Rappa: Uitspraken, verzameld in de periode 1995-2001
door Tascha Aveloo
Eerlijk gezegd vraag je je bij het bekijken van de papegaai op de omslag van dit 87 pagina’s tellende boek van schrijver Robbie Parabirsing (Rappa) af, waar het over zou gaan. Of is die koddig kijkende papegaai juist een give away?! Uitspraken is een stuk gevatte humor over serieuze onderwerpen, geuit door talloze BS’ers (Bekende Surinamers) meestal assembleeleden, gewezen ministers en presidenten of andere politici. Maar ook het ‘gewone volk’ laat met allerlei spitsvondige opmerkingen de buik goed schudden. Gewiekste uitspraken van jongeren over hun seksuele beleving, de levenswijsheid die ze menen in pacht te hebben, maar ook hun ongeveinsde mening over school, ouders, de maatschappij in het algemeen en problemen met de bibliotheekjuf.
Zoals met elk goed ‘lachboek’, want een simpel moppenboek is het zeer zeker niet, wordt u aangeraden dit boek niet in één keer te lezen. Het zit er dik in dat u te veel lacht, met buikpijn tot gevolg. Maar de mogelijkheid bestaat ook dat het saai wordt. Het boek is verdeeld in categorieën, waarin verschillende lagen van de bevolking aan het woord komen. Vanwege de tijdspanne waarin deze uitspraken zijn verzameld, stammen de soms ronduit venijnige lachers vooral uit de regeringsperiode van president Jules Wijdenbosch. De prikkelende versprekingen, insinuerende uitspraken met een dubbele bodem, maar ook enkele schuine tot hellende opmerkingen, zijn vaak zeer absurd. Enkele voorbeelden: ‘In consumptie is dit volk erg productief’, ‘Deze school is gewoon een goed georganiseerde puinhoop’, ‘Ons bedrijf kamt met vele problemen’, of ‘Draag jij ook Onderhoud Bosje af?’
Je gezicht in een ernstige plooi houden en verfoeilijk nee schudden, is heel erg moeilijk. Het boek is doorspekt met vreemde woordspelingen en zelfgemaakte woorden, zoals ‘tori happening’ of ‘geslachtsverkeersagent’. Dat we als Surinamers vaak twee talen (Nederlands en Sranan) tegelijk te praten, levert ook prachtige woordspellingen op. Ervan uitgaande dat het boek ook door niet-Surinamers gelezen zal worden, heeft de auteur vele uitspraken uit het Sranan naar het Nederlands vertaald. Vervelend is het dat de vertaling de saus van het verhaal wegneemt, nog ergerlijker is het dat Rappa die tekortkoming keer op keer benoemt.
Ook de ellenlange uitleg over zijn spellingskeuze in het Sranan, verbreekt de fun flow drastisch. Misschien is het een idee om een editie uit te brengen zonder vertalingen, voor hen die de saus onverdund wel kunnen proeven! Ook het ontbreken van een inhoudsopgave is een nadeel. Uitspraken is een bijzonder boek, waarin een stuk unieke geschiedenis is vastgelegd die stof tot nadenken geeft. De politieke beleving van het volk, sociaal-maatschappelijke problematiek en andere serieuze onderwerpen, worden ludiek belicht. Absoluut aan te raden als luchtig leesvoer.
Rappa, Uitspraken, verzameld in de periode 1995-2001, Ralicon 2011, ISBN 9789991457024
[van Parbode, 1 december 2011]
RSS
Facebook
Twitter
