blog | werkgroep caraïbische letteren

Plantagehuis Geyersvlijt Anton Dragtenweg 240

Een van de laatste oude plantagehuizen die er nog in Paramaribo te vinden zijn. Het werd dan ook in 2008 tot een nationaal monument verklaard. Nadat het huis meer dan een decennia lang leeg stond wordt het nu, mei 2013 gerestaureerd. De nieuwe eigenaar heeft behoorlijk wat moeten neertellen want de laatste mij bekende koopsom voor het huis en rond 5000 m² grond aan de Suriname bedroeg 1,2 miljoen EUR.

 

Het huis en de plantage heeft ook een Duitse achtergrond. De uiteindelijk 500 akkers (ca. 215 ha) grote katoen- en latere koffieplantage werd in 1786 uitgegeven aan Johan Christiaan Geyer. Hij werd op 19-07-1751 te Großrudestedt, hertogdom Saksen-Weimar-Eisenach, nu deelstaat Thüringen geboren en overleed op 5-06-1823 in Suriname en werd op de Nieuwe Oranjetuin in Paramaribo begraven. Op 17- of 19-jarige leeftijd kwam hij als soldaat naar Suriname en maakte dan als eigenaar van plantages en als raad van politie en crimineele justitie carrière.

In 1775 was hij met de te Paramaribo geboren Anna Ester Binsbergen, weduwe Zoller (1755-1806) getrouwd. Hun dochter Anna Catharina (1795-1837) trouwde op 16-jarige leeftijd in 1811 met Carl Ludwig Weissenbruch (ca. 1775-1832), de toen grootste plantage-administrateur in Suriname van maar liefst 62 plantages. Hij was geboortig uit Bergheim, vorstendom Waldeck, nu een Ortsteil, wijk van de gemeente Edertal in Waldeck-Frankenberg, deelstaat Hessen.

Marc Warnery, directeur op een van de plantages die Weissenbruch beheerde, schatte de erfenis van Carl Ludwig Weissenbruch op ongeveer 10 miljoen gulden, een gigantisch bedrag.

De rijke administrateursweduwe Anna Catharina Weissenbruch hertrouwde in 1836 met de weduwnaar Diederik Janssen Eyken-Sluijters (* 1798 Haarlem). De als predikant opgeleide Diederik was met zijn gezin 1827 naar Paramaribo getrokken. Toen zijn vrouw al in het volgende jaar, op 20-10-1837 overleed, ging hij met zijn kinderen uit het eerste huwelijk terug naar Nederland waar hij via dit huwelijk als rijke plantage-eigenaar en rentenier 1841 te Amsterdam overleed.

Het eigendom van Geyersvlijt bleef lange tijd in handen van de erven Janssen Eyken-Sluyters. In 1909 werd de plantage overgenomen door de handelsfirma Haas. Later kwam de plantage in handen van de Firma Jamin die er op citrus overschakelde.

Omstreeks 1970 is de plantage aangekocht door de overheid voor de uitbreiding van Paramaribo-Noord. Het voorland met het plantagehuis was bij deze koop niet inbegrepen, en is tot vandaag de dag nog particulier bezit.

 

[Tekst uit 2013 van de Stichting Charlotte van der Lith]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter