blog | werkgroep caraïbische letteren

Publieke leven en werk van de Creoolse arts Sophie Redmond onderzocht (1)

Op 16 januari 2014 heeft Sylvia Kortram haar proefschrift over het publieke leven en werk van de Creoolse arts Sophie Redmond verdedigd, aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. De titel van het proefschrift luidt: Meer dan arts alleen; De maatschappelijke betekenis van huisarts Sophie Redmond in laat-koloniaal Suriname.

Sylvia Kortram heeft leven en werk van Jeane Sophie Everdine Redmond in beeld gebracht via een analyse van verschillende dimensies van haar persoon, via een analyse van de koloniale cultuurpolitiek die in die periode werd gevoerd, vanuit het perspectief van de koloniale machtsmatrix en vanuit een agent of change-perspectief. Kortram geeft duidelijk aan dat deze studie geen biografie is maar een portretconstructie, omdat de studie geen uitputtende beschrijving is van alle facetten van Sophie Redmonds leven. Over haar kinder- en tienertijd bij voorbeeld is te weinig materiaal beschikbaar.

Sophie Redmond heeft geleefd van 1907-1955. In de studie staat niet het privéleven van Sophie Redmond centraal, maar haar leven in de publieke sfeer en haar bijdrage aan ontwikkelingen in de veranderende koloniale Surinaamse maatschappij waar zij deel van uitmaakte. Zij bevond zich in een setting van opleving en waardering van Sranantongo en etnische eigenheden. Haar vader Philip Redmond was actief in gezondheidskwesties en op de hoogte van wat er zich afspeelde in het gezondheidsveld. Hij had een groot netwerk en veel maatschappelijke functies. Een van de huisvrienden van de familie Redmond was Julius Koenders, een van de eerste cultuurnationalisten in Suriname.

In 1941 trouwde Sophie Redmond met haar jeugdliefde Louis Emile Monkau. Het echtpaar kreeg geen kinderen. Naast haar beroep als arts was Sophie Redmond schrijfster van toneelstukken. Soms vervulde zij ook een acteursrol. In de toneelstukken komen sociaal-maatschappelijke, culturele, religieuze, politieke onderwerpen en gezondheids- en welzijnsaspecten aan de orde. Zij heeft ook een radioprogramma verzorgd Datra mi wan’ aksi wan sani [Dokter ik wil iets vragen]. In dat programma werden gezondheids- en welzijnsaspecten behandeld.

Assimilatiepolitiek als motor van het moderniseringsproces in koloniaal Suriname

Enerzijds is Sophie Redmond gevormd en gesocialiseerd in een koloniale periode waar de erfenis van de slavernij dagelijks aan den lijve werd ondervonden. Anderzijds, leefde zij in een periode van bloeiend etnisch en historisch bewustzijn, gender- en klassenbewustzijn, vrouwenorganisaties, opkomende sociale bewegingen en antikoloniale strijd. Het was een periode waarin sprake was van een assimilatiepolitiek; een westerse cultuurpolitiek dat was gericht op westerse opvoeding en westerse geestelijke vorming. Binnen die assimilatiepolitiek waren het voornamelijk gender, huidskleur, etniciteit, religie en taal, die bepalend waren voor iemands plek en voor iemands functioneren in de samenleving. Deze cultuurpolitiek wordt in deze studie geanalyseerd als motor van het moderniseringsproces in het koloniale Suriname. Bij die analyse heeft Kortram zich afgezet tegen eurocentrische moderniseringstheorieën en heeft zij aansluiting gezocht bij de visies van Stuart Hall en de modernity/coloniality-school.

Volgens de onderzoekers die Kortram heeft ondergebracht in de groep eurocentristen, ontstond moderniteit eerst in Europa en daarna in de rest van de wereld. Volgens de onderzoekers die zij heeft ondergebracht in de mondiale interactieschool is modernisering een wereldwijd en universeel fenomeen, dat niet alleen in Europa merkbaar was maar het gevolg van een interactie tussen wat genoemd wordt, het Westen en het Niet-Westen.

Onderzoekers die Kortram heeft ondergebracht in de modernity/coloniality-school, benadrukken de donkere kant van moderniteit. Volgens die onderzoekers zijn moderniteit en kolonialiteit twee kanten van dezelfde medaille. Moderniteit functioneert via opgelegde bevrijding, verlossing en zaligmaking, door o.a. christendom en westerse civilisatie. Kolonialiteit, als de donkere kant van moderniteit, verwijst naar structurele koloniale overheersing door het Westen op cruciale aspecten van het sociale bestaan, ook na staatkundige onafhankelijkheid van hun koloniale gebieden. De modernity/coloniality-school  beschouwt deze koloniale macht als een machtsmatrix van de moderne/koloniale wereld die alle dimensies van het sociale en economische bestaan raakt.

[vervolg, klik hier]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter