blog | werkgroep caraïbische letteren

Openhartige gesprekken met tante Cynthia

door Hilde Neus

Al veel belangstelling kreeg het boek Het lot was mij gunstig gezind. Openhartige gesprekken met Cynthia Mc Leod van uitgeverij Conserve (2016), dat onlangs werd gepresenteerd bij boekhandel Faranaz op de nieuwe locatie. Niet verwonderlijk, gezien het feit dat zij onze meest geliefde schrijfster is. In het voorwoord noemt Jean van de Velde haar ‘the Grand Old Lady’ van de Surinaamse literatuur, en dat is heel toepasselijk. ‘Ze heeft de gewone mens in Nederland en Suriname aan het lezen gekregen, de geschiedenis via haar werk toegankelijk gemaakt.’

 

Auteur Cynthia Abrahams zal hier bedoelen dat veel meer mensen in Suriname romans gingen lezen, wat ook wel blijkt uit de populariteit van de historische boeken onder de studenten van de VOJ- en middelbare scholen. Daar steekt McLeod met kop en schouders boven de andere auteurs uit. In de inleiding zegt Abrahams, dat Cynthia zelf niet zo veel voelde voor dit boek, omdat ze zichzelf niet in the spotlight wilde plaatsen. Maar dan vergeten de dames dat tante Cynthia al altijd in het licht staat. Abrahams heeft gekozen voor een min of meer chronologische beschrijving van de wapenfeiten van de schrijfster. Omdat veel zaken synchroon lopen is dit niet altijd vol te houden en pakt ze ook de thematische insteek op. Dit maakt het tot een prettig leesbaar boek met veel informatie. Abrahams geeft aan dat ze zoveel als mogelijk de stem van Mc Leod heeft willen laten horen, en dat is duidelijk, veel stukken tekst staan ‘..’ en dat zijn directe uitspraken van haar zelf.

Cynthia Mc Leod is als Cynthia Ferrier geboren in 1936. Ze is een van de zes kinderen geboren uit vader Johan Ferrier en moeder Eugenie Lionarons. Haar moeder werd ziek toen ze zes was en ze is vervolgens door familie opgevoed, hoewel ze wel dagelijks bij elkaar kwamen om te eten. Haar vertelpassie heeft ze van haar grootmoeder, en ook van haar vader. Door de ziekte van haar moeder trok ze zich terug in de boeken. Ze bezocht de Algemene Middelbare School (AMS) en schreef haar eerste musical voor de padvinders, toen ze 20 was. Ze trouwde in 1961 in Den Haag met Donald Mc Leod, samen gingen ze terug naar Suriname, waar Cynthia begon aan haar studie Nederlands aan het IOL, van de LO-akte tot en met MO-B, de eerstegraads opleiding. Ze participeerde in schoolcabaret en schreef liedjes en teksten. Tijdens het lesgeven vertelde ze veel over de geschiedenis van Suriname en de studenten hingen aan haar lippen. Zij stimuleerden haar om te gaan schrijven. Later gaf ze ook les op het SPI.

 

Cynthia Mc Leod. Foto TEDx Paramaribo Women 2015 (Momentum)/Karel Donk

Haar man werd in 1978 diplomaat en ze reisde met hem mee naar de posten in Venezuela, Brussel en de VS. Ze heeft vooral vanuit Brussel veel trips ondernomen om in de archieven in Den Haag de bronnen uit Suriname te bekijken. Deze informatie heeft ze gebruikt voor haar historische studie over Elisabeth Samson (1994) en haar vele historische romans. Hoe duur was de suiker (1987) was de meest succesvolle roman. In de tijd van schaarste in Suriname waren er vrijwel geen boeken te koop en het werd dus op een zeer gunstig moment uitgebracht. Ook in Nederland is het erg populair, inmiddels zijn er meer dan 125 duizend boeken gedrukt, zelfs als filmeditie bij de verfilming van het boek in 2013. Het boek is vertaald in het Engels, Duits, et cetera. Af en toe moeten we een fout constateren. Michiel van Kempen had in zijn recensie opgemerkt dat Hoe duur was de suiker geen literaire roman was. Bij de eerste ontmoeting tussen recensent en auteur was Cynthia keurig gekapt, ‘zodat ze elkaar niet in de haren zouden vliegen’. Dit voorval vond niet plaats in 2003, zoals vermeld, maar bij de conferentie ‘Schrijverschap 2000’ die in 1997 was georganiseerd.
Naast het schrijven van boeken is Cynthia Mc Leod erg actief op sociaal gebied. Van de opbrengsten van haar boeken financierde ze (aangevuld met donaties) het schip de ‘Sweet Merodia’, waarmee toeristen, maar vooral schoolkinderen uitstapjes konden maken naar de Commewijnerivier. Ook verzorgde ze met de groep ‘Surflandria’, een samenwerkingsverband met Vlaanderen, een project waarbinnen schoolkinderen een warme maaltijd kregen. Zeker instellingen voor kinderen met een beperking werden hierbij betrokken. Op verjaardagen, vooral kroondagen, organiseerde Cynthia historische bijeenkomsten waarbij de gasten in kostuum op kwamen draven. Die werden per opbod verkocht en de opbrengsten gingen naar goede doelen, zoals bijvoorbeeld de financiering van staaroperaties van seniorenburgers.

Een levensbeschrijving bij leven kan een beetje ongemakkelijk overkomen, omdat alleen de positieve zaken van een persoon aan de orde komen. Als auteur wil je immers niet gebrouilleerd raken met de bekende hoofdpersoon, omdat zo een onderneming vaak geboren wordt uit vriendschap. Cynthia Abrahams, de samensteller van het boek, promoveerde op een biografie van Robin (Dobru) Raveles aan de Universiteit van Amsterdam in 2010 bij Michiel van Kempen. Zij weet zelf dus als geen ander dat dit geen biografie is. Maar wellicht is het bedoeld als voorstudie, en zal Abrahams de officiële geautoriseerde biografie van Cynthia Mc Leod in de toekomst schrijven. Dit boekje bewijst dat daar zeker ruimte voor is. Tante Cynthia is een rasvertelster die door haar persoonlijkheid en drijfveren een grote invloed heeft op de Surinaamse samenleving, zelfs nog op haar tachtigste!
Cynthia Abrahams: Het lot was mij gunstig gezind. Openhartige gesprekken met Cynthia Mc Leod. Schoorl, Uitgeverij Conserve, 2016. ISBN 978 90 5429 434 4

Van de redactie van de Ware Tijd Literair

Jammer, echt jammer, maar wel te begrijpen: boekhandel Faranaz heeft de deuren in de Hermitage Mall moeten sluiten vanwege de hoge huur. Om dat bedrag (in US-dollars) op te kunnen brengen moet je heel wat boeken verkopen. Jammer, want de plek was gemakkelijk te bereiken en er kwam regelmatig ook een toerist binnenlopen die het een en ander over Suriname wilde weten, of een historische roman wilde lezen. Van Cynthia Mc Leod bijvoorbeeld. Op deze pagina gaat het niet om een boek van haar hand, maar om een boek dat over haar gaat. Het is geschreven door Cynthia Abrahams, met dezelfde voornaam en dan zijn ze ook nog op dezelfde dag jarig…..
Faranaz verhuisde naar de Cabellstraat 10 (aan de Kwatta, iets voorbij de Tweede Rijweg, vanuit de stad komende aan de rechterkant). Daar werd de zaak officieel heropend op 5 januari van dit jaar en wel met het boek: Het lot was mij gunstig gezind. Openhartige gesprekken met Cynthia Mc Leod van Abrahams over McLeod, dat hier besproken wordt.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter