Ruïnes van Babel
door Johan Herrenberg
In juli 1978 zag ik ze voor het eerst: de Twin Towers. Ze stonden aan de overkant van de baai, rank en elegant tegen het blauw van een zondagmiddag. Een oom van vaderszijde was loods op de Hudson, en mijn tante reed met de familie Herrenberg uit Nederland naar Staten Island om hem op te halen na zijn ‘shift’. Toen hij van zijn boot stapte, zag ik ook hem voor de eerste keer.
De dramatische ondergang van World Trade Center 1 en 2 is deze week volwassen geworden: achttien jaar geleden alweer. Bij eenieder die op die dag in leven was en bewust, staan de gruwelbeelden op het netvlies gebrand. ‘9/11’ is het, tot op heden, luguberste realtime mediaschouwspel uit de geschiedenis. Onlangs las ik er een boek over dat zich op New York concentreert: 102 minutes van Jim Dwyer en Kevin Flynn uit 2011. 102 minutes (de tijd tussen de eerste inslag en de tweede instorting) was voor mij een eye-opener. Het heeft me duidelijk gemaakt dat de moorddadigheid van de kapers met hun tot wapen omgesmede vliegtuigen ook zo ‘succesvol’ kon uitpakkken vanwege ingebakken tekorten in de gebouwen zelf.
Ja, ze voldeden aan de voorschriften voor brandveiligheid. Maar die volgden een nieuw, soepeler Bouwbesluit voor New York dat in 1968 het meer stringente van 1938 verving. Daardoor werd het mogelijk om goedkoper en hoger te bouwen, met lichtere materialen. Ook werd er bespaard op vluchtroutes: zes trappenhuizen werden er drie en hun strategische spreiding (viel er een uit, kon je naar een ander) werd opgegeven ten gunste van clustering in de kern, waar ook alle liften zich bevonden. Zo kon driekwart van het vloeroppervlak als kantoorruimte worden verhuurd.
Een wijze New Yorkse brandweercommandant zei ooit: veiligheid regel je in de ontwerpfase. Inderdaad: precies de zwakste schakel van de Twin Towers, volgens Dwyer en Flynn, waren die winstgevende vloeren. Ze bestonden uit een revolutionair web van lichte spanten. Dat raster, waar een brandvertragende spray van minerale vezels en lijm op was gespoten, verbond de kern met de perimeter. De vloeren waren nooit getest op brandveiligheid… Toen men in 2004 staal testte met een lengte van 11 meter, zoals minimaal voor de vloeren was gebruikt, ontdekten federale onderzoekers dat de brandwerendheid geenszins de vereiste twee uur bescherming kon bieden. De vloeren waren feitelijk onveilig, en zij moesten de muren op hun plaats houden, muren die zelf ook meedroegen aan de constructie, en daar waren enorme bressen in geslagen. Door het falen van de spanten raakten de kolommen in kern en perimeter verbogen.
De rest is… ruïnes. De Twin Towers werden twee verticale doodkisten. We moeten uitkijken met lucratief hemelbestormen. De beste vloer is nog altijd de aarde.
[overgenomen van TW.nl, 10 september 2019]
Johan Herrenberg is op 9 november een van de gasten tijdens de Caraibische Letterendag in de OBA.
RSS
Facebook
Twitter
