Makdoembaks.

Aangeboden in Starnieuws, 19 februari 2018

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter