blog | werkgroep caraïbische letteren

Portret van een oermoeder

Beelden van de njai in Nederlands-Indië

Eenmaal neergestreken als soldaat, planter of ambtenaar in Nederlands-Indië kreeg de Europeaan te maken met het tekort aan Europese vrouwen. Om toch zijn lustgevoelens te kunnen bevredigen of een thuisgevoel te creëren, koos hij ervoor samen te wonen met een Indonesische, Chinese of Japanse vrouw.

Deze vrouw die njai werd genoemd, stelde haar leven in dienst van haar partner. Ze baarde zijn kinderen en bracht hen groot. Al die tijd dat ze in concubinaat leefde, was ze haar lot niet zeker. Ze kon naar haar kampong worden teruggetuurd wanneer haar partner naar Europa terugkeerde of wanneer hij een Europese bruid trouwde. Of ze werd als een meubelstuk overgedaan aan een collega-Europeaan. Veelal wachtte haar uiteindelijk de anonimiteit zonder haar kinderen ooit terug te zien.

Als gevolg daarvan kenden veel kinderen en kleinkinderen het bestaan van hun eigenlijke moeder of grootmoeder niet. In de Indische gemeenschap sprak men er niet over. Het was een taboe. Totdat Reggie Baay (1955), zelf kleinkind van een njai, hierover ging publiceren. Met zijn roman De ogen van Solo (2006) richtte hij een literair monument voor deze vrouw op. Voor zijn boek De njai. Het concubinaat in Nederlands-Indië (2008) interviewde Baay haar kinderen en kleinkinderen en legde de verborgen geschiedenis van rechtsongelijkheid, verdriet, economische afhankelijkheid, schijnheilige publieke moraal en seksuele slavernij vast.

Op zijn zoektocht stootte Baay op unieke foto’s van de koloniale samenleving vanuit het perspectief van het concubinaat. In Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Nederlands-Indië (2010) vertelt hij de levensverhalen van deze vrouwen en hun verwanten en illustreert hij hun lotgevallen met onbekend fotomateriaal. Tevens bevat het boek een overzicht van de geschiedenis van de fotografie in Nederlands-Indië.

Op 19 september 2010 organiseert boekhandel De Plantage in samenwerking met de Stichting Indisch Erfgoed vanaf 16.00 uur in Art-Café Sam Sam, Kinsbergenstraat 17 in Apeldoorn, een middag over dit aspect in de Nederlands-Indische geschiedenis. Emeritus bijzonder hoogleraar in de Koloniale en Postkoloniale Cultuur- en Literatuurgeschiedenis (UvA) Bert Paasman leidt deze middag in, waarna Reggie Baay ingaat op zijn boek Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Nederlands-Indië.

De entree is gratis. U bent van harte welkom.

Datum: 19 september 2010, vanaf 16.00 uur
Art-Café Sam Sam
Van Kinsbergenstraat 17
7311 BL Apeldoorn
T 055-5211632

http://www.artcafesamsam.nl/

1 comment to “Portret van een oermoeder”

  • Reggie was tijdens het literair Festival 2010, in Suriname (winternachten), ik heb genoten van presentatie en heb beide boeken(de ogen van solo en de Njai) van hem gelezen met tranen in mijn ogen. Mijn vader is een Indo en vertelde ons erg weinig over die moeilijke tijden, waarin families verdeeld werden en nog veel meer …..
    Nu heb ik meer inzicht. Het verhaal van Reggie’s vader is ook het verhaal van mijn vader.
    een nieuw b oekvan Reggie “de Oermoeder” moet de moeite waard zijn, wie nog niet van plan is te gaan, beveel ik deze avond echt aan, Reggie is behalve een goede schrijver een fantastische verteller!!!Ga en geniet ook voor mij, doe Reggie de groeten van Marisa Pieplenbosch

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter