Nina Simone (A)live: Theater over een vrouw met meerdere persoonlijkheden
door Stuart Rahan
Nina Simone was een grote persoonlijkheid, een voorbeeld en een inspiratiebron. Dat vindt zowel zangeres Sabrina Starke als zangeres/pianiste Liesbeth Peroti. Beidenspelen een deelrol in de theaterproductie Nina Simone (A)live van het MC Theater in Nederland. De zangeressen zijn vol lof over hun grote voorbeeld Nina Simone, maar geven tegelijkertijd toe te begrijpen dat zij geen makkelijke vrouw was om mee om te gaan. Hoewel geen van beide Nina Simone ooit live heeft zien optreden of persoonlijk heeft meegemaakt, blijkt haar verhaal bijzonder tot hun verbeelding te spreken. “In de zin van vakvrouw fascineert Nina Simone mij het meest”, vertelt Liesbeth Peroti vol bewondering in haar stem. Zij bleek de enige gegadigde om de rol van de grote zangeres en pianiste neer te kunnen zetten. Liesbeth Peroti werd vorig jaar door het artistieke theaterduo Maarten van Hinte en Marjorie Boston van MC Theater gevolgd en gevraagd om deze rol te vertolken. “Zij waren op zoek naar een drie-in-één-persoonlijkheid. Niet zomaar een pianiste en vocaliste, maar één met een klassieke inslag die ook nog kon acteren.”
Weinig kennis
Vorig jaar stond Liesbeth Peroti, zelf woonachtig in Suriname, met haar eigen programma Lisibeti sings negro spirituals in verschillende theaters in Nederland. Tijdens deze tour werd de zoektocht beklonken en werd Peroti, terug in Suriname, benaderd. “Moet ik auditie doen?”, vroeg Peroti toen. “Nee, jij krijgt de rol”, was het korte en krachtige antwoord. Op de vraag hoeveel zij daarvoor zelf wist over deze bijzondere vrouw antwoordt Peroti kalm: “Weinig. Ik kende alleen het nummer ‘Don’t let me be misunderstood’, maar ik kan je aanraden een studie te maken van haar hele oeuvre. Ik heb zelf haar pianospel bestudeerd, haar muziek geanalyseerd. Verder heeft Nina mij geïnspireerd qua spel, componeren, en qua muziek maken vooral, het brengen van je teksten, hoe teksten te schrijven, te arrangeren. Ik zie haar als een echte docente, een hoogleraar die ik nu de afgelopen twee jaar heb gehad. A’e skoro mi ini a vak. En zeker als vrouw, want daar zijn er niet zoveel van in het vak. Ze speelt heel goed jazz, maar het is die fusie die ze maakt, die mij zo boeit.”
Nina Simone heeft achtenveertig albums gemaakt en studeerde zeven uur op een dag. Intussen weet Peroti dus zoveel over de vakvrouw, zoals zij Nina Simone noemt, dat zij makkelijk in haar eentje het hele verhaal zou kunnen neerzetten. “Ik ben al anderhalf jaar in voorbereiding. Het is een heel interessante setting, klassiek spelen en acteren, maar vooral concentratie. Het gaat om veel stukken van Bach.”Het klassieke gedeelte van Nina Simone’s leven is altijd onderbelicht gebleven. De zangeres nam het iedereen kwalijk die in haar geen klassiek pianiste zag. In haar jongere jaren is de mogelijkheid om daarvoor te studeren haar ontnomen; ze werd afgewezen op het conservatorium in de tijd dat het segregatiesysteem in de Verenigde Staten nog in volle omvang bestond. Simone’s eerste confrontatie met de rassenscheiding was toen zij een presentatie hield en haar moeder, die op de eerste rij zat, plaats moest maken voor een blanke toeschouwer. Zij weigerde te spelen tot haar moeder haar plek terugkreeg. Daarmee was ook het zaadje geplant voor de zwarte activiste die Nina Simone vanwege haar populariteit op latere leeftijd ook werd.
Geschenk
De rol van Nina Simone wordt vertolkt door drie mannen en drie vrouwen die gezamenlijk haar persoonlijkheid in al zijn facetten neerzetten. De vrouwelijke en mannelijke, de zwarte en witte en geliefde en onmogelijke kant van haar. Voor Sabrina Starke komt deze rol als een geschenk uit de hemel. Begin vorig jaar sprak de krant nog met haar over een mogelijke tour met nummers van haar grote idool Nina Simone. Haar wens was ook om ooit te mogen acteren in een productie. De benadering door het MC Theater werd een optelsom van haar ambities. “We wisten niet van elkaar dat we met Nina Simone bezig waren. Pas op gesprek werd mij duidelijk dat het om Nina Simone ging. Ik zou het puur muzikaal ook al doen. Nu maak ik de combinatie met zang en theater, dat is veel beter. Een soort van voorproefje om met de tekst aan de slag te gaan.” Wat Sabrina Starke het meest boeit aan haar voorbeeld, zijn de woorden in haar teksten. “Woorden zijn krachtige dingen. ‘Mississippi Goddamn’ is zo’n voorbeeld van verantwoordelijkheid nemen voor je zwarte achtergrond.” Als zwarte zangeres is Sabrina Starke zich wel bewust van haar achtergrond, maar ze loopt er niet mee te koop. Zij is geen activiste, ook niet in haar huidige leven als populaire artieste. Voor haar is ‘I wish (I knew how it would feel to be free)’ het ultieme nummer. “Voor Nina Simone betekende vrijheid leven zonder angsten. Een duidelijke boodschap die ik meeneem in mijn eigen leven.” Ook Starke erkent dat Simone geen makkelijke vrouw was. Zij begrijpt haar: “Alles heeft zijn reden. Ik kan het wel waarderen. Voor mij was zij niet alleen mijn grote voorbeeld als vrouw maar ook qua zang en performance.”
Het theaterstuk Nina Simone (A)live gaat op 10 mei in première in het MC Theater in Amsterdam en loopt tot het einde van de maand mei. Daarna gaat dit theaterspektakel in oktober voor drie maanden op tournee door heel Nederland.
[uit de Ware Tijd, 09/05/2012]
RSS
Facebook
Twitter
