Nederlandse Biografieprijs 2024 naar ‘indringend portret’ van Anil Ramdas
door Marjolijn de Cocq
Karin Amatmoekrim heeft met haar biografie van Anil Ramdas de Nederlandse Biografieprijs gewonnen. De prijs werd maandagavond uitgereikt door de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij der Wetenschappen.
Een ‘indringend portret’, is haar biografie van schrijver en journalist Anil Ramdas, waarin ‘ze een voorbeeldig evenwicht bereikt tussen twee uiterste vereisten van het genre: liefdevolle empathie en kritische distantie’. Karin Amatmoekrim ontving maandagavond de Nederlandse Biografieprijs 2024 voor In wat voor land leef ik eigenlijk. Anil Ramdas, onmogelijk kosmopoliet.
De prijs, waaraan een geldbedrag verbonden is van 20.000 euro, wordt tweejaarlijks toegekend door de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Er waren 144 biografieën door de uitgevers ingezonden.
De andere titels op de shortlist waren Theo Thijssen (1897-1934); Schrijver, schoolmeester en socialist van Peter-Paul de Baar, De koopman van Kanton. Jan Bekker Teerlink (1759-1832) van Roelof van Gelder, Geld, geloof en goede vrienden; Piet van Eeghen en de metamorfose van Amsterdam 1816-1889 van Laura van Hasselt en Etty Hillesum; het verhaal van haar leven van Judith Koelemeijer.
Turbulent innerlijk
Schrijfster Karin Amatmoekrim kreeg voor haar promotieonderzoek naar Anil Ramdas (1958-2012) volledig inzage in zijn persoonlijke archieven, brieven en e-mailcorrespondentie. In In wat voor land leef ik eigelijk laat ze de ontworteling zien van de in Paramaribo geboren Ramdas, die op zijn 54ste verjaardag zelfmoord pleegde, en de wisselwerking tussen zijn turbulente innnerlijk en de steeds populistischer wordende samenleving.
Volgens juryvoorzitter Frits van Oostrom laat de biografie van Ramdas – handelseditie van het proefschrift waarop Amatmoekrim aan de Universiteit Leiden is gepromoveerd – zien hoe diens bezield individualisme behalve zijn kracht tenslotte ook een zwakte werd . ‘Waarmee de biografie de lezer ook te denken geeft over de interactie tussen individu en omgeving, en over hoe iemand zich kan inzetten voor culturen en hun overbrugging, maar er gaandeweg ook tussen verloren kan raken, tot aan zelfverlies aan toe.’
[Tekst uit Het Parool, 21 oktober 2024.]
De onafhankelijke jury van de Nederlandse Biografieprijs 2024 bestaat dit jaar uit: voorzitter prof. dr. Frits van Oostrom, neerlandicus en voormalig president van de KNAW, en de leden mevrouw prof. dr. I. Sluiter, classica en oud-president van de KNAW, prof. dr. J.T. Leerssen, literatuurwetenschapper en historicus, mevrouw dr. A. Esmeijer, m.i.v. 1 oktober directeur Algemene Zaken van de KNAW, en mevrouw drs. M. Veldhuijzen van Zanten-Hyllner.
De Stichting Nederlandse Biografieprijs is een geheel onafhankelijk initiatief om schrijvers van Nederlandstalige biografieën te eren en daarmee ook het lezen van biografieën te bevorderen. De prijs wordt eens in de twee jaar toegekend. In 2022 won René van Stipriaan met De Zwijger. Het leven van Willem van Oranje. In 2016 won Elisabeth Leijnse de Biografieprijs voor haar dubbelbiografie Cécile en Elsa, strijdbare freules.