blog | werkgroep caraïbische letteren

Slaafgemaakte Elieser gehuldigd

door Stuart Rahan

Ouderkerk aan de Amstel – Tijdens een plechtige ceremonie op de oudste Joodse begraafplaats in Nederland Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel, is een beeltenis van de slaafgemaakte Elieser onthuld.

Elieser werd als eerste en enige slaafgemaakte Afrikaan in 1629 begraven naast zijn meester. Perez Jong Loy, voorzitter van de stichting Opo Kondreman, beijverde zich jaren voor de beeltenis. Kunstenaar Erwin de Vries maakte het ontwerp. Waar het beeld komt te staan, is nog onbekend.

Tegelijk met de onthulling van het beeld, kreeg Elieser ook zijn eigen pad. Het Elieserpad loopt langs de begraafplaats. Dat Elieser aldaar werd begraven, was niet vanzelfsprekend. Hij werd eerst bekeerd tot het Jodendom. Slaafgemaakten kwamen onder normale omstandigheden in naamloze graven buiten de muren van de begraafplaats terecht. Elieser was de bediende van een Joodse koopman, Pauluo de Pina (ca. 1575-1634). Op de grafsteen staat dan ook “Servo (Bediende) Elieser”.

Koninklijke excuses?

Het is de vierde keer dat stichting Opo Kondreman in samenwerking met andere organisaties deze tocht over water organiseert naar het graf. Volgens Perez Jong Loy is deze symbolische tocht over het water een ode aan de tot slaafgemaakte voorouders die van het vasteland van Afrika naar het Caribisch Gebied en de Amerika’s verscheept werden. Er wordt ongeveer een uur gevaren vanaf de steiger nabij het Heineken Museum naar de gemeente Ouderkerk aan de Amstel. Ondertussen worden verhalen over de slavernij verteld. Dit jaar waren er ook leerlingen bij van een VMBO-school, die nooit eerder lessen over de slavernij hebben gehad. Enkele leerlingen dachten zelfs dat de slavernij slechts tien jaren had geduurd, omdat er twee jaartallen steeds terugkeren. In het jaar 1863 toen de slavernij in administratieve zin was afgeschaft en 1873 als officiële datum toen de slaafgemaakten hun volledige vrijheid als mens terugkregen.

Roy ‘Kaikusi’ Groenberg van de stichting Eer en Herstel, zorgde tijdens de ceremonie even voor wat commotie toen hij bekendmaakte dat koning Willem Alexander en koningin Maxima in de Surinaamse Assemblee hun excuses zouden aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden. De ruim vierhonderd aanwezigen rondom het graf van Elieser klapten uit blijdschap. Reeds enkele jaren zijn er geluiden vanuit de Surinaamse gemeenschap in Nederland voor een officieel excuus vanuit het koningshuis. Maandag tijdens de herdenking in het Oosterpark van 150 jaar afschaffing van de slavernij is het koninklijk echtpaar officieel aanwezig. Dan zal blijken of het grote verlangen van de Surinaamse gemeenschap ook waarheid zal worden.

[uit de Ware Tijd, 28/06/2013]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter