San Nicolas: stad van cultuur en literatuur
door Quito Nicolaas
Decennialang is de wens geweest om Aruba volgens een dubbele model te ontwikkelen, hetgeen betekent dat Oranjestad en San Nicolas eenzelfde ontwikkeling zouden doormaken. De bewoners van San Nicolas konden inkopen doen bij dezelfde winkels in hun stadsdeel en hoefden niet langer naar Oranjestad.
Met de vestiging van de Lago-raffinaderij in 1924 leverde San Nicolas een grote bijdrage aan de welvaart van het eiland. Nadat in de jaren ‘60 de toerisme-industrie een grotere rol vervulde, kreeg San Nicolas meer het karakter van een slaapstad. Echter Aruba dient op dit moment haar economische basis te verbreden, hetwelk alleen mogelijk is als de regionale-economie van San Nicolas een extra impuls krijgt.
© JC Lane Photography
De voorgeschiedenis
Halverwege de 19e eeuw werd er grote aloëvelden aangeplant voor de exportindustrie die in de periode 1866-1871 hoogtijdagen kende. Maar ook voor de fosfaatindustrie (1897-1914) werd San Nicolas, waar de guano in Seroe Colorado werd ontgonnen een voorname rol toebedeeld. Door deze ontwikkelingen gingen steeds meer mensen in het oostelijk deel van het eiland wonen en met de komst van de raffinaderij werd het de tweede grootste woonkern naast Oranjestad. Door de uit de AVP ontstane Partido Patriotico Arubano (PPA) die in de jaren ’60 zich meer ging afficheren als een partij voor de immigranten, resulteerde dit in een tweetal invloedssferen: De PPA had zijn basis in San Nicolas en de AVP in Oranjestad. De werkgelegenheid in San Nicolas bleef achter bij de bevolkingsgroei en arbeidparticipatie. De immigranten kozen in de jaren ’70 ervoor om in de horeca, bouwsector en de verpleging te werken, terwijl de meeste arbeidsintensieve bedrijven tijdens de laatste regeerperiode 1971-1975 van de PPA niet in San Nicolas werden gevestigd. Ook na de intreding van de Status Aparte in 1986 en met het nieuwe millenium was er geen beleidsaandacht voor San Nicolas en duidde alles op politieke onwil.
Stadsvernieuwing
Op dit moment staat de overheid voor het dilemma om de economische basis te verbreden, teneinde de overheidsfinanciën te kunnen saneren en diversificatie van de economie Als we naar de geografische inrichting van de districten kijken, dan kunnen we constateren dat men goed gebruik heeft gemaakt van het concept van de Planning & Statistical Districts. Ofschoon hier en daar een beetje doorgeschoten, maar de woonoorden Noord, Paradera, Tanki Leendert en Santa Cruz beschikken allen terecht over de essentiële basisvoorzieningen, een enkel met een Multi-Functionele Accommodatie (MFA) en is er sprake van een florerende buurteconomie. De trend is ook dat bewoners – afhankelijk van inwonersaantal – steeds meer gebruik maakt van de buurtvoorzieningen.
Met de stadsvernieuwing van San Nicolas moet men op planmatige wijze en gaandeweg de demografische- en arbeidsmarktontwikkelingen alsook de vooruitzichten in de toerisme industrie, de vestiging van horeca-ondernemingen stimuleren. Maar dit clusterproces heeft alleen kans van slagen, indien dit gepaard gaat met het aantrekken van bedrijven, de realisatie op termijn van een of meer hotelprojecten en een toename van Air BnB- faciliteiten P’ariba di brug. In dit opzicht dient de overheid in haar vergunningenbeleid rekening houden dat Oranjestad reeds volgebouwd is en dat voortzetting van een vestigingsbeleid alleen maar de concurrentiepositie van bestaande horecabedrijven in de hoofdstad en Bubali nadelig zijn
© Architect Zaïra Pourier
Gentrificatie
Dat San Nicolas lange tijd verwaarloosd werd, ondanks dat de populatie een politieke-factor van betekenis was, lag niet alleen aan de visie van de bestuurders en die van de San Nicolas Business Association (SNBA). Na de sluiting van de raffinaderij in 1985 had men gekozen voor uitbreiding van hotelkamers. Het ene bedrijf na de andere in de hoofdstraat en omgeving sloot haar deuren, vanwege het ontbreken van enigerlei koopkracht. De oorzaak ligt voornamelijk aan het aspect van de inkomensdistributie, waarbij nagenoeg 50% van de huishoudens (CBS, 2018) een minimuminkomen heeft om de regionale arbeidsmarkt in stand te houden. Het nieuwe concept van gentrificatie gaat er vanuit dat in een wijk zowel lage-, midden- en hogere inkomens voorkomen. Dit impliceert dat naast het aantrekken van nieuwe bedrijven, herhuisvesting van overheidsdiensten, een winkelcentrum, horeca-aangelegenheden en sociaal-culturele organisaties, ook een omvangrijk woningproject voor tweeverdieners ter hand moet worden genomen. Zo kan Seroe Colorado aangewend worden voor de bouw van villa’s, hotel en appartementen. Om dit proces te versnellen en in goede banen te kanaliseren moeten overheidsdiensten (DOW/DIP), investeerders, banken, NGO’s en een consortium van architectenbureaus, aannemers, bouwbedrijven, utiliteitsbedrijven in het leven worden geroepen.
Met een populatie van 27.880 inwoners P’ariba di brug dient een overheid het serviceniveau van haar diensten kunnen waarborgen en deze niet langer in Oranjestad te concentreren. In het verleden is er al mee begonnen met een afdeling Ontvanger, Sociale zaken, SVB maar dient nu aanzienlijk te worden uitgebreid. Vaak zie je dat een overheidsdienst op den duur te kampen heeft met onvoldoende ruimte en dat men voor uitbreiding of een groter gebouw opteert in plaats van spreiding kiest dat veel minder kost. Zo kunnen enkele afdelingen van de ministeries van onderwijs, toerisme, gezondheidszorg, sport, sociale zaken en arbeid, justitie (immigratie), milieu en infrastructuur, financiën, economie en cultuur alsook transport en telecommunicatie worden verhuisd. Het gaat er niet om dat het verkeer in omgekeerde richting wordt gedereguleerd, maar dat bij uitbreidingsplannen en verbetering van de kwaliteit van het serviceniveau, gekozen wordt voor spreiding van de dienstverlening. Door het personeel omwille van het woon-werk verkeer uit P’ariba di brug te betrekken, levert de publieke- en private sector een bijdrage om het fileverkeer te verminderen en met het oog op de klimaatverbetering een reductie van CO₂ afstoot.
Dichter Mo Mohammed
Voorzieningenniveau
Als stad van cultuur en innovatie moet het niet beperkt blijven tot de muurschilderingen, een zonnepanelen-buurt in Esso Heigths of een likje verf. Ook educatief-culturele organisaties, fondsen en maatschappelijke organisaties, kunnen afhankelijk van hun missie en capaciteit zich in de culturele stad vestigen. Dit geldt o.a. voor de sectie Caribiana van de Nationale bibliotheek die met ruimtegebrek kampt om alle documenten te etaleren en op zoek moet naar vervangende huisvesting teneinde haar onderzoeksfunctie volledig te benutten. Het voorzieningenniveau moet op termijn naast de bestaande bibliotheek, boekhandel, musea en de Scol di Arte y Galeria kunnen rekenen op een openluchttheater die afwisselend door de Carnival village vervuld kan worden, Jazz-café, kunstenaars-cafetaria en aangevuld met een park en monumenten, pleinen met een meervoudige functie voor Urban dansavonden, Zumba en Tai Chi. Het imago van San Nicolas is aan een drastische verandering toe, om zowel als economische trekfunctie te fungeren alsook de mentaliteit van ‘SN is te ver’ te doorbreken. Bovendien moeten de weeffouten in andere districten – zoals her en der een boetiek, kruidenier, café of restaurant die het verkeer extra belast – beperkt blijven tot een minimum. Wel moeten de deelplannen goed op elkaar afgestemd zijn – zoals de tandwielen in elkaar grijpen – anders loopt het spaak.
Fast ferry
De vrijkomende Lago-terrein biedt tal van mogelijkheden om orkaanbestendige gebouwen neer te zetten: shoppingmall, uitgaans-mogelijkheden, ict-bedrijven en kantoorcomplexen. Een van de projecten die bijna rond is, nadat binnenkort een MoU tussen de ABC-eilanden wordt ondertekend, en reeds door de SNBA is ingestemd is de Fast ferry. Een maquette voor de ferry-terminal werd door de jonge Arubaanse architect Zaïra Pourier ontworpen, die zei: “Het gebouw bestaat uit twee verdiepingen, waarvan de eerste gebruikt wordt voor de vertrekkende en aankomende passagiers, zonder dat deze een obstakel vormt.” De ferry verbinding tussen de ABC-eilanden duurt anderhalf uur en kan maximaal 800 passagiers vervoeren. De architect zegt verder: “Focus van dit project is om het land en de kust terug te winnen en hiermee een gevoel van zeggenschap te geven aan de inwoners van San Nicolas. De architecturale uitdrukking werkt als een poort van het water naar de stad en van de stad naar het water. Het project werd ontworpen, rekening houdend dat er een behoefte is naar publieke ruimte. Daarom is er gekozen voor een ontwerp met een open gebouw die de natuurlijke grondstoffen omhelst. De rand van het dak is voorzien van zonnepanelen die voldoende energie opwekt voor honderd woningen.
De verticale elementen zijn gepositioneerd voor de stabiliteit en houdt rekening met de windbelasting. De elementen van het dak zijn dunne metalen vellen die vastzitten en verankerd zijn voor harde windkrachten.Uitgaande dat er zowel auto’s als passagiers te vervoeren valt, moet worden nagegaan of een verbinding tussen de overige Caribische eilanden en Venezuela rendabel is. Daarnaast moet een haalbaarheidsstudie uitwijzen of een veerdienst (80 zitplaatsen) tussen San Nicolas en Oranjestad met tussenstops in Brazil, Savaneta, Pos Chikito, Balashi haalbaar is. Wellicht dient hiervoor enige aanpassingen bij de tussenstations te worden uitgevoerd. In het plan ‘San Nicolas: The City of Innovation and Culture’ van de SNBA worden ook het aanleggen van een San Nicolas Science park en het omzetten van de huidige Pedagogische instituut IPA in een Universiteit van San Nicolas genoemd. In het verlengde hiervan kan ook de Imsan vermeld worden als een centrum voor behandeling van diabetici en kan gedacht worden aan een onderzoeksinstituut ten behoeve van micro-staten. Belangrijk is dat men een keuze maakt welk pad men zal bewandelen: de oude versus de nieuwe industrie, arbeidsintensieve- of hightechbedrijven?
Plangroep
Over de hele linie zal men in enkele beroepsgroepen moeten excelleren om in de regio een voorname rol te spelen. Ongeacht dat het renovatieplan haalbaar is, moet extra aandacht komen voor nieuwe leerroutes in het huidige beroepsonderwijs en het beurzenbeleid richten op toekomstige beroepen in 2030. Het consortium van banken moeten startende-, bestaande ondernemers uit San Nicolas en vrije beroepsbeoefenaars een zachte lening kunnen verstrekken om zonder al te vele financieel-administratieve rompslomp hun bedrijf te starten. Tevens dienen de fiscale faciliteiten, bedrijfshuisvesting, bestemmingsplannen, vergunningen middels voorlichtingsavondenworden toegelicht. Naast de reguliere taken van het bureau Edison Briesen moet het stimuleren van actief burgerschap op zich
nemen. Daarnaast een bedrijvenloket te openen, waar alle aanvragen ingediend alsook met een korte afhandelingstermijn worden verwerkt. Start-ups kunnen gebruik maken van gezamenlijke ruimtes met alle kantoorfaciliteiten en bij de organisatie IDEA voor advies en begeleiding terecht. De renovatie van San Nicolas moet uitmonden in een uitnodiging voor Aruba om deze groeikern te
beschouwen als hun shoppingmall, uitgangsleven, centrum voor dienstverlening en plek voor culturele beleving. Het is een grootschalig project dat aangestuurd moet worden door een Plangroep, bestaande uit deskundigen van verschillende disciplines, die de door de overheid opgestelde wettelijke kaders in acht nemen. Met de renovatie van San Nicolas, zal deze een enorme economische vooruitgang van Aruba betekenen.
RSS
Facebook
Twitter
